LEIDSCH DAGBLAD. N°. 4751. Dinsdag A0. 1875. 10 Augustus. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maandenf 1. Franco per posln L&O. Afzonderlijke Nommers0.02. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIES Van 1—6 regelsf 1.05. Iedere regel meerB 0.17$. Grootere letters naar plaatsruimte. LEIDEN, 9 Augustus. n.£Al de leerlingen van de 5de klasse der hoogere burgerschool alhier, 15 in getal, hebben zich aan het eindexamen der hoogere burgerscholen in Noord-Holland onderworpen en hadden het geluk te slagen. Hunne narnen zijnH. L. Drucker, C. Groll, H. G. W. Plantenga, J. Van Leeuwen, J.j C. H. Fischer, J. W. C. Van Sleeden, A. R. Ophorst, G. H. Brouwer, C. H. G. A. De Vogel, F. G. Goudsmit, A. C. Kamp, J. A. Van der Zweep, C. W. C. M. Stroo, L. P. Ten Gate en J. C. Zaalberg. Heden werd in het Nutsgebouw alhier de -aanbesteding gehouden van het bouwen van een voorportaal enz. by de bewaarschool van het departement. Er waren vijf biljetten ingekomen, liet werk werd, behoudens de goedkeuring van •den raad op het verzoek om afstand van ge meentegrond, aan den laagsten inschrijver, den heer J. J. Planjer, gegund. By de heden gehouden openbare verkooping van cokes van partijen van 50, 10 en 5 hecto liters waren de hoogste prijzen ƒ27.50, /5.60 -en ƒ2.80 en de laagste f 27.00, ƒ5.30 en ƒ2.65. De heer Johs. Bastiaans Jr. gaf Vrijdag in de groote kerk te Haarlem een vocaal- en orgel concert, met medewerking van mej. G. Donker, sopraan, ex pensionnaire van Z. M. den Koning, mej. H. Donker, den heer B. J. De Goey, tenor, en den heer V. G., bariton, welke uitvoering dooi den aanzienlijk publiek werd bijgewoond. De stuk ken, door den heer Bastiaans ten gehoore ge bracht, voldeden zeer en beantwoordden geheel aan de verwachting die men van hem mocht koesteren. De dames solisten, alsmede de tenor zongen de liederen van het programma uitmuntend en verwierven den bijval der aanwezigen herhaalde malen, terwijl de bariton zijne taak niet onver dienstelijk waarnam. De opbrengst dezer uitvoe ring was bestemd voor de noodlijdenden door de overslroomingen in Frankrijk; zij bedroeg, na aftrek der kosten, ruim 200. In art. 7 is de aansluiting der gymnasiën aan de hoogere burgerscholen geregeld; „dien tengevolge zegt de minister in zyn antwoord op het afdeelingsverslag der Tweede Kamer be treffende het wetsontwerp op het hooger onder- wys moest de cursus der gymnasia van zes tot zeven jaren worden verlengd, zoo men wil dat het overbrengen der letterkundige propae- deusis naar het gymnasium eene waarheid zij, en de jongelieden hij hunne komst aan de universi teit rijp zijn voor hunne zoogenaamde vakstudiën." In gemeenten, waar eene hoogere burgerschool bestaat, kunnen gymnasiën met vijfjarigen cursus worden ingesteld; in gemeenten van minder dan 20,000 zielen progymnasiën. „Tot aan hel laatste jaar zegt het verslag van den zeven- of van den vijfjarigen cursus behoort het onderwijs voor allen zonder onderscheid hetzelfde te zijn. In den aanvang van dat laatste jaar kan eene splitsing plaats hebben in overeenstemming met bet vak van studie, waaraan de leerlingen zich zullen wijden Nu er ook gymnasia met vijf jarigen cursus (gelijkstaande met de vijf hoogste studiejaren van den zevenjarigen cursus) worden toegelaten, schijnt het raadzaam, aan de gymnasia met den tot vier jaren verkorten cursus (gelijk staande met de vier laagste studiejaren van den zevenjarigen cursus), in het 3de lid van art. 