LEIDSCH
DAGBLAD.
iV. 4687.
Woensdag
A0. 1875.
26 Mei.
S T A D S - B E RI C H T E N.
EEN HALVE MAATREGEL.
PRUS DEZER COURAKT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per postn 1.40.
Afzonderlijke Hommersn 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven,
PRIJS DER ADYERTENTIEN
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meern 0.174.
Grootere letters naar plaatsruimte.
Met 1 Juni begint een nieuw kwar
taal van het Leidsch Dagblad. Zij, die zich
alsdan op deze courant wenschen te abon-
neeren, ontvangen de nog tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Yergaderiug van den Gemeenteraad van Leiden
op Donderdag 27 Mei des namiddags te tioee oren.
Onderwerpen
1°. Benoeming van twee onderwijzers aan de Kweekschool. (103)
2°. Idem van een onderwijzer 2de klasse aan dc school n°. 2
voor minvermogenden. (104)
3°. Idem van eene hulpouder wij zeros aan de meisjesscho jl der
2de klasse. (105)
4°. Suppletoirc staat vau begrooting, dienst 1374. (Reiskosten
van militieplichtigen.) (101)
5°. Voordracht tot nadero regeling van de jaarwedden der
ambtenaren ter Secretarie, met staat van af- en overschrij
ving. (102 en 110)
6°. Suppletoire staat van begrooting, dienst 1874. (Aau- en
verbouw van schoollokalen.) (106 en 110)
7°. Verzoek van E. J. D'Haenc, betrekkelijk de afscheiding
van zijne woning aan dc gedempte Cellebroersgracht. (107)
8°. Voordracht tot aan- en verkoop van Inschrijving op het
Grootboek. (108 en llOj
9°. Staat van af- en overschrijving op de begrooting, dienst
1874, ad/5386,03s. (109 en 121)
100. idem ad ƒ94,25. (111 en 122)
11°. Voordracht tot aanvulling der verordening op de bezol
diging van het onderwijzend personeel op de openbare
lagere scholen en tot verhooging van de jaarwedden van
eenige hulponderwijzers en hnlponderwijzeressen. (56, 64
en 112)
12°. Rekening vau het Evaogelisch Luth. Wees- en Ondelieden-
hois, dienst 1874. (113)
13°. Suppletoirc staat vau begrootiog en staat van af- en over
schrijving, dienst 1874, van het H. G. of Arme Wees- en
Kinderhuis. (114)
14°. Verzoek van Mr. H. Obreen om afschrijving van plaatse
lijke directe belasting, dieoat 1874, voor mevrouw Tyde-
man. (115)
15°. Idem als voren vau J. C. Rodbard. (116)
16°. Voordracht betrekkelijk de inrichting van deu grond bij de
voormalige Hoogewoerdspoort tot bouwterrein. (88 en 120)
17°. Verzoek van J. Van Mannekus om een stoep te leggen. (117)
18°. Idem van F. G. Van Riel betrekkelijk de afbraak van bet
Co mmiusa ris buisje aau het Utrechtsche veer. (118)
19°. Idem van J. Van ToDgeren om een riool te leggen aan
het Levendaal. (92 en 124)
20°. Idem van A.- J. Rijshonwer onder Zoeterwonde, betrekkelijk
de verbreeding der sloot voor zijne woning en de weg
neming van boomen. (123)
21°. Voordracht betrekkelijk de verevening der schade geleden
door de Bank-van-leening ten gevolge van de bedriegelijke
handelingen van den ontslagcu onderkassier. (119 en 125)
22°. Rekening der Bank-van-leening, over 1874 (89)
DE BURGEMEESTER van LEIDEN brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat dagelijks, de Zondag uitgezonderd, des
voormiddags van 9 12 uren, de PASPOORTEN voor de mili
ciens dezer gemeente behoorende tot de lichting van den jare 1870
verkrijgbaar zijn ter gemeente-secretarie, mits men zich in per
soon en voorzien van zijn zakboekje daartoe aanmelde.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRA.NDELER.
Leiden, 25 Mei 1875.
Het is nog niet zoo heel lang geleden dat in
deze gemeente de hulponderwijzers werden benoemd
op eene jaarwedde van 300. 't Was niet te veel,
't was zelfs zeer weinig, maar bij iedere vacature
kwamen er sollicitanten te over en dus
waarom zou men meer hebben geboden? De ge
meente kwam er voor een koopje af.
