DAGBLAD.
N°. 4769.
A0. 1875.
Dinsdag
31 Augustus.
LEIDSCH
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lokten per 3 maandenf 1.
Franco per posln 1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER AD VERTESTIEN:
tan 16 regelsf 1.05.
iedere regel meer0.171.
Grooiere letters naar plaatsruimte.
STAUS-BER1CHTEN.
PATENTBLADEN.
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestuur van
Leiden, doet te weten, dat de ingevnldc patentbladen over het
dienstjaar 1875/6, voor wijk IV, bij het College van Zetters,
in een der vertrekken van het Raadhuis dezer gemeente, ver
krijgbaar zijn dagelijks, behalve den Zondag, des namiddags van
ttoaalf tot twee uren, en wel tot en met den 4deo September
e. k.terwijl na het verstrijken van dien termijn dc onafgehaalde
patentbladen ter uitreiking moeten worden afgegeven aan de
deurwaarders der directe belastingen alhier, die voor hunne moeite
mogen eischen tien cents, zonder meer.
Eq wordt deze door plaatsing in de Leidsche Conrant afge
kondigd.
De Burgemeester voornoemd,
STOFFELS. Weth. 1. B.
LeideD, 26 Aagustus 1S75.
LEIDEN, 30 Aagustus.
Door de letterkundige faculteit aan 's Rijks
hoogeschool alhier zal het toelatingsexamen, be
doeld by Kon. besluit van 4 Augustus 1853,
worden afgenomen op Donderdag en Vrijdag 23
en 24 September.
Hedenmorgen te halfzeven zijn de bataljons
van het 4de reg. inf. alhier in garnizoen uitge
rukt tot het verrichten van een oorlogsmarsch
langs Oegstgeest, Sassenheim, Piet-Gij zenbrug,
Voorhout en langs de Haarlemmer trekvaart en
het Warmonder hek. Te halfeen keerden de batal
jons in het garnizoen terug.
Voor den nieuwen cursus der hoogere bur
gerschool alhier hebben zich 63 nieuwe leerlingen
laten inschrijven, namelijk 40 voor de lste, 16
voor de 2de klasse en de overige voor de 3de en
4de klassen.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes van partijen van 50, 10 en 5 hecto
liters waren de hoogste prijzen 27, f 5.60
en f 2.70 en de laagste f21.00, f 5.30 en f 2.60.
Bij den Zaterdag te Amsterdam op het IJ
gehouden jaarlijkschen wedstrijd van de Kon.
Ned. zeil- en roeivereeniging is o. a. de premie
toegekend aan den boeier „Herstelling" van den
heer P. H. Hoos alhier. Voor vierriems-gieken,
geroeid en gestuurd door heeren liefhebbers, die
voor 1 Jan. 1875 nimmer een prijs gewonnen
hebben, en waaraan de Amphitrite", van de
studentenroeivereeniging Njörd alhier, deelnam,
is de prijs voorloopig niet toegewezen wegens
reclame.
Heden werd door den commandant der genie
in het 4de commandement te Den Helder onder
nadere goedkeuring van den minister van oorlog
in het openbaar aanbesteed het verbeteren van
<le oostelijke batterij te Den Helder. Aannemer
van dit werk is geworden de heer Jac. Van der
Kamp alhier, voor de som van f 476.900.
