N°. 5503.
Woensdag
A0. 1878.
23 januari.
Dese Courant wordt dagelijks, met uitzondering
M van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Aoor Leiden per 8 maanden1.10.
■"franco per post...tt» 1.40.
Altonderiijdce Hommers..,.r a 0.02.
PRIJS DER ADVERTENTIE»:
ftn 1—8 regels.it'/ l.OT.
Iedere regel meer.vu m 0.17J.
Grootere letters naar plaatsruimte.
LEIDEN, 22 Januari.
Hoewel door liet ongunstige weder de gewone
bijeenkomst der Volksvoorlezingen gisteravond niet
zoo druk als gewoonlijk werd bezocht, en daardoor
menige anders bezette plaats ledig bleef, hebben
zeker z j die zich hierdoor niet lieten afschrikken,
en dat waren er velen, een genoeglijken en leer-
rijken avond doorgebracht.
Men heeft wel eens gezegd dat wij als de beren
op ons vet teren, d. w. z. dat wij, omdat onze
eeuw zoo schaarsch aan groote mannen is, en
1 onze geschiedenis in vergelijking van vroeger, zoo
weinig gewicht legt in de schaal van Europa's
toestand, gaarne nog eens ons hart ophalen aan
ons roemrijk verleden en de groote mannen
i die dat verleden opleverde. De avond van gisteren
(heeft de waarheid dier stelling onbetwistbaar be
wezen. De heer G. Japikse, lid der Commissie,
i bleek daarvan niet het minst doordrongen, getuige
de keuze van zijn onderwerp, dat hij ter vervulling
zijner spreekbeurt bestemde: Eene schets van
het leven van Michiel Adriaansz. De
Ruyter. De populaire toon waarop die voordracht
geschiedde, de pikante bijzonderheden daarbij
medegedeeld, verdienden dan ook in ruime mate
de onverdeelde aandacht, die het gehoor den spreker
schonk.
Waarlijk, zulke voordrachten, waarbij de vroom
heid en vaderlandsliefde onzer groote mannen voor
het volk aanschouwelijk en helder worden voorge
steld, kunnen niet anders dan een gunstigen
indruk achterlaten en den wensch doen ontstaan
dat hij die in staat is op die wijze de rechte
snaar te treffen, ze nog dikwerf herhale.
Aan het slot der bijeenkomst deelde de voor
zitter mede dat hoewel om bijzondere omstandig
heden het museum van oudheden daaronder niet
kon begrepen worden, de wandeltentoonstellingen
in de andere musea en den hortus a. s. Zondag,
dank zij de welwillende medewerking der respec
tieve directiën, weder zouden worden hervat.
Door den uitgever J. L. Beijers te Utrecht
is een prospectus verzonden van een nieuwe uitgave
over de beginselen van het ornament door Anth.
Grolmiin, op de onlangs te Amsterdam gehouden ten
toonstelling van kunst en nijverheid bekroond met
zilvereu medaille en diploma. Aangemoedigd door
dezen goeden uitslag en van verschillende zijden aan
gezocht dit werk uit te geven, had de vervaardiger
zich tot den uitgever gewend, die niet geaarzeld
heeft zijn voorstel aan te nemenhij meende hier
door iets noodigs en iets goeds te geven. De
geheele serie bestaat uit honderd voorbeelden. De
motieven zijn ontleend zoo aan classieke als
moderne modellen en aan natuurvormen. De teeke-
hingeu worden door den heer Grolman zeiven
op steen gebracht. Zoowel middelbare als lagere
en ambachtsscholen zullen in deze uitgave een
welkomen gids bij het onderwijs vinden, omdat door
deze modellen het tijdroovende en lastige teekenen
op het bord voor den onderwijzer vervalt. Wat
dit laatste betreft, verklaart Prof. E. Gngel, die
omtrent het plan een gunstig oordeel uitspreekt,
met het oog op het groote practische nut, dat deze
platen als hulpmiddel bij het onderwijs kunnen
stichten, daar zij den leerlingen met de vaardig
heid in het teekenen, tevens vormenkennis ver
schaffen en hun smaak ontwikkelen, de uit
gave daarvan als eene der meest nuttige en
belangrijke, welke op de volle sympathie en
ondersteuning van allen aanspraak maakt, die in
de verbetering van het teekenonderwijs en de
ontwikkeling van den kunstmaak op de elementaire
teekenscholen belang stellen.
