LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4987.
A0. 1876.
Dinsdag
16 Mei.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regels1.05.
Iedere regel meer0"i
Grootere letters naar plaatsruimte
LËI»E9r, 15 Hel.
Heden is aan de hoogeschool alhier bevorderd
tot doctor in de rechten de heer F. B. Tobias,
geb. te Probolinggo, met stellingen.
De bevelhebber in de 4de militaire afdeeling
kolonel H. Onnen zal morgen alhier met den trein
van 9 u. 18 m. arriveeren, om de militaire gebouwen
te inspecteeren.
Op Maandag 29 dezer zal in de Kweek
school voor zeevaart alhier een keuring plaats
hebben van knapen, die bij 's rijks zeemacht een
verbintenis wenschen aan te gaan.
Bij de beden gehouden openbare verkooping
van cokes van partijen van 50,10 en 5 hectoliters
waren de hoogste prijzen 25.00, 5.00 en
2.50; de laagste 25,00, ƒ5.00 en ƒ2.50.
Door de Vereeniging van gymnasliek-onder-
wijzers in Nederland is een adres aan de Tweede
Kamer gericht, strekkende tot het opnemen van
de gymnastiek in de Wet op het lager onderwijs.
De Vereeniging wijst er op, dat waar de gym
nastiek van het hoogste gewicht en onontbeerlijk
is, waar de grondslag tot een goede lichaamsont
wikkeling en vorming van den geest het eerst
moet gelegd worden, namelijk in de lagere school,
zij tol dusver gemist wordt, waardoor een leemte
ontstaat, die niet enkel het individu maar staat
en maatschappij ten nadeele strekt. Waar tal van
genees- en opvoedkundigen van naam en gezag
met zoo ernsiigen aandrang gewezen hebben op
de heilzame strekking der gymnastiek in verband
met opvoeding en onderwijs, daar mag zij niet
langer ontbreken in eenige inrichting, die aan
spraak maakt op den naam van kweekschool voor
het leven. Sinds vele jaren is reeds op de open
bare lagere scholen te Amsterdam het gymnas
tisch onderwijs voor alle klassen ingevoerd, en de
resultaten z'yn tot heden niet dan gunstig. Wat
nu in de eene gemeente in dit opzicht voordee-
lig werkt, daarvan kan en mag in alle gemeen
ten een gezegende invloed worden tegemoetge-
zien. Maar ook met het oog op naburige landen,
waar aan inrichtingen van onderwijs voor eiken
stand en rang de gymnastiek verplichtend is en
in praktijk wordt gebrachtwaar men hare hooge
waarde ook erkent als het middel om den knaap
tot een weerbaar en bruikbaar man, het meisje
tot een degelijke en gezonde vrouw te vormen,
daar mag Nederland niet ten achteren blijven;
waar in naburige landen met hooge ingenomen
heid gewezen wordt op het gehalte van ons lager
onderwijs uit een intellectueel oogpunt, daar moet
het een spoorslag voor ons zijn, de goedkeuring
te verwerven voor het geheele systeem van op
voeding in onze scholen.
Er beslaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Ned.-Indië, door middel van
het stoomschip „Torrington", van de „Rotlerdam-
sche Lloyd", waarvan het vertrek uit Rotterdam
op 21 dezer is bepaald. Behalve naar Batavia zal
eene brievenmail naar Padang worden verzonden.
De gedrukte stukken en monsters van koopwaren
behooren uiterlijk in den avond van den 20sten
en de brieven den volgenden dag des voormiddags
te Rotterdam aangekomen te zijn.
Na afgelegd examen voor eene commissie
uit het gerechtshof in Den Haag is Zaterdag het
radicaal van candidaat-notaris verkregen door de
heeren K. W. Maris, uit RotterdamJ. Heshusius
en G. C. Terlaak, uit Den Haag.
Zaterdag zijn in Den Haag 15 candidaten
geëxamineerd voor de vrouwelijke handwerken;
11 werden toegelaten, mej.: E. Bras, voor smaak
J- Esvelt, nut en smaakN. Hooykaas, nut
J. W. M. Hulstijn, id.; J. C. Jansen, id.; J. W.
De Keizer, smaak; E. A. Limburg, n. en s.
