N\ 5506.
Zaterdag
A°. 1878.
26 Januari.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden..f 1.10.
Franco per post.1.80.
AtondirlijLe JVcumnersa 0.02.
PRIJS DEB ADTERTENTIEN:
Van 18 regels...
Iedere regel meer
Grootere letters naar plaatsruimte.
1.05.
0.17*.
J
LEIDEN, 25 Januari.
Heden aanvaardde de heer dr. H. A. Lorentz
het hoogleeraarsambt aan de universiteit alhier
met het houden eener redevoering over het eigenlijke
doel en den vooruitgang der natuurstndie en trad
naar aanleiding daarvan in beschouwingen over
de moleculaire theorieën in de natuurkunde,
i De loting voor de nationale militie voor
1878 zal alhier geschieden den 12den, 13den en
léden Februari a. s.
De afdeeling voor wis- en natuurkundige
wetenschappen der kon. acad. v. w. zal morgen
eene gewone vergadering houden.
De commissie belast met het examineeren
van hen, die eene akte van bevoegdheid als arts
of als tandmeester wenschen te verkrijgen, of hunne
vroeger verkregene bevoegdheid wenschen verder
uit te breiden, zal zitting houden op Woensdag
6 Febr. e. k. en volgende dagen te Utrecht.
Volgens de „Bijdragen tot de algemeene
statistiek van Nederland" bedroeg het aantal stoom
gemalen in het belang van den waterstand voor
het rijk 204, waarvan 55 in Noord-Holland, 88
in Zuid-Holland, 19 in Utrecht, 1 in Zeeland, 4
in Noord-Brabant, 18 in Gelderland, 3 in Overijsel,
6 in Drente, 7 in Groningen en 3 in Friesland.
Stoomgemalen tot verversching van stadswater wor
den alleen aangetroffen in Rotterdam en wel ten
getale van 3. Van de stoomgemalen tot verwijde
ring van faecaliën zijn er in werking: 4 te Am
sterdam en 1 in elk der volgende plaatsenLeiden,
Dordrecht, 's-Gravenhage, Groningen, Hoorn, Zalt-
Bommel en Bloemendaal (Meer-en-berg). De ge-
malen in de drie eerstgenoemde plaatsen werken
volgens het stelsel van Liernur.
In de zitting van den Rotterdamschen ge-
meenteraad is gisteren een voorstel van Burge
meesters en Wethouders ingekomen, tot het aan
gaan van eene tijdelijke 4'/, pets.-leening van ten
hoogste 3 millioen gulden, waarvan de uitgifte a
pari naar gelang van de behoefte zal worden geregeld.
De heer P. Hofstede de Groot, predikant
te Kampen, heeft bericht dat hij de door de Synode
op hem uitgebrachte benoeming tot hoogleeraar
in de theologie aan de universiteit te Groningen
aanneemt.
Aan de universiteit te Groningen is bevor
derd tot doctor in de beide rechten de heer
J. Wichers Quintus.
Men schrijft uit Meppel van 23 dezer: In
den afgeloopen nacht is het water bij den uit het
westen woedenden stormwind tot eene ontzaglijke
hoogte gestegen. De aanwas bij gisteren bedraagt
p. m. 30 cM.op de peilschaal stond hedenoch
tend genoteerd 50 cM. beneden A. P. Het buiten
water te Zwartsluis was geklommen tot ruim 10' \i
voet, zoodat het schutten nog kon plaats hebben
en het Amsterdamsche beurtschip hedenochtend
binnenliep. Als de wind naar 't noorden keert,
wordt de toestand opnieuw onrustbarend, daar alles
onder water staat en uren ver niets dan luchten
water te zien is. In de Friesche en Overijselsche
veenderijen staat de nog aanwezige overjaarde turf
eveneens geheel onder water en drijft voor het
grootste gedeelte naar alle zijden weg.
De Eerste Kamer heeft heden de aanhangige
wetsontwerpen, waaronder dat tot onteigening
voor een spoorweg van Winterswijk naar de Pruisische
grenzen, aangenomen. Het ontwerp tot herziening
der kiestabel werd na eenige discussie en na uit
voerige verdediging door den minister van binnenl.
zaken met 24 tegen 6 stemmen aangenomen. De
Kamer is op reces gescheiden.
