N°. 5291.
Woensdag
A*. 1877.
16 Mei.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden...."7.7 f 1.10.
Franco per post1.40.
Afaonderlijke Nommers0.02.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels1.05.
Iedere regel meer0.17^.
Grootere letters naar plaatsruimte.
LEIDEN, 15 Mei.
Gisteravond had alhier eene bijeenkomst plaats
van een aantal leden der Leidsche Studenten-
afdeeling van Multapatiors Bond en geïntroduceer-
den, die in een der lokalen van het Nut zich
vereenigden om den stichter van het Bond, den
heer L. Philippona, zijne zaak te hooren bepleiten.
Multapatior hield eene causerie, uitmuntende
door losse, aangename voordracht en degelijken
inhoud, waarin hij met statistische bewijzen de
onwederlegbare gevolgen van het misbruik van
bedwelmende dranken aantoonde. Spr. wil geen
afschaffing; hij wraakt het gebruik volstrekt niet
en ziet ook een op zich zelf staand geval van een
enkele maal misbruiking door de vingersde
gewoonte om misbruik te maken, het doorgaand
gebruik met zelfbewust nadeel, dat bestrijdt hij
met alle krachten, en daartoe achtte spr. ook de
medewerking van studenten zeer gewenscht. Ver
mogen zij practisch wellicht zeer weinig, theoretisch
zeker veel. Immers, indien de medicus als physioloog,
de jurist als rechtskundige, de theoloog als moralist
de zaak in studie nemen en in verband brengen
met de noties die zij gaandeweg van hun vak
krijgen, dan is dit een machtig middel om hen
later in staat te stellen met een gevoel van zelf
vertrouwen en zelfbewuste kennis de zaak te be-
oordeelen, en anderen met hunne kennis voor te
lichten.
Nadat eenige sprekers, o. a. ds. Rümke, secretaris
van het Leidsche departement der Maatschappij tot
Nut van 't algemeen, den heer Philippona eenige
bedenkingen hadden tegengeworpen, en deze hen
had beantwoord, sloot de president de vergadering,
die velen zeer voldaan huiswaarts deed keeren.
De morgenmiddag te houden jaarlijksche
algemeene vergadering van de leden der Vereeniging
tot bevordering en instandhouding van den bloei
der Kweekschool voor Zeevaart alhier, zal wederom
met de tegenwoordigheid van Z. K. H. Prins
Hendrik worden vereerd.
Dat het der tentoonstelling van voorwerpen
door den werkman vervaardigd niet aan belang
stelling heeft ontbroken, blijkt uit het aantal toe
gangskaarten, die verstrekt zijn, zijnde voor ver
minderd tarief ongeveer 1000, waarvan de bezitters
op de aangewezen dagen mochten komen kijken,
die dan ook herhaaldelijk van die gelegenheid
gebruik maakten. Maandag-avond hadden de be
zoekers der Volksvoorlezingen toegang, van welke
er p. m. 300 opkwamen, tegelijkertijd met de
leerlingen der Kweekschool voor Zeevaart. Op de
publieke kijkdagen zijn er tegen entree ruim 2000
geweest, waarvan alleen Zondag 1140, ongerekend
de inzenders, die zeker allen opgekomen zijn.
Voor de verloting waren 90 voorwerpen aange
kocht tot een bedrag, gelijkstaande met de opbrengst
van het aantal verkochte loten, de drukkosten enz.
er afgerekend. Zoo is menigeen van zijn ingezon
den voorwerp goed afgekomen. Niet allen echter
hadden den wensch tot verkoop uitgesproken of
weigerden daartoe over te gaan.
