N°. 545-1
Dinsdag
A0 .1877.
20 November.
Deze Courant wordt dagqks, met uitzondering
van Zon- en Feesteden, uitgegeven. •-
STADS-BERICHTEN.
1
De ramp op Curasao en Bonaire.
LEIDSOÏÏ
r
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
'dor Leiden per 8 maanden....1.10.
'ranco per post1.40.
onderlijke Nommers0.02.
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
,f*n 1—6 regels,...105-
Iedere regel meer0.174.
Grootere letters naar plaatsruimte.
Ter?;
op Doi
adering van den Gemeenteraad van Leiden,
nderdag 22 November, des namiddags te twee nren.
Punten ter behandeling:
moeming van een onderwijzer 2de klasse aan de jongens
boel der 1ste klasse. (240).
:tn van twee hulponderwijzers of hulp onderwijzeressen aan
school n°. 1 voor minvermogenden. (243).
30, Idem van een hulponderwijzer aan de tesschenschool. (253).
HdfiB^erzoek vaö Alast P.Ez. om ontslag als onderwijzer 2de
BHas3e aan do school n°. 2 voor minvermogenden. (237).
HnPcordracht tot overplaatsing van den onderwijzer 2de klasse
Bi. Vermaas. (238).
6°. Bnoeming van een onderwijzer 2de klasse aan de school
2 voor onvermogenden (252).
£7V;^ortoek van H. Streutgers, om ontslag als onderwijzer 2de
jf. klasse aan de jongensschool der 2de klasse. (241).
8'. Idem als voren van mej. W. Huth, als hulponderwijzeres
un de school n". 1 voor onvermogenden. (242).
0*. Idem als voren van B. Van der Weel, als hulponderwijzer
lan de school n°. 2. voor onvermogenden. (249).
10®. Voordracht van Commissarissen der Bank van Leening, be
trekkelijk de herziening van de artt. 17 en 18 van het
Reglement (236).
llVjerzoeken van J. J. Krantz Zn., tot het leggen van
duikers. (239).
12°. Idem als voren van J. Warmerdam. (245).
13°. Idem van stadswerklieden om verhooging van werkloon. (246).
l(WS»oordiacht betrekkelijk het adres aan Z. M. den Koning
van het bestuur der Provinciale VereenigiDg van Burgemees
ters en Secretarissen. (247).
15°. Idem tot uitbreiding van het kapitaal der gemeente in de
Bank van Leening. (248 en 257).
16'. Idem betrekkelijk de bijdrage der gemeente voor de ver-
jjjpleging van de zieke stadsarmen in het Academisch Zieken
huis. (258).
17°. Verzoek van J. L. Creyghton ter bckoming van grond aan
het raamland. (250 en 259).
J^^Ncm als voren van G. Tibboel, buiten de voormalige Mare-
•oort. (251 en 259).
19Idem van I)r. W. N. Du Rien tot het plaatsen van twee
boomen op den Middelweg. (254).
20®. Staat van af- en overschrijving op de gemeente-begrooting
voor 1877, belooniDgen en premiên der braodipnitlieden
enz. (256).
Verzoek van Van Hartrop Zn. c. s. betrekkelijk eene
verruiming van het vaarwater aan de Beestenmarkt. (255).
Volksrampen! Welke natie beeft er niet op te
wijzen? Op de bladzijden ook van Nederlands
gescbiedboeken staan ze opgeteekend, in grooten
getale opgeteekend zelfs. Maar wij mogen ons
gelukkig rekenen, dat die rampen niet te wijten
waren aan eigen schuld, niet het uitvloeisel van
botte hartstochten, gelijk wij die thans in het
ooijen van ons werelddeel zien heerschensteeds
Wflpen zij veroorzaakt door natuur-elementen, die
(Upun toegewezen grenzen overschreden, allerwegen
dood en verderf verspreidende.
jWnze watersnooden ze werpen een donkere
f «ttduw op menige bladzijde van dat geschiedboek
- naar juist op elk dier bladzijden ook valt een
I *4°on licht, dat, door de tegenstelling met het
I ®ker, er iets groolsch, iets verhevens aan verleent.
1 Dat licht we hebben in die bange dagen
H allen helpen ontsteken, toen we wedijverden
het bijeenbrengen van grooter of kleiner giften
Tgaveu tot leniging van den algemeenen nood.