Z. M. heeft bij den staf der artillerie be
noemd tot magazijnmeester der stapelmagazijnen,
den majoor A. G. Kempers; tot magazijnmeester
der constructiemagaziinen, den lsten luitenant C.
De Kort.
Gemengd Nieuws.
Uit nadere b ij zonderheden omtrent
den brand te Nieuwveen blijkt dat hij is uitgebroken
in den koestal van den landbouwer D. Yerwey in de
kom van het dorp gelegen. De brand nam terstond
in hevigheid toe, waarvan het gevolg was, dat 22
koeien, 2 paarden, en zoo men zegt, voor ongeveer
f 1000 aan gedorscht graan verbranddehet vuur
ontwikkelde zich dermate, dat het een schrik
wekkend aanzien kreeg. Aangewakkerd door den
sterken wind uit het zuidwesten, was het alleen
aan het krachtig handelen der brandweer uit de
naburige gemeente Aarlanderveen, die inmiddels
was aangekomen, te danken, dat de brand zich
bepaalde tot een hooiberg en een schelf onge-
dorscht graan, twee bergen, alsmede het aan
zienlijk woonhuis. Hoewel men dus hier het vuur
aanvankelijk meester was, nam de brand eensklaps
eene andere wending, en sloeg hij over op de dorp
straat, waar hij weer een aanzienlijke bouwmans
woning met de stallen aantastte, welke alle een prooi
der vlammen werdenalleen een aantal beesten
ontkwamen aan dit onheil. Voorts zijn inboedel,
gereedschappen, alsmede drie bergen, waarvan
twee met graan en een met hooi, benevens een
belendend huis (winkelhuis) totaal, met het huis
raad, de kleederen enz. uitgebrand. Maar ook
hierbij bleef het niet. Bijna gelijk met het uit
breken van den brand bij Verwey, vertoonde zich,
vijf huizen verder, een dergelijke ramp; de vlam
sloeg eensklaps uit de kap van het groote logement,
tevens broodbakkerij, van den heer Sericius, gren
zende ter rechterzijde aan de vleeschhal van den
heer Van Klaveren en links aan een groot huis,
dat door drie gezinnen bewoond wordt. De vlam
sloeg over de Kerkstraat, en vernielde de brood
bakkerij van den heer Broekhof; terwijl een aan
zienlijk huis, bewoond door den onderwijzer der
lagere school, voorts de zadelmakerij van den heer
Van Zijl, alsmede de kruideniers- en manufactuur
winkel van heer Janmaat alle hetzelfde lot moesten
ondergaan. In de onmiddellijke nabijheid van de
plaats des onheils staat een huis met rieten dak,
waarnaast nog eenige flinke huizen, die alle in
het grootste gevaar hebben verkeerd, doch door het
ordelijk en beleidvol optreden der brandweer van
Zevenhoven, die men bijzonder roemt, gelukkig
zijn verschoond gebleven. De spuit van Nieuwkoop
en de twee spuiten van Nieuwveen hebben mede
grooten dienst bewezen. Nog valt mede te deelen,
dat ook twee aanzienlijke boerderijen verbrand
zijn. Verlies van menschenlevens valt gelukkig
niet te betreuren, maar de schade, veroorzaakt door
het ontruimen der woningen en het vervoer der
goederen, is zeer aanzienlijk. De ontsteltenis, die
allerwegen heerschte, was onbeschrijfelijk. Vooral
de inboedel van den rijksveldwachter heeft veel
geleden door het vervoer; het huis van den ge
meente-veldwachter is geheel verbrand. De oorzaak
van den brand, hoewel tot nog toe onbekend,
wordt aan kwaadwilligheid toegeschreven. De politie
doet nauwkeurig onderzoek, ten gevolge waarvan
heden op last der Haagsche justitie een vrouw
uit Nieuwveen naar Den Haag is overgebracht, op
wie zware vermoedens van brandstichting of mede
plichtigheid daaraan rusten.
