N°. 5413
A0. 1877.
Zaterdag
6 October.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LBIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1-10.
Franco per post
■Afzonderlijke Hommers
LEIDEN, 6 October.
Heden is aan de hoogeschool alhier bevorderd
tot doctor in de rechten de heer L. Serrurier,
geb. te Dordrecht, na verdediging van Stellingen.
De plaatselijke schoolcommissie alhier heeft
een onderzoek ingesteld naar den toestand van het
gymnastiekonderwijs op de openbare scholen in
deze gemeente en geeft als gevolg daarvan eenige
voorstellen in overweging.
Die voorstellen bepalen zich tot het onderwijs
in de gymnastiek op de scholen voor voorberei
dend onderwijs der 2de klasse en voor uitgebreid
lager onderwijs, omdat alleen voor die scholen
wijziging van de bestaande verordening door haar
noodzakelijk geacht wordt. De verordening schrijft
voor, dat het gymnastiekonderwijs op de tusschen-
school en aan de drie laagste klassen der scholen
lste klasse op de scholen zelve door het hulpper
soneel gegeven wordt, terwijl de leerlingen van
de scholen voor uitgebreid lager onderwijs 2de
klasse en van de hoogste klassen der scholen lste
klasse in het lokaal op de Pieterskerkgracht gym
nastiekonderwijs ontvangen van een onderwijzer
in de gymnastiek.
De verordening kan evenwel niet worden toe
gepast, omdat de beide gymnastiek-onderwijzers
aan het groot aantal leerlingen, die tegelijkertijd
onderwijs moeten ontvangen, dit niet in voldoende
mate kunnen verstrekken. Van de scholen 2de
klasse toch ontvangen vier klassen geen gymnas
tiekonderwijs, sommige der hoogere klassen slechts
één uur per week. Alleen daarom reeds is veran
dering der verordening noodzakelijk. Maar daarbij
heeft de commissie bezwaar tegen de bepaling der
verordening, dat de leerlingen der tusschenschool
en der drie laagste klassen van de scholen lste
klasse alleen op de scholen zelve gymnastiek
onderwijs mogen ontvangen. Déér toch kan dat
onderwijs zich alleen bepalen tot de zoogenaamde
vooroefeningen, d. i. gymnastiekonderwijs zonder
werktuigen. Hoewel die vooroefeningen voor kin
deren beneden de 9 jaren gedeeltelijk voldoende
zijn, leert de ervaring, dat de gymnastiek op den
duur voor de kinderen weinig aantrekkelijks heeft,
wanneer het onderwijs geheel zonder werktuigen
gegeven wordt. Inderdaad dan ook is, in strijd
met de verordening, op verschillende scholen de
gewoonte ingeslopen, ook het onderwijs van kin
deren beneden de 9 jaren in het gymnastieklokaal
te doen plaats hebben. De commissie acht het
daarom wenschelijk, dat de kinderen beneden de
9 jaren (dus de leerlingen der tusschenschool en
van de drie laagste klassen van de scholen lste
kl.léén uur in de school, het andere uur in het
gymnastieklokaal gymnastisch onderwijs ontvangen.
Wanneer nu alle leerlingen der vijf scholen in de
*•>1 gymnastisch onderwijs ontvangen, de kinderen
beneden 9 jaren één uur, de overigen twee uren
per week, zouden voor dat onderwijs aan de lagere
J«W>len 32 uren per week moeten afgestaan wor
den. De leerlingen der verschillende klassen in de
scholen zouden dan evenwel tot cijfers van
ongeveer 50 leerlingen moeten worden bijeen-
ffoegd- Aangezien nu, voor elk 15- of 20-tal
Wrlingen, die aan de werktuigen onderwijs ont-
DBgen, eén onderwijzer noodig is, omdat anders
•11e leerlingen te weinig of sommigen in het ge
heel geen beurten krijgen, springt het in het oog
olt een derde gymnastiekleeraar onmisbaar is. De
aanstelling van een derden gymnastiekonderwijzer
nou slechts eene tijdelijke behoeven te zijn, omdat
gegronde verwachting kan worden gekoesterd,
•t de hulponderwijzers en hulponderwijzeressen,
Waarvan sommigen zich met loffelijken ijver aan
het gymnastiekonderwijs wijden, na eenigen tijd
in staat zullen zijn het onderricht te geven, dat
volgens het plan aan den 3den onderwijzer zal
worden opgedragen, zoodat deze alsdan zal kun
nen gemist worden. De voorstellen der commissie
strekken aldus om: 1®. tijdelijk een derden gym
nastiekonderwijzer te benoemen2®. de bezoldiging
der gymnastiekonderwijzers eene kleine verhooging
te doen ondergaan; 3®. een verschuif baar gordijn
tot afscheiding in het gymnastieklokaal aan te
brengen; 4e. eene van de open plaatsen van de
meisjesschool lste klasse in zoover te overdekken,
dat zij geschikt wordt om daar de vooroefenin
gen voor de leerlingen der 3 laagste klassen te
doen plaats hebben en 5®. bij goedkeuring dezer
voorstellen de verordening op het teeken- en
gymnastiekonderwijs in dien zin te wijzigen.