I als waren die rampen in eigen boezem een
'school in het plegen van weldadigheid,
'den wij nooit in den zak te tasten, als ook
het buitenland de stem van den lijdenden
lemensch tot ons om hulp riep; want Nederland
ld steeds in den roep van liefdadigheid.
r^Bhans opnieuw zijn deoogen van hulpbehoevenden
jS verlangen, maar met vertrouwen tevens op
I jBerland gericht. En een billijk vertrouwen.
1 ÜUuers t geldt hier geen buitenlanders, 't geldt
leden van één gezin, takken althans van
denzelfden stam, bewoners van een onzer koloniën,
W juist omdat het hnn zelfs in gewone omstan
digheden niet altijd evenzeer voor den wind gaat,
bij dezen buitengewoneirampspoed des te no.eer
aanspraak hebben op de ilp van het moederhand.
„Vreeselijk was het 1 van gansche scharen
van vluchtenden, waaroler vele vrouwen en
kinderen, die onder onbehrijfelijke a'jgsten, ter
helft in het water en te idden van rondvliegende
scherven en steenen naar en berg Altena togen,
waar de meesten een ukomst v,0nden en door
menschenvrienden voor .et or ogenblik werden
verpleegd. Men spreekt vr eer. twintigtal slacht-
oflers alleen bij de ramp m Pietermaai."
Zoo werd gemeld vabde verwoestingen, door
een vreeselijken orkaan di 23sten September op
Curacao en Bonaire aangricht. „Voor het oogen-
blik" waren ze verpleegd deongelukkigeu, waar
van zoovelen huis en ha:e bidden verlorenmaar
de toekomst? Daarin t voorzien 't gaat de
krachten der Wester-k.olnisbn te boven, die nog
kort te voren, toen de taïsoogst op Aruba was
mislukt, het zoo duideljk oonden, dat zij geen
beroep doen op de hulp van anderen, waar eigen
bronnen toereikend zijn om den rampspoed der
broeders te lenigen.
Maar daarom ook hebben ij thans dubbel aan
spraak op ondersteuning vanelders, in de eerste
plaats van het moederland. Jn aan bijstand zal
het niet ontbreken. Nooit .og werd er bij zoo
zware rampen tevergeefs een leroep gedaan op de
liefdadigheid der Nederlandei, en de commissiën
die zich allerwegen hebben evormd tot het inza
melen van giften voor de nodlijdenden op Curasao
en Bonaire getuigen van ee edelen wedijver om
wel te doen.
Reeds prijkten de dagUden met lange lijsten
van groote en kleinere fften de leden van
het vorstelijk huis met rume schenkingen aan het
hoofd. Daarbij moet ook leiden kunnen genoemd
worden, en nu het hoofc onzer gemeente, daar
toe door het centraal comié te 's-Gravenhage uit-
genoodigd, zich bereid heft verklaard de giften
der ingezetenen iutvaugst e nemen, twijfelen wij
niet of dat beroep op de 'eldadigheid der ingeze
tenen zal niet onbeantwooi blijven.
LEIDEN, 19 (ovembcr.
Tot hoogleeraar in de faculteit der wis- en
natuurkunde aan de rijk-universiteit alhier is
benoemd dr. H. A. Loreuj.
Heden is in het miisterie van binnenland-
sche zaken bijeengekomen !b commissie ter beoor
deeling van de ontwerpen -an een nieuw universi
teitsgebouw alhier.
Bij de heden ten radhuize alhier gehouden
openbare verhuring van het beweiden van
het exercitieveld, gelegen 1 den Marendijkschen
polder aan den Singel onde de gemeente Oegst-
geest, is voor den tijd vai 3 jaren huurder ge
worden J. H. H. Borgerdig alhier, voor de som
van f 600 'sjaars en 2°. bt beweiden van twee
stukken land, gelegen in len Boschhuizerpolder
onder Zoeterwoude, is voorden tijd van 5 jaren
huurder geworden S. Hoojteiling, onder Zoeter
woude, voor f 301 'sjaas. Van de mede
gehouden verpachting van «in afval van, met de
levering van hetgeen benooagd is voor de Bees
tenmarkt te Leiden is voorden tijd van 5 jaren
pachter geworden C. Diebei alhier, voor f 1750
's jaars.
