J EIDSCH DAGBLAD. N° 4718. A0. 1875. Donderdag I Juli. PRIJS PEZER COURANT: Lien per maanJai1.— tv?r po*1A0. Nosnmersn 0.02. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven, PRIJS DER AD VERTESTIEN Tan 16 regelsf 1.05. Iedere regel meer0.174. Grootcre letters naar plaatsruimte. ten worden dagelijks aangenomen. •1 >;r soms Abonné's mochten zijn, Leidsch Dagblad des avonds niet mtvangen, wordt hun verzocht .n het Bureel kennis te geven. ÖEMEENTE-YERSLAG. IV. - wijsgebied treffen wij bij het lager ;j- "enige verandering aan; het aantal iiolen toch werd met één vermeer- et oprichten van een openbare tus- irbereidingsschool, verminderd daaren- de opheffing der school in het 1 feeshuis en van die van mevrouw ans-Schuch, zoodat het geheel aantal bedroeg, waarvan 9 openbare en 14 e eerste met een onderwijzend per- 28, de laatste van 85 leden, natuur begrip der kweekelingen. In haar redeneerd verslag vestigt de Plaat- Icommissie terecht de aandacht op ige besluiten van den Gemeenteraad, t de oprichting der tusschenschool had, het andere, waarbij werd be niet over te gaan tot splitsing der lste klasse. Hulde wordt daarin de onderwijzenden van verschillen- maar tevens de klachl met weder- gebrek aan hulppersoneel en het de groote afwisseling daarvan, welk stig verschijnsel alleen is weg te verbetering der tractementen, een as reeds het vorige jaar (1873) faad ingeslagen. Van de reorga- Vormschool, waaraan tot weder- jaarlükach subsidie van het Rijk is verleend, heeft men goede ver- Na vluchtig te hebben vermeld, de inrichting der schoollokalen ;erd, wijzen wij met genoegen op het of, in genoemd verslag toegebracht J. W. Renssen, die voor een groot andheid opofferde aan de school, die en was toevertrouwd, een toewijding oi werd erkend door de haar uit de toegelegde jaarlijksche gratificatie, ticuliere scholen valt niets bijzonders zoodat dan ook die, welke zich reeds g onderscheidden, haar goeden naam n tven. bied van het hewaarschoolonderwijs ■uitgang te constateeren. Vooral van ol voor bewaarschoolhouderessen kan en gewaagd, een inrichting die zich stelling ook van Provinciale Staten 'j?i' en, getuige de jaarlijksche subsidie haar van die zijde toegekend. Een enamen indruk maakt het, dat het het aantal leerlingen der bewaarschool traat voornamelijk schijnt te moeten .-schreven aan de vrees der ouders en er koude lijden, een vrees, voegt miissie er in haar verslag bij, die niet ge- - eirond is. Zoo ergens, dan is hier ver lig. In een gemeente, waar zooveel i.et ierwijs wordt verricht als hier ter iet niet kunnen worden gezegd, dat lijk lokaal de gezondheid juist van n in gevaar wordt gebracht. liddelbaar onderwijs verdient iu de vermelding de hoogere burgerschool. smee Van iet linder fneme a de Bedroeg het aantal leerlingen 154 in Januari 1874, de cursus 1874/75 werd met 148 leerlingen ge opend. Omstandigheden van verschillenden aard gaven aanleiding, dat in sommige vakken het onderwijs niet altijd even geregeld werd voortge zet; toch mogen de resultaten daarvan voldoende heeten, daar al de leerlingen der hoogste klasse, 6 in getal, die zich aan het eindexamen der H. B. S. in Noord-Holland onderwierpen, het diploma erlangden. Intusschen valt hier hetzelfde ongun stige verschijnsel op te merken, dat ook het gymnasium oplevert de wanverhouding tusschen het aantal leerlingen der lagere en der hoogsle klassen. Een aangename verschijning onder deze rubriek vormen twee inrichtingen, die terecht als sieraden onzer stad mogen worden beschouwd, de scholen van het Genootschap „Mathesis Scienliarum Ge- nitrix" waarvan het aantal leerlingen in den zomercursus 1874 tot 185 steeg, en de Kweek school voor de Zeevaart, die zoowel in leerlingen als leden aanmerkelijk toenam; 112 jongelieden traden van daar in zeedienst, één werd bij de koopvaardij geplaatst. Ook de Volks- en Burger zangscholen der Maatsch. tot Nut van 't Algemeen met 271 en 133 leerlingen mogen niet onver meld blijven. Over het gymnasium kunnen wij ditmaal, na hetgeen wij kort geleden over die inrichting zeiden, ongetwijfeld thans het stilzwijgen bewaren. Van het gymnasium naar de academie is de overgang zeker vrij geleidelijk. De veranderingen in het personeel der hoogleeraren onvermeld latende, stippen wij alleen aan, dat het munt- en penningkabinet werd overgebracht naar het door liet Rijk aangekochte huis van wijlen den heer Bodel Nijenhuis op het Rapenburg, terwijl het nieuw zoötomisch kabinet aan de gedempte Celle- broersgracht spoedig gereed zal zijn. Het aantal sludenten, op 31 December 1874 in de rollen der hoogesekool ingeschreven, bedroeg 842, waar van elders studeerende 88. Er hadden 62 promo ties plaats. Voor de