LEIDBCH
DAGBLAD;
N°. 4763.
A0. 1875.
Dinsdag
24 Augustus.
PRIJS DEZER COURAJiT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per postn 1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADYERTEJiTIEN
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.171.
Grdótfcre letters 'naar plaatsruimte.
B K R M C: T-
Met 1 September a. s. begint een nieuw
kwartaal van het Leidsch Dagblad. Zij die zich
alsdan op deze courant abonneeren, ontvangen de
nog verschijnende nummers tot dien datum gratis.
Verslag der zittingen van de algemeene
vergadering van het Sterrenkundig Ge
nootschap gebonden te Lelden 1316
Augustus.
Medegedeeld door den Secretarie van het GenooUchap.)
Het Sterrenkundig Genootschap, in 1863 te
Heidelberg opgericht, hield dit jaar zijne zevende
tweejaarlijksche bijeenkomst, en wel, overeenkom
stig zijn internationaal karakter, te Leiden in
Nederland. Het bestuur van het Genootschap had
voor de algemeene vergaderingen de dagen van
1316 Augustus vastgesteld. De eerste zitting
werd Vrijdag den 13den Augustus te 11 uren
door den president van het Genootschap, den
heer Otto Struve (Pulkowa) geopend, in de groote
zaal van het observatorium te Leiden. In deze ver
gadering waren tegenwoordig de volgende 25 leden
van het Genootschap Struve (Pulkowa), Auerbach
(Leipzig), Bruhns (Leipzig), Scheibner (Leipzig),
Winnecke(Straatsburg), H. G. v. d. SandeBakhuyzen
(Leiden), E. F. v. d. Sande Bakhuyzen (Leiden), En-
gelmann (Leipzig), Gyldén (Stockholm), Repsold
(Hamburg), Zöllner (Leipzig), Valentiner (Leiden),
v. d. Willigen (Haarlem), Tietjen (Berlijn), Seeliger
(Bonn), Bruns (Dorpat), Kortazzi (Nicolajew), Hart-
wig (Straatsburg), Förster (Berlijn), Fearnley (Chris-
tiania), Palisa (Pola), Kaiser (Leiden), Bosscha
('s-Gravenhage,) Schlegel (Leiden), Block (Odessa)-
Dadelijk na de opening nam de voorzitter van
het college van curatoren der hoogeschool, Jhr.
Mr. Gevers van Endegeest, het woord, om de
vreemde astronomen welkom te heeten. Spreker
verklaarde, dat de stad en de hoogeschool er trotsch
op waren, dat Leiden als eerste plaats van samen
komst buiten Duitschland was gekozen, welke keuze
hij meende te moeten beschouwen als een bewijs
van erkenning door het Genootschap, van de groote
verdiensten van den sterrenkundige Kaiser (over
leden in 1872), wiens pogingen gevoerd hadden
tot de oprichting van dit schoone observatorium.
De heer Struve dankte de stad en de hooge
school te Leiden voor de aangename wijze waarop
het gezelschap ontvangen was, en gaf toen een
overzicht van den toestand van het personeel des
Genootschaps, met korte woorden de schitterende
verdiensten herinnerende van eenige leden, die in
de laatste twee jaren overleden waren (Argelander,
Hoek, Madler, Winlock, d'Arrest). Te Hamburg,
waar in 1873 de laatste bijeenkomst gehouden
werd, telde het genootschap 231 leden. Sedert waren
11 leden overleden, en hadden 13 anderen zich terug
getrokken; daarentegen waren in die twee jaren 28
nieuwe leden toegetreden, zoodat het geheele
aantal thans 235 bedraagt.
Na deze mededeeling deed de penningmeester, de
heer Auerbach (Leipzig), verantwoording van het
financieel beheer, en van den toestand der kas, welke
sedert de laatste bijeenkomst belangrijk vooruit
gegaan is.