Helaas, die gelukkige tijd is voorbij. Het aan
tal sollicitanten naar vaceerende onderwijzersbe
trekkingen is in de laatste jaren verbazend afge
nomen. Of ze misschien zijn omgekomen bij de
wanhopige pogingen om van niets iets te maken
Dat is niet heel zeker. Schoolmeesters en schip
pers hebben een taai leven. Men sla er Hildebrand
maar eens op na. Maar de vrees voor fatsoenlijke
armoede schijnt toch velen, die anders tot het
i gild zouden toegetreden zijn, om het hart te zijn
geslagen en ze keerden bijt yds nog den rug toe
aan een beroep, waarbij zböveel geêischt en zoo
weinig gegeven werd. De gemeentebesturen, wilden
ze in de vacante plaatsen voorzien, moesten van
den nood een deugd maken en de onderwijzers-
jaarwedden verhoogen. Alzoo ook het onze.
Voornamelijk op het initiatief van den wak
keren schoolopziener in het 3de district van Zuid-
Holland werden in dc verordening van den 4den
Mei 1872 de jaarwedden van het hulppersoneel
aldus geregeld: Onderwijzers 1ste klasse ƒ600
ƒ900, onderwijzers 2de klasse 500ƒ800, hulp-
wijzers 300500, onder dien verstande dat de
benoemingen zouden plaats hebben op het minimum
en de benoemden ieder jaar konden worden voorge
dragen tot verhooging (de onderwijzers met 100,
de hulponderwijzers rnet ƒ50) tot het maximum
was bereikt. Inderdaad die wijziging liet iets goeds
hopen maar de uitkomst beantwoordde niet
aan de verwachting. Reeds by de tweede voor
dracht tot verhooging besliste de raad dal het
eigenlijk niet zoo gemeend was. Aan een groot
getal voorgedragenen werd de verhooging gewei
gerd en art. 2 van gemelde verordening werd
aangevuld met de volgende zinsnede: „Voor eene
verhooging zullen in den regel alleen zij in aan
merking komen, die minstens één jaar in functie
zijn of in het vorig jaar geene verhoo
ging hebben ontvangen. In dezelfde ver
ordening (8 Januari 1874) werd het minimum
der onderwijzers 1ste klasse op 700, dat der
onderwijzers 2de klasse op 600 en dat der hulp
onderwijzers op ƒ450 gebracht. Volgens die ver
ordening hebben de zaken tot nutoe, zoo goed
en kwaad als 't ging, gemarcheerd. Maar 't gaat
zoo niet langer.
Het gestelde maximum in onze gemeente is
bijna overal elders het minimum geworden. In
vele gemeenten zelfs is het minimum hooger dan
het maximum hier. Geen wonder dat er voort
durend vacaturen ontslaan en men de handen vol
heeft om die te vervullen. De hulponderwijzers,
die nog op hun minimum staan of even daarboven,
hebben weinig lust, twee jaren te wachten naar
eene bezoldiging, die hun overal elders dadelijk
wordt aangeboden.
Het is daarom dat B. en Ws. aan den raad
hebben voorgesteld art. 2 der verord. van 4 Mei
1872 opnieuw te wijzigen, zoodat eene buiten
gewone verhooging mogelijk wordt gemaakt. Een
groot getal hulponderwijzers wordt daarbij tevens
tot verhooging van hunne jaarwedde op het maxi
mum voorgedragen. Die maatregel is inderdaad
noodzakelijk en zal zeker op zich zelf door nie
mand, die prijs stelt op den goeden gang van het
onderwijs, worden afgekeurd. Maar men loopt op
die wijze gevaar eene groote onrechtvaardigheid te
begaan. In het voorstel van B. en Ws. is alleen
sprake van de hulponderwijzers. De onderwijzers
blijven er buiten. Wordt dit voorstel aangenomen,
dan zal zich het geval voordoen, dat zeer jonge
hulponderwijzers, die eerst kort de hulponderwij
zers-akte verkregen, bijna evenveel traktement
hebben als sommige hunner oudere collega's, bij
wier benoeming de hoofdonderwijzers-akte werd
vereischt. Wij vragen: is dat billijk? Geven de
hoogere eischen, aan de laatsten gesteld, hunne
meerdere ondervinding en bruikbaarheid voor de
school hun geen aanspraak op hooger bezoldiging?
