LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4855.
A0. 1875.
Donderdag
9 December.
ST ADS-BERICHTEN.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden ppr 3 iDaaadenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nomincrs0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.'
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Tan 16 regelsf 1.0c.\
Iedere regel meerO.I7J.
Crootere letters naar plaatsruimte.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN
•doen te weten, dat door den Raad dier gemeente, in zijne
vergadering van den 14den October 1875, is vastgesteld de
volgende
VERORDENING,
waarbij wordt gewijzigd de Verordening houdende regeling der
jaarwedden voor de teeken- en gymnasliekonderwijzers
aan de openbare lagere en middelbare
scholen te Leiden.
De RAAD der gemeente Leiden,
Gelet op art. 24 der Wet van den 2den Mei 1863 (Slaats-
4)lad n°. 50), houdende regeling van het middelbaar on
derwijs;
Besluit:
Met v^ziging in zooverre der Verordening van den 26sten
februari 1874, houdende regeling der jaarwedden voor de
teeken- en gymnastiekonderwijzers aan de openbare lagere
-en middelbare scholen te Leiden (Gemeenteblad n°. 8), te
bepalen dal vau de jaarwedde voor den hulponderwijzer in
-de gymnastiek, met ingang van 1 Januari e. k. vastgesteld
op f 800, een bedrag van ^120, wordt geacht be
zoldiging te zijn voor het aan de hoogere burgerschool te
geven onderwijs.
Gedaan te Leiden, ter openbare raadsvergadering van
den 28sten October 1875.
De Burgemeester,
v. D. BRANDELER.
De Secretaris,
E. KIST.
Zijnde de regeling dezer jaarwedde goedgekeurd door
-den Minister van binnenlandsche Zakeu, bij zijn besluit
van den lsten December 1375, n°. 32 (óde afd.), en door
■de Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, bij hunne be
schikking van den
30 November
lS/o
B. n». 3303 (3de
2 December
afd.), G.S. n°. 26.
En is hiervan afkondiging geschied waar het behoort,
den Ssten December 1875.
Burgemeester, en Wethouders voornoemd,
v. D. BRANDELER. Burgera.
E. KIST, Secr.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN LEIDEN,
Gezien het adres van JOHANNES KOOREMAN, om
eene smederij op te richten in het perceel aan de Vol
dersgracht N°. 694, alhier;
Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1S75
Staatsblad n°. 95)
Geven bij deze kennis aan het publiek dat genoemd
verzoek, met de bijlagen, op de Secretarie dezer gemeente
ter visie gelegd is; alsmede dat op Woensdag den 22sten
December aanst., 'svoormiddags te elf uren, op het
Raadhuis gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren
tegen dat verzoek in te brengen.
Eq ge3chiedt hiervan openbare kennisgeving door plaatsing
in de Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. n. 1511 AN DELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 8 December 1875.
l'UAE tan iL».
Da oudste menschen kunnen zich niet herin
neren ooit een zoo vroegtijdige, aanhoudende vorst
te hebben beleefd zoo verzekert men elkander.
Gelukkig zijn wij niet geroepen een onderzoek in
te stellen naar de meerdere of mindere gelrouw-
lieid van het geheugen dier „oudste menschen"
en merken al dadelijk op, dat het een zeer ver
klaarbare eigenaardigheid is van het herinnerings
vermogen van bejaarde lieden, dat volgens hun
oordeel in het algemeen de zomer steeds minder
warm, de winterkou daarentegen trapsgewijze
strenger wordt, in vergelijking van vroeger jaren.
Zooveel is echter zeker, al heeft de weerprofeet
zelfs van de Enkhuizer almanak er volslrekt niet
aan gedacht bij de eerste dagen van de maand
December 1875 aan te teekenen dat men aller
wegen schaatsenreed, ja dat b. v. in de nabijheid
van Kampen vrij ver in zee reeds schepen waren
ingevroren koud, fel koud is 't voor den tijd
van 't jaar, al doet zich ook voor het oogenbhk
eenige verandering in de weersgesteldheid voor.
