LEIDSCH
DAGBLAD.
JV°. 4915.
Zaterdag
A0. 1876.
19 Februari.
DE DJAMBI-EXPEDITIE.
PRIJS DEZER COURANT:
<Voör Leiden per 3 maanden.....1.10.
Franco per postk..xi..... 1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Conrant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.'
PRIJS DER ADVERTENTIEJ(
Van 16 regelir.,1.08;
Iedere regel meer..i...T.w..ai« O.I7f»
Grootere letters naar plaatsruimte
Het was in den zomer van het jaar 1874 dat
men in een der zalen van het Yachtclubgebouw
te Rotterdam een uitgelezen vergadering kon bij
een zien, uitgelezen in meer dan één opzicht.
Naast den hoogleeraar toch, wiens geschriften den
oningewijde zoo menigmaal kennis deden maken
met het schoone Insulinde, of wel den gewezen
bewoner van die verre gewesten zoo menige be
kende plek met een onbegrijpelijke getrouwheid
weer voor oogen looverden, al had des schrijvers
voet den Indischen bodem nooit betreden naast
hem was Z. IC. H. Prins Hendrik gezeten, wiens
tegenwoordigheid zeker het welsprekendste bewijs
-was van belangstelling in alles, wat daar werd
behandeld.
En dat mocht in waarheid gewichtig heelen.
In die vergadering van het Aardrijkskundig Ge
nootschap dat het de leden van die Vereeni-
ging waren, welke daar bijeen kwamen, zal de
lezer reeds hebben begrepen kwam het plan ter
sprake een expeditie te organiseeren naar het
nog zoo onbekende binnenland van het rijke
Sumatra. Wie het voorrecht had daar tegenwoordig
te zijn zal het zich nog levendig herinneren, hoe
de Prins het woord nam om den wensch te ken
nen te geven, dat die onderneming mocht tot
stand komen in het belang van wetenschap, han
del en nijverheid, dat zij mocht worden ten uit
voer gebracht door Nederlanders, zoodat men
daartoe niet de toevlucht behoefde te nemen tot
vreemdelingen.
Een groot bezwaar waren de kosten, die, be
driegt ons geheugen ons niet, op 20,000 werden
begroot. Dat bezwaar echter was niet overwegend
genoeg om het ijverig bestuur van het Genootschap
af te schrikken. Het besloot te beproeven hoever
men het zou kunnen brengen, en de uilkomst heeft
getoond, dat het gelijk had.
Is dan reeds de henoodigde som bijeengebracht?
Het is er verre van af, maar toch is men reeds
ver genoeg gevorderd om het vertrouwen te kun
nen voeden dat men het gewenschle doel zal be
reiken. De bijdragen van den doorluchtigen eere
voorzitter, van lichamen als de Nederlandsche
Handelmaatschappij en de N.-I. Handelsbank legden
een grondslag waarop kon worden voortgebouwd,
en op de 11de algemeene vergadering van het
Aardrijkskundig Genootschap, dezer dagen te Dor
drecht gehouden, kon de voorzitter Prof. P. J. Veth
mededeelen dat 5/t der som, henoodigd voor de
voorgenomen Djambi-expeditie, is bijeengebracht.
Waar 3/t aanwezig is, mag men zeker met
eenigen grond de verwachting koesteren, dat ook
de nog ontbrekende 2'E wel zullen te vinden zjjn.
Toch valt het niet te loochenen, dat de stoffelijke
blijken van belangstelling, het gewicht der zaak
in aanmerking genomen, niet zoo bijzonder spoe
dig inkomen. Gewichtig toch is de voorgenomen
expeditie, in de eerste plaats voor hen, die hun
bestaan in handel en nijverheid vinden, gelijk de
voorzitter op bovengenoemde vergadering te recht
opmerkte; want al is de bedoelde streek van
Sumatra nog zoo goed als geheel onbekend, het is
toch vrij zeker, dat zij groote schatten van ver
schillenden aard bevat, om niet te spreken van de
.reeds ontdekte Ombiliën-kolsnvelden.