Zaterdag-voormiddag werd op Zomerzorg,
onder voorzitterschap van den districtsschoolop
ziener Dr. M. J. De Goeje, de 23ste driemaande-
lijksche algemeene vergadering gehouden van
onderwijzers en onderwijzeressen in het 3de dis
trict van Zuid-Holland. De volgende punten waren
ter behandeling gesteld1°. Voortzetting der dis
cussie over de uitgave van een nationaal liede-
boek. 2°. Wedstrijd in het voor de vuist spreken,
waarvoor door den prov. inspecteur voor het lager
onderwijs een prijs was uitgeloofd. 3°. Het land
bouwkundig onderwijs ten plattelande, door den
heer D. Sluiter. 4°. De plant als voorwerp van
aanschouwing op de lagere school, door den heer
D. H. Poelman. 5°. Hugo de Groot, door den
heer J. A. Van Dijk, en 6°. Kan het geheugen
geoefend worden? door den heer J. Wuyster. De
werkzaamheden werden op de aangenaamste wijze
afgewisseld door de niet onverdienstelijke uitvoe
ring van eenige klassieke zangstukken door leden
der zangvereeniging van onderwijzers en onder
wijzeressen.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Ned.-Indiê, door middel van
het stoomschip Conradvan de maatschappij
„Nederland", waarvan het vertrek uit het Niewe-
diep op den 4den September is bepaald. Behalve
naar Batavia zal eene brievenmail naar Padang
worden gezonden. De gedrukte stukken en mon
sters van koopwaren behooren uiterlijk in den
avond van den 3den Sept. en de brieven den
volgenden dag 's morgens per eersten trein aan
Den Helder aangekomen te zijn.
Blijkens een bij het depart, van koloniën
ontvangen telegram van den gouv.-gen. van Ned.-
Indiê heeft kolonel Wiggers van Kerchem den
22sten dezer uit Atjeh bericht, dat niets meldens
waardigs was voorgevallen en dat de gezondheids
toestand gunstig is. Sedert den 16den waren
geen choleragevallen voorgekomen; het cholera-
hospitaal was ledig.
Het Ned. stoomschip Celebesvan Batavia
naar Nieuwediep, is 27 dezer het Suezkanaal
ingegaan; de Prins Hendrikvan Batavia naar
Nieuwediep, is 26 dezer te Port-Said aangekomen
en des nachts via Napels vertrokken; de Prins
van Oranjevan Nieuwediep naar Batavia, is
27 dezer te Suez aangekomen en heeft onmid
dellijk de reis voortgezet.
Gisteren arriveerde te Rotterdam het nieuw
gebouwde stoomschip Claud Hamiltonkapt.
G. Rivers, loebehoorende aan de Great Eastern
Railway Comp., te Londen. Dit stoomschip, groot
565 ton, bestemd voor den overvoer van passa
giers en den dagelijkschen dienst tusschen Rot
terdam en Londen via Harwich, is gebouwd te
Glasgow door de heeren Elder en Go. Het heeft
eene bijzonder prachtige en uitmuntende inrich
ting voor passagiers en is geheel ingericht om
den overtocht zoo aangenaam mogelijk te doen zijn.
Zr. Ms. stoomschip Aruba deed den 24slen
dezer een proeftocht op de reede, welke goede
resultaten opleverde. Loopende langs de gemeten
mijl, was de grootste gemiddelde vaart met 123
slagen 9.75 mijl. Het schip is gebouwd op de
werf der Kon. Ned. marine te Amsterdam, ter
wijl de machines, stoomketels en toebehooren
zijn vervaardigd door de firma Christie Nulet en
De Kuyper te Delfshaven. Waarschijnlijk wordt
dit schip bestemd ter vervanging van een dei-
stoomschepen 4de kl. in de W.-Indien. Men ver
wacht spoedig order tot indienslstelling van een
stoomschip lste kl. Het Zilveren Kruis ligt
geheel gereed. Men zegt dat het voornemen bestaat
het eskader met dit schip te versterken, waarna
de bestemming zou worden bepaald. Men vermoedt
dat West-Indië weder zal bezocht worden en dat
een eenigszins gespannen toestand van ons gou
vernement met dat van Venezuela de aanwezig
heid van maritieme macht aldaar noodig maakt.
Zaterdag werd op de werf der Nederland-
sche stoombootmaatschappij te Fijenoord de kiel
gelegd van Zr. Ms. schroefstoomschip 4de kl.
Samarangbestemd voor de koloniën.
Aan het Kon. besluit tol verwisseling van
het voorlaad- tegen het achterlaad-veldgeschut van 8
cM. is reeds in zoover gevolg gegeven, dat thans
die verwisseling heeft plaats gehad bij de lste,
4de, 7de en 11de batterij van het reg. veld
artillerie.