Dat ondervonden de armen 't meest.
Op menige plaats worden dan ook blijkens de
dagbladen buitengewone maatregelen genomen om
de behoeftigen tegemoet te komen door vervroegde
uitdeeling van warme spijzen, openstelling van
werkinrichtingen en wat dies meer zij. En als
wij, hij het vroolijk knappende haardvuur of de
prettig snorrende kachel gezeten, zulk een bericht
lezen, is 't of de warmte in de gezellige huiska
mer ons nog weldadiger aandoet, en menigeen
tast wat dieper dan gewoonlijk in den zak om
ook het zijne bij te dragen tot leniging van den
nood zijner minder door de forluin bedeelde na-
tuurgenooten.
Doch ook hier onlbreekt het niet aan con
trasten. Daaronder trok onze aandacht het afwij
zend praeadvies, door B. en Ws. uitgebracht op
het verzoek, namens het Bestuur van het studenten
muziekgezelschap Sempre Crescendo tot den Ge
meenteraad gericht om te worden vrijgesteld van
de verplichting huur te betalen voor het gebruik
van de zaal N°. 1 in de Stadsgehoorzaal ten
dienste van het concert, dat den lsten dezer aldaar
werd gegeven ten voordeele van de algemeene
armen dezer stad.
Die zienswijze van ons Dagelijksch Bestuur grondt
zich op de overweging, dat het toestaan van het
verzoek zou strijden met de beginselen der armen
wet, die het schenken van giften aan de armen
wil hebben overgelaten aan de particuliere lief
dadigheid.
Zou, vragen wij, op die redeneering, al moge
zij in het algemeen waar zijn, in dit hijzonder
geval niet het een en ander zijn af te dingen?
Vooreerst treedt een gemeente, die zalen voor
publieke vermakelijkheden verhuurt, naar onze
meening niet zoo geheel zuiver meer als gemeente
op, maar kan zij ongetwijfeld eenigermaie als
particulier worden beschouwd. Niemand toch zal
willen beweren, dat het tot de eigenaardige roe
ping van een gemeentebestuur behoort, dergelijke
lokalen tegen geldelijke vergoeding tijdelijk aan de
belanghebbenden in gebruik te geven.
Doch waar de gemeente, zooals hier het geval
is, zich als toevallig uitvloeisel van het feit dal
zij een dergelijke localiteit in bezit heeft, met die
functie van ondergeschikten aard belast, zorge zij
in de eerste plaats, dat dit niet tot mogelijk na
deel strekke van anderen, het allerminst van de
ingezetenen. En dat kan hier in werkelijkheid
plaats hebben.
Het is toch een algemeen bekende zaak, dat
vele bijzondere ondernemingen of inrichtingen,
waar het een liefdadig doel geldt, een lager tarief
toepassen dan gewoonlijk wordt gevolgd, gelijk
dat b. v. met dagbladen het geval is ten opzichte
van het plaa'sen van liefdadigheidsadverlentiën. Zou
het nu een gewaagde onderstelling zijn, dat bij
het verhuren der gehoorzaal, wanneer zij zich in
het bezit van een particulier bevond, voor het
armenconcert een faciliteit ware verleend, die B.
en Ws. thans aan den raad voorstellen te weigeren?
Bovendien staat het o. i. niet geheel gelijk, aan
de armen een gift uit de gemeentekas toe te
staan, of wel ten voordeele der armen kosteloos
in gebruik te geven een lokaal, dat dien avond
anders ongebruikt zou gebleven zijn. Een zekere
som uit de gemeentekas te betalen of diezelfde
som er niet in te doen vloeien is niet volkomen
hetzelfde.
