LEIDSCH
DAGBLAD.
N#. 4678.
A0. 1875.
Vrijdag
14 Mei.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per maandenf 1.
- Franco per postn l-40*
v. Afzonderlijke Nommers0 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regelsf 1,05.
Ieder® rogel meerÖ.17i.
Grootere letters naar plaatsruimte.
STADS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het adres van hel Bestuur der Leidsche Yleesch-
maatschappij, daarby verzoekende om het-pakhuis in
de Koppenhinksteeg N°. 3 tot slackiplaait te mogen doen
inrichten;
Gelet op art. 4 van het Koninklijk besluit van'31 Januari
•1824 StaaUbUii n°. 19);
Doen te weten, dat tot het hooren der eigenaars en be
woners van de naast bijgelegene en belendende panden,
ten opzichte der information de eommodo et incommodo, door
Burgemeester en Wethouders zal worden gevaceerd op
het Raadhuis dezer gemeente, op Dinsdag den 18den Mei
aanstaande, 's voormiddags te elf uren; zullende de
belanghebbenden verplicht zijn hunne bezwaren tegen
dat verzoek op dien tijd in te brengen, terwijl, bij ver
zuim daarvan, zij gehouden zullen worden zich tegen de
inwilliging niet te hebben verzet.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. D. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 12 Mei 1876.
LEIDEN, 13 Met.
De brieven, te verzenden per stoomschip
Prins Hendrik, dat den 15den dezer naar Ned.-Ind.
vertrekt, kunnen ten postkantore alhier bezorgd
worden tot den 14den te middernacht; drukwer
ken en monsters uiterlijk te zes uren 's avonds.
In de jl. Maandag te Amsterdam gehouden
vergadering van de letterkundige afdeeling der Aca
demie van wetenschappen werd door den heer Lee
mans eene bijdrage geleverd over het Romeinsche
grafteeken van Dodewaard, dat tegenwoordig in
'a Rijks museum van oudheden alhier bewaard wordtj
Op het onderste gedeelte van den steen vindt men
een opschrift, hetwelk aldus schijnt te moeten
worden gelezen: „M. Trajanius Gumattius Gaisionis
ftlius veteranus alae Afrorum tilulum (of testamento)
poni jarsit." Het middelstuk stelt en basreliëf
een persoon voor, die op een rustbed is aange
legen voor hem staat een tafeltje met schotels,
benevens eene kruik, en ter zijde ziet men eene
andere figuur, blijkbaar een slaaf, in afwachtende
houding. Het bovenste gedeelte van den steen
vertoont naar het schijnt eene sirene tusschen
twee leeuwen. Naar analogie van andere soort
gelijke afbeeldingen mag men aannemen, dat het
onderste gedeelte, waarop een paard kan zijn voor
gesteld geweest, is verloren gegaan. Men heeft
lang getwijfeld wat eigenlijk op zulke steenen
werd voorgesteld, een huiselijk maal, eenlijkmaal
of een feestmaal in het doodenrijk, en of de aan
liggende persoon als dood en als heros gedacht
worden of niet. De vergelijking van talrijke afbeel
dingen toont ten duidelykste aan, dat er een een
voudig huiselijk maal wordt afgebeeld, waarop de
ongehuwde overledene als levend wordt voorgesteld.
Blijkens een hij het depart, van koloniën
ontvangen telegram had generaal-majoor Pel den
8sten dezer aan de Indische regeering geseind:
Lamteloe, Setoe en Ketjil Oeleyloe (dus de streek
tusschen Mandarsa Poeti-Lamara en Poengei Blan
Tjoet) zijn door ons bezet. Luitenant Von Ende,
- "10 minderen en 3 koelies werden daarby ge
wond, 2 minderen sneuvelden, '1 cavalerist is
vermist. De gezondheidstoestand is bevredigend.
[Wegens de late ontvangst gisteravond in eenige
nummers niet medegedeeld.]