Door de Commissie van fabricage is een
nader rapport uitgebracht aagaande het verzoek
schrift van Van Hartrop a Zoon c. s., betrek
kelijk het vaarwater langs df Beestenmarkt. Daarin
wordt gezegd, dat sedert 1862 de scheepvaart
langs den Ouden Singel na.T de Haven zóó ver
beterd is, dat de schepen, die vroeger te breed
waren om langs den Ouden Rijn het Galgewater
te bereiken, daartoe thans tot aan de Beestenmarkt
kunnen doorvaren, zooals blijkt uit het aantal
stoomschepen, die aldaar kunnen lossen en laden,
hetgeen vroeger niet kon geschieden, omdat de
doorvaartwijdte van de bruggen over den Ouden
Singel zulks niet gedoogde en thans nog die der
bruggen over den Ouden Rijn niet veroorlooft om
van de Haven langs dien weg de Borstelbrug te-
bereiken.
De firma Van Hartrop Zn. en andere reques-
tranten hebben eerst na 1862 dit belang verkregen,
waarin zij nu van gemeentewege voorziening vragen.
Met dien eisch kunnen op dezelfde gronden de
fabrikanten J. J. Krantz Z11. en P. Clos
Leembruggen voor hunne fabrieken op de Lauge-
gracht, de fabrikanten Vervoort Van Cranenburgh
en Beuth C°. komen voor hunne fabrieken aan
het Rapenburg en de Leidsche sajetfabriek aan
de Binnenvestgracht en de firma Gebroeders Par-
mentier op de gedempte Korte Langegracht van
het gemeentebestuur opheffing van bestaande be
lemmeringen vragen. Het lossen van steenkolen
uit grootere Rijnschepen, dan van 35 a 40 meters
lengte, zonder vletten is niet een zaak van algemeen
maar van bijzonder belang. Die eene fabriek sticht
of eene bergplaats voor steenkolen inricht, moet
te rade gaan met de plaatselijke gesteldheid, en
het gemeentebestuur van Leiden tracht zooveel
mogelijk daaraan te hulp te komen, maar kan
niet geacht worden verplicht te zijn de gemeentekas
voor bijzondere belangen beschikbaar te stellen,'
al toont het zich bereid aan de nijverheid en den
handel de hand te reiken.
Het zal voldoende zijn, om te herinneren aan
de kosten, die gemaakt zijn, ora steenkolen die
langs den spoorweg naar Leiden worden vervoerd,
te water door de nieuwe ophaalbrug aan de Morsch-
poort in de fabrieken en bergplaatsen te verkrijgen
en op de gelegenheid die langs den aan te leggen
spoorweg LeidenWoerden geopend zal worden
om rechtstreeks steenkolenvrachten te vervoeren
en door de nieuwe haven en het Galgewater binnen
de gemeente te kunnen opslaan.
De Commissie van fabricage vindt derhalve gesne
vrijheid de bezwaren ter zijde te stellen die aan
het versmallen der Beestenmarkt verbonden zijn
om de vaart door de Turfmarktsbrug gemakkelijk
te maken, waarvan de kosten ook niet van be-
teekenis zouden verminderen, indien de versmalling
in plaats van vijf slechts vier meters werdmaar
acht bovendien het beweren der firma Van Hartrop
Zn. ongegrond dat de hoofdvaart, door Leiden
naar Katwijk, zoo goed als gesloten werd toen
de Borstelburg werd vervangen door eene vaste
lage brug."
B. en W. merken daarbij op dat de schepen,
die wegens hare lengte bij de Turfmarktsbrug niet
kunnen wenden, tevens te breed zijn om de Jan-
vossenbrug te passeeren, zoodat eene verruiming
van het vaarwater aan de Beestenmarkt toch tot
geen practisch resultaat zou kunnen leiden.
In het belang der brandblussching hier ter
stede acht de wethouder van fabricage het noodig
het personeel der brandmeesters in de gelegenheid
te stellen om door een bezoek aan de hoofdstad
het aldaar bestaande brandwezen in zijne samen
stelling en werking te leeren kennen. Wat aldaar
bestaat en geschiedt kan ook, zonder dat alles op
dezelfde wijze wordt ingericht, van nut en invloed
zijn op de hier bestaande brandweer. Uit dien
hoofde neemt hij de vrijheid den Raad voor te
j dragen om eene som van f 300 beschikbaar te
