LEIDSCI
N°. 5147.
A0. 1876
Dinsdag
21 November.
ONZE -GEMEENTE-BELASTING.
PRIJS DEZER COUBA5T:
▼oor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke NommersB 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES!
Van 16 regelaf 1.01.
Iedere regel meer0.17».
Gröotere letters naar plaatsruimte.
i.
Het geduld van hen, die belangstellen in het
verhandelde van onzen Gemeenteraad, wordt in
den regel op een lange proef gesteld. Terwijl
toch in andere groote gemeenten van ons vader
land het verslag dier handelingen zeer spoedig
na de zitting verschijnt, kan men hier soms weken
lang wachten, eer men kennis kan nemen van de
discussiën en besluiten van onzen achtbaren raad. Zoo
ook thans. De behandeling van de gemeente-begroo
ting heeft reeds ruim twee weken geleden plaats
gehad en eerst nu verschijnt het verslag van
hetgeen bij die gelegenheid gesproken is. Het
ligt toch in den aard der zaak, dat men niet vol
doende kan afgaan op het kort resumé dat door
de beide stedelijke bladen terstond na de zitting
wordt geleverd; waar het belangrijke zaken be
treft, is men genoodzaakt zijn oordeel op te schor
ten tot na de kennisneming van het uitgebreide
verslag. Zulk een lange tusschenrnimte is stellig
niet bevorderlijk aan dé belangstelling van de bur
gerij in de gemeentezaken, en waarschijnlijk is
dit een der redenen, waarom in onze stad
die belangstelling zooveel flauwer is dan in andere
groote gemeenten. In geen van allen bestaat zoo
veel onverschilligheid waar het de publieke be
langen betreft, want terwijl elders in openbare
bijeenkomsten of in de dagbladen de gemeente
belangen met warmte worden besproken en van
alle zijden bekeken, heeft hier zelden of nooit
iets dergelijks plaats. Die blijkbare onverschillig
heid zal mij echter niet weerhouden opnieuw
een algemeen belang ter sprake te brengen naar
aanleiding van hetgeen bij de behandeling der
gemeente-begrooting in den raad is voorgevallen
en ons nu door het verslag ter kennisse wordt
gebracht. Vele gewichtige zaken zijn bij die ge
legenheid rechtstreeks of van ter zijde aangeroerd,
terwijl weer andere, waarvan men de behandeling
stellig zon verwacht hebben, in het geheel niet
op het tapijt kwamen. Geenszins is het echter
mijn voornemen al wat van belang was in dit
opstel ter sprake te brengen, hoewel er zeker wel
aanleiding zon zijn om sommige dier zaken nader
in het licht te stellen en aan de aandacht van
belangstellenden te onderwerpen. Mijne opmerkin
gen zullen alleen betrekking hebben op de hef
fing der gemeente-belasting, naar aanleiding niet
alleen van het weinige dat aangaande deze ge
wichtige aangelegenheid in den raad is gesproken,
maar vooral van het hoogst opmerkelijke en zaakrijke
rapport, dat over deze zaak onlangs is uitgebracht
in den gemeenteraad van Amsterdam, waarvan ik
door welwillende tusschenkomst van een der wet
houders der hoofdstad een afdruk ontving. Hetgeen
daarin voorkomt is niet alleen van belang voor
de inwoners van Amsterdam, maar voor alle ge
meenten, waar de zaak van belastingheffing aan
de orde is.
Zooeven sprak ik van de onverschilligheid der
burgerij tegenover de algemeene belangen, hier
heb ik wel het beste bewijs voor die meening.
