LEIDSCH
DAGBLAD.
JV°. 4530.
A0. 1874.
Dinsdag
17 November.
STADS-BERICHTEN.
PRIJS DEZER COURAST:
Voor Leiden per 3 maindenf 1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Kommer?0 0.03.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTEXTEEN:
Van 1—6 regelsf 1.05.
Iedere regel meern 0.171.
Groolere lellcrs naar plaatsruimte.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
LEIDEN doen te welen dat door hen, naar aan
leiding van art. 1, in verband met art. 66 der Ver
ordening op het Brandwezen, van den 15den Juni
24 Augustus 1871 (Gemeenteblad n°. 14), op
voordracht van den Wethouder, Voorzitter der
Commissie van fabricage, zijn benoemd:
aan de spuit n". 1, tot opper bran d m e es
ter de heer CORNELIS CORSTIAAN VAN
RIISBERGEN en tot brandmeester de heer
PIETER KRAMERS;
aan de spuit n°. 3, tot brandmeester de
heer HENDRIK JACOBUS LA BREE Jr.;
aan de spuit n°. 4, tot a d j u n c t - b r a n d-
meesters de heeren JOHANNES PETRL1S
SCHARWACHTER en LUDOVICUS FRANCIS-
CUS SIMON MONDE;
aan de spuit n°. 6, tot o pperb ran dme es
ter de heer JACOBUS LEONARDUS CREYGH-
TON, tot brandmeesters de heeren JAN
BREVEE en ABRAHAM CHRISTIAANSE en
tot adjunct-brandmeester deheerADRIA-
NUS VERHOOG Jr.;
aan de spuit n°. 7, tot adjunct-brand
meester de heer JOHANNES BOOM; en
aan de spuit n°. 8, tot adjunct-brand
meester de heer PIETER MOENE.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 16 November 1874.
ME VEEESCSaaUAESTIE.
Nog altijd blijven de hooge vleeschprijzen een
quaestie van den dag uitmaken. Dat de meening
van hen die beweren, dat de slagers te veel voir
bun waar eischen, niet ongegrond is, bewijst de
lage prijs waarvoor het vleesch volgens de taaiste
aanbestedingen aan sommige garnizoenen wordt
geleverd. Echter moet men daarbij niet vergeten
dat de voorbeelden, dat dergelijke leveranties met
verlies gepaard gingen, niet tot de zeldzaamheden
behooren.
Zooveel is zeker dat de vleeschbeweging niet
geheel en al zonder vrucht is gebleven. Te Utrecht
h. v. is daaraan het ontslaan te danken van
een vereeniging van een zeker aantal personen,
die zijn overeengekomen zich van vleesch te voor
zien bij een slager, die onder genot van een
bepaald voorschot op zich heeft genomen hun
vleesch te leveren tegen een prijs, meer evenredig
aan den marktprijs van het rundvee. Op tal van
andere plaatsen heeft de vleeschdemonstratie al
thans dit uitgewerkt, dat dit voedingsmiddel eenigs-
zins goedkooper zy 't dan ook niet in voldoende
male te bekomen is.
Men heeft de slagers beschuldigd van het uit
oefenen van monopolie, daar zij bij onderlinge
overeenkomst den prijs van hel vleesch zouden
bepalen. Wij zullen niet beweren dat die onder
stelling geheel bezijden de waarheid is, maar
tevens willen wij er op wijzen, dat de ingezetenen
ten deele zelf de schuld dragen van dat gebrek
aan concurrentie. Vleesch en visch zijn twee
artikelen op wier qualiteit men al bijzonder nauw
toeziet, en zeker niet ten onrechte, mits men
niet met overdrijving te werk ga; en in dat op
zicht wordt overdreven.
Waar is de suiker het goedkoopst'? Welke
winkelier verkoopt de koffie tegen den laagsten
prijs? Ziedaar vragen die maar al te dikwijls
worden vernomen, lerwijl men er zich niet om
bekommert of die suiker, die koffie en andere
dergelijke levensmiddelen soms ook vermengd zijn
met bestanddeelen, slechts al te vaak hoogst
schadelijk voor het lichaam. Is er daarentegen
sprake van goedkoop vleesch, dan is men
reeds bij voorbaat geneigd het als ondeugdelijk
aan te merken, zonder dat men zich de moeite
geeft, onderzoek te doen naar de qualiteit van
het slachtvee, waarvan het afkomstig is. Terwijl
men dus van den eenen kant zich beklaagt over
de buitengewone duurte van het vleesch, ver
smaadt men aan de andere zijde, gehoor gevende
aan een vooroordeel, het goedkoope vleesch, zon
der de hoedanigheid te onderzoeken. Zoo hebben
de consumenten zelf er aanleiding toe gegeven
dat de concurrentie in het slagersvak opgeheven
werd.
