geen voldoend antwoord is ingekomen, namelijk
die, welke tot onderwerp heeft„Geschiedenis en
beoordeeling van den stelregel: de vrije Kerk in
den vrijen Staat"; en de andere: „Wat leert de
volkenkunde op haar tegenwoordig standpunt aan
gaande 'smenschen godsdienstigen aanleg?" De
prijs voor het best en voldoend gekeurd antwoord
op deze vragen bestaat in een gouden eerepen
ning, op den stempel des genootschaps geslagen,
ter innerlijke waarde van f 400. De tijd der in
zending van de antwoorden wordt gesteld vóór
of op 1 Januari 1876.
Uit Rotterdam schrijft men aan de Haarl.
Ct., onder dagteekening van 14 November: „De
lang verwachte voorstelling in den Grooten Schouw
burg rnet medewerking van mej. Mina ICruseman
heeft gisteravond plaats gevonden. Gelijk te voor
zien was, was de schouwburgzaal stampvol en
letterlijk was zelfs geen staanplaatsje onbezet. Was
de verwachting van het publiek te hoog gespan
nen geweest? Het scheen, dat het optreden en
ook een groot gedeelte van het spel van mej.
Kruseman in haar drama „de Echtscheiding" het
publiek koud liet. Eerst in de laatste acten ge
lukte het haar, daarin verandering te brengen.
En werkelijk kwamen daarin momenten voor, die
van waarlijk dramatisch talent getuigden."
Z. M. de Koning zal, naar men verneemt,
tegenwoordig zijn bij de onthulling van het mo
nument ter nagedachtenis van de op de Citadel
van Antwerpen gesneuvelde olücieren, welke op
30 dezer te Ginneken zal plaats hebben.
Het voorstel der regeering tot. bekrachti
ging eener overeenkomst met de Amsterdamsche
Kanaalmaatschappij heeft deze strekkingDe
maatschappij verbindt zich, zoo haar het maken
van een golfbreker wordt opgelegd, den 'Isten
October 1875 het Kanaal en de Noordzeehaven
open te stellen voor de scheepvaart met beperk
ten diepgang, en den Isten Augustus 1876 op te
leveren eene geul in de haven op de diepte, en
het Kanaal over zijne geheele lengte op het pro
fiel, in de goedgekeurde bestekken daarvoor be
paald en verder, zoo aan de maatschappij het
maken van den golfbreker ter verdediging van
de havenhoofden wordt opgelegd, verbindt zij zich
dien te maken vóór 31 December 1877, tegen
vergoeding van 3,341,170. Voorts wordt voor
gesteld aan de maatschappij eene vergoeding van
5 ton te verleenen wegens de uitbreiding dei-
vastgestelde werken aan de havenhoofden te Wijk
aan Zee. De regeering vleit zich, dat het ant
woord van den gemeenteraad van Amsterdam
nopens de uitbetaling der stedelijke subsidie vóór
de openbare behandeling van het tegenwoordige
wetsontwerp ter kennis van de Tweede Kamer
zal komen.
Het stoomschip Prins Hendrikkapt. M. G.
Braat, heeft den 13den dezer op de Clyde een
proeftocht gedaan, waarbij het een dertienrnijls-
vaart heeft gehouden. Het vertrekt binnen weinige
dagen van Glasgow naar Nieuwediep, om in de
geregelde lijn van de stoomvaarlmaalschappij
„Nederland" naar Padang en Java te worden ge-
expedieerd.
Het Journal de Bruxelles heeft vernomen,
dat de conventie lusschen Pruisen en Nederland,
betreffende de aansluiting van de spoorweglijn
AntwerpenGladbach op de grenzen van heide
landen, te Berlijn geteekend is.
Z. M. heeft benoemdtot paardenarts lste
kl. (n. o. v. r.), bij het 4de reg. huzaren, den
paardenarts 2de kl. II. M. Stiekkel Schoenmaker,
van het lste reg. huzarentot paardenarts 2de
kl. (n. o. v. r.), hij het 3de reg. huzaren, den
paardenarts 3de kl. A. Overbosch, van het 2de
reg. huzaren.
Gemengd Nieuws.
Hedennacht te omstreeks 3 uren viel
een man ten gevolge van zijn beschonken toe
stand aan de Turfmarkt alhier in het water. Hij
werd met veel moeile gered door den aldaar in
de nabijheid surveilleerenden agent van politie
A. v. Dam, geholpen door een schipper.
Bij hel slechten van een gedeelte van
de wallen van Maastricht heeft men een oude
vestingpoort, door twee poorten geflankeerd, ont
dekt. Deze poort, juist in het midden gebouwd
en sedert twee eeuwen geheel achter een groot
bastion verscholen, werd in de 17de eeuw
ommuurd, ten einde de verdediging der stad
krachtiger te maken, welke aan die zijde door
een naburige hoogte werd bestreken, waarop Ihans
het fort Willem staat. Die poort is van groot
belang voor de militaire genie en dagteekent uit
de 14de eeuw.
