LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4583.
Woensdag
A0. 1875
20 Januari.
STADS-BERICHTEN.
EEN WELKOME GAST OP DEN
Sstcn februari.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per postn 1-40.
Afzonderlijke Nommcrsn 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1—6 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.171.
Grootcrc letters naar plaatsruimte.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
LEIDEN roepen bij deze op alle leveranciers,
werkbazen enz., welke over het afgeloopen jaar
1874 ten laste der gemeente eenige vordering
hebben, om hunne rekeningen ten spoedigste,
immers vóór uil0. Januari e. k., ter gemeente
secretarie (afdeeling financiën) in te leveren.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 18 Januari 1875.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN doen
te weten, dat het tweede suppletoir kohier van de plaat
selijke directe belasting voor 4874 is goedgekeurd door
He Gedeputeerde Staten dezer provincie, bij besluit van den
llden Januari 1875, en op heden aan den Gemeenteontvanger
ter invordering ter hand gesteld, en dat ieder verplicht is
zijnen aanslag op den bij de wet bepaalden voet te vol
doen.
En wordt deze door plaatsing in de Leidscke Courant
afgekondigd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 18 Januari 1875.
"Den 8sten der volgende maand, op den heug-
njKen driehonderdsten gedenkdag van de stichting
onzer Hoogeschool, zal Leiden binnen zyne vesten
de keur vereenigen van al wat ons land bevat aan
mannen van naam en aanzien op velerlei gebied.
De aanwezigheid van bet geëerbiedigd Hoofd van
den Staat zal in de eerste plaats strekken orn
luister bij te zetten aan het zeldzame feesl,
dat ons in den tijd van voor drie eeuwen zal
verplaatsen; ministers en volksvertegenwoordigers,
hoogwaardigheidbekleeders en gewezen voedster-
lingen onzer universiteit zullen door hun tegen
woordigheid blijk geven van hun belangstelling.
Ja, ook het buitenland zal in de mannen van
wetenschap, die het ter feestviering zal afvaar
digen, zijn schatting aan onze Academie betalen
voor de zegeningen van verlichting en beschaving,
die zij niet alleen over ons land, maar ook over
geheel Europa verspreidde, getuige de Ujd toen
tal van vreemdelingen binnen onze muren vertoefden
om er de lessen van zoo menig beroemd man
te volgen.
Die allen zullen hier bijeenkomen, rnaar ook
nog meer. Terecht werden onder de genoo-
digden ook begrepen de vertegenwoordigers van
hen, die door alle tyden heen zoo krachtig heb
ben hijgedragen lot bevordering van den bloei der
wetenschap en dus der Hoogeschoolwij bedoelen
den President en den Secretaris van de Vereeniging
ter bevordering van de belangen des Boekhandels.
Wat de wetenschap tonder den boekhandel
zou zijn? Vraag het aan de tijden van vóór de
algemeene verspreiding der boekdrukkunst, waar
uit wij slechls een enkel schaarsch handschrift
overhebben, dat als door toeval voor vernietiging
bewaard bleef.
Zonder boekdrukkunst en boekhandel zou onze
Hoogeschool niet bestaan of hoogstens zijn terug
gebracht tot een inrichting met eenzijdige geleerden,
die voor de wereld dood waren, waar juist hun
wetenschap haar toepassing moest vinden.
Wilde men nog bewijzen van het nut des
boekhandels, de feestviering die ons wacht zou ze
kunnen leveren. Zonder haar zelfs geen feestvreugde.
Of zagen wij niet reeds onder de advertentiën
aangekondigd dat de feestrede, die door Dr. A.
Heynsius op 8 Februari zal worden uitgespro
ken, bij den uitgever A. H. Adriani alhier
zal verschijnen, waar evenals bij andere boek
handelaren de gelegenheid lot inteekening is
opengesteld? Biedt niet een verdienstelijk uitgever
in de naburige residentie den belangstellenden
een album aan met de namen der curatoren,
hoogleeraren en studenten, die in den loop van
drie eeuwen elkander opvolgden?
Toch zijn die vruchten der pers, hoe welkom
ook aan zoovelen, hoe belangrijk ook op zichzelf,
slechts zaken van weinig beteekenis, vergeleken
hij hetgeen de boekhandel jaar op jaar, eeuw op
eeuw mag men by na zeggen, voor de wetenschap
heeft gewrocht.
Deze laatste zou men kunnen vergelijken by
een vrucht die nimmer afvalt en steeds in rijp
heid toeneemt, zonder ooit haar volkomen was
dom te erlangen. De ernstige beoefenaar der
wetenschap tracht het veld, waarop hij werkzaam
is, meer en meer uit te breiden, wel bewust dat
hij de volmaaktheid wel naderbij kan trachten te
komen, maar haar nimmer zal bereiken. Om
met goed gevolg aan die uitbreiding werkzaam te zijn,
moet hij, na de noodige grondslagen te hebben
gelegd, zich bekendmaken met hetgeen de tijdge
noot met, het voorgeslacht vóór hem tot stand
brachten. Daar komt hem de boekhandel te hulp,
die hem in een grooter of kleiner aantal boek-
deelen de resultaten der onderzoekingen van de
groote mannen op elk gebied van wetenschap voor
legt, en hem in staat stelt zijn voordeel te doen met
de vruchten van het nadenken van anderen. Met
die hoeken is de beoefening der wetenschap voor
hem een voortbouwen op de grondslagen, door
anderen gelegdzonder die hoeken zou het hem
onmogelijk zijn zich op de hoogte te stellen van
de uitkomsten der studiën van tegenwoordigen
en vroegeren tijd, zou elke schrede voorwaarts
niet op de geleidelijke wijze worden gedaan, maar
slechts het spel van het blinde toeval zijn.
