buitenland.
ingezonden.
Mijnheer de Redacteur,
eene eerwaardige oude vrouw wan 71 jaren opstond
om den prijs in ontvangst te nemen. Op dit
gezicht brak een storm van toejuichingen los,
terwijl de leden der commissie het brave school
kind getroffen de hand schudden.
Te Stedum wordt de kerk der Her
vormden zooveel mogelijk in den oorspronkelijken
staat teruggebracht. Ook muurschilderingen zijn
reeds ontbloot. Deze kerk en die te Zuidbroek
behooren tot de zeer enkele kerken van baksteen
uit de 13de eeuw, die in ons land nog ongeschon
den overig zijn.
Te Akkrum is eene jonge dochter, die
bij eene liefhebberij-tooneelvoorstelling aldaar de
rol van krankzinnige vervulde, weinige dagen na
de voorstelling zelve krankzinnig geworden. Er
wordt verondersteld, dat het spel dermate op hare
zenuwen heeft gewerkt, dat de phantasie voor de
ongelukkige in werkelijkheid is overgaan.
De groote suikerfabriek der firma
Jonas Lingner, nabij Greifenhagen in Pomme-
ren, is Zaterdag-nacht eene prooi der vlammen
geworden. De brand brak des avonds omstreeks
tien uren uit in den bij het établissement behoo
renden kalkoven. Niettegenstaande de machinist
binnen vijf minuten de stoomspuit, die 50 kubieke
voeten water per minuut levert, in volle werking
had gebracht, sloegen de vlammen met zulk een
geweld op het fabriekgebouw over, dat aldaar aan
geen redden meer te denken viel. Te 11 uren
stond het geheele gebouw met de daarin aanwe
zige partij van 12000 centner ruwe suiker in gloed.
Alleen door de krachtige werking der twaalf spui
ten, die uit de omstreken waren aangerukt, is het
gelukt de gasfabriek, smederij, stallen en het
heerenhuis te behouden. Van het fabriekgebouw
zijn alleen de beide scheorsteenen overgebleven.
De gebouwen en werktuigen waren verzekerd voor
660,000, de goederen voor 440,000 mark.
De vorige week had er in E"ngeland
een soort van wedloop plaats tusschen een hazewind
en een spoortrein. De hazewind had namelijk zijn
meester vergezeld naar het spoorwegstation van
Seyton (te Londen), waar deze in den trein stapte,
zonder dat hij den hond, als naar gewoonte, ge
last had naar huis terug te keeren. De hazewind,
zijn meester nu niet willende verlaten, volgde den
trein en kwam door ongelooflijke inspanning te
gelijk met den trein te Stratford. Daar zag hij
zijn meester aan het raam van een der rijtuigen
en ging uit alle kracht aan het blaffen. De mees
ter had nu den hond opgemerkt; maar de trein
zette zich weer in beweging, zoodat de hond al
leen bleef. Te Stratford stapte de meester uit den
trein, om den hond af te wachten. Werkelijk kwam
het dier een kwartier later aan dat station. Dit
maal had het den trein niet kunnen bijhouden.
De hond bemerkte dadelijk zijn meester te midden
eener menigte menschen.
De speelbank te Saxon (Zwitserland)
is ingevolge den hiertoe bepaalden termijn den 31steu
December gesloten. Des avonds te 6 uren werd
er bekend gemaakt dat er niet meer gespeeld mocht
worden. Tegen 7 uren werd de zaal ontruimd en
een politie-beambte voor de deur geplaatst. Onder
wijl had de directie aangekondigd, dat de con
versatie- en biljartzalen tot het gewone uur van
sluiting (11 uren) zouden geopend blijven en dat
aan ieder, die zijn geld bij de bank had verspeeld,
30 franken reisgeld zou worden uitgereikt, van
welk aanbod door velen gebruik werd gemaakt.
Een der aanwezigen, een Engelschmau, was woe
dend. In de meening dat de bank eerst te mid
dernacht zou worden gesloten, was hij tegen zes
uren aangekomen om tot het laatste oogenblik de
kansen der fortuin te beproeven, en nu zóó
te worden afgescheept, dit was hem te erg! Na
een geruimen tijd zijn boozeu luim te hebben
uitgevierd, gaf men hem den raad, naar Monaco
te gaan, de eenige plaats in Europa waar nu nog
eene officieel toegelaten speelbank bestaat. Daar
kon hij troost gaan zoeken.
Frankinjk.
Volgens inlichtingen uit goede bron, zoo leest
men in de „Univers", heeft koningin Isabella op
Nieuwjaarsdag hare nicht Margareta, de gemalin
van don Carlos, wederom een bezoek gebracht, die
echter met hare kinderen naar buiten was gegaan.