Op een half uur afstand van St.-Ja-
cobi-parochie is in eene vaart het lijk gevonden
van een man, uit Heerenveen afkomstig. Hij had
den vorigen avond lang in een herberg vertoefd,
zoodat waarschijnlijk misbruik van sterken drank
aanleiding heeft gegeven tot zijn noodlottigen dood.
Hij laat eene vrouw en drie jeugdige kinderen na.
Men zal zich herinneren, zegt liet
Weekbl. van het Recht, dat door de Hollandsche
IJzeren-Spoorwegmaatschappij tegen den Staat der
Nederlanden bij den Hoogen Raad is ingesteld
'eene vordering tot betaling van f 6,000,000, als
schadeloosstelling voor de doorsnijding van haren
weg door de Ned. Rijnspoorwegmaatschappij voor
de lijn Den HaagGouda, nabij het station Den
Haag, en dat door den Staat is aangeboden eene
som van 2000. De Hooge Raad benoemde bij
arrest van 14 Maart 1S73, in revisie bevestigd
hij arrest van 22 Mei 1874, deskundigen om die
schade te begrooten. Die deslnfndigen hebben
thans hun zeer uitvoerig verslag van 146 blad
zijden in folio ter giiffie van den Hoogen Raad
nedergelegd. Zijn wij wel onderricht dan wordt
daarbij de schade berekend per jaar: 1°. voor
slijtage van liet rollend materieel op p. m. f 350
en 2°. voor onderhoud en leiding van het kruis
punt op p. m. f 4000. Dit laatste echter moet
door de Ned. Rijnspoorwegmaatschappij aan den
Staat vergoed worden.
De oud-hoogleer aar Jhr. J. De Bosch
Kemper schrijft in zijne „Handleiding tot de ken
nis van het Nederlandsche Staatsrecht en Staats
bestuur" o. a. deze woorden: „Deuitvloeisels van
de bij art 164 der Grondwet omschreven gods
dienstvrijheid zijn 1°. dat ieder die godsdienstige
meeningen mag belijden, die hij is toegedaan. Van
hier zal onder deze Grondwet iemand, ofschoon
niet Doopsgezind, mogen belijden dat hij den eed
ongeoorloofd houdt en op dien grond, bij het
geven van getuigenis, met liet doen eener belofle
kunnen volstaan." In strijd met dat advies, het
welk door onderscheiden rechtsgeleerden, zooals
o. a. het Kamerlid Mr. W. Wintgens, wordt ge
deeld, doch in overeenstemming rnet de jurispru
dentie van den Hoogen Raad, is door het provinciaal
gerechtshof te Amsterdam iemand lot een cellulaire 1
gevangenisstraf van drie dagen veroordeeld, omdat
hij, hoewel erkennende tot het Evangelisch
Luthersch en dus niet tot het Doopsgezinde Kerk
genootschap te behooren, geweigerd had den eed
af te leggen, van hem gevorderd als getuige in
een slrafzaak. Reeds in de zitting van Woens
dag 4 November 11. had die weigering plaats
gevonden, o. a. op grond der bekende bijbelwoor
den: „Gij zult ganschelljk niet zweren", alsmede
van andere bijbelteksten. Het hof stelde toen
echter de behandeling der zaak uit, ten einde,
vermits er nog een paar nieuwe getuigen moes
ten gehoord worden, den weigerachtigen getuige
tevens door tijd tot nadenken op zijn weige
ring te doen terugkomen. In dien tusschen-
tijd werd den heer Bakker, Evangelisch-Luthersch
predikant te Purmerende, met wien de getuige
bekend was, verzocht te trachten hem tot andere
gedachten te brengen. Dit was echter tevergeefs.
Hij bleef hij zijn gevoelen. Nadat ook de leden
van het hot tevergeefs hadden getracht hem op
zijn gevoelens te doen terugkomen, requireerde
het O. M. tegen hem de toepassing der strafwet.
Bij de toelichting van het requisitoir verklaarde
de ambtenaar te gelooven, dat de getuige uit
overtuiging had gehandeld en volstrekt niet om
den gang der justitie te belemmeren. Vandaar
dat spreker, ofschoon de wet een maximum van
een jaar gevangenisstraf had gesteld, slechts een
straf van drie dagen cellulaire gevangenis eischte.