Uit het onderzoek in de afdeelingen der
Tweede Kamer van het regeeringsontwerp tot aan
leg van staatsspoorwegen blijkt o. a. dat men in
al de afdeelingen van oordeel was, dat niet mochten
ontbreken de volgende drie lijnen, die in het stel
sel der regeering volkomen passena. Delfzijl
Groningenb. Rotterdam (van 't centraal-station)
naar den Hoek van Hollandc. een spoorweg
hetzij van Breda langs Oosterhout en Geertruiden-
berg, hetzij van Zsvaluwe door de Langstraat naar
's-Bosch. Behalve genoemde drie lijnen, die het
meest op den voorgrond traden, werden nog een
aantal andere aangeprezen en in meerdere of min
dere mate ondersteund. Zij omvatten schier alle
gedeelten des lands en een cijfer van 25 lijnen
of lijntjes.
De alg. vergadering der Vereeniging van leer
aren van M. O., dit jaar te Amsterdam gehouden,
werd Vrijdag-namiddag door den voorzitter prof.B.H.
Pekelharing geopend. Uit het uitgebrachte verslag
over den staat der Vereeniging bleek o. a., dat
na de verhooging van de contributie van f 2 tot
f 5 het aantal leden van 311 tot op 208 was
gedaald. De kas der Vereeniging sloot met een
batig saldo, tegen een nadeelig saldo in 1874 van
f 290,88'/a. Het Ooslerdepartement der Vereeni
ging, ten vorigen jare opgericht, is bij gebrek aan
leden weder te niet gegaan. De vergadering nam
o. a. de volgende besluiten Art. 5. der statuten
aldus te lezen: „Het gewone lidmaatschap der
Vereeniging slaat open voor allen, die leeraar of
leerares aan eenige instelling van M. O. zijn, of
als zoodanig eervol ontslag hebben bekomen."
Hierbij werd opgemerkt, dat onder de benaming
„leeraar" ook de leeraren der polytechnische
school begrepen zijn. Eene commissie van
twee leden, door het hoofdbestuur te benoemen,
zal met de Vereeniging van leeraren van gym
nasia en hoogere burgerscholen in overleg treden
omtrent de gemeenschappelijke uitgaaf van
een naamlijst van leeraren. In de zitting van
Zaterdag werd aangaande de vraag: „Is voor
de opleiding van ambachtslieden de burgerdag
school óf de ambachtsschool te verkiezen
eene motie aangenomen van Dr. J. Zaayer Azn.,
de strekking hebbende dat de vergadering van
oordeel is, dat de ambachtsschool beter dan de
burgerdagschool voorziet in de behoefte aan oplei
ding voor den aanstaanden ambachtsman. Voorts
eene motie van den heer Burger dat de Vereeni
ging verklare, dat het diploma van eind-examen
aan de hoogere burgerschool even goed als dat
van het gymnasium toegang behoort te geven tot
de academische lessen. Het batig slot over den
dienst 187475 bleek f 309.56 te bedragen.
Als departement, waar gedurende drie jaren het
Hoofdbestuur zal zijn gevestigd, werd Noord-Hol
land verkozen. Met het oog op de tentoonstelling
van voorwerpen, vervaardigd door leerlingen van
ambachtsscholen, werd als de plaats waar de vol
gende algemeene vergadering zal worden gehou
den Arnhem verkozen. Ongunstige berichten wer
den medegedeeld ten opzichte van de wijze, waarop
het onderwijs in Nederland zal worden vertegen
woordigd op de tentoonstelling te Philadelphia.
De sprekers, speciaal de heer Van Otterloo, ver
klaarden Nederland liever niet vertegenwoordigd te
zien, dan op de wijze waarop het thans onder leiding
van Prof. Von Baumhauer wordt beraamd. Tot
eereleden van de Vereeniging werden verkozen.
de heeren J. Gosschalk, te Amsterdam, en G. Gugel,
hoogleeraar aan de Polytechnische school te Delft,
i In de namiddag2itting van het „Instituut
de droit international" op j.l. Zaterdag werd dis-