Die onbekendheid, zoo ongeveer sprak de hoog
leeraar, is een schande voor Nederland. En inder
daad, het mag minstens onverklaarbaar heeten,
dat wij, nakomelingen van mannen, die met op
eigen kosten uitgeruste schepen de andere natiën
van Europa voorgingen, waar het gold steeds
nieuwe ontdekkingen toe te voegen aan de reeds
opgespoorde landen, dat wij ons niet meer
beijveren om een gebied, dat wij niet meer be
hoeven te zoeken, maar in ons bezit hebben, nader
te leeren kennen in al zijn rijkdom en schoonheid.
RijkdomMaar moet er dan juist worden ge
wezen op de fabelachtige dividenden, door een
Delhi-maatschappij afgeworpen, om op te wekken
tot deelneming ter bereiking van het voorgestelde
doel, door middel van geldelijke bedragen? Ineen
oude koopstad, het grijze Dordrecht, zijn die woorden
meer op hun plaats. Voor de ingezetenen der
academiestad geldt nog een andere beweegreden,
voor hen legt ook liet belang der wetenschap een
aanmerkelijk gewicht in de schaal. Dat zij door
de voorgenomen expeditie groolelijks zal gebaat
worden, wie zal het betwijfelen, die ook slechts
eenigermate bekend is met hetgeen wij op het
gebied van planten-, dier- en delfstofkunde te
danken hebben aan de nog maar al te schaarsche
nasporingen in onze schoone Indische bezittingen?
Waar buitenlanders ons het voorbeeld geven,
waar wij de Fransche regeering juist dezer dagen
den heer De la Savinière met een zuiver weten
schappelijk doel tot een botanische ontdekkings
reis naar Celebes zien uitzenden, daar mogen wij
niet achterblijven om door onze bijdragen het tot
standkomen der voorgenomen Djambi-expeditie
naar een nog zoo onbekend gedeelte van het uit
gestrekte Sumatra 'te verzekeren.
De wensch van den doorluciitigen eerevoorzitler,
dat de Djainbi-expeditie door Nederlanders moge
worden tot stand en ten uitvoer gebracht, rnag
niet tevergeefs zijn geuit.
LEIDEN, IS februari.
De eerstvolgende rechtstreeksche verzending
van brieven enz. uit Nederlind naar Noord-Ame-
rika door middel van de stcomschepen der Neder-
landsch-Amerikaansche stoonbootmaatschappij zal
plaats hebben uit Rotterdan op Zondag 20 dezer.
De verzending geschiedt ui' Rotterdam per trein
van 9.30 's morgens naar Vlissingen, om aldaar
aan boord van l.et stoomsciip „W. A. schotten"
te worden overgebracht.
Zij, die voor eene bmoeming als opzichter
2de kl. voor het stoomwezm, op eene jaarwedde
van f 800, in aanmerkin; wenschen te komen,
behooren zich vóór 12 Mairt a. s. met hun ver
zoek schriftelijk aan te nelden bij het depart,
van hinnenl. zaken.
Het stoomschip Prils Hendrik, van Batavia
naar Nieuwediep, is 16 ezer Tarifa gepasseerd
de Hampion, van Roltedam naar Batavia, is
dien dag te Southampton aangekomen.
-- Door 77 firma's te .msterdam en 69 firma's
te Rotterdam is aan de Tveede Kamer een adres
ingediend om te verzoekn het wetsontwerp tot
goedkeuring van eenige atikelen van het verdrag
betreffende de suikerbelating ea dat,-strekkende
om den suikeraccijns metdat verdrag in verband
te brengen, te verwerpen
De in het vorige jar te Haarlem tot stand
gekomen Vereenigiag tc uitbreiding der verza
meling van kunst en odheden op het stedelijk
Museum aldaar heeft aande gemeente, ter plaat
sing op het Museum, te geschenke aangeboden
een schilderij van Job lerkheyde, voorstellende
het atelier van Frans Hs, met de portretten der
voornaamste schilders, vlke in dien tijd aldaar
woonden.
