N°. 5468.
A0. 1877.
10 December.
Maandag
Dit Nommer toestaat uit TWEE
BLADEN.
Eerste Blad.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Toot Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Kommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Tan 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.17J.
Grootere letters naar plaatsruimte.
LEIDEN, 9 December.
Heden aanvaardde de heer dr. K. Martin het
hoogleeraarsambt aan de universiteit alhier met
het houden eener redevoering over: Geologische
Theorien der Jetztzeit mit einleitenden Bemerkungen
aus der Vorgeschichte der Geologie.
De Staatscourant behelst het verslag der
jury, die belast is geweest met het beoordeelen
der ingekomen ontwerpen voor een nieuw univer
siteitsgebouw alhier. De ontwerpen zullen door het
publiek kosteloos kunnen bezichtigd worden in de
kapel op het Binnenhof te VGravenhage, van Zon
dag 9 December tot en met Zondag 23 December,
dagelijks van 10 tot 3 uren.
De commissie heeft 36 ontwerpen te beoordee
len gehad. Aan geen daarvan kon naar haar oor
deel een der twee uitgeloofde prijzen worden
toegekend. Maar zij heeft met algemeene stemmen
besloten, voor te stellen om aan elk der vijf ont
werpen, genummerd 3, 12, 15, 17 en 35, een
vijfde van het gezamenlijk hedrag der twee prijzen
toe te kennen, als belooning voor het werk der
vervaardigers en tegen afstand van hunne plannen.
De vijf bedoelde ontwerpen hadden respectievelijk
tot zinspreuk: 3. Vivat Academia; 12. Quis; 15.
Eigen kunst is eigen leven; 17. Vaderlandsche
bouwkunde; 35. Art et Science. De jury bestond,
gelijk men weet, uit de heeren A. J. Enschedé,
Ilase, Boeswillwald, Cuypers, Beyaert, Ton Ferstel,
Gosschalk en Van den Ëergh.
Behalve aan de gisteren medegedeelden is
ook aan den kapt.- kwartiermeester W. JLefèbre,
bij het personeel der militaire administratie alhier,
door den minister van oorlog machtiging verleend
om het cijfer in het vroeger aan hem uitgereikt
onderscheidingsteeken voor XV jaren Nederl. dienst
als officier in XX te doen verwisselen.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 6681 volwas
sen personen en van 1322 kinderen.
Sedert den 3den dezer is eene nieuwe ge
legenheid geopend tot verzending van brieven en
verdere stukken naar de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika, door middel eener des Dinsdags
avonds uit Londen vertrekkende post. Dienten
gevolge geschiedt de verzending dier correspon
dentie langs den weg van Engeland thans als volgt
des Maandagsmet den spoortrein, vertrekkende
uit Rotterdam naar Antwerpen ten 12.55 namidd.
met dien, vertrekkende te 6.50 av. uit Rotterdam
naar Antwerpen; des Woensdags en "Vrijdags:
met den trein van 6.50 av. uit Rotterdam naar
Antwerpen.
De geneeskundige staatscommissie heeft tot
arts bevorderd den heer J. Prins Eokkes, en voor
het 1ste gedeelte den heer E. Wintgens toegelaten,
beiden med. doctorandi. De commissie is uiteen
gegaan tot half Februari.
- H. K. H. de prinses van Wied, geboren
prinses der Nederlanden, is gisterochtend op haar
kasteel te Neuwied van een zoon bevallen.
Aan de universiteit te Amsterdam zijn thana
ingeschreven 395 studenten, en wel in de god
geleerdheid 22, rechtsgeleerdheid 28, geneeskunde
316, wis- en natuurkunde 23, lettesen en wijs
begeerte 6. Onder de 316 in de geneeskunde zijn
249 militaire studenten en onder de 23 in de
wis- en natuurkunde 1 idem.
De minister van oorlog heeft bepaald, dat
onverminderd het daaromtrent bepaalde voor deta
chementen sterker dan 24 mau, van het mar-
cheeren en overnachten van troepen beneden die
sterkte, door de autoriteit die den marsch regelt,
tjjdig, zoo noodig per telegram, aan de betrokken
burgemeesters zal worden kennis gegeven.
Bij kon. besluit is een verhoogde bezoldiging
toegekend aan de geëmployeerden bij de militaire
ziekeninrichtingen, belast met de verzorging van
lijders aan besmettelijke ziekten.
In de zitting der Tweede Kamer van gisteren
verklaarde de minister met het leerplan voor de
gymnasia in overleg te zullen treden met den
inspecteur. Een geheel nieuw leerplan acht de
minister noodzakelijk, en mocht dit niet te ver
krijgen zijn, dan door wijziging der wet op het
hooger onderwijs op dit punt, dan zal hij daartegen
niet opzien. Den inspecteur zou hij opdragen op
te geven, waar deze de oprichting van gymnasia
wenschelijk mocht achten. De belangen van het
gymnasiaal onderwijs mogen echter niet aan het
belang der gemeenten worden opgeofferd. In het
bezwaar tegen de beperking der examens vindt de
minister aanleiding, weldra het besluit in dit
opzicht te herzien. Met de examen-regeling staat
de benoeming van professoren in verband. Met
groote bezadigdheid dient gehandeld te worden om
een niet te groot aantal professoren te benoemen.
Op de vraag van den heer Tcding van Berkhout
betoogde de minister, dat hij twee hooglceraren
noodig acht, één voor de dogmatiek en de ander
voor het kerkelijk recht en dat eene loyale en
royale handeling tegenover de synode bij de rege
ling van het aanvullingsonderwijs in de theologie
wenschelijk was, daar de regeering zoodoende vrijer
werd in de keuze der hoogleerarcn in de theologie.