In de laatste jaren werd in den Haagschen
gemeenteraad herhaaldelijk de aandacht gevestigd
op de behoefte aan vergrooting of verbouwing van
het stadhuis. Het gevolg hiervan was dat Burg.
en Weth. den architect-directeur voor de gemeen
tewerken het ontwerpen van een plan voor een
nieuw stadhuis opdroegen. Gedurende de gemeen
teraadszitting van gisteren waren die plannen voor
de leden van den raad in de vergaderzaal ter be
zichtiging gesteld. Het front en de zijgevels, zooals
die in de teekeningen zijn voorgesteld, zijn in sier
lijken bouwstijl en wat den algemeenen indruk be
treft, komt het ontwerp in hoofdzaak overeen met
den thans bestaanden bouwtrant van het raadhuis.
Volgens de teekening vormt het gebouw een ge
heel met het politiebureel op de Groenmarkt. Naar
men zegt wordt de bouw van het nieuwe stadhuis
op eene som van rnim een millioen geraamd.
Naar aanleiding vaö het besluit van den
Amsterdamschen gemeenteraad, waarbij aan den
heer J. Bles vergunning is verleend tot het plaatsen
van kiosken op den openbaren weg tot verkoop
van nieuwsbladen enz.hebben burgemeester en
wethouders aan den raad voorgesteld, zoodanige
vergunningen ook bij aanvrage aan anderen te
verleenen, onder voorwaarde, dat de ontwerpen
der kiosken door burgemeester en wethouders
worden goedgekeurd, de gebouwtjes niet gebruikt
worden tot het doen van aankondigingen en voor
den in te nemen grond een retributie worde be
taald van 15 per vierkanten meter.
De Eerste Kamer heeft gisteren de werk
zaamheden hervat. Op voorstel van den voorzitter
werd besloten de reeds vroeger ingekomen wets
ontwerpen tot: 1. goedkeuring van een Iractaat
tusschen Zwitserland en Nederland gesloten; 2.
onteigening van perceelen voor den spoorweg van
Winterswijk naar de Pruisische grenzen; 3. be
krachtiging van den afstand van rijksgrond ten
behoeve van de verbreeding der Lange Pooten te
's-Hage; en 4. herziening van de kiestabel, naar
de afdeelingen te verzenden.
Het museum voor moderne kunst te Amster
dam heeft de schilderij van Van Beers„Begrafenis
van Karei den Grooten", niet aangekocht voor
30,000 fr., maar voor 6000.
De minister van waterstaat enz. heeft dezer
dagen ten gehoore ontvangen den voorzitter en den
secretaris van het Nationaal Leder-industrie-
bond, die den minister namens het Bond hunne
bezwaren hebben ontwikkeld tegen het tarief van
1877, dat niet in verhouding staat tot dat in andere
landen en waardoor de toestand van de leder-industrie
hier te lande onhoudbaar is. De minister heeft
verklaard de zienswijze van het Bond over den
kwijnenden staat van een der belangrijkste takken
van nijverheid te deelen en alle pogingen in het
werk te zullen stellen om de gewenschte recipro
citeit bij de andere mogendheden te verkrijgen.
Er loopt een gerucht, dat de koning in
Maart zijn lustslot 't Loo weder zal betrekken.
De officier-van-gezondheid 1ste kl. K. G.
P. Sloos wordt met den eersten Pebr. a. s. gede
tacheerd bij het hospitaal der marine te Willemsoord.
De afdeelingen van de Eerste Kamer hebben
zich heden bezig gehouden met het onderzoek der
aanhangige wetsontwerpen, waaronder de kiestabel.
