LEIDSCH DAGBLAD. Donderdag A0» 1876. 24 Augustus. THEORIE EN PRACTIJK. i\°. 5071. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maandenf 1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Nommers0.02. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIES: Van 16 regels Iedere regel meer Grootere letters naar plaatsruimte. 1.06. 0.17*. Den Sisten dezer zal te VGravenhage de alge meene vergadering worden gehouden van eene Ver eeniging, die zich mag verheugen in een aantal (eden, gelijk slechts zelden door dergelijke lichamen hier te lande wordt bereikt; volgens de laatste opgave toch bedroeg het bijna 8000. Uit die uit gebreidheid alleen reeds zou men genoegzaam kunnen verklaren, dat die vereeniging bij hei ha ling, met name in de d gbladpers, een onderwerp van bespreking uitmaakt, en wij behoeven dan ook ternauwernood nog hierbij te voegen, dat wij het oog hebben op den Anti-dienstvervangingbond. Voor die ruchtbaarheid zijn echter ook andere oorzaken op te geven, waarop juist dezer dagen weder meer in het bijzonder de aandacht werd gevestigd. Op het terrein, waarop de Anti-dienstvervan- gingbond zich beweegt, heerscht een strijd tus- schen theorie en practijk, die menigeen, en onder hen zeker ook leden van den Bond, in schijnbare tegenspraak brengt met zichzelf. Velen, die het beginsel van den Bond huldigen, zien zich voor het oogenblik in de onmogelijkheid geplaatst bet in toepassing te brengen. Vandaar de polemiek, dezer dagen over dat punt eenige dagbladen gevoerd en waarvan wij ook in onze kolommen molding maakten. Uit het feit, men weet het, dat door de verzekering-maat schappij „de Eendracht" voor de lichting 1876 p. m. 700 plaatsvervangers en nummerverwisse- laars waren gesteld, leidde de „Arnh. Ct." de gevolgtrekking af, dat „in plaats dat het beginsel van zelf aan zijn militaire verplichtingen te vol doen veld wint, meer ouders dan vroeger hun zonen daaraan trachten te onttrekken." "Wie niet inziet, dat het laatste waar kan zijn zonder daarom het eers'e in te sluiten, geeft zeker geen blijk van groote scherpzinnigheid. Het doet ons dan ook genoegen, dat Mr. F. T. Vredenrijk Engelenburg tegen de conclusie der „Arnh. Ct." is opgekomen, en wij aarzelen niet ons aan zijn zijde te schareD, of liever wij begroeten in hem een geestverwant, die door zijne verklaring getoond heeft, dat wij niet alleen staan in de meening, die wij omtrent de zaak van den Anti-dienstver vangingbond reeds in onze nommers van 17 en 18 Mei en van 15 Juni 11. uitspraken. Maar juist daarom zijn wij van oordeel, dat het meer dan tijd wordt dat het publiek ingelicht worde omtrent den weg, langs welken de Anti- dienstvervangingbond zijn overigens zoo loffelijk doel zal trachten te bereiken. Velen zijn het eens met het beginsel, meerderen nog verkeeren in onzekeiheid omtrent den modus quo, of, sterker nog: velen stemmen in met het gronddenkbeeld: onvervreemdbaarheid van den dienstplicht; meer deren nog zijn overtuigd van de onmogelijkheid dat beginsel in de tegenwoordige omstandigheden toe te passen. Wie ziji.e kinderen liefheeft, wie het lichamelijk en zedelijk welzijn zijner zoons in het oog houdt, hij zal elk middel aangrijpen om hen buiten de kazerne te doen blijven, om hen te onttrekken aan de almatttnde oefeningen in een tropische zomerhitte, die naar veler eh ook naar onze meerling konden vermeden worden. En al blijken nu de berichten, volgens welke die exercitiën weder enkele zonen des volks