N°. 5259.
Zaterdag
A°. 1877.
7 April.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels1.0S.
Iedere regel meer0
Groolere letters naar plaatsruimte.
LEIDEN, 6 April.
In eene Woensdag te Middelburg gehouden
jaarlijksche algemeene vergadering van het Zeeuwsch
genootschap der wetenschappen zijn benoemd tot
leden de heeren: ds. H. A. De Jongh, dr. W.
Kapteyn en H. L. E. Pisuisse, te Middelburg;
N. M. La Pontijn, te Vlissingenjhr. P. J.
Bachiene, te 's-GravenhageA. Yan Eek, te Hoorn
dr. C. K. Hoffman, te Leiden; mr. J. G. Kist,
mr. E. B. Coninck Liefsting, jhr. mr. W. E.
Van Panhuys en mr. J. Telling, te's-Gravenhage
H. De Veer, W. F. Versteeg en G. E. Westerman,
te Amsterdam; dr. C. Darwin, te Down, in het
graafschap Kent; dr. E. Van der Haeghen, te
Gent; Henri Havard, te Parijs, en dr. P. C. Plugge,
te Jeddo.
Door de staatscommissie voor het geneeskun
dig examen is gisteren tot arts bevorderd de heer
A. P. Van Boojen, med. doctorandus, en het ge
tuigschrift voor het eerste gedeelte uitgereikt aan
den heer J. H. Smit, med. doctorandus.
Voor de akle in de wiskunde werd gisteren
in Den Haag met goed gevolg examen afgelegd
door de heeren B. K. Van Bendegom uit Zwarte-
waal, W. Korteweg en B. J. Kortmulder uit
Botterdam. Voor de hoofdonderwijzersakte werden
van de 16 candid aten toegelaten de heeren J. Van
der Boom, W. J. Dormaar en A. G. Van Dijk,
uit 's-Gravenhage.
Tot secretaris der Amsterdamsche Kanaal
maatschappij is benoemd mr. M. P. De Monchy,
advocaat en plaatsvervangend rechter in het 3de
kanton te Amsterdam.
Langs den Hollandschen IJzeren-Spoorweg
(lijn AmsterdamBotterdamHelderZaandam)
zijn gedurende de maand Maart 169,461 rei
zigers vervoerd; opbrengst ƒ141,464.99 en aan
goederen 47,443.02';,; diverse ontvangsten
533.79; totaal ƒ189,441.801/».
Van 25 Februari tot 24 Maart zijn, blijkens
ingekomen ambtsberichten, door longziekte aange
tast: in Zuid-Holland 104, Noord-Holland 1,
Friesland 16, totaal 121 runderen.
Eerste Kamer. Na uitvoerige discussiën,
waarbij de minister van justitie de nieuwe rech
terlijke wetten verdedigde als een eerste stap tot
een spoedig in te dienen nieuwe rechterlijke orga
nisatie, is het algemeen debat heden gesloten.
Morgen komen de ontwerpen aan de orde.
Z. M. heeft aan W. N. M. A. Nijst, can-
didaat-notaris, en J. J. H. Henssen, landbouwer
en gemeenteraadslid, beiden te Wittein, als blijk
van goedk. en tevr. wegens de redding eener bij
den brand van het klooster der Bedemptoristinnen
aldaar op 25 Januari jl. in levensgevaar verkee-
rende kloosterzuster, toegekend voor ieder de
bronzen medaille, alsmede een loffelijk getuigschrift;
den kapt. A. P. F. Prince, van het 7de reg. inf.,
op nonactiviteit gesteld, in afwachting dat omtrent
hem nader zal worden beschikt; benoemd bij de
cavalerie: bij den staf van het wapen, tot ritm.