De beslissing viel, gelijk gezegd is, overeenkomstig
dat requisitoir. De getuige legde groote kalmte
aan den dag. Toen de zitting geëindigd was, ging
hij, de bestolene, naar den verdediger der twee
beschuldigden, tegen wie hij had moeten getuigen
en zeide: „deze zijn mijne vijanden, maar ik
dank je voor hetgeen je in hun voordeel hebt
gesproken."
In Noord-Amerika wordt het schoon
maken van gebruikte postzegels om ze een tweede
rnaal te kunnen aanwenden in het groot in prak
tijk gebracht. Men berekent dat aan de Vereenigde
Staten daardoor jaarlijks voor een bedrag van
een millioen dollars ontstolen wordt.
In het ziekenhuis te Hamburg is dezer
dagen de bekende athleet Francois Rappo in
armoede overleden.
Grelcl- en etïectenmarkt.
Amsterdam, van 9 tot 14 Nov. 1874.
Na de korte opgewektheid van de vorige week
is de beurs weder vervallen tot den toestand van
malaise die reeds zoolang heerschende was en
nog lang kan duren, zoowel omdat hij ontslaan
is uit oorzaken die nog verre zijn van uitgewerkt
te hebben: de crises en de verliezen in twee
jaren geleden, als omdat hij algemeen is en op
alle beurzen der wereld, mag men zeggen want
Amerika deelt er evenzeer in als Europa den
bovenloon voert. En niet alleen dat in efleclen
de handel uiterst beperkt is en de prijzen niet
genoegzaam iluctueeren om de speculatie te ani-
meeren, in den goederenhandel wordt hetzelfde
waargenomen, hetgeen zeker niet geschikt is om
verbetering aan de fondsenmarkt te schenken.
Ook wat de geldmarkt betreft doen dezelfde oor
zaken zich gelden, aan den eenen kanl om veel
vlottend kapitaal aan de markt te houden, aan
den anderen kant om weinig aanleiding te geven
tot vraag voor disconto en prolongatie. Daaraan
is het dan ook toe te schrijven, dat disconto noch
prolongatie hooger loopen, hetgeen anders in
't najaar gewoonlijk plaats heeft en ook nu orn
meer redenen het geval zou zijn, indien zich
die storende invloeden niet lieten gelden.
Er valt ten gevolge van dit een en ander dan
ook weinig op te merken omtrent het verloop
der beurs in de laatste acht dagende gewone
klacht over microscopische affaires en ongemoti
veerde fluctuaties, zooals, dat louter door-een
weinig meer vraag dan aanbod sommige fondsen
een weinig voorwaarts, andere, om de omgekeerde
reden, een weinig achterwaarts liepen. Dit was
o. a. het geval met Russische Staats- en Spoorweg
fondsen. Onze Nationale Schuld kon, wegens ver-
koopen voor windrealisatie, de prijzen der vorige
week niet weder bedingen, maar moest daarop
betrekkelijk veel verliezen. Het gerucht, dat don
Carlos op Fransch grondgebied aangeland was,
kon evenmin de Spaansche fondsen een krach-
ligen stoot tot vooruitgang geven, als het later
bericht, dat het eerste logenstrafte, ze kon
opdrijven.
Voegen wij hier nog hij, dat de Noord-Ameri-
kaansche Spoorwegwaarden in het begin der week
eenige meerdere belangstelling ondervonden, orn
in de laatste dagen eene niet onbelangrijke reactie
te ondervinden, doch haasten wij ons er bij te
voegen dat de omgezette kapitalen ook in deze
fondsen recht klein bleven, dan hebben we 't voor
naamste gezegd wat er van den loop der beurs
te zeggen valt.
BUITENLAND.
Prankrij li.
Volgens den Parijschen correspondent van de
Indép. Beige hebben de graaf van Parijs en de
hertog van Aumale hij het Crédit foncier eene
hypotheek van zes millioen op hunne bezittingen
genomen. Zouden de prinsen, vraagt de corres
pondent, aan den spoedigen terugkeer van het
keizerrijk gelooven en mitsdien, door het nemen
van hypotheek op hunne 'goederen, de gevolgen
eener mogelijke verbeurdverklaring willen voor
komen
De heer Nadaillac, prefect der Beneden-
Pyreneeën, is te Parijs aangekomen, ten einde
den minister van buitenlandsche zaken de noodige
inlichtingen te geven voor het antwoord, dat de
minister gereedmaakt ter weerlegging van de be
kende nota van den Spaanschen gezant.
Een geheel vreemde soort van oplichting
is dezer dagen te Versailles gepleegd. Een persoon,
wetende dat sommige afgevaardigden sedert de
maand Augustus het hun toekomende aan ver-