Zondag 11. nu heeft de koningin haar en don
Carlos in een zeer hartelijken brief hare geluk-
wenschen aangeboden naar aanleiding van het Drie
koningenfeest. Voor het overige schijnt zij zich
gereed te maken om in Spanje het huwelijk van
haar zoon te gaan bijwonen. Middelerwijl heeft
de „Eigaro" brieven openbaar gemaakt, in 1876
tusschen haar en den minister-president Canovas
del Castillo gewisseld, waaruit blijken moet, dat
deze laatste zijne beloften jegens haar niet gehou
den heeft, en dat de koningin, zich niet meer
gebonden rekenende, de bezoeken heeft afgelegd,
welke, zonder iets politieks te hebben, blijk gaven
van de gevoelens van dankbaarheid voor don Car
los' gastvrijheid in 1875. De koningin had name
lijk in 1876 vóór haar terugkeer in Spanje vijf
voorwaarden gesteld: dat zij met hare drie doch
ters naar Madrid zou gaan zoodra koning Alphon-
sus aldaar uit het noorden zou zijn teruggekomen
dat zij het recht zou hebben om naar goedvinden
zich in en uit het land te begeven; dat zij in
overleg met den koning hare definitieve residentie
kiezen zou; dat hare dochters tot hare meerder
jarigheid steeds bij haar zouden blijven; dat zij
haar dienstpersoneel in volkomen vrijheid zelve
zou mogen kiezen. Deze voorwaarden werden goed
gekeurd, doch de koningin is ontevreden terug
gekomen te Parijs, en wel zonder hare dochters,
die volgens de „Eigaro," onder min of meer rech-
matige voorwendsels, door haar zoon en de infante
van haar gescheiden zijn.
Italië.
Uit Rome wordt gemeld dat koning Victor
Emmanuel gistermiddag te halfdrie is overleden,
na voorzien te zijn van de genademiddelen der
kerk. Hij was geboren den 14den Maart 1820.
Grroot-Britarmië.
De regeering heeft aan boord van een Engelsch
stoomschip te Cardiff 2000 kisten met patronen,
bestemd naar Turkije, in beslag laten nemen. Het
beslag is echter later weder opgeheven, daar de
inhoud der kisten niet uit patronen, maar alleen
uit patroonhulzen bestaat.
Rusland.
Officieel wordt uit Bogot van den 8sten gemeld
In den nacht van 6 op 7 dezer zond generaal
Kazeff vier bataljons en 300 kozakken uit, om
de Turksche stellingen, die den weg naar den
Tranjaanschen muur versperden, om te trekken.
Den Ssten werd eene Turksche redoute genomen.
De Russische banier werd hierna op een der
hoogste punten van den Balkan geplant. De Turken
vluchtten hierop. Onze voorhoede trok daarna naar
Teke. Den 7den verdreef Krasowsky de Turken
uit hunne versterkte stellingen bij Dewibchja Mogila
en sloeg hen terug tot Starja Reka. De Turken
lieten omstreeks 270 dooden achter.
Een officieel Russisch telegram meldt de
volgende bijzonderheden omtrent de verovering
van Sofia: Aan het gevecht om de brug over de
Isker nam de voorhoede onder generaal Rauch
deel, die uit de regimenten Preobradschenski en
Ismailow en uit de brigade garde-jagers bestond.
De strijd duurde anderhalf uur en werd door eene
omtrekkende beweging van het regiment Preo
bradschenski, dat de Isker over het ijs overtrok,
beslist. De Turken verlieten hunne stellingen,
vluchtten over de brug van Sofia en staken deze
in brand. Het vuur werd echter door onze trroepen
gebluscht, waarop de artillerie de brug overtrok.
Den 3den trokken de Russische troepen met
muziek en gezang en onder een algemeen gejubel
der bevolking Sofia binnen. Onmiddellijk na den
intocht van generaal Gourkho werd een plechtige
dienst in de kathedraal gehouden. Sedert 1434
is dit de eerste maal, dat christen troepen Sofia
binnentrekken.
Een anti-Russisch blad, de „Neue freie Presse",
zegt dat de bezetting van Sofia na de vermeeste
ring van Plewna het grootste voordeel is, dat de
Russen tot dusver in Europa behaalden. Het bezit
van deze groote, volkrijke stad ontsluit voor de
Russische armee een ruim en rijk requisitie-ge-
bied, zoodat nood en ontberingen, althans voor
het Russische westerleger, voorbij zijn. Bovendien
zal Sofia, dat door den besten kunstweg in geheel
Turkije met Orhanië en vandaar met noordelijk
Bulgarije verbonden is, door bekwame ingenieurs
weldra in een wapenplaats van den eersten rang
herschapen zijn, van waar uit de operaties tegen
Philippopel en Adrianopel met kracht kunnen
worden voortgezet.