De verordening op de heffing onzer plaatselijke
directe belasting is van het jaar 1869, met eene
wijziging van 1870. Herhaaldelijk is aangetoond,
dat het stelsel dezer verordening niet deugt en
op geheel verkeerde grondslagen is gevestigd. In
den aanvang van 1871 zijn o. a. in het Leidsch
Dagblad uitvoerige artikelen opgenomen, waarin
dit door berekeningen en beschouwingen werd toege
licht de conclusie dezer stukken was dan ook dat het
vigeerend stelsel onzedelijk moest genoemd wor
den wegens den ongelijkmatigen en onevenredigen
druk van de belasting op de ingezetenen. Hoewel
die beschouwingen nooit in het openbaar zijn tegen
gesproken noch de berekeningen onjuist bevonden,
is men jaren lang voortgegaan met de heffing
dezer belasting zonder verder eenig protest van
de zijde der burgerij, als ware de heffing de bil-
lijkste en meest regelmatige ter wereld. Toch
bleek nu en dan hoe wrak die zaak stond; een
merkwaardig voorbeeld deed zich nog onlangs
voor. Toen aan een verdienstelijk onderwijzer bij
verandering zijner school tevens vrije woning
werd gegeven en daartoe behoorlijk ingericht,
kwam weldra van zijn kant bedenking tegen die
gnnst in den vorm van verzoek tot vermindering
der belasting. Door de verbetering zijner woning
was toch de grondslag der belasting zooveel hoo-
ger geworden, dat het waarlijk geen gunst meer
was om zulk een huis te mogen betrekken. Om
gekeerd mocht de belasting niet verminderd wor
den, omdat zij volgens de bestaande verordening
was vastgesteld. De eenige uitkomst die de ge
meenteraad er op wist, was om bij wijze van subsidie
een deel der belasting uit de gemeentekas aan den
ouderwijzer te geven, hetgeen van de eene zijde
beschouwd zeker billijk is, maar van de andere
zijde, wel toont, hoe onredelijk zulk een stelsel
werken kan.
Sterker en algemeener voorbeeld blijkt uit de
onlangs gevoerde discussiën in den gemeenteraad
(bladz. 177 en 178 van het verslag), waar de
taxatie van het meubilair ter sprake kwam. Het
geen jaren lang geleden in de genoemde artike
len van het Leidsch Dagblad was uiteengezet,
kwam hier in het volle licht; het onjuiste en
willekeurige van het geheele belastingstelsel, dat op
zulke grondslagen steunt werd opnieuw bevestigd.
De proef op de som wordt door den wethouder
van financiën geleverd, waar hij getuigt: „Door
een en ander blijkt echter duidelijk, dunkt mij,
dat ons belastingstelsel niet deugt en wijziging
derhalve hoogst noodzakelijk is." Wel werd hier
tegen protest aangeteekend door een der leden
van den raad, op grond „dat het moeilijk schijnt
eene bestaande belasting te beoordeelen en veroor-
deelen, welke, blijkens de gevoerde discussiën,
totnutoe nog nooit overeenkomstig de ver
ordening in toepassing is gebracht", doch dit pro
test is van weinig beteekenis tegenover het feit
dat juist de grondslagen der verordening zoo
slecht zijn, dat men om het onrecht te vermin
deren wel genoodzaakt is van haar af te wijken.
Aan het einde der beraadslaging over de ge-
meentebegrooting kwam de verordening nogmaals
ter sprake. Op de vraag van een der leden of
Burg. en Weth. ook binnen betrekkelijk korten
tijd voorstellen zullen aanhangig maken tot ver
andering van ons belastingstelsel, werd door den
voorzitter geantwoord, dat zij zich hebben voor
gesteld het bestaande belastingstelsel ernstig te
bespreken, dat dit niet vóór 1 Jan. zou wezen,
doch dat zij hopen met eenig voorstel gereed te
zijn vóór de begrooting van het volgend jaar. Na
een protest van een paar leden tegen de invoering
eener zoogenaamd klassenbelasting of incometax was
de discussie over dit punt afgeloopen, en zoo het be
langrijk vraagstuk van belastinghervorming weer
voor een jaar van de baan geschoven.