Hedenmorgen had op de Roomsch-Katho
lieke begraafplaats aan de Zijlpoort de plechtige
teraardebestelling plaats van het stoffelijk overschot
van den Woensdag op zoo treurige wijze uit het
leven weggerukten zeventienjarigen jongeling J. L.
Oleff. Vooraf hadden zich zijne vrienden aan het
sterfhuis vereenigd en toen de kist in den lijk
wagen was overgebracht werd door een der vrien
den, den heer W. Lozier, een immortellenkrans
en door een anderen, den heer Nicola, een lauwer
krans op het lijkkleed bevestigd. Daarna plaatsten
zich zes vrienden als slippendragers naast de lijk
koets, terwijl de overige veertien zich twee aan
twee daarachter voegden, gevolgd door de koetsen
waarin de bloedverwanten gezeten waren.
Aan de begraafplaats gekomen, werd de kist in
de groeve neergelaten, waarna namens de vrien
den van den overledene door den heer C. H.
Timmermann Jr. eenige woorden werden gespro
ken ter herinnering aan de deugden en verdien
sten van hun zoo dierbaren en zoo vroeg uit zijn
werkkring weggenomen vriend, op den slag gewezen
die de diepbedroefde ouders en verdere bloed
verwanten daardoor getroffen heeft en de hoop
uitgesproken dat de overledene bij allen die steeds
zooveel blijken van genegenheid van hem ontvin
gen, immer in herinnering zou blijven en zij door
innige, warme blijken van vriendschap jegens de
bloedverwanten van den ontslapene dezen zooveel
mogelijk het onherstelbare verlies zouden trachten
zachten.
Daarna werden nog door den heer J. Stikke-
lorum eenige woorden ter nagedachtenis gesproken
en eindelijk door den heer A. Piek een toepasse
lijk gedicht voorgelezen, ten tolk van hun aller
gevoel. Nadat vervolgens de lauwer- en immor
tellenkransen op de kist waren gelegd, bedankte
de heer Peres namens de familie voor de laatste
eer aan den overledene bewezen en verliet men
het graf. Het aantal belangstellenden bij deze
plechtigheid was zeer groot.
Door de commissie voor de geneeskundige
staatsexamens te Amsterdam is gisteren tot arts
bevorderd de heer J. J. Haver Droeze, med.
doctorandus.
Voor de akte in de Fransche taal onderwierpen
zich gisteren in Den Haag 8 candidaten aan het
examen5 werden afgewezentoegelaten de heeren
C. H. Brouwer, D. H. Meyer en Gh. W. Valken,
te 's-Hage. Voor de akte als hulponderwijzer werden
van de 15 candidaten 8 afgewezen; toegelaten
de heeren: W. F. Golterman en D. Kelder te
's-Hage, P. J. Van der Linden te Leiden, A. Th.
Peiffer te 's-Hage, A. B. Van der Voorden te
Leiden, A. J. Wagner en C. Den Heyer te 's-Hage.
De „Staatscourant" behelst het verslag der
PRIJS DER ADYERTENTIEN
Van 16 regels
Iedere regel meer
Grootere letters naar plaatsruimte.