De onverdeelde bijval, dien de Commissie van
het publiek ondervond, kan haar aansporen, later
1 nogmaals eene onderneming als deze op 't getouw
te zetten, 't Was niet haar voornemen een wed
strijd in 't leven te roepen, waarbij de uitstekendste
voortbrengselen der werkkrachten in Leiden naar
den prijs zouden dingenzoo iets behoort tot de
bemoeiingen der Maatschappij voor nijverheid. De
Commissie wilde alleen den werkman nopen, een
jaar lang zijn vrijen tijd te besteden aan de con
ceptie en afwerking van een voorwerp van eigen
keuze, daarop een jaar lang zijne zinnen te zetten
en de uithuizigheid tegengaan. Daarom kon zij
hare aandacht en goedkeuring schenken aan de
voorwerpen, vervaardigd door: dilettant-beeldhou
wers uit plaatijzer, liefhebbers-draadwerkers, mathe
matici, onbewust van hunne kunstvaardigheid,
zoowel als aan de uitstekend afgewerkte meester
stukken van den werkman van professie, die op
deze tentoonstelling in aantal aanwezig waren.
Besluiten wij met den wensch, dat de werk
lieden, die in groote menigte de tentoonstelling
bezochten, zich opgewekt gevoelen, bij latere op
roeping door nog ruimer deelneming de eer van
hun bedrijf en die van Leidens handwerksnijver-
heid op te houden.
Blijkens de memorie van beantwoording op
het voorloopig verslag over de verhooging van
hoofdstuk V der staatsbegrooting voor 1877,
wordt de vereeniging der ethnographische verza
melingen, welke te Leiden en te 's-Gravenhage
bewaard worden, overwogen. In verband daarmede
is thans voor laatstgenoemde verzameling geen
vaste directeur aangesteld. Voordat dienaangaande
definitief beslist worde, is het noodig geoordeeld
een nauwkeurig onderzoek in te stellen naar den
inhoud der Haagsche verzameling, waarvan de
inventarisatie, die zeer veel tijd vordert, thans
plaats vindt. Het huis, grenzende aan het Leidsche
museum, is in dit jaar gekocht. Reeds sinds on
derscheiden jaren is er herhaaldelijk geklaagd over
den gebrekkigen toestand van het museum. Daarin
kon geen verbetering gebracht worden zoolang niet
over ruimer lokalen kon worden beschikt. Thans
is het gelukt die lokalen te vinden, en er schijnt
geen reden te bestaan om de daarop zoolang wach
tende maatregelen langer uit te stellen.
In de gisteren gehouden vergadering der
afdeeling letterkunde van de kon. acad. van we
tenschappen hebben de heeren Acquoy, Cosijn,
Quack en De Pinto, door Z. M. benoemd tot
leden der academie, als zoodanig zitting genomen.
Zij werden door den waarnemenden voorzitter,
prof. Moll, in hartelijke bewoordingen begroet.
Van den heer Rossi te Weenen is een dankbetui
ging ingekomen voor zijne benoeming tot buiten-
landsch lid der academie. Van den heer Francesco
Pavesi, te Milaan, was bericht gekomen, dat hij
de schrijver is van een der bij den laatsten wed
strijd voor Latijnsche prijsverzen loffelijk vermelde
gedichten. Als schrijvers van de heide andere lof
felijk vermelde verzen, die evenals het vorige ge
drukt zullen worden, hebben zich bekend ge
maakt prof. Vaccaro te Palermo en prof. Rosati
te Bologna.
Het gerechtshof in Den Haag heeft gisteren
eene plechtige algemeene zitting gehouden tot
installatie van de nieuwe rechtbanken en kanton
gerechten, benevens van de ambtenaren van het
O. M., tot het rechtsgebied van dat gerechtshof
behoorende. De voorzitter, mr. Francois, heeft zoo
voor als na de eedsaflegging en installatie eene
rede gehouden, waarin hij hulde bracht aan den
ijver en de voortvarendheid van den minister van
justitie en herinnerde aan de gewichtige veranderin
gen, die in het rechtswezen waren aangebracht.
Hij hield voorts den nieuwbenoemden hunne plich
ten voor oogen, wenschte hen met hunne benoe
ming geluk en hoopte dat de nieuwe regeling
goede vruchten moge dragen en dat eenmaal aan
den ingang onzer rechtszalen moge te lezen staan
„Civibus inde salus, sontibus inde tremor". Na
afloop der plechtige zitting volgde eene vriend
schappelijke bijeenkomst in de sociëteitstent in
het Bosch, waar den magistraten, ter gelegenheid
van den gewichtigen dag, een matinée wachtte,
uitgevoerd door de kon. militaire kapel van liet
regiment grenadiers en jagers. De meeste leden
der rechterlijke macht vereenigden zich na afloop
daarvan aan een gemeenschappelijken maaltijd.