Het voornemen beaat een krachtige poging
te doen tot aanleg van ene Nederlandsche stoom
vaartlijn tusschen Harlingen en Londen, om te
kunnen coDCurreeren met de Engelsche maat
schappij, die tot nutoe, behoudens enkele zeer
korte tusschenpoozen, geheel het monopolie heelt
gehad van den exportdienst voor den enormen
handel der noordelijke provinciën op Engeland.
Men wil daarvoor een maatschappij oprichten met
een kapitaal van een millioen gulden, in niet
te groote aandeelen. Er heeft zich reeds een
comité van oprichting geconstitueerd.
Het hoofdbestuur van „het Roode Kruis"
heeft wederom eene reeks van mededeelingen van
de zustervereeniging uit Indië' ontvangen. Volgens
schrijven van het centraat comité in Ned.-Indië
zijn de giften, ten gevolge van het beroep op de
ingezetenen van Indië, geklommen tot een bedrag
van ongeveer f 50,000. Het centraal comité meent
bij dezen gunstigen financieeten toestand in aan
merking te moeten nemen, dat de in zoo ruime mate
gebleken sympathie ook hare eischen stelt en
zat de afdeeling op die sympathie in haren werk
kring blijvend mogen rekenen, dan mag volgens
hare meening, behoudens onvoorziene omstandig
heden, althans in de twee eerste jaren van het
publiek geen geldelijk offer voor „het Roode Kruis"
meer worden gevraagd. Met een en ander heeft
het centraat-comité gemeend rekening te moeten
houden en dientengevolge de verstrekkingen een
weinig ingekrompen, te meer, daar in Atjeh in
December weinig strijd werd gevoerd. Uit een
schrijven van den chef van den geneeskundigeu
dienst in Ned.-Indië blijkt, dat zoowel de brancard-
hangmat als het brancard-veldbed bij voortduring
zeer goed voldoen.
De ingenieur 2de kl. bij de marine G. Turk
wordt met den '11 den Maart gedetacheerd aan
boord van Zr. Ms. ramtorenschip „Prins Hendrik
der Nederlanden", onder bevel van den kapt.-ter
zee A. N. L. Koops.
Aan de Tweede Kamer is aangeboden een
wetsontwerp tot wijziging der Indische hegrooting
voor het loopende dienstjaar, strekkende om aan
den heer Mr. J. J. Van Angelbeek eéne geldelijke
tegemoetkoming uit te keeren van f 30,000.
Bij kon. besluit zijn de soldijen der onder
officieren dienende hij de verschillende corpsen
der landmacht, alsmede die van korporaals-titulair
bij het instructie-bataljon en de art.-instr.-com-
pagnie, opnieuw met ingang van 19 dezer geregeld
en verhoogd. Dit besluit is genomen teneinde
opnieuw te voorzien in de ongenoegzaamheid dier
soldijen en ter bevordering van de dienstneming
te Kampen en Schoonhoven.
Gemengd INieuws.
BI ij kens eene bekendmaking ineen
buitengewoon „Politieblad" verzoekt de officier
van justitie alhier ten spoedigste bericht, wanneer
vermist wordt eene vrouw, vermoedelijk tusschen
20 en 30 jaren oud, met donker haar en zwarte
of zeer donkere kleeding, waarover een omslag
doek, vastgestoken met een zwarte speld of broche.
De procureur-generaal, fungeerend
directeur vau politie in Den Haag, verzoekt op
sporing, aanhouding van en onmiddellijk bericht
omtrent zekeren L. Biancalana, zich ook noemende
Hermani, laatst wonende te Livorno. Tegen hem
is door de rechterlijke overheid te Livorno een
bevel van aanhouding uitgevaardigd, ter zake van
verduistering eener som van 2000 franken uit
een ten postkantore aldaar aangeteekenden brief.