M. C. Roeby, nut; J. Warmenhoven, id., allen
uit Rotterdam; J. K. Schol, uit Charlois, smaak;
J. W. Zee, uit Dellshaven, nut en smaak. Voor hulp
onderwijzeres werden 16 candidaten geëxamineerd,
waarvan 11 toegelaten, mej.: W. G. C. Doflegnies,
W. H. C. Golterman, A. C. De Groot, J. M. L.
Koolemans Beynen, J. T. Kramers J. M. Van der
Linden, H. C. Roskopf, F. L. Schieke, M. C. Th.
Slot, P. J. Turk, A. M. W. Verhoef, uit Den Haag.
In de morgen te houden vergadering van
den Haagschen gemeenteraad zal o. a. worden
behandeld het rapport der commissie tot onder
zoek der geloofsbrieven van de heeren De Vries
en Kips. De meerderheid der commissie is van
oordeel dat het openstellen der stembureaux op
18 April tot 5 in plaats van 4 uren, eene infor
maliteit is, maar nietigheid der \erkiezing daar
van niet het gevolg behoeft le zijn, te minder
daar in dit geval geene belangen gekrenkt en
geen rechten verkort zijn. Volgens de minderheid
brengt afwijking van de wettelijke voorschriften
omtrent de verkiezing noodzakelijk de ongeldig
heid der stemming teweeg, wanneer slechts de
mogelijkheid bestaat dat, hij het nauwkeurig op
volgen der wettelijke bepalingen, een ander resul
taat verkregen ware.
Z. M. heeft bepaald dat er van Juni lot
Seplember a. s. practische oefeningen zullen worden
gehouden in de legerplaats bij Zeist, waartoe bij
afwisseling zullen kampeeren: van 12 Juni tot 29
Juli het bataljon mineurs en sappeurs; van 29 Juli
tot 18 Augustus de 7de, 12de en 14de compagnie
van het 1ste reg. vesting-art, de art. instr.-com-
pagnie, alsmede de leerlingen van den wetenschap-
pelijken cursus te Delft; van 18 Augustus tot 1
September de 4de, 7de, 9de en 12de comp. van
het 3de reg. vesting-art.; van 1 tot 15 September
de 2de, 4de, 7de en 9de comp. van het 2de reg.
vesting-art.
Bij de kampeerer.de compagnieën der drie
regimenten vesting-art. zullen de miliciens verlof
gangers der lichting 1873, die voor het bijwonen
van troepenvereenigmgen worden opgeroepen, wor
den ingedeeld. Het bevel over de artillerie-troepen
in de legerplaats wordt opgedragen aan den kolonel
K. A. Wimmer, commandant van het 3de reg.
vesting-art. Met den administratieven dienst bij de
artillerie-troepen wordt belast de militaire onder-
intendant der 2de kl. I. S. L. Frantzmann.
Als eene tegemoetkoming in de meerdere kosten
gedurende het verblijf op de legerplaats, wordt
de dagelijksche soldij verhoogd: voor een adjudant-
onderofficier met 25 en de overige onderofficieren
en minderen met 12 cents per dag.
Volgens het jaarverslag der Stoomvaart
maatschappij „Nederland" over 1875 is in dat
jaar met 13 uit- en thuisreizen door de 6 stoom-
booten der Maatschappij een winst behaald van
bijna 820,000, zoodat, na afschrijving van
380,000, voor de schepen en van 30,000
averijrekening van het verbrande schip Willem III,
aan de aandeelhouders 5 pCt. kan worden uitge
keerd.
Voor de op 30, 31 Mei en 1 Juni te Am
sterdam te houden meetings ter opwekking van
het geestelijk leven op de manier van die te Brigh
ton, is het paleis van volksvlijt bestemd.