De koetsier van baron Van L te Vo
gelenzang ging Woensdag met het vijfjarig zoontje
van deze per rijtuig zijn heer van de jacht halen
en ontmoette een escadron huzaren, waardoor het
paard schrikte en op bol ging naar den overrit
van den spoorweg juist toen een trein in aantocht
was. De wachtster, meenende dat het rijtuig nog
kon passeeren, liet de passage vrij en werkelijk
gingen paard en rijtuig intijds over. Het jongetje
had echter het ongeluk op de rails te vallen. De
wakkere wachtster wierp zich zonder dralen op
den grond en mocht de voldoening smaken het
kind, dat vrij ernstig, doch niet gevaarlijk ver
wond werd, te redden.
Gisternacht tegen vier uren is te
Haarlem in het gebouw „Weten en Werken",
aan de Ged. Oude-Gracht, bij het Sparen, een
zware brand uitgebarsten, welke aan het perceel,
vooral aan het bovengedeelte, groote schade heeft
berokkend. De voorraad instrumenten, alsmede de
boeken zijn grootendeels vernield. Aan verschillende
personen waren een 600-tal boeken uitgeleend.
De brand is ontstaan in een deel van het gebouw
dat als pakhuis was verhuurd en waarin stroo,
boekweit- en haverdoppen waren opgeslagen. Men
had juist in den loop van den vorigen dag een
150-tal bossen stroo geborgen. De brandweer was
weldra met een aantal spuiten tegenwoordig, doch
mocht er slechts met alle krachtsinspanning in
slagen den brand tegen zes uren meester te zijn.
Men is begonnen met het stroo enz. zoodra mo
gelijk uit te halen, doch het aanbrengen van water
was tot in den voormiddag noodig. Alles was tegen
brandschade verzekerd.
Een knaapje van tieD jaar werd te
Utrecht ongeveer drie weken geleden door eene
groote rat in de hand gebeten, terwijl 't een
knikker uit een gat in den grond haalde. De wond,
die vrij ernstig was, werd terstond met water en
azijn gewasschen en na verloop van eenigen tijd
was de hand schijnbaar genezen. Eenige dagen ge
leden kreeg het kind plotseling een hevigen aanval
van razernij en viel bezwijmend neder, terwijl wit
schuim zijn mond bedekte. Onmiddellijk ingeroe
pen geneeskundige hulp mocht niet meer baten.
Spoedig was het kind een lijk.
Een bediende van een kassierskan
toor te Rotterdam is verdwenen, een som van on
geveer f 800 van zijne patroons medenemende. Men
heeft nog geen spoor van het jongmensch ontdekt.
Te Goënga (Friesland) is een kind
met het hoofd op de punt van een schaar geval
len; deze was hem eenige centimeters diep in de
slapen gedrongen. De kleine is na het uitstaan van
de vreeselijkste pijnen bezweken.
Behalve Marie Collaert verlaat ook
de heer De Porre, die eveneens in het proces tegen
't Kint de Rodenbeke als getuige moet worden
gehoord, Brussel, om er niet meer terug te keeren.
Langzamerhand zullen alle getuigen verdwijnen en
't Kind wegens gebrek aan bewijs in vrijheid
kunnen worden gesteld.
De heer H. Munzebrock, vroeger een,
der directeuren van de in staat van faillissement
verkeerende Nederlandsche Suikerraffinaderij, jg
op zijn buitenverblijf„Soeka Brentie" onder Pieein.
stede gearresteerd, per rijtuig naar Amsterdam
gebracht en krachtens een in raadkan» i6r gegeveu
bevelschrift van het aldaar gevestigd e gerechtshof
in verzekerde bewaring gesteld. H'j wordt beschul
digd dat hij zich even vóór d-e faillietverklaring
der genoemde raffinaderij Vjeft doen uitbetalen
eene schuldvordering, waarvoor hij in die failliete
massa had moeten opkom'en en waarvoor hij zich
als borg aansprakelijk bad gesteld.