het leven kostten, gelukkig onjuist te zijn, uit het feit, hoe afkeu renswaardig ook, dat dergelijke geruchten in om loop komen, klinkt ons reeds zijdelings de afkeu rende stem legen, die onder het volk tegen die levensgevaarlijke manoeuvres opgaat. Treffen en hier komen wij tot een ernstige vraag treffen die zoo streng opgevatte exer- citiëii wel doel? Zijn zij voldoende orn het leger te maken tot eene armee, geschikt om in tijd van nood het vaderland te verdedigen? Die vraag wordt ons in den mond gelegd door de overwe ging, dat na de telkenmale mislukte reorganisatie plannen der levende strijdkrachten het leger vol gens veler opinie nog ongeveer in denzelfden toe stand vei keert als ten tijde der bekende inobilisitie, toen het bleek, dat er nog heel wat meer aan ontbrak dan een knoop aari een slobkous. In die meening wordt men versterkt door hetgeen zoo nu en dan in dat opzicht ruchtbaar wordt gemaakt. Wij herinneren slechts aan hetgeen nog dezer dagen in zoo menig blad te lezen stond, dat nl. de paarden eener batterij veld-artillerie, orn aan de zomermanoeuvres te kunnen deelnemen, moesten worden aangevuld met die van een ander dergelijk corps. En nu komen wij tot deze vraagIs het niet hoogst wenschelijk, dat er eens ernstig worde onderzocht of ons leger in lijd van nood werkelijk in staal is met vrucht actief op te treden? Zoo neen, dan mag men vragen: waartoe die alsdan geheel op zichzelf staande levensgevaarlijke exer citiën? Zoo ja, men houde bij die alsdan ver klaarbare en in een afgerond geheel passende oefeningen althans in het oog, dat men groolen- deels te doen heelt met die zonen des volks, die bij hel leger slaan alleen omdat hun middelen hun niet veroorloofden een ander in hun plaats te stellen. In dezen voor hen weinig benijdenswaardigen toestand verandering te brengen, ziedaar het doel, dat de Anti-dienstvervangingbond zich voorstelt. Dat beginsel wij huldigen het, maar tevens vragen wij en velen met ons hoe zal hij daartoe komen zonder voorafgaande verbetering der kazernen en van zooveel meer dat verbetering eischt? Toch niet door invoering der vroeger door ons geschetste en wat op hetzelfde neerkomt afgekeurde einjahrig-freiwilligen onzer Duitsche naburen? Zoo zouden wij van Scylla op Charyb- dis vervallen. Wellicht dat de eerstdaags te houden algemeene vergadering van den Anti-dienstvervangingbond eenig licht in deze duisternis zal doen opgaan. LEIDEN, 23 Augustus. Bij koninklijk besluit van 31 Juli jl. zijn de statuten goedgekeurd van de Vereeniging tot op richting van een museum van moderne kunst in Den Haag. De Vereeniging stelt zich ten doel het totstandbrengen, zoowel door aankoop als door schenking, van eene verzameling van kunstwerken van hedendaagsche Nederlandsche meesters. De eigendom der aldus verkregen kunstwerken gaat onmiddellijk over op de gemeente 's-Gravenhage, maar blijft niettemin onder het toezicht en het beheer van het Bestuur dezer Vereeniging, be staande uit eene commissie van negen personen, onder welke drie kunstenaars. Gisteren heeft aan het ministerie van buiten- landsche zaken de uitwisseling plaats gehad der acten van bekrachtiging der overeenkomst, den 17den Juli jl. tusschen Nederland en België ge sloten tot wijziging van het gemeenschappelijke reglement voor het loodssvezen op de Schelde. Door de genie zijn de plannen vervaardigd en ter goedkeuring aan het ministerie van oorlog gezonden voor den bouw van verschillende gebou wen en