Aan de Rijkskweekscholen voor onderwijzers
zal met het begin van den cursus 1875/76, aan
vang nemende 1 Sept. e. k., gelegenheid zijn
tot plaatsing in het eerste studiejaar van 19
kweekelingen te 's-Hertogenbosch, 19 te Haarlem
en 20 te Groningen, ten einde daar, op kosten
van het Rijk, opleiding tot hulponderwijzer te ont
vangen. Toezending der stukken aan den directeur
der kweekschool, by welke men geplaatst wenscht
te worden, vóór 15 Juni.
Met het stoomschip Schiller, dat den 27sten
April jl. de haven van New-York verliet, en op
de Engelsche kust is vergaan, werd mede een
brievenmail naar Nederland verzonden, die thans
als verloren is te beschouwen.
Het stoomschip Torrington, van Java naar
Rotterdam, is 11 dezer te Aden aangekomen.
In de Kamerzitting van gisteren keurde de
heer Gratama het ontslag van den heer Loudon
zeer af. De heer Nierstrasz was er zeer mede
ingenomen, maar liet zich hoogst ongunstig uit
over de benoeming van den heer Van Lansberghe,
zoodat de Voorzitter hem eenige malen verzocht
niet daarmede voort te gaan. De heer Mirandolle
hesprak hoofdzakelijk de verhouding tusschen het
opperbestuur en den gouverneur-generaal, die
zelfstandig moet kunnen handelen. De heer Insin-
ger, en na hem anderen, drongen aan op de op
heffing van het geheim der Atjineesche stukken
enz., nu de heer De Rochemont zooveel heeft
publiek gemaakt dat algemeen afgekeurd werd.
Door den heer Fransen van de Putte werd dit
zeer ondersteund, doch niet op grond dier bro
chure, maar wegens de veranderde omstandighe
den. De heer Kuyper klaagde over de dubbelzin
nigheid van den minister en bleef den oorlog
met Atjin als ongerechtvaardigd beschouwen,
waartegen de heer Rutgers van Rozenburg op
kwam. De heer Van Zuylen van Nyevelt verlangde
de intrekking der vergunning, aan den heer De
Rochemont verleend, tot toegang in 's Rijks archief.
De minister van koloniën gaf nader de redenen
op, die hem in de smartelijke noodzakelijkheid
gebracht hebben, om het ontslag van den gou
verneur-generaal aan te raden, na diens herhaalde
en laatstelijk onvoorwaardelijke aanvraag. Hij heeft
al de sprekers, zooveel noodig, beantwoord, doch
den heer Nierstrasz niet gevolgd in zijne critiek
over de benoeming van den heer Van Lansberghe.
Hij zou overigens ernstig overwegen of hij den
Koning zou voorstellen het geheim der aan de
Staten-generaal medegedeelde stukken omtrent den
oorlog met Atjin op te heffen. Ten slotte is de
verhooging der Indische begrooling aangenomen
met 61 tegen 1 stem.
Uit het voorloopig verslag van de afdeelin-
gen der Tweede Kamer over de Muntwet blijkt
dat de houding der regeering bij een aantal leden
bevreemding heeft gewekt. Het scheen de toeleg
om door eene serie van zoogenaamde tijdelijke
voorzieningen, te komen tot aanneming van den
enkelen gouden standaard en de Kamer daartoe
als 't ware te dwingen. Nog vele andere beschou
wingen werden daaraan toegevoegd, maar alge
meen werd erkend, dat er eene beslissing in de
muntquaestie moest plaats hebben en wel volgens
velen eene definitieve, daar de tijd der proefne
mingen voorbij is en de handel aan zekerheid
behoefte heeft. Daarna worden in 't verslag de
verschillende mogelijke solutiën behandeld. De
enkele gouden standaard werd ook thans door
een groot aantal leden verworpen, maar vond ook
verdedigers. Voor behoud van den zilveren stand
aard verklaarden zich verscheidene leden. Vrye aan
munting van gouden standpenningen nevens een
beperkten zilveren standaard, 't regeeringsplan,
vond bij een groot aantal leden ondersteuning,
maar eene bevredigende regeling der verhouding
tot Indië was voor verscheidene de conditio sine
qua non eener voor hen aannemelijke muntrege
ling. Voor 't overige gaf een groot aantal leden
te kennen, dat zij hunne goedkeuring aan dit
ontwerp alleen konden schenken, als daaraan het
tijdelijk karakter werd ontnomen. Bij 't verslag
is eene nota gevoegd van den heer Blussé. Hij
is er ook voor, om op grond der noodzakelijkheid
de aanmunting van goud te veroorloven. Zijns in
ziens kan het doel, dat men zich voorstelt, het
beste bereikt worden door aansluiting aan den
Engelschen souvereign en de innerlijke waarde van
ons tienguldenstuk te stellen in verhouding van
10 tot 12 en dus den gulden op 0.61016 gram
fijn goud. Voor eene handels- en koloniale mogend
heid biedt aansluiting aan Engeland meer voor-
deelen aan dan aansluiting aan de Latijnsche
munt, daar het gebied van de souvereign de ge-
heele wereld omvat en de frank slechts op beperkt
gebied bekend is.
