N°. 5394.
Vrijdag
i4 September.
Ac. 1877.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PEIJS DEZER COURANT
Voor Leiden per 3 maanden110.
Franco per post
Afzonderlijke n vvz-
LEIDEN, 13 September.
De heer A. W. Swart, onderwijzer 2de klasse
aan de openbare school n°. 1 voor minvermogenden
alhier, is benoemd tot hoofdonderwijzer te Pijnacker.
De heer J. Scheltema heeft indertijd, ten
aanzien van de administratie der gasfabriek, het
volgende voorstel gedaan1®. Er wordt een inven
taris opgemaakt van de eigendommen der fabriek,
als gebouwen, werktuigen, straatpijpen, lantaarns
enz. met bepaling der waarde. 2®. Van die eigen
dommen wordt eene rekening gehouden, waarop
gebracht worden alle kosten van nieuwe gebouwen,
werktuigen enz. en die tegelijk met de rekening
van de exploitatie der fabriek wordt overgelegd.
8°. Voor waarde-vermindering wordt telken jare
van het bedrag der eigendommen afgeschreven 5
of zooveel meer of minder ten honderd als de
waardevermindering gemiddeld geacht wordt te
bedragen; het bedrag dier afschrijving wordt op
de rekening der exploitatie in uitgaaf en op die
der eigendommen in ontvang gebracht. 4°. Telken
jare wordt op de rekening der exploitatie in uit
gaaf gebracht en in de gemeentekas gestort eene
rente van 5 ten honderd van het bedrag der
eigendommen. 5°. Alle kosten van onderhoud en
herstelling der eigendommen komen ten laste van
de exploitatie. Dientengevolge vervalt het herstel-
lings- en vernieuwingsfonds. Het is nog zijn
gevoelen dat, boven hetgeen nu door hem wordt
voorgesteld, de voorkeur verdient dat het beheer
der gasfabriek zuiver privaatrechterlijk is en dat
bij de administratie van de gansche fabriekszaak,
zoowel eigendommen als exploitatie, als een onaf
gescheiden geheel, het Italiaansch boekhouden wordt
ingevoerd. Dit is in het vorige jaar door hem
voorgesteldmaar dat voorstel is verworpen. Hij
eerbiedigt die beslissing en komt er dus niet op
terug. Hij heeft zich nu zooveel mogelijk gehou
den aan den bestaanden toestand en wil door zijn
voorstel trachten daarin verbetering te brengen.
Thans hebben Commissarissen der gasfabriek
hun rapport omtrent dit voorstel uitgebracht, waarin
zij eene korte uiteenzetting der bezwaren geven,
welke bij hen tegen de voorgestelde regeling be
staan. Na er aan te hebben herinnerd dat in het
laatst van 't vorige jaar over dit onderwerp, na
uitvoerig uitgewerkte rapporten, in den Raad zeer
uitgebreide discussiën zijn gevoerd, waarbij hunne
zienswijze door de meerderheid werd gedeeld, wij
zen zij er op dat dezelfde veranderingen thans
weder door den heer Scheltema worden voorge
steld, afgescheiden van het punt wat de toepassing
der Italiaansche boekhouding betreft. Hiertegen
gelden echter nog dezelfde onoverkomelijke bezwa
ren. De gasfabriek kan niet beheerd worden over
eenkomstig de inrichting, welke een particulier
aan zijne administratie geeft. Volgens de verorde-
ning zijn Commissarissen beheerders der stedelijke
gasfabriek en verantwoording schuldig aan de ge
meente, die als eigenares van de verstrekte pen
ningen en dus ook van de bezitting in hare
begrooting en rekening geen ander kapitaal kan
aannemen dan hetgeen de gemeente zelve volgens
aanwijzing van hare rekening aan de fabriek
de
uit hare fondsen heeft verstrektvan welk bedrag
de exploitatie-rekening der gasfabriek rente heeft
te_ verantwoorden. Dat kapitaal kan op geenerlei
wqze kunstmatig worden verhoogd of verlaagd,
gemeente aan de gasfabriek die kapitaal-
SBieiding uitkeerde, of kapitaals-aflossing voor-
schrijve. Evenmin kan zij dus van een veranderd
kapitaal andere renten ontvangen. Deze bedragen
houden onherroepelijk gelijken tred met de wer
kelijk uitgekeerde sommen, en al mocht nu de
fabriek zelve ook nog zoo groote waarde hebben
door de in den loop der jaren vermeerde produc
tiviteit, dat kapitaal en zijne rente zijn onwrikbaar.