Den boekhandel zou men den electrischen draad
kunnen noemen, waarlangs de vonken van kennis
en wetenschap zich allerwegen verspreiden. Vooral
in ons kleine land, waar zoo menige uitgave, althans
van meer zuiver wetenschappelijken of technischen
aard, wegens het geringe debiet altijd een gewaagde
onderneming blijft, komt den vertegenwoordigers
van den boekhandel een eereplaats toe in de wereld
der geleerden.
Daarom doet het ons genoegen, dat de Voor
zitter en de secretaris der Vereeniging ter bevor
dering van de belangen des Boekhandels op het
derde eeuwfeest der stichting van onze Hoogeschool
mede zijn uitgenoodigd. Dat feest zal er in waarde
door stijgen, want door die uitnoodiging hebben
Curatoren der Academie bewezen dat zij ware ver
diensten weten te huldigen.
LEIDEN, 19 Januari.
Het Programma van de feestelijkheden ter vie
ring van het Derde Eeuwfeest der Leidsche Hoo
geschool is aldus vastgesteld
Zondag 7 Februari. Godsdienstige rede in de
Hooglandsche Kerk, 's morgens te 10 uren.
Ontvangst van Curatoren, Hoogleeraren en Af
gevaardigden van andere Hoogescholen door den
Gemeenteraad van Leiden in de Stadsgehoorzaal,
's avonds te halfnegen.
Maandag 8 Februari. Ontvangst der Afgevaar
digden van binnen- en buitenlandsche Hoogescholen
door Curatoren, Rector en Senaat in de Senaats
kamer. 's morgens te 10 uren.
Plechtige ontvangst van Z. M. den Koning;
Feestrede in de Pieterskerk, te 1 uur.
Maaltijd, door Rector en Senaat te geven in de
Stadsgehoorzaal, te 5 uren.
Des avonds illuminatie van academische en
andere openbare gebouwen.
Vuurwerk, vanwege de Gemeente Leiden te
ontsteken op de Ruïne, te 40 uren.
Dinsdag 9 Februari. Plechtige promotie
honoris causa in de Pieterskerk, te 2 uren
(publiek).
Collation, door Curatoren der Hoogeschool aan
binnen- en buitenlandsche Hoogleeraren en andere
autoriteiten aan te bieden in de Stadsgehoorzaal,
's avonds te 8 uren.
Z. M. heeft benoemd in den militieraad voor
de lichting der nationale militie van 4875 in het
3de militiedislrict van Zuid-Hollandtot voorzitter,
den heer IC. N. Hengeveld, tot zijn plaatsverv.
den heer Mr. A. A. Van Bergen IJzendoorn, tot
lid den heer Mr. R. T. Bijleveld, lot zijn plaatsverv.
den heer P. L. C. Driessen.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter algemeene kennis, dat de examens voor het
verkrygen van akten van bekwaamheid tot het
geven van lager school- en huisonderwijs voor de
eerste maal in het loopende jaar zullen worden
gehouden op Woensdag 31 Maart a. s. en vol
gende dagen, en dat zij, die een der examens
wenschen af te leggen, zich uiterlijk vóór 40 Maart
behooren aan te melden hij den schoolopziener
van het district, waarin zij wonen of, van buitens
lands komende, voornemens zijn zich te vestigen.
Het stoomschip Hollandkapt. Berkelbach
v. d. Sprenkel, van Rotterdam naar Batavia, is
den 46den dezer te Padang gearriveerd. Alles
wel aan boord.
Gisteren is te Amsterdam bij inschrijving
aanbesteed het maken in het afgesloten IJ van
een houthaven met houtdokken, enz. De minste
inschrijver was de lieer D. Volkerts te Dordrecht,
voor f 219,800.
De minister van oorlog brengt ter kennis,
dat aan ieder recruut, die zich voor niet minder
dan 6 jaren voor den dienst in West-Indië ver
bindt, een handgeld van f 300 kan worden uit
betaald.
Van 40 Juli tot 45 November 4875 zal te
Parijs in het Palais de lTnduslrie eene internati
onale tentoonstelling van zee- en riviernijverheid,
met een Fransche afdeeling van de voornaamste
artikelen van uitvoer, gehouden worden. Nadere
inlichtingen worden verstrekt door de Nederland-
sche maatschappij tot bevordering van nijverheid
te Haarlem, aan welke het programma en het
reglement zijn toegezonden.
Bij de Tweede Kamer is ingediend eene
wetsvoordracht tot wijziging der wet van 20
Augustus 1859, houdende bepalingen op den loods-
dienst voor zeeschepen.
De luit.-ter-zee 2de kl. G. Moll wordt met
den -26slen dezer geplaatst aan boord van Zr. Ms.
raderstoomschip Valk.
Z. M. heeft Mr. F. W. C. P. graaf Van
Bylandt benoemd tot raad hij Hd. gezantschap
te Parijs; Jhr. Mr. A. L. E. De Stuers tot id^
te Londen; Jhr. Mr. D. A. W. Van Tets tot
secretaris hij het gezantschap te Brussel; Mr.
K. W. P. F. baron Gericke tot id. te Weenen;
bevorderd: Jhr. Mr. E. W. F. Wttewaall van
Stoetwegen, secretaris hij het gezantschap te