Ten einde het eenmaal aangenomen beginsel te
handhaven, zoo wordt aan het slot van het prae
advies herinnerd, is aan de Commissie voor de
Volksvoorlezingen een jaarlijksch subsidie toege
kend tot goedmaking der kosten van zaalhuur.
Wij zouden kunnen vragen of deze zienswijze wel
lot iets anders leidt dan lot een bloot hechten
aan den vorm. Of men subsidie toekent tot goed
making der zaalhuur, dan wel vrijstelling verleent
van het betalen van die huur zal wel zoo onge
veer op hetzelfde neerkomen. Liever echter willen
wij terugkeeren tot het begin van ons beloog en
dan meenen wij, dat het vroegtijdig invallen van
den winler ditmaal meer dan anders aanleiding
geefl tot een goedgunstige beschikking op het
verzoek van het bestuur van Sempre Crescendo,
voor het oogenblik in het midden falende of hel
concert van den lsten dezer al of niet een voor-
deelige geldelijke uitkomst heeft opgeleverd. Waar
wij zien, dat op zoovele andere plaatsen maatre
gelen worden genomen om tegemoet te komea
aan den buitengewonen nood der armen, zal onze
gemeenteraad zeker ook niet toegeven aan de
vrees om te handelen in strijd met den geest der
armenwet door vrijstelling te verleenen van het
betalen van zaalhuur voor het concert, den lsten
dezer ten voordeele der algemeene armen gegeven-
LEIOE.V, December.
Aan de gemeentebewaarschool te Wijhe is
tot hoofdonderwijzeres benoemd mej. S. Rovers,
alhier.
De gemeenteraad van Boskoop heeft be
sloten voor den tegenwoordigen hoofdonderwijzer
het veranderlijke inkomen (1/3 der schoolgelden)
over 187(5 at te schaffen en diens salaris te ver-
hoogen tot f 1350. Daar voor de met 1 Januari
a. s. vacant zijnde betrekking van lsten hulpon
derwijzer voor f 650 niemand zich had aange
meld, besloot de raad thans een oproeping te doea
voor 750.
Naar men verneemt is door den minister
van oorlog gunstig beschikt op het verzoek van
de verschillende spoorwegdireclién om in gevallen
van nood hulp van militairen te bekomen.
De minister van oorlog heeft uitvoerig ge
antwoord op het voorloopig verslag op de vesting-
begrooling voor 1876. De minister blijft volhou
den, dat zijn zienswijze omtrent de voltooiing van
het vestings'.elsel, in vele opzichten overeenko
mende met die van den minister Engelvaart,
geheel blijft in de beginselen, vastgesteld bij de
vestingwet van 11 April 187-i.
De heer W. C jopmans, te Broek bij Joure,
een der oudste hoofdonderwijzers in de provincie
Friesland, is benoemd tot honorair lid van het
Ned. Ond. Genootschap.
De kon. goedkeuring is verleend op de akte
van oprichting van de naamlooze vennootschap
„Rotterdam-Munster Spoorwegmaatschappij", te
vestigen in Den Haag.
De hoofdonderwijzers II. T. Weehuiieo,
P. Van Vlodrop, D. Vooren, D. Kolling en J. Vel-
lens zijn gesteld ter beschikking van den gouv.-
generaal van Ned.-Indië, om le worden benoemd
tot onderwijzer 3de kl. voor den dienst daar te
lande.
In de avondzilling der Tweede Kamer van
gisteren werd o. a. het woord gevoerd door
den heer Heydenrijck, die een beroep doet op de
samenwerking van alle partijen; den heer Van
Eek, die volhoudt dat de minister niet anti-libe-
raal is; den heer Kuyper, die de houding der
regeering laakt in de onderwijs qaaestie evenzeer
als in de electorale; den heer Fabius, die den
minister gaarne zal steunen, omdat hij overtuigd
is van zijne neutraliteit, kunde en ijver; den heer
Van HouteD, die zegt dat het ministerie in een
staat van zwakheid verkeert. De minister van