2de k]., den lsten luit. E. C. W. Juckema van
Burmania baron Bengers, van dien staf, adjudant
van den inspecteur van het wapenbij het 1ste
reg. huzaren, tot luit.-kolonel, den majoor L. De
Perponcher, van het corps; tot majoor, den rit
meester jhr. P. E. Van de Merwede Quarles van
Ufford, van het 4de reg. huzaren; bij het 2de
reg. huzaren, tot kolonel en commandant van het
corps, den luit.-kolonel M. G. Matthes, van het
lste reg. huzaren; tot lsten luit. den 2den luit.
jhr. C. J. Strick van Linschoten, van het corps;
bij bet 4de reg. huzaren, tot ritm. 2de kl., den
lsten luit.-adj. D. Dutry van Haeften.
Nadat sedert eenige weken de deuren van den
schouwburg alhier waren gesloten gebleven, werden
ze gisteravond weder geopend en trad Duitschlands
begaafde actrice, Marie Seebach, op, eerst in
het oudduitsche blijspel „Das heisz Eisen", van
Hans Sachs, en daarna als Griseldis in het drama
van dien naam van Eriedrich Halm. Eenstemmig
was het oordeeL over de hoogst verdienstelijke
wijze, waarop door de kunstenares de bij uitstek
moeielijke en afmattende hoofdrol werd vervuld,
en een bijzonder groot talent was noodig om den
minder gunstigen indruk te overheerscheu, dien
de inhoud van dit tooneelstuk bij den toeschouwer
teweegbrengt. Veel is er reeds over de letterkun
dige waarde en over die als tooneelwerk van dit
gedicht geschreven. „Griseldis" werd daarbij niet
ten onrechte een dramatisch gedicht genoemd. Van
boeiende verwikkeling of handeling is in het stuk
geen sprake. Nu eens treedt een lyrisch, dan weder
een episch, zelden een dramatisch element op den
voorgrond. Het tweede bedrijf is, aldus leest men
in een beoordeeling over de opvoering van eer
gisteren in de residentie, en dit is ook volkomen
van toepassing op de voorstelling van gisteravond
hier ter stede, in het laatste opzicht het rijkst en
werkte ook het diepst op het gemoed der toe
schouwers.
De legende of geschiedenis van Griseldis is
vooral bekend door de laatste vertelling van Boc-
cacio's Decameron, „Griselidis ou la femme
éprouvée" en Chaucers „Clerkes Tale", een der
beroemde Canterbury Tales. Ook Petrarca behan
delde haar. De oorsprong is, zooals bij vele sagen,
nog wel verder na te sporen. Niet alleen blinde
onderwerping van de liefhebbende vrouw aan haar
echtgenoot wordt er in verheerlijkt, maar het oude
verhaal heeft ook een symbolieke beteekenisde
onderwerping van den kortzichtigen mensch aan
den wil van God. Halm heeft de gebeurtenis uit
Italië verplaatst naar Engeland en haar verwerkt
in een Arthur-legende. Vooral als tegenstelling
met de boeleerende Genevra, de vrouw van koning
Arthur, had Halm, zoo hij gewild en gekund
had, ruimschoots gelegenheid om prachtige drama
tische toestanden te scheppen, maar hij heeft die
ongebruikt gelaten. Alleen het slot, waar Griseldis
plotseling haar man uit een ander oog ziet, omdat
hij het heiligste, dat zij bezat, op een proef stelde
die slechts spel was, is recht dichterlijk en schoon
opgevat. Haar vrijwillige terugkeer naar de wildernis
en het droevig slot vindt men noch bij Chaucer
noch bij Boccacio; wellicht maakt het deel uit
van den ouderen vorm der legende.
Dat Seebach, ter wille van de figuur welke zij
vertegenwoordigt en van den hartstocht dien zij
uitdrukt, de onmogelijkheid van de gedachte
waarop het tooneelstuk is gebouwd, bijkans geheel
vergeten doet, is wel de grootste overwinning,
die de kunst vermag te behalen. Groot waren dan
ook de toejuichingen die zij bij herhaling uitlokte,
en volkomen gerechtvaardigd was de aanbieding
der beide bouquetten, het eene bij haar eerste
optreden in het voorstukje, het andere na het
tweede bedrijf in Griseldis. Het is natuurlijk
niet te verwonderen dat naast een actrice, die de
reine, maar niettemin echt menschelijke liefde van
vrouw tot man, de liefde van moeder tot kind,
van dochter tot vader, „zoo heerlijk schoon en
bezielend vermocht te schilderen in gelaatsuit
drukking, gebaren en stem", de krachten der an
dere vertooners tekortschoten om volkomen tot
hun recht te komen. Zij stonden haar echter over
't algemeen goed ter zijde, in 't bijzonder de hee
ren Kaf ka en Schaumburg als Griseldis1 echtge
noot en vader.