Rijksinstelling van onderwijs in Indische taal-, land- en volkenkunde lieten zich 54 stu denten inschrijven tegen 45 in het vorige jaar. Die instelling leed een zwaar verlies door den dood van prof. T. Roorda. LEIDEN, 30 Juni. Mej. C. T. Verhoeven alhier is benoemd tot hoofdonderwijzeres aan de bewaarschool te Winterswijk. In de gisteren te Utrecht gehouden alge- meene vergadering van het provinciaal Utrechtsch genootschap van kunsten en wetenschappen zijn tot nieuwe leden gekozenVoor de sectie der natuur- en geneesk. wetenschappen, de heeren: Dr. H. J. v. Ankum en Dr. F. G. Groneman te Groningen, J. L. v. d. Harst te Utrecht, Dr. A. v. Hennekeler te Amsterdam, Dr. F. H. Julius te Zwolle, J. H. Kromhout te Utrecht, Dr. Brutel de la Rivière te Leiden, Dr. 8. Talma te Utrecht, Dr. G. P. v. Tienhoven en Dr. v. d. Waals, beiden in Den Haag. Voor de sectie van rechtsgel. en staatswetenschappen, de heerenMr. A. Telden te Gorcum, Mr. J. A. Levy te Amsterdam, Mr. P. J. A. Bouvin en Mr. H. J. Knottenbelt te Rotterdam, Mr. C. A. Marchant te Deventer, H. Kleyn van de Poll te Utrechl, Mr. J. G. Rochussen en Mr. J. D. Veegens in Den Haag, Mr. C. Cock te Leiden. Voor de sectie van letterkunde, wijs begeerte en geschiedenis, de heerenDr. W. B. J. Van Evk te Deventer, Dr. F. J. Van der Ham te Utrecht, A. G. Van Hamel te Rotterdam, Dr. H. W. v. d. Mey te Leiden, A. J. Nijland te Utrecht, Dr. J. Verdam te Leiden, Dr. J. J. Corne- lissen te Arnhem, J. G. Frederiks te Zutfen, Dr. H. Oort te Amsterdam, Dr. W. P. Wolters te Leiden. Het stoomschip Madura is gisteren van Batavia via Suez te Nieuwediep binnengekomen de P. Caland, van Rotterdam naar New-York, is gistermiddag bij Lezard gepasseerd. Ter verkiezing van een lid der Tweede Kamer voor het hoofdkiesdistrict Breda zijn uitge bracht 3410 stemmen geldig 3391. Gekozen de heer Des Amorie Van der Hoeven met 2148 stem men; de heer Van Mierlo had er 1164. Aan de hoogeschool te Groningen is giste ren tot doctor in de wis- en natuurkunde be vorderd de heer V. Bruinsma, geb. te Leeuwarden. Maandag werd te Amsterdam het eerste examen gehouden van leerlingen der Tooneelschool, dat werd bijgewoond door de Commissie van toe zicht, de afgevaardigden van enkele afdeelingen van het Tooneelverbond en het hoofdbestuur van het Nut van 't Algemeen. De uitslag schijnt zeer gunstig te zijn geweest. De vijf leerlingen (vier jongens en een meisje), die de school bezoeken, beloven naar gezegd wordt veel voor het tooneel, en vooral het onderwijs in de voordracht, door mevr. Kleine, leverde volgens de getuigenis van aanwezigen een zeer verrassend resultaat. Onder begunstiging van het schoonste weder werd gisteren de Willemstoren te Dillenburg in gewijd. De voorzitter van het Dillenburger comité, professor Spiess, hield de inwijdingsrede; de tweede spreker was de voorzitter der Nederlandsche com missie, Ds. Francken. Luide toejuichingen vielen aan beide sprekers ten deel. Prins Albrecht van Pruisen, zoon van prinses Marianne, was als ver tegenwoordiger van den keizer aanwezig en over handigde namens dezen aan Ds. Francken de versierselen der Kroonorde. Vele Nederlanders woonden de plechtigheid bij. De Hongaarsche bladen melden, dat de Prins van Oranje incognito Pest bezocht en de merk waardigheden der Hongaarsche hoofdstad bezichtigd heeft. Volgens een dezer bladen zou de Prins den wensch te kennengegeven hebben, eens op 't plat teland eene Hongaarsche kiezers-vergadering van nabij te zien, doch had men hem ernstig afgera den aan dat voornemen gevolg te geven; „want, schrijft dit blad, één van beide, of hij had aan de kiezers moeten worden voorgesteld in zijne qualiteit van koningszoon, en dan had hij niet aan de ovaties der plattelands-bewoners en aan het zeer twijfelachtige voorrecht kunnen ontsnap pen, op de armen der boeren in triomf te wor den rondgedragen, of de vergadering zou in hem gezien hebben, wat men op 't platteland in iederen vreemdeling ziet: een Pruis, en de Pruisen staan juist op 't Hongaarsche platteland niet in den reuk van heiligheid." Vrijdag heeft de Prins de beroemde keizerlijke stoeterij te Mezöhegejes bezocht, die jaarlijks 1000 paarden aan het leger levert. In de gisteren te Amsterdam gehouden algemeene vergadering van aandeelhouders in de Ned.-Indische Spoorwegmaatschappij is het dividend over 1874, op grond van het uitgebracht verslag, bepaald op 3.75 pCt. Het Hbl. meldtDe windhandel in divi denden Ned. Handelmaatschappij heeft weder ver scheiden slachtoffers ter Beurze gemaakt. Sommigen van dezen maken gebruik van de bepaling der wet, die geen rechtsvordering toelaat voor speel-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1875 | | pagina 1