Getuige de verordening heeft de raad dat zelf
erkend. Maar wordt het voorstel van B. en Ws.,
zooals het daar ligt, aangenomen en blijven de
onderwijzers buiten het voorstel, dan bestaat hunne
hoogere bezoldiging, in de eerste jaren althans,
slechts op het papier.
LEIDEN, 25 Mei.
De Vereeniging „Harmonie" zal bij de viering
van het driehonderdjarig bestaan der Academie
op Zondag 13 Juni in den schouwburg een nieuw
gelegenheidsstukje opvoeren van onzen stadgenoot
den heer D. F. Van Heyst getiteld„Een plei-
zierreisje naar Leiden."
De verkiezing van een lid der Tweede
Kamer in het hoofdkiesdistrict Alkmaar, ten ge
volge van het overlijden van Jhr. Mr. C. Van
Foreest, is bepaald op Dinsdag 8 Juni, en de
eventueele herstemming op Dinsdag 22 Juni.
In eene plechtige openbare algemeene ver
gadering van het prov. gerechtshof in Zuid-Hol
land, te houden op a. s. Donderdag des namid
dags te drie uren, zal de nieuwbenoemde adv.-
generaal bij dit college, Jhr. Mr. Van den Bergh,
worden geïnstalleerd.
In de maand Juli e. k. zal de jaarlijksche
algemeene openbare uitvoering van het Neder-
landsch gymnastiek-verbond plaats hebben te Am
sterdam en niet in Den Haag, zooals aanvankelyk
was bepaald. Naar alle waarschijnlijkheid zullen
de werkzaamheden op het Funen geschieden.
Een aantal vereenigingen in het buitenland zyn
uilgenoodigd aan het feest deel te nemen.
Het stoomschip Prins Hendrikvan Nieuwe-
diep naar Batavia, is 21 dezer Kaap Sint-Vincent
gepasseerd de Conrad, kapt. De Ridder, is den
22sten via Padang en Napels van Batavia naar
Nederland vertrokken.
Te Hellevoetsluis is eergisteren ter reede
gearriveerd, komende van Fijenoord, het rader-
stoomschip van koloniën Merapi, commandant de
kapt.-luit.-ter-zee J. Tromp. Waarschijnlijk zal dit
vaartuig van daar zijne bestemming naar Atjin
opvolgen.
Met de Friesland zullen ook de officieren-
van-gezondheid 2de kl. J. G. E. Machik en V. B.
Petersen hunne bestemming naar Indië volgen,
eerstgenoemde vergezeld van zijne echtgenoote en
twee kinderen.
Aan het departement van Gnanciën is gis
teren aanbesteed het herstellen en verbeteren der
rijkstelegraaflijnen langs den staatsspoorweg tus-
schen Roosendaal en Vlissingen, Dordrecht en Breda,
Lage Zwaluwe en Moerdijk, Breda en Tilburg,
alsmede langs den Belgischen grooten centraal-
spoorweg tusschen Moerdijk en Esschen, Tilburg
en "Weelde, in twee perceelen. Voor beide per-
ceelen was minste inschrijver de heer C. J. Tirolf,
te Pvoozendaal, voor 785.58 en 526.08. Daarna
werd aanbesteed het plaatsen van eene tweede
rij telegraafpalen langs den Holl. IJzeren-Spoorweg
tusschen de Zandvoortsche laan en het station te
Rotterdam, alsmede voor het daarmede in verband
staande spannen van tien draden op het stations
terrein te Leiden. Hiervoor waren zeven biljetten
ingekomen, en was de minste inschrijver de heer
H. Hotz, in Den Haag, voor ƒ1339.
Aan het departement van marine is heden
aanbesteed het bouwen van drie woningen voor
den dienst van het loodswezen langs den nieuwen
waterweg aan den Hoek van Holland, alles met
den aankleve van dien. Er waren vijf biljetten
ingekomen. De heeren D. Van der Tas te Rotter
dam en De Visser te Gorcum waren minste in
schrijvers, voor ƒ29664.
Z. M. de Koning der Belgen heeft een
massief gouden medaille ter beschikking gesteld