7 vermeld, den naam van progyrnnasiutn te geven. Dit geschiedt alleen ter bevordering van duide lijkheid en beknoptheid." De minister handhaaft de bestaande hoogescholen en blijft ook bij zijne zienswijze omtrent de af schaffing der theologische faculteiten; hij wil zelfs in dit gewijzigd ontwerp het afzonderlijk onder wijs in de godsdienstwetenschap, 't welk in het laatste wetsontwerp was opgenomen om eeniger- mate aan de bedenkingen tegen het weglaten der theologische faculteiten tegemoet te komen, doen vervallen. De bezwaren tegen het toevoegen van dit onderwijs aan de faculteit der letteren en tegen een doctoraat in de godsdienstwetenschap kwamen hem gegrond voor. Daarentegen achtte hij het met de commissie van rapporteurs onver mijdelijk om, als maatregel van overgang, bij voor baat onveranderd te laten de theologische facul teit, zooals die historisch bestaat. Ten einde aan het hervormd kerkgenootschap een behoorlijken tijd te laten om zelf in de opleiding zijner leeraren te voorzien, is dat tijdperk van overgang op vijf jaren vastgesteld. Door de aanneming van dit overgangstijdperk zal, naar de minister meent, alle vrees voor achterstelling van de godgeleerd heid vervallen. Behoorlijk voorbereid en wel toe gerust zal de kerkelijke instelling in het leven kunnen treden en de taak voortzetten, die de Staat, als overblijfsel uit eene vroegere orde van zaken, voor het grootste kerkgenootschap tot nu- toe vervult. De Staat geeft den arbeid der vor ming van leeraren eerst uit handen, als het kerk genootschap gereed is om die geheel over te nemen. Naar de godsdienstwetenschap als surro gaat-vak van onderwijs behoeft niet te worden omgezien, want de cyclus der godgeleerde studiën neemt die wetenschap in zich op. Prinses Marianne der Nederlanden en prins en prinses Albert van Pruisen met gevolg heb ben Zaterdag de Kon. Nederlandsche fabriek van gouden en zilveren werken van de heeren J. M. Van Kempen en Zonen, te Voorschoten bezocht en met veel belangstelling de verschillende afdee- lingen dier inrichting in oogenschouw genomen. Uit het door het bestuur der spaarbank van het departement der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, Oude Wetering c. a., Leimuiden en Rijnsaterwoude, uitgebrachte verslag over het boekjaar 1874, deelen wij het volgende mede: Op 31 Dec. 11. telde de Bank 248 deelhebbers, terwijl 21 in den loop van het jaar 1874 de Bank hadden verlaten. Op 302 posten werd ingebracht ƒ13,389.571/, en op de 70 posten terugbetaald ƒ10,318.50. Onder de ingebrachte gelden waren 42 nieuwe rekeningen, een bedrag dat tot heden nog niet bereikt was. Onder 248 deelhebbers waren er 30, die minder dan ƒ5; 49, die van 5 tot 20; 39, die van 20 tot 50; 43, die van 50 tot 100; 61, die van 100 tot 500; 16, die van ƒ500 tot /1000 en 10, die meer dan 1000 op hunne boekjes te goed hadden. Gezamenlijk hadden zij van de Bank te eischen de som van 42,632.18'/2. Daarentegen bedroeg de bezitting der Bank op ultimo Dec. II. aan effecten, hypotheken enz. eene som 59,139,73, zoodat er een batig saldo of reservekas overbleef van 6507,54'/, op ruim 12 pCt. van het kapitaal der deelhebbers. De algemeene vergadering van deelhebbers in de Hollandsche IJzeren-Spoorweg-maatschappij, te houden op 20 Aug. e. k., heeft ten doel: de goedkeuring van overeenkomsten, door den raad van administratie der Holl. IJzeren-Spoorweg maatschappij met de hooge regeering gesloten 1°. tot wijziging der voorwaarden van