Tweede Kamer. In de zitting vam he
den is ingekomen de nominatielijst voor lid van
den hoogen raad bestaande uit de heeren: Loke,
raadsheer te 's-GravenhageAsser, raadsheer te
Amsterdam; Feith, rechter te Amsterdam; Alting
Mees, oud-minister; De Ranitz, president te Zwolle,
en Heyligers, auditeur militair. Het hoofd
stuk binnenl. zaken is na discussie, waarbij de
minister wettelijke regeling voor de levensverze
keringmaatschappijen in het verschiet stelde, una
niem; daarna is hoofdstuk marine aangenomen.
Vóér den aanvang der openbare zitting zijn in de
afdeelingen onderzocht de wetsontwerpen tot her
ziening der kiestabel, wijziging der begrooting
van Curasao en vaststelling van de begrooting van
het domeinfonds.
Z. M. heeft aan H. Nekkers of H. De
Nekker, gewezen hoofdonderwijzer der rijks lagere
school n° 3, te Frederiksoord, gemeente Vledder
(Drente), verleend een pensioen ten laste van den
Staat, ten bedrage van f 126; benoemd tot burgem.
der gem. Groenlo H. F. Hesselink van Suchtelen,
der gem. Ruinen jhr. H. G. Van Holthe tot
Echten; met ingang van 15 Febr. e. k. benoemd
tot leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te
Alkmaar J. J. Terwen, te Almelo.
Gemengd Nieuws.
Gisteren werd door het Rotter-
damsch Feestgebouw-gezelschap in de Stadszaal de
eerste soirée gegeven, welke door een vrij talrijk
publiek werd bijgewoond, dat zich bij sommige
voordrachten blijkbaar goed amuseerde. De in
verschillend kostuum optredende dames ontvingen
herhaaldelijk luide toejuichingen en werden
genoodzaakt telkens nog drie a vier voordrachten
teu beste te geven. Ook de heeren voldeden vrij
goed. In 't bijzonder was dit 't, geval met den
heer Onsaio in zijne afwisselende en soms ver
bazingwekkende kunstverrichtingen. Evenzoo trok
ken de „buitengewone werkzaamheden" van de
equilibriste Grandsart de aandacht, vooral die op
den telegraafdraad. Daverend werden beiden dan
ook toegejuicht. Het optreden van de zoogenaamde
Frederika-troupe had insgelijks ten genoege der
toeschouwers plaats. Vooral de niet altijd even
onzachte manoeuvres van den leerling-schaatsen
rijder deden hen dikwijls hartelijk lachen, evenals
de rijderessen in hare verschillende bewegingen
en figuren met belangstelling werden gevolgd.
Het effect zou zeker nog beter geweest zijn,
indien de ex-leerling-schaatsenrijder zich hierbij
evenals de dames ook in een toepasselijk kostuum
gestoken had. Het instrumentale gedeelte der soirée
bepaalde zich slechts tot pianospel. Hedenavond
zal het gezelschap nogmaals optreden.
Hedennacht omstreeks hal ft wee is
in Den Haag brand uitgebarsten in het bovenhuis
hoek Prinse- en Molenstraten bewoond door eene
jullrouw, die in bewusteloozen toestand uit het
raam langs ladders werd gered en reeds vrij ern
stig verwond was. In het eerst had de brand een
dreigend aanzien, daar de vlammen spoedig naar
buiten sloegen en dikke rookwolken opstegen. Doch
door spoedig aangebrachte hulp van de brandweer,
ook door de aanwending van de brandkranen der
waterleiding, werd het gevaar vrij spoedig ge
keerd, zoodat om halfvier de brandweer grooten-
deels kon inrukken. Men verzekert, dat de be
woonster van het bovenhuis in den eersten schrik
de woning verlaten had, doch weldra tot redding
van cenige voorwerpen teruggekeerd was, toen zij
door den zwaren rook bedwelmd werd en in dien
staat met moeite werd gered.
In de Groote of St.-Ba vo'skerk te
Haarlem wordt thans ijverig gewerkt aan de her-
sleiling, welke nu onafgebroken zal worden voort
gezet. In de laatste dagen heeft men schilderwerk
ontdekt op een der zuilen in den koortrans. Het
loofwerk van het kapiteel, dat sierlijk gebeeldhouwd
is, is verguld; de grond, waarop de bladen zich
verheffen, is donkerblauw-groeneen geschilderd
tapijtwerk overdekt de schacht der zuil. De grond
van dit muurtapijt is zwart en bezaaid met gouden
vischjes; een roode rand met gouden bloemen
omboordt het geheel. In een der sluitsteenen van
het gewelf, dat op deze zuil rust, ziet men een
relief, voorstellende eene uit de wolken komende
hand, die een vischje houdt gelijk aan de gouden
vischjes, welke op het tapijtwerk voorkomende
tweede sluitsteen van dit gewelfvak stelt Adam en
Eva voor, naast den boom met de slang.
In den nacht van Woensdag op Don
derdag stond te Amsterdam een matroos op het
Damrak te kijken naar een vechtpartij, toen de
man, niets kwaads vermoedende, eensklaps zich
een steek voelde toebrengen in den rug. Naast
hem stond een persoon die van deze daad verdacht
wordt, doch wat er aanleiding toe was kan men
moeielijk gissen, daar de getroffene tusschen andere
toeschouwers stond en niemand hinderde. De ver
wonde matroos bevindt zich voorloopig in het
binnengasthuis. De messteek, dien hij opliep, is
vrij diep.
Donderdag-avond zijn tusschen het
rijks-telegraafkantoor te Arnhem en dat te Nijme
gen proeven met den verrespreker (telephoon) ge
nomen. De uitslag was voor eene eerste proef
neming uitmuntend te noemen. Tn den regel kon