Den 12den Juli zal bij het instructie-bataljon
te Kampen een examen plaats hebben van acht
onderofficieren van de verschillende corpsen des
legers, om in aanmerking te komen voor den
cursus der 1ste klasse ter opleiding voor 2den
luit.-kwartiermeester hier te lande. De Commissie,
met het afnemen van het examen belast, bestaat
uit de kapiteins N. Epkema en H. F. C. A. Van
der Plas en den kapitein-kwartiermeester A. J.
Overklift Vaupel Klein, allen van gemeld bataljon:
Den 15den dezer zal van het koloniaal
werfdepot te Harderwijk per spoortrein over Utrecht
en Den Haag naar het Nieuwediep vertrekken een
detachement suppletietroepen sterk 75 man, waar
onder 4 onderofficieren, om denzelfden dag aldaar
te embarkeeren aan boord van het via Suez naar
Java bestemde stoomschip Prins Hendrik. Het
bevel over dat detachement is opgedragen aan den
kapitein der genie van het O.-I. leger J. C. Dozy,
die van verlof naar Java retourneert, en tot mede-
geleide heeft den 2den luit. der art. van gemeld
leger J. P. De Graaff.
In het hoofdkiesdistrict Tiel is tot lid der
prov. staten verkozen de heer A. Verbrugh Rz.,
en in het hoofdkiesdistrict Franeker de heer W.
Koning, landbouwer te Tzummarum.
Tweede Kamer. In de zitting van
heden is na aanneming van verschillende ont
werpen met 34 tegen 31 stemmen verworpen
het voorstel van den voorzitter om het spoorweg-
voorstel-Kappeyne aan de orde te stellen. Bij de ge
voerde discussie heeft de minister van binnen),
zaken de behandeling er van ontraden in het
belang van de bevordering der uitbreiding van
het spoorwegnet, en de verklaring herhaald, dat
de regeering in deze zitting een voorstel zal doen.
Morgen is de interpellatie van den heer Kuyper
aan de orde.
Hedenmorgen werd in Den Haag het stof
felijk overschot van den heer Edw. L. Jacobson
ter aarde besteld. Onder de aanwezigen werden
opgemerkt de heeren Fransen van de Putte en
Cremers en de gezanten van Amerika, Italië en
België.
Ten gevolge van eene lichte ongesteldheid
van den president bij het prov. gerechtshof in
Z.-H., Mr. Francois, zijn de op heden bepaalde
uitspraken in de jl. Donderdag behandelde zaken
uitgesteld tot Zaterdag 22 dezer te halfiien.
Z. M. heeft benoemd tot adj.-commies bij
het dep. van fin. Mrs. H. graaf Van Hogendorp,
A. Beaujon en C. H. Beelaerts van Blokland.
-Aan E. J. F. Gomperlz te Deventer is tot
wederopzegging vergunning verleend voor een
stoomsleepdienst langs de rivieren en stroomen in
Noord-Brabant, Gelderland, Zuid-Holland, Noord-
Holland, Zeeland, Utrecht, Overijsel en Middelburg,