concessie voor exploitatie van meerdere staalslijnen: 2°. tot wijziging der concessie tot vaststelling van een nieuwen termijn, waarop de regeering de be voegdheid zal hebben, zich in het bezit te stellen van den Holl. IJzeren-Spoorweg. De sub 1°. ge noemde overeenkomst bepaalt, dat de Staat aan de Maatschappij verleent en deze aanneemt de exploitatie: a. van den spoorweg voor rekening van den Staat aangelegd of aan te leggen, ver meld in de laatste zinsneden van art. 2 der wet van 18 Augustus 1860; b. van de spoorwegen, welke vóór 31 Dec. 1885 nog voor rekening van. den Staat mochten worden aangelegd en aansluiten aan spoorwegen, alsdan door de Maatschappij ge ëxploiteerd. Van de sub b. genoemde spoorwegen zijn uitgezonderd die welke krachtens art. 91 der cencessie, zooveel noodig bekrachtigd deor de wet van 3 Juli 1863, in exploitatie komen bij de Maat schappij tot exploitatie van Staatsspoorwegen. Van het 4de reg. inf. alhier in garnizoen zal morgen naar Amersfoort vertrekken ten einde aldaar tijdelijk in den garnizoensdienst te voorzien een detachement sterk 2 onderofficieren en 43 minderen, onder bevel van den lsten luitenant C. J. H. Wieling. In het Oranje-hotel te Scheveningen ver- eenigden zich hedenmiddag een 25-tal heeren, verbonden aan de Rotterdamsche „Humber Steam- schip Agents Conperence" aan een gemeenschap pelijk diner, tot besluit van een uitstapje, dat zij heden, begeleid door den heer Reynst hadden ge maakt. Uit Rotterdam, waar men zich in het Bath- hotel had vereenigd, werd over Delft een rijtoertje naar de Wijkerbrug gedaan en na het gebruiken van een lunch naar de Vink en Leiden. Naar men verneemt is aan mevrouw Van Manen in Den Haag, lid der Sophia-Vereeniging tot bescherming van dieren, de bijzondere onder scheiding te beurt gevallen, met een eere-diploma der „Royal Society for the Prevention of Cruelty to Animals" te Londen begiftigd te worden. De Maatschappij tot Nut van den Javaan heeft voor hare rekening verspreid eene brochure van den heer Neurdenberg, over de wenschelijk- heid eener reorganisatie van het inlandsch onder wijs, in verband met het plan tot oprichting eener kweekschool op Java. Voor dit doel is tot hiertoe 2827.73'/2 bijeengebracht. Aan den adjudant-onderofficier J. C. Sleutel, conducteur der artillerie van de 1ste klasse bij de magazijnen te Amsterdam, is de gouden medaille toegekend met de daaraan verbonden gratificatie van 50, ter zake van 36 jaren trouwen mili tairen dienst. In de gisteren te Amsterdam gehouden vergadering van typografen, uitgeschreven door het Nederlandsch Typografenbond, is besloten tot het houden van eene tweede vergadering, om daarna een voorstel tot billijke loonsverhooging aan de patroons te doen. De gemeenteraad van Zwolle besloot den 23sten Maart jl. tot verkoop eener 4 pCt. inschrij ving op het Grootboek, groot nominaal 115,700, benoodigd voor den bouw van nieuwe bruggen, petroleum-magazijn enz. Gedeputeerde Stalen van Overijsel hebben bij hun besluit van 15 April jl. hunne goedkeuring onthouden. De gemeenteraad van Zwolle, zich niet kunnende vereenigen met het besluit van Ged. Staten, heeft zich tot Z. M. den Koning gewend, die bij besluit van den 24sten Juli jl. het besluit van Ged. Staten heeft vernie tigd en het raadsbesluit alsnog goedgekeurd. Bij het departement van financiën is benoemd tot kamerbewaarder J. H. Sperwerslager, thans bode.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1875 | | pagina 1