werken, in het nieuw op te richten vaste artüleriekamp op de Oldenbroeker heide. Naar men verneemt bestaat aan 's Rijks Munt het voornemen om, na de noodige koperen pasmunt, voor één millioen gulden aan tien- en vyfcentsiukken te slaan. De stagnatie van de scheepvaart door de ondieplen in den Rijn bij Alphen blijft voortduren. Rijnland, waarop de zorg voor de onbruikbaar heid van het vaarwater rust, doet nu die ondiep ten peilen. Den 20sten, 2lsten en 22sten dezer is te Dordrecht het 45-jarig herinneringsfeest der Ver eeniging „Het metalen Kruis" feestelyk gevierd. Overal waren de nationale kleurea ontplooid. De oud-strijders woonden ten getale van 361 eene wapenschouwing der d.d. schutterij by. Bij de ont vangst der ridders aan 't slationen in de sociëteit „Kunstmin", daarna ten raadhuize en in de alge meene vergadering werden hartelijke toespraken gewisseld. Verschillende concerten van 't fanfare corps der schutterij en 't harmonie-corps werden in „Kunstmin" of in het openbaar op het stations plein gegeven. Een watertochtje naar het Hol- landsch Diep werd Maandag ondernomen en daarna werden aan 't veer te Papendrecht eenige verver- schingen gebruikt. Aan een diner in de Harmonie namen 155 oud-9trijders deel. Tot leden van het hoofdbestuur werden gekozen de heeren jhr. mr. Van der Goes, van Dirksland» en J. Mauritz, van Dordrecht. Van de 63 bestaande secties en afdeelingen hadden 17 geen bericht in gezonden. Het aantal leden bestaat (zonder deze 17 secties en afdeelingen) uit 1236 oud-strijders. Den 91en October a. s. zal de „Alcmaria Victrix" worden onthuld. De onthulling en over dracht zullen plaats hebben des middags te 12 uren, waarna receptie van de algemeene en de subcommissiën ten raadhuize. Volksspelen zullen in de Kenneraerhout des middags gehouden worden, des avonds vuurwerk en na afloop daarvan muziek uitvoering. Voor een en ander heeft de raad een krediet van 2500 aan B. en Ws. verleend. Door den hoogleeraar S. Ribbing is aan de universiteit te Upsala een som van 966.87 bij eengebracht, welke aan het Spinoza-comité in Den Haag is overgemaakt. Het heeft deze bijdrage ge heel aan het initiatief van genoemden hoogleeraar te danken, met wien het in geenerlei betrekking stond. Het stoomschip „Torrington", van Batavia naar Rotterdam, is 21 dezer van Suez; de „Con rad", van Nieuwediep naar Batavia, is gisteren van Port Said vertrokken. De Ned. Bank had op 21 Aug. bij een munt en muntmateriaal van f 159,806,800.18'/, voor eene som van f 174,142,713.97*/a minder aan bankbil jetten in omloop dan waartoe zij gerechtigd is, terwijl het muntmateriaal op zijne beuit f 69,657,085.59 meer bedraagt, dan in verhouding tot de schuldvorderingen tot dekking noodig zou wezen. De luit.-ter-zee 1ste kl. E. J. Hoos, aan boord van Zr. Ms. wachtschip te Willemsoord eu gedet. op de kanonneerboot n°. 13, wordt met den 25sten dezer op nonacl. gesteld, terwijl de luit.-Ier-zee 1ste kl. C. H. De Goeje met '1 Sept. a. s. geplaatst wordt aan boord van eerslgemel- den bodem; de luit.-ter-zee 2de kl. W. G. Van Nes, laatst behoord hebbende tot het eskader in Oost-Indië en van daar den lOden dezer in Nedei- land teruggekeerd, is met dien datum op nonaci. gesteld. Den 6den der volgende maand zal van Rot terdam per stoomschip „Drenthe" naar Java vei trekken een detachement suppletietroepen, sterk 100 man, benevens 5 onderofficieren, ouder bevel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1876 | | pagina 1