Hierop volgden een rapport van den secretaris
Prof. Winnecke (Straatsburg), over de laatst door
het Genootschap uitgegeven werken (een geschrift
van Prof. Spörer over waarnemingen derzonnevlekken
en Deel vm, n°. 3 en 4, Deel ix, V. 14,
Deel x n". 13 van het periodiek geschrift
van het Genootschap getiteld: Vierteljahrschrifl) en
een van den bibliothecaris Prof. Scheibner (Leipzig),
waaruit bleek dat op dit oogenblik de bibliotheek
reeds meer dan 1Ó00 nummers bevat. De heer
Scheibner vestigde vooral de aandacht op het kost
bare geschenk door het Genootschap ontvangen van
mevrouw de weduwe Hansen, bestaande in de vol
ledige verzameling handschriften van haar over
leden echtgenoot, waaronder zich waarschijnlijk
vele onuitgegeven navorschingen van den grooten
astronoom zullen bevinden.
Na deze meer huishoudelijke opgaven bracht het
bestuurslid Bruhns (Leipzig) verslag uit over de
werkzaamheden omtrent de berekening van kometen-
banen, op uitnoodiging van hot Genootschap door
vele leden ondernomen en uitgevoerd. Onder deze
werden in de eersle plaats genoemd de belangrijke
onderzoekingen van den heer Von Asten omtrent
de komeet van Encke, en de tegenstand biedende
middenstof, waarover het lid Gyldén (Stockholm)
nog eenige nadere inlichtingen gaf. Vervolgens
gaf de heer Bruhns een overzicht van het be
werken der tafels van Jupiter gebaseerd op de
theoretische onderzoekingen van Hansen, welk ver
slag het lid Scheibner aanvulde door een korte
uiteenzetting van het karakter dezer onderzoekin
gen in den toestand waarin zij waren bij Hansen's
dood, terwijl h(j een nagelaten geschrift van Hansen,
hierop betrekking hebbende, ter inzage aanbood.
Na eene korte pauze opende Prof. Bruhns
de rij der wetenschappelijke voor
drachten met eene mededeeling omtrent een
toestel dienende tot eene graphische oplossing der
vergelijking van Kepler, welk toestel in staal steil
om gemakkelijk uit de bekende middelbare ano
malie eene benaderde waarde der excentrische
anomalie te vinden. Dezelfde spreker gaf daarna
eene verklaring van een nieuwen photometer, dien
hij deed vervaardigen. Deze mededeeling lokte een
omstandig verslag uit van prof. Zöllner (Leipzig)
over den photometer door hem uitgevonden, die reeds
veel gebruikt wordt o. a. onlangs door den heer Lin-
demann (Pulkowa) en verder door den heer Konono-
witch (Odessa),welke laatste te Leipzig onder toezicht
van den lieer Zöllner pholometnsche bepalingen
volbracht gedurende de laatste oppusitie van de
planeet Mars. Bij deze gelegenheid gat de heer Zöllner
nog een overzicht van de verbeteringen die hij aan
zijn toestel voornemens was aan te brengen, en liet
een model van een kleinen photometer zien, die
even goed met een zeer grooten, als met een zeer
kleinen kijker gebruikt kan worden.
Na eene belangrijke discussie lusschen de lieeren
Bruhns, Winnecke en Zöllner naar aanleiding der
voorgaande mededeelingen, bood Prof. v. d. Sande
Bakhuyzen, opvolger vail Kaiser in het bestuur
der Sterrenwacht te Leiden, ter inzage aan de
handschriften van Huyghens, verrijkt met vele
teekeningen (vooral belangrijk door de afbeel
dingen van de planeet Saturnus) en de onuitge
geven handschriften van Schroeter over de pla
neet Mars (aréographische fragmenten), onlangs
door de Sterrenwacht aangekocht.
Aan het einde der zitting kondigde de heer
Engelmann (Leipzig) de uitgave aan van de ge
schriften van Bessel in drie deelen, tot welke uit
gave hij besloten was om de studie dier belang
rijke werken gemakkelijk te maken, terwijl ze nu
verspreid zijn in een groot aantal periodieke bladen
enz. Het eerste deel zal in October van dit jaar
verschijnen, de beide anderen in den loop van
den volgenden zomer.