Zaterdag is de in Thorbecke's geboortehuis
te Zwolle geplaatste wit marmeren gedenksteen
met het opschrift in vergulde letters „Thorbecke
17981872" onthuld. De feestredenaar, Mr. Van
Diggelen, schetste de loopbaan van den staatsman
en richtte achtervolgens het woord tot den com
missaris des konings in Overijsel, tol burgemeester
en wethouders van Zwolle, en tot Thorbecke's zoon.
De burgemeester betuigde de commissie namens de
gemeente dank en aanvaardde het onderhoud van
den gedenksteen.
In eene Zaterdag te Amsterdam gehouden
vergadering van houders van 3 pCts. Spaansche
binnen- en buitenlandsche schuld werd door den
voorzitter eene resolutie aan de goedkeuring van
de vergadering onderworpen, strekkende dat het
comité wordt uitgenoodigd eene memorie tot het
Spaansche gouvernement te richten, waarby de
door den minister van financiën voorgestelde re
geling wordt verworpenhet comité verder te
machtigen orn zich te verstaan met het buiten
land ten einde eene betere regeling te verwerven,
mogende het evenwel geen definitieve schuldrege
ling aangaan zonder de fondsenhouders nader te
hebben gehoord. Die resolutie werd door de ver
gadering bij acclamatie aangenomen. De fondsen
houders waren talrijk opgekomen. Het bleek dat
zij een kapitaal vertegenwoordigden van meer dan
zes en tachtig millioen gulden, aldus verdeeld
binnenlandsche schuld 23,922,923, en buiten
landsche schuld ƒ62,719,150.
Onder de punten van beschrijving voor de
algemeene vergadering der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen, die dit jaar den 8sten Augustus
te Amsterdam zal gehouden worden, komen behalve
de gewone huishoudelijke zaken de volgende voor
Voorstellen van het hoofdbestuur om de jaarboe
ken niet meer aan alle leden uit te reiken, en
om het algemeen verslag daarin niet meer op te
nemen. Een voorstel van het hoofdbestuur om de
adhaesie der algemeene vergadering te verkrijgen
aan het Nuts-rapport in zake onderwijs, en om
ten gevolge daarvan bij de hooge regeering aan te
dringen op wijziging van eenige bepalingen der
wet op het lager onderwijs; een van het hoofd
bestuur tot het uitschrijven van een prijsvraag
over de ontwikkeling van het schoonheidsgevoel
op de lagere volksschoolvan het dep. Deventer
om de algemeene vergadering te doen besluiten,
dat de crèches een voorwerp der zorg uitmaken
van M. t. N. v. 't A. en om daarvoor jaarlijks
een som van 3000 vast te stellen; van het dep.
Rotterdam, dat uit de maatschappelijke kas een
som van ƒ1000 zal worden beschikbaar gesteld
tot bestrijding der kosten van commissiën voor
den dienstbaren stand, opgericht door de departe
menten van het departement Hindeloopen, om
de inrichting van den almanak geheel te wijzigen
en het mengelwerk te doen vervallen, of bij ver
werping van dit voorstel den volks almanak te
doen vervallen. Verder wenscht het hoofdbestuur
ontheven te worden van de opdracht der vorige
algemeene vergadering om de mogelijkheid en
wenschelijkheid te onderzoeken, dat aan de onder
wijzers der departementale scholen uit de algemeene
kas pensioen worde verleend. Als voorzitter zal
fungeeren Mr. J. G. Gleichman, daartoe door het
hoofdbestuur uit zijn midden benoemd.
Het stoomschip „Friesland", van Rotterdam
naar Batavia, is gisteren te Port Saïd aange
komen. Naar men verneemt zal de „Prinses
Amalia", uit Nieuwediep naar Batavia vertrokken
en 8 April met schade aan de machine te Suez
aangekomen, naar Glasgow worden gesleept, om
aldaar te repareeren. De „Voorwaarts", van Bata
via naar Nieuwediep, is 12 dezer Gibraltar gepas
seerd.
Naar men verneemt, zal in de maand Juni
e. k. in de gemeente Breda eene algemeene ver-