Op eene daartoe gecommandeerde parade is
gisteren in Den Haag in de Maliebaan voor het
front der troepen van het garnizoen door den
generaal-majoor Yan Toll het ridderkruis 4de kl.
der Militaire Willemsorde uitgereikt aan den ge
pensioneerden luit.-kol. Jeltes van het O.-I. leger
in tegenwoordigheid van onderscheidene met dat
eereteeken versierde officieren van de landmacht
en het O.-I. leger en tal van belangstellenden.
Bij het uitbreken van den oorlog tusschen
Rusland en Turkije heeft de Nederlandsche regee
ring aan de oorlogvoerende mogendheden haar
voornemen bekend gemaakt om met betrekking
tot dien oorlog de strengste onzijdigheid te hand
haven, en van de regeeringen van Rusland en
Turkije de verzekering gekregen, dat Neerlands
onzijdigheid vanwege de oorlogvoerenden zal worden
geëerbiedigd.
De regeering herinnert den Nederlanders, ook,
voor zooveel noodig, aan die welke in den vreemde
zijn gevestigd, dat zij zich behooren te onthouden
van elke handeling die, in strijd met de Neder
landsche wetten of het volkenrecht gepleegd, zou
kunnen worden geacht vijandig te zijn aan eene
der oorlogvoerende mogendheden of met strenge
onzijdigheid niet te strooken. Het is hun aanbe
volen de werkelijke blokkade en andere overeen
komstig het oorlogsrecht gebruikelijke maatregelen
der oorlogvoerende mogendheden te eerbiedigen
en zich daaraan te onderwerpen, en niet toegestaan
voor de legers en zeemacht dier mogendheden te
werven, tot de uitrusting van hare oorlogschepen
mede te werken, transportschepen en oorlogscon
trabande aan haar te verstrekken en voor haar te
vervoeren en kaapvaart of buitenhandel uit te oefe
nen. De regeering waarschuwt hen, dat zij slechts
dan op hare bescherming en tusschenkomst te
hunnen behoeve kunnen rekenen, wanneer zij hun
nerzijds zich zorgvuldig onthouden van elke schen
ding der neutraliteitsplichten, terwijl zij zich, bij
miskenning dier plichten, blootstellen aan schade,
moeielijkheden en vervolgingen voor den Neder-
landschen of vreemden rechter. De regeering vestigt
hunne aandacht op de bepalingen vervat in de
artt. 84 en 85 van het wetboek van strafrecht.
Naar men verneemt is vanwege de Russi
sche regeering bij het hoofdcomité der Nederl.
vereeniging het Roode Kruis aanvraag gedaan om
toezending van verbandmiddelen enz. ten behoeve
der militairen, die tijdens den oorlog ziek of ge
wond worden. Door het hoofdcomité zou zijn be
sloten, zooveel mogelijk hulp te verleenen, doch
in dier voege, dat aan beide in het Oosten oor
logvoerende partijen gelijke ondersteuning zal wor
den verstrekt.
Door den „Tijd" wordt medegedeeld, dat
msgr. P. M. Snickers benoemd is tot bisschop
van Haarlem. Uit Rome ontving hetzelfde blad
bericht, dat de deputatie der Ned. katholieken
aldaar in goeden welstand is aangekomen en heden
bij den Paus in audiëntie zou worden toegelaten.
Het asyl Steenbeek ontvangt volgens de
opgaven vele blijken van sympathie. De kosten
van wederopbouwing zijn echter aanzienlijk, daar
veel door den brand is vernield. Door den directeur,
den heer H. Pierson, is reeds ruim f 16,000
ontvangen. De verpleegden zijn nog op den vlucht
heuvel gehuisvest en zullen daar blijven totdat het
gebouw weder gereed is. Twee flinke loodsen heeft
I men er thans opgeslagen, waarvan eene voor wasch-