1.05.
o.fTi.
commissie voor 1877, belast met het afnemen
der examens van vroedvrouw.
De jury voor de tegenwoordige schilde
rijen-tentoonstelling te Amsterdam heeft de goudeu
medailles, van gemeentewege uitgeloofd voor de
schoonste kunstwerken, toegekend aan de heeren
Jan Van Beer3 te Antwerpen, Jaroslav Cermak
te Parijs, C. Gussow te Berlijn, R. Burnier (Neder
lander) te Dusseldorf, H. J. Melis te Rotterdam,
en C. J. De Vogel te Dordrecht; laatstgenoemde
heeft bovendien het genoegen, dat de schilderij,
waarvoor hij bekroond is: „De vijver in het
Haagsche Bosch", voor rekening van het rijk is
aangekocht.
De „Standaard" spreekt het bericht tegen
dat dr. A. Kuyper uitstel van beslissing zou hebben
verzocht in zake het door de Ned. herv. gemeente
te Amsterdam op hem uitgebrachte beroep. Alleen
heeft de heer Kuyper gevraagd, of de termijn van
beraad door den kerkeraad van den dag der ver
zending af, of wel van den dag van ontvangst
der beroepingstukken werd gerekend.
Men meldt uit Utrecht aan het „Vaderland",
dat den curatoren van de hoogeschool aldaar het
denkbeeld niet vreemd is, om gemeenschappelijk
hun ontslag in te dienen wegens de wijze, waarop
de minister van binnenlandsche zaken uitvoering
geeft aan de wet op 't hooger onderwijs.
Tot leeraar in de natuurkunde, mechanica
en cosmographie aan de hoogere burgerschool te
Tiel is benoemd dr. Gille Heringa, leeraar aan
de hoogere burgerschool te Brielle.
Aan de oproeping der commissie voor het
Spinoza-standbeeld hebben, naar het „Vaderland"
meldt, eenige Nederlandsche en vreemde kunste
naars (tot Dinsdag waren er 15) voldaan. Een
hunner zond twee ontwerpen, zoodat de keus zich
tusschen een 16-tal heeft te bepalen. Die keus
zal niet gemakkelijk zijn, omdat over het algemeen
de ontwerpen niet onmiddellijk geheel voldoende
schijnen. Drie ontwerpers hebben Spinoza zittend
voorgesteld,de anderen staande, in peinzende houding.
Een heeft de philosophic van Spinoza als een
acrobatisch waagstuk opgevat. Immers hij stelt
een overigens niet onaardig beeldje boven op een
aardbol, die op zijn beurt in evenwicht staat op
den top van een opeenstapeling van bazaltkegels.
Verreweg de meeste zijn ten eenenmaleonvoldoende,
wat de kleeding betreft. In dat opzicht steekt zeer
gunstig het beeldje met Engelsch motto af, dat,
schoon de houding wat overdreven zij, het best
het karakter weergeeft en getrouw is aan het kos
tuum, dat bij anderen de kleeding is uit de too-
neelstukken van Molière en bij een dat van een
abbé. De hooge mate van natuurlijkheid en eenvoud
des stillen wijsgeers wordt bij de meesten gemist.
Bij het wetsontwerp tot wijziging van art.
25 der wet omtrent de huishouding en tucht op
koopvaardijschepen wordt door de regeering me
degedeeld dat eene volledige herziening der wet
van 7 Mei 1856 met kracht wordt voorbereid.
In afwachting daarvan strekt het tegenwoordig
ontwerp uitsluitend om, als maatregel van urgen
tie, aan den raad van tucht eene organisatie te
geven, waardoor eensdeels gebleken leemten zul
len worden weggenomen en anderdeels een lichaam
zal worden verkregen, geschikt voor de taak.
Zr. Ms. schroefstoomschip der lste klasse
„Atjeh", liggende te Amsterdam, wordt met Novem
ber in dienst gesteld en het bevel daarover opge
dragen aan den kapitein-ter-zee jhr. H. O. Wichers.
Tweede Kamer. De zitting werd geopend
te kwart over drieën. De heer H. Barge is beëedigd
en toegelaten. Ingekomen zijn o. a. het one werp