Wordt vervolgd
LEIDEN, 23 Augustus.
Bij de heden gehoUdeh openbare verkoopirig
van cokes van partijen van 50, 10 en 5 hecto
liters waren de hoogste prijzen 27, 5.40
en (2.70 en de laagste (27.00, (5.20 en (2.60.
Voor de gecombineerde manoeuvre in het
vuur, die door het ongunstig weer Vrijdag niet
heeft plaats gehad, is lieden morgen te halfacht
een gedeelte van het garnizoen uitgerukt om Val
kenburg te bezetten en te verdedigen. Een ander
gedeelte rukte een uur later uit om het eerste aan te
vallen en zoo mogelijk op Katwijk terug te werpen.
Deze laatste troepenmacht ageerde tegen den veron
derstelden vijand zoowel op den rechter als op
den linker Rijnoever. Oefening stéeds hoofddoel
zijnde, werd er volgens de regels van de krijgs
kunst aangevallen en verdedigd en, daar de be
zetting van Valkenburg te zwak was krachtdadig
weerstand te bieden, trok zij op Katwijk terug.
Hiermede eindigde de oefening en de troepen keerden
te ruim 12 uren in het garnizoen terug.
Te rekenen van den 25sten dezer zal eene
nieuwe rechtstreeksche verzending van brieven
malen naar Engeland plaats hebben door middel
der stoomschepen tusschen Vlissingen en Sheer-
ness, van de stoomvaartmaatschappij „Zeeland",
welke dagelijks, met uitzondering van den Zon
dag, te 10.45 's avonds uit Vlissingen vertrekken
en in verbinding staan met een spoortrein, die
te 8.45 's morgens in Londen aankomt. De corres
pondentie voor Engeland, bestemd om in de be
doelde brievenmaal te worden begrepen, wordt
o. a. uit Amsterdam te 4.50, uit Den Haag te
5 en uit Rotterdam ten 6.15 's avonds verzonden.
Het telegraafkantoor der Maatschappij
tot exploitatie van staatsspoorwegen op haar
station aan de haven van Vlissingen is voor het
algemeen verkeer opengesteld en, behalve met de
aanneming van berichten, ook belast met de ont
vangst en bestelling van particuliere telegrammen,
geadresseerd aan het personeel van het haven
station en der Sheerness-stoombooten en aan de
vertrekkende en aankomende reizigers, onverschil
lig of die tijdingen langs de rijkstelegraaflijnen of
langs die van den spoorwegtelegraaf te Vlissingen
aankomen. Het bedoelde telegraafkantoor is dage
lijks open, van een half uur vóór het vertrek
van den eersten tot na de aankomst van den
laatsten trein.
Den 19den dezer is te Bern door de
wederzijdsche gevolmachtigden een handeistrac-
taat tusschen Nederland en Zwitserland geteekend.
De adelborst 1ste kl. H. J. E. Van Gogh,
laatst behoord hebbende tot het eskader in Oost-
Indië en van daar in Nederland teruggekeerd, is
op nonact. gesteld.
Z. M. heeft benoemd tot notaris binnen het
arrond. Leeuwarden, slandpl. Vrouwe-Parochie,
gem. het Bildt, D. Hussem, cand.-notaris te Rau-
werd, secr. en ontv. der gem. Rauwerderhem;
tot notaris binnen het arrond. Sneek, standpl.
Witmarsum, gem. Wonseradeel, E. J. Offerhaus,
cand.-notaris, wonende in de Schans onder Hui-
zumtot commissaris van polilie en commissaris
van rijkspolitie te Vlaardingen A. Doyer, thans
comm. van pol. te Tiel; tot comm. van pol. te
Tiel J. J. Hardenberg, inspect, van pol. in Den
Haag; met ingang van 1 Sept. tot kanlonr. te
Zierikzee Mr. J. H. L. Van Buren, thans kantonr.
te Tholen; aan Jhr. Mr. H. J. Van der Hein),
minister van financiën, vergund het aannemen en
dragen der versierselen van ridder grootkruis der
orde van O. L. V. O. van Villa Vigosa.