Na de weinig verkwikkelijke lectuur van ons ge
meente-verslag is het een waar genoegen tot het
genoemde rapport van de Amsterdamsche commis
sie over te gaan. Ben en ander daaruit, dat niet
alleen betrekking heeft op de gemeente waarvoor
het is bestemd, maar op alle kan toegepast wor
den, waar de belastingquaeatie aan de orde is,
weusch ik nu mee te deden en met het oog op
onze gemeente te bespreken.
Van Geer.
LEIDEN, 30 November.
Heden is aan de hoogeschool alhier bevorderd
tot doctor in de rechten de heer J. M. Bichelle,,
geb. te Aarlanderveen, met Stellingen.
Heden werd aan het gebonw van het prov.
bestuur te 's-Gravenhage aanbesteed het onderhou
den van- en het doen van herstellingen aan de
gebouwen van de hoogeschool alhier gedurende 1877.
Inschrijvers daarvoor zijn de heeren: v. d,,Vlugt,
te Dordrecht, voor 28.600; >A. Kuttprs, te
Schiedam, voor 23.749; W. Van Dan), W,
Leget en Ads. Verhoog, allen alhier, respect, voor
22.890, 22.849 en 22.738; ,en P. Kaptyn
den Bouwmeester, te Leiderdorp, voor 22.683.
Bij de heden gehouden openbare verkoo-
ping van cokes van partijen van 100, ,50, 10. en
5 hectoliters waren de hoogste prijzen 50.00,
26.00, ƒ.5.40 en 2.60; de laagste 5Q.00,
25,00; ƒ5.00 en 2.50.
De heer A. De Vlieger, pred. bij de Ned.
herv. gemeente te Katwijk aan Zee, is te Bhenen
beroepen. i,,u
De „Amst. Ct." verneemt, dat een der
eerste financieele instellingen te Parijs, ,zoo voor
zich zelve als voor een syndicaat van voorname
bankiers, aan de aanvragers om concessie tot droog
making van hét zuidelijk gedeelte der Zuiderzee
heeft aangeboden het vormen .van het daarvoor
benoodigde kapitaalen voorts, dat diezelfde vroe
gere aanvragers1 zich andermaal tot de. regeeriug
hebben gewend tot het verkrijgen van concessie
op de voorwaarden, door bovenbedoelde financieele
instelling voorgesteld.
Bij de feestelijke opening van den spoorweg
Nienweschans-Ilirhove op 27 dezer zullen van
wege de provincie en gemeente Groningen de
feestelijkheden wordengegeven en bekostigd. De
feeittrein zal tot Leer gaan en van daar. naar
Groningen terugkeeren met een groot, aantpl
Daitsche gasten, onder .welke voorname personages.
Ook de minister van binnenlandsehe zaken, de
heer Heemskerk, wordt verwacht.
Naar men verneemt heeft de gepensioneerde
schout-bij-nacht titulair J. O.. H. Arntzenius, vroe
ger adjudant van prins Hendrik, den titel ont
vangen van„geattacheerd aan het militaire buis
van Z. K. H."
Te beginnen met 23 dezer zullen de ge
wone wekelijksche audientiën van den minister
van oorlog op Donderdag des namiddags, te één
uur plaats hebben.
De Tweede Kamer heeft heden hare werk
zaamheden hervat. De discussie over de munt
wetten 'is bepaald op a. i. Woensdag te- één uur.
In de memorie van antwoord op het.hoofd
stuk Justitie der Staatsbegrooting erkent de-minister
dat de processen-verbaal wegens het in Limburg
houden van ongrondwettige openbare godsdienst
oefeningen buiten gebouwen zijn opgemaakt in
overeenstemming met zijne inslructiën;, zij zullen
eene nieuwe tusschenkomst des rechters eischen.
De regeering zal overwegen of op grond der be
werkte statistiek wettelijke maatregelen, voorgesteld
moeten worden tot beperking van het bezit van
goederen in de doode hand. Wellicht kan nog in
deze zitting het nationaal strafwetboek worden
tegemoetgezien. ,Ulv