Het schouwburglokaal was thans geenszins zoo
goed bezet als toen Seebach eenige jaren geleden
hier optrad en toen zoovele lauweren oogstte. Vooral
was dit met het parterre het geval. Alleen de
baignoires maakten ditmaal een gunstige uit
zondering.
Gemengd INieuws.
Hedenmiddag is een tachtigjarige
bewoner van het hofje in de Pieterskerkstraat, in
de Paardensteeg met de wielen van een rijtuig
in aanraking gekomen, ten gevolge waarvan hij
belangrijke kwetsuren bekwam en hem het verder
gaan niet mogelijk was. In een brancard van het
Ziekenhuis werd hij onder toezicht van de
politie naar zijne woning vervoerd. Ten
gevolge van een zelfde ongeval bekwam om
streeks twaalf uren een jongen op de Vischbrug
eenige wonden aan hoofd en beenen. Na voorloo-
pig behandeld te zijn, werd ook hij naar zijne woning
gebracht.
Een 77-jarig man werd Dinsdag
avond in eene der buitenwijkeu van Zwolle door
twee vrouwspersonen aangehouden, die hem eene
portemonnaie met 2 rijksdaalders ontnamen. De
beide vrouwen zijn in het bezit van het geld ge
arresteerd en ter beschikking der justitie gesteld.
Woensdag-avond is te Moordrecht
een knaapje van 4 a 5 jaar in het water gevallen
en verdronken.
In de Noordstraat te Hontenisse
werd Woensdag door het hollen der paarden een
vierjarig kind overreden, dat aan de bekomen
verwondingen is bezweken.
Te Etterbeek (N.- Brabant) zijn twee
kinderen van vier en twee jaren in een ketel met
kokend water gevallen en bezweken kort daarop
onder een hevig lijden. Daar men dit ongeluk
aan de onvoorzichtigheid .der ouders toeschrijft,
heeft de politie een onderzoek ingesteld.
De boekdrukkers Göltz en Bühling,
in Stuttgart, zijn de veel benijde drukkers der
obligatiën van de Wurtembergsche Staatsleening.
Hunne concurrenten behoeven echter niet jaloersch
meer te zijn. Bij de overeenkomst met het Bijk
werd bepaald, dat zij voor ieder ontbrekend vel
van het hun verstrekte papier 200 mark moesten
betalen. Nu zijn er 89 vel verdweuen, zoodat zij
den Staat een boete moeten betalen van 17,800 mark.
De Slaat loopt nu gevaar, dat er valsche stukken
in omloop worden gebracht.
Door den heer Lajoux, apotheker te
Parijs, zijn proeven genomen, hoeveel salycilzuur
er noodig was om de verschillende siropen goed
te houden en voor gisting te behoeden gedurende
den zomer. De proeven werden genomen op een
temperatuur van 17 graden, en een duizendste van
de suiker, die zij bevatten, bleek genoegzaam te
zijn, om het gisten te voorkomen. Aalbessensap,
volgens de wijze van Appert gemaakt, had niet
meer dan een tienduizendste salycilzuur noodig
om goed te blijven.
Wegens de resultaten omtrent het
gebruik van erwtenworst bij het Duitsche leger in
1870, heeft men ook beproefd andere mengsels
te vinden, die in een kleine ruimte een groote
voedingswaarde vertegenwoordigen en niet aan
spoedig bederf onderhevig zijn. De beschuit van
Mandet is zulk een samenstelling en bestaat per
100 deelen uit: tarwemeel 45, osse-of kalfsvleesch