Aangenomen echter, dat het eens mogelijk ware
door willekeurige kapitaalsvergrooting het te be
talen rentebedrag te vergrooten, zoo zouden ten
slotte toch dezelfde sommen, op de exploitatie
rekening verkregen, in de gemeentekas vloeien.
Want of de gemeente, zooals in 1876, 55 mille
als opbrengst plus 8 m. als renten voor verstrekte
kapitalen ontvangt, dan wel b. v. 35 mille als
opbrengst, plus 28 m. als renten voor op een
of andere wijze in 't leven geroepen kapitaal, het
resultaat als ontvangst blijft volkomen gelijk;
slechts het publiek zal, ten halve ingelicht, mee-
nen dat de gasfabriek 25 mille minder winst op
brengt. Commissarissen behandelen vervolgens
kortelijk elk der vijf punten waarin het voorstel is
vervat en meenen ten slotte de aanneming er van
d§n Raad te moeten ontraden.
De Commissie van Financiën, kan zich geheel
met dit advies vereenigen. Zij vermeent zich van
nadere beschouwingen ten deze te kunnen ont
houden, aangezien, naar haar oordeel, de zaak zoo
duidelijk mogelijk is toegelicht en op uitnemende
wijze is aangetoond dat eene aanneming van het voor
stel niet wenschelijk is. Bovendien is de strekking
va* bedoeld advies dezelfde als ten vorigen jare door
hare Commissie is ontwikkeld bij de behandeling
van een dergelijk voorstel als thans aanhangig
is gemaakt.
Bij de ophanden zijnde behandeling der be
grooting over 1878 verstrekken commissarissen
der gasfabriek den Raad eenige inlichtingen, om
trent de vermoedelijke fondsen, welke voor de
gasfabriek na verloop van eenigen tijd bij verkre
gen goedkeuring noodig zullen zijn. Yooraf her
halen zij echter dat bijzondere fondsen voor de
uitbreiding van het pijpennet in dit jaar niet noo
dig zijn. Die uitbreiding is in de maand Juli 1.1.
verricht en komt ten laste van het uitbreidings-
en vernieuwingsfonds, waaruit zij is bestreden. In
1878 zouden zij echter gaarne voorstellen een
woonhuis voor den directeur op het terrein der
fabriek te doen bouwen. Vindt dit voorstel bijval,
dan zal daarvoor volgens oppervlakkige raming
eene bijdrage noodig zijn van 16000, en zoo
de uitbreiding van het verbruik niet boven
alle verwachting toeneemt, zal met toepassing
van eenige verbetering de reeds besproken aan
bouw van eene nieuwe stokerij met kolen-
magazijn waarschijnlijk tot 1879 kunnen verscho
ven worden. Hiervoor worden dan de kosten zon
der uitbreiding van terrein geraamd op f 30000,
met uitbreiding van terrein op ƒ40000. Daarbij
zou dan een gedeelte dier nieuwe stokerij, omdat
zij aanvankelijk niet geheel voor den aanbouw van
nieuwe fornuizen noodig is, tot kolenmagazijn
kunnen worden ingericht. De berging der Duit-
sche kolen op het terrein gaat alsdan verloren en
nu blijft de vraag of de nog beschikbare ruimte
groot genoeg zal zijn om dat verlies te dekken.
De hierboven genoemde cijfers zijn natuurlijk ge
raamd met het oog op de tegenwoordige prijzen
der materialen, afgezien van alle mogelijke sto
rende oorzaken, die zich in dezen en den volgen
den winter bij de exploitatie zouden kunnen voor
doen, waaromtrent het niet mogelijk is thans posi
tieve verklaringen af te leggen.
De Commissie van Fabricage heeft bezwaar
tegen de inwilliging van het verzoek van P. D.
Steenhuizen om eene houten loods te plaatsen op
een gedeelte van den vestwal nabij de algemeene
begraafplaats, tusschen den grond van de Leidsche
Van 16 regelst-05.
Iedere regel meer0-17^.
Grootere letters naar plaatsruimte.