Den 18den Pebruari a. s., 's namiddags te een
uur, zal aan het departement van oorlog worden aan
besteed de levering van omstreeks 600 remontpaar-
den, als omstreeks 320 voor het wapen der cavalarie,
in 10 partijen van 32 stuks, te leveren te Haarlem,
en omstreeks 280 voor het wapen der artillerie in
10 partijen van 28 stuks, te leveren te Utrecht.
De minister van financiën maakt bekend,
dat het saldo van 's Bijks schatkist bij de Ne-
derlandsche Bank, op 19 Januari jl., en de som
der betaalmiddelen op dat tijdstip bij de betaal
meesters aanwezig, te zamen een bedrag uitmaak
ten van 24,354,154.81
Z. M. heeft aan B. Nachenins Jz., te Am
sterdam, vergund het aannemen en dragen der ver
sierselen van officier der orde van Medjidie; met
ingang van een nader door den minister van bin-
nenl. zaken te bepalen tijdstip, tot leeraar aan de
rijks hoogere burgerschool te Roermond benoemd
dr. L. Voorzanger, te Dordrecht; P. C. G. Van
Motman, ontv. der dir. bel. enz. te Marrum, be
noemd tot ontv. derz. middelen te Wormerveer.
Gremengd Nieuws.
Donderdag is te Katwijk eene schuit
met versche visch aan geweest, die besomde ƒ164
in 5 dagen. Zaterdag zijn twee schuiten afgevaren,
welke in deze week worden terugverwacht. De
geheele vloot staat gereed om met gunstig weer
op de visscherij uit te gaan.
De dief of de dieven op deZeeuwsche
spoorweglijn geven van tijd tot tijd blijk, dat zii
door de velerlei klachten nog niet van hun hand
werk zijn afgeschrikt. Dezer dagen werd aan een
beambte van het gemeentebuis te Vlissingen, per
expeditie van Gend Loos uit Amsterdam toe
gezonden 100 sigaren en een zijden foulard, be
hoorlijk ingepakt. Bij aankomst waren de zijden
foulard en 14 sigaren verdwenen, terwijl het pakje
de kenmerken droeg van geopend te zijn geweest.
De bestolene heeft hiervan aangifte gedaan bij de
politie, onder overlegging van de moodige bewijs
middelen, om het feit te constateeren.
Daar men, na de proefneming met de
sleepboot „Hercules", de onmogelijkheid heeft in
gezien om den ter hoogte van Egmond gezonken
loodskotter te lichten, zal met gunstig weer een
torpedo in het vaartuig worden nedergelaten, om
het uit elkander te doen springen en onschadelijk
te maken voor de scheepvaart.
Omtrent den moordaanslag op den
burgemeester van Nieuwkoop, den heer H. B.
Onderwater, verneemt men van verschillende kanten
nog eenige bijzonderheden. De persoon, die als de
vermoedelijke dader in hechtenis is genomen, is
de voorganger van den burgemeester, W. C. graaf
van R. L., die op 1 October 11. ontslagen werd
als burgemeester van Nieuwkoop en sedert dat
ontslag een wrok schijnt gekoesterd te hebben tegen
zijn opvolger. In den nacht van Donderdag op
Vrijdag, tusschen 12 en 1 uur, lag de heer On
derwater te bed, toen hij wakker schrikte door
een schot, hetwelk van buiten door het raam en
de luiken zijner slaapkamer kwam en waarvan de
kogel ketste tegen den bovenwand van het ledikant.
De heer Onderwater hoorde buiten iemand loopen,
en kort daarna werd voor de tweede maal door
het raam heen geschotenditmaal kwam de kogel
tegen de zoldering terecht en viel van daar in het
bed. De heer Onderwater en zijne dienstbode, die
op het hooren der schoten naar benedem was ge
komen om te vernemen wat er gebeurde, begaven
zich nu naar eene bovenkamer, om door een raam
dat daar uitzicht naar buiten gaf, zich te verge
wissen wie de schoten gelost had. Zij herkenden
nu den oud-burgemeester, die nog altijd voor het
huis stond te razen en te vloeken. Des ochtends
werd v. R. L. van zijn bed opgelicht en gevan
kelijk naar Utrecht vervoerd. Zaterdag 11. hebben
de rechter-commissaris en de officier van justitie