Tui-liije.
Reuters Office meldt dat, nadat de sultan den
wapenstilstand bekrachtigd had, Reouf-pacha, de
minister van oorlog, bevel gaf aan de Turksche
commandanten, met de Russische bevelhebbers een
wapenstilstand te sluiten. Voor evenwel toe te stem
men in directe onderhandelingen, telegrafeerde
Server-pacha, de minister van buitenlandsche zaken,
Musurus, den Turkschen gezant bij het En-
gelsche hof, aan lord Derby te vragen, met Rusland
de voorwaarden voor den wapenstilstand vast te
stellen. Lord Derby antwoordde hierop aan Musurus,
dat Rqsland een zoodanig verzoek van Engeland
van de hand wijzen zou, waarom hij de Porte aan
raadde, rechtstreeks met Rusland te onderhandelen.
Het blijkt thans volkomen onwaar te zijn, dat
de Turken den Schipka-pas verlaten hebben en
het is dus ook niet waar, dat generaal Radetzky
door dien pas in Rumelië is gevallen. Het bericht
kwam uit Bucharest, maar is uit het Russische
hoofdkwartier niet bevestigd, terwijl uit Konstan -
tinopel gemeld wordt, dat het geschutvuur in
den pas levendig bleef, onder bijvoeging, dat het
weder zachter is geworden. Het heette, naar men
weet, dat de Turken den pas juist wegens de strenge
koude verlaten hadden.
Telegrammen.
ROME, 9 Januari. De kroonprins Humbert is
tot koning geproclameerd. Hij bevestigde de minis
ters in hun ambt. De droefheid over het overlijdeu
van Victor Emmanuel is algemeen. De winkels
zijn gesloten.
PETERSBURG, 10 Januari. Uit Tiflis wordt
gemeld: Ten gevolge der bezetting van het dorp
Tlidscha door de Russen, is de rechtstreeksche
gemeenschap tusschen Erzerum en Trebizonde af
gebroken.
PARIJS, 10 Januari. Volgens een hier ontvan
gen telegram uit Bogot van den 9den, had, naar
men verzekerde, de Turksche opperbevelhebber van
den Russischen de mededeeling ontvangen, dat
laastgenoemde gemachtigd was onderhandelingen
aan te knoopen tot vaststelling van de grondsla
gen voor een wapenstilstand. De Turksche mili
taire overheid had tot onderhandelaar aangewe
zen Mouchir Mehemet-Ali, die zich thans te Ta-
ranba (Bazardschik) bevindt. Deze mededeeling
was naar Petersburg overgebracht.
Uit Konstantinopel wordt van den 9den gemeld,
dat daar men tot een rechtstreeksche wapenstil
stand besloten had, nog dienzelfden dag instruc-
tiën aan den Turkschen opperbevelhebber zouden
worden gezonden, om zich met de Russen daar
over te verstaan.
X. schijnt het der Maatschappij van fraaie kun
sten en wetenschappen of haar bestuur ten kwade
te duiden dat andere maatschappijen en vereeni-
gingen op den algemeen bekenden, door
haar sedert tal van jaren gekozen vergade
ringsavond uitvoeringen geven of bijeenkomsten
houden en op deze wijze met de M. v. fr. k. con-
curreeren. Wanneer eene vereeniging een vasten
vergaderingsavond heeft en door de keuze van lo
kaal en sprekers niet meer in staat is daarin ver
andering te brengen, dan ligt de schuld niet aan
haar, maar aan de voorstanders of dirigenten der
andere lezingen of uitvoeringen, die eerst zouden
kunnen onderzoeken of de avond tot vasten
vergaderingsavond eener geregeld werkende maat
schappij is bestemd. Niet zij, maar de vereeniging
wier vaste vergaderingsavond wordt voorbijgezien,
heeft recht zich te beklagen. Het bestuur der „fraaie
kunsten" heeft daarenboven vroeger de onaange
name gevolgen van het veranderen der leesavonden
ondervonden en daarom, eenigen tijd geleden, ook
verklaard dat dit niet meer zou plaats hebben. In
dit geval deed ik echter meer. Ik bracht een be
zoek aan den heer Wetrens den 2den dezer en
maakte hem op de zaak attent. Meer kon en
mocht ik niet doen. De bedreiging van X. dat
eenige leden bedanken zullen, acht ik niet ernstig
gemeend. Mijne medeleden hechten te veel aan