Broodfabriek en dien van de sociëteit Amicitia,
ten einde aldaar wol en schapevellen te spoelen,
wasschen en drogen1°. omdat de toegang zou
moeten geschieden langs de begraafplaats of over
de werf van de korenmolen de Valk, in beide
gevallen hinderlijk voor de vrijheid en veiligheid,
ingeval werklieden of andere personen daarvan
moesten gebruik maken; 2®. omdat de onmiddel
lijke nabijheid der begraafplaats en van het daarop
aanwezige lijkenhuis, tevens dienende tot opname
of schouwing van drenkelingen, niet gedoogt, dat
aldaar werkzaamheden van dien aard worden ver
richt, die met de bestemming der inrichting niet
strooken3". omdat vooral voor de zuiverheid van
het singelwater en voor de openbare wandeling
lang de singels, het spoelen, wasschen en drogen
van schapenvellen niet kan worden toegestaan en
geene voorwaarden aan eene vergunning kunnen
worden verbonden, die de bezwaren zouden kunnen
wegnemefi.
Ten einde te voorzien in de vacature van
onderwijzeres 2de klasse aan de openbare school
voor meer uitgebreid lager onderwijs der 1ste kl.
voor meisjes, op een jaarwedde van 700, ontstaan
door het verleend eervol ontslag aan mej. Van
Goor den Oosterlingh, is de volgende voordracht
opgemaakt: mej. C. E. G. Van Dobben, alhier;
mej. A. C. A. Nieuwenhujs, te Deventeren ter
aanvulling mej. M. A. Eeenstra, te Leeuwarden.
Gedurende de maand Augustus bedroeg het
aantal reizigers aan het spoorwegstation alhier
21,038 de opbrengst was aan reizigers ƒ20.579.975
en aan goederen 4915.36.
In de gisteren gehouden zitting van den
Amsterdamschen gemeenteraad is door den voorzit
ter mededeeling gedaan van een ingekomen adres
van mr. C. M. J. Willeumier, hoogleeraar aan
het athenaeum illustre, inhoudende de mededee
ling dat hij zich niet kan vereenigen met de vak
ken, die Burg. en Weth. voorstellen hem op te
dragen bij eene eventueele benoeming tot hoog
leeraar aan de gemeentelijke .universiteit. Voorts
is ingekomen een adres van de medische studen
ten, verzoekende, dat het onderwijs in de chirur
gie opgedragen moge blijven aan prof. J. W. R.
Tilanus en aan den lector dr. P. J. Barnouw.
Tot vervulling van de leerstoelen aan de uni
versiteit werden benoemd tot gewone hoogleeraren,
bij de faculteit der godgeleerdheid: Dr. A. D.
Loman, Dr. W. Moll, J. G. D. Martens en Dr.
S. S. Hoekstra Bz., allen te Amsterdambij
de rechtskundige faculteitMr. C. M. J. Willeu
mier, Mr. C. Pijnacker Hordijk, Mr. L. De Har-
tog en Mr. J. De Louter; bij de geneeskun
dige faculteit: Dr. Th. Place, Dr. C. H. Kuhn
LHz., Dr. B. J. Stokvis, Dr. H. Herz, Dr. J. L.
Chanfleury van IJsselstein, Dr. C. L. Wurfbain,
Dr. L. Lehmann; bij de faculteit der wis-
en natuurkunde: Dr. C. J. Matthes, Dr. J. D.
Van der Waals, Dr. C. A. J. A. Oudemans en
Dr. W. Berlin; bij de faculteit der letteren:
Dr. S. A. Naber, Dr. J. C. Matthes, Dr. A.
Pierson, Dr. T. T. H. Jorissen en Dr. C. M.
Kuntot buitengewone hoogleeraren bij de
geneeskundige faculteit: Dr. W. M. Gunning en
Dr. H. H. Israëlsbij die der letteren Dr. N. J.
B. Kappeyne van de Coppello; tot lectoren:
Dr. M. W. C. Gori bij de geneeskundige, Dr.
H. De Vries en Dr. J. Van 't Ilofl bij de wis-
en natuurkundige faculteit.
Voorts zijn benoemd op nadere voordracht van
Burg. en Ws., tot hoogleeraren in de godgeleerd
heid, dr. J. G. De Hoop Scheffer, professor aan
het doopsgezinde seminarium; in de heelkunde.