Nog een opmerking van anderen aard valt hier
te maken. Het vleesch behoort tot die middelen
van consumptie, die in hooge mate aan bederf
onderhevig zijn. Het warme jaargetij is daarom
voor de slagers zeer schadelijk, en vleesch, dat in
die dagen binnen een zeer kort tijdsverloop niet
verkocht is, wordt niet zelden geheel ongeschikt
voor het verbruik. Nu is niets natuurlijker dan
dat de vleeschdebilant in een gunstigen tijd de
schade Iracht te dekken, die minder voordeelige
omstandigheden hem berokkenden. Hieruit volgt
dat niet altijd de marktprijs van het vee een juisten
maatstaf voor den prijs van het vee oplevert.
Daarom mogen zij, die zich willen vereenigen om
voor gezamenlijke rekening onder bepaalde voor
waarden in de behoefté aan vleesch te voorzien,
wel bedenken dat voor een dergelijke onderne
ming niet altijd de omstandigheden even gunstig
zullen zijn als zij zich thans voordoen.
Hoe het zij, wij achten het een gelukkig ver
schijnsel, dat op vele plaatsen de zucht is ont
waakt om toe te zien op de hoedanigheid en
den prijs der koopwaar, die men voor zijn geld
ontvangt. Zich daarbij echter voor te stellen dat
het vleesch zoo goedkoop zou worden dat het
dagelijks op de tafel van den werkman zou kunnen
verschijnen, achten wij voor alsnog een illusie, hoe
gewenscht die verandering ook zou zijn. Zij, wier
inkomsten hun niet toelaten zich geregeld van
dierlijk voedsel te voorzien, zullen echter wèl doen,
zich voor een groot gedeelte te bepalen lot het
gebruiken van die soorten van plantaardig voed
sel, die 't meest geschikt zijn het vleesch te ver
vangen, met andere woorden die veel stikslof
bevallen, met name erwten en boonen. Aardap
pelen en rijst h. v. zijn, door het geringe gehalte
aan stikstof dat zij bevatten, verre van voldoende
om het gemis van vleesch te vergoeden en, wat
zonderling mag lieeten, zij vormen veelal den
hoofdschotel op de tafel van den werkman. Een
oordeelkundige keuze der voedingsmiddelen zal
van groolen invloed zijn op den algemeenen
gezondheidsloestand. De voorlichting van genees
kundigen kan in deze zeker veel nut slichten.
LEIOEX, 16 November.
Bij de heden gehouden openbare aanbeste
ding van de leverantie van de benoodigde licht
en brandstoffen, ten behoeve der gemeente, gedu
rende het jaar 1875, zijn daarvan aannemers
geworden: K. J. AH0111?'"1! winkelier, palentolie,
f 0.34 per liter; L. F. Meijeraan, winkelier,
petroleum, f 0.13 per liter; kaarsen 0.67 per
kilogram; G. Blommesteijn, koopman in brand
stoffen, korte kachelturf, f 0.60 per dubb. hectol.,
korte liaardturf f 0.63 per dubb. hectol., lange turf
f 0.50 de 100 stuks; Ph. Van der Heyden, koop
man in brandstoffen, grove New-castle steenkolen,
f 1.83'/s de 100 kilogram; de wed. J. Molet,
handelaarster in brandstollen, grove Ruhr-steen-
kolen, f 1.64'/j de 100 kilogram; F. H. De
Jong, koopman in brandstoffen, steenkolengruis,
f 0.40 de halve heet.; H. v. d. Hoorn, koopman
in brandstoffen, beukenblokken, 11.84'/s per
stère, keukenhout f 11.74'/j per stère.
Bij de heden gehouden openbare verkoo-
ping van Cokes op het raadhuis alhier van par
tijen van 100, 50, 10 en 5 hectoliters waren
de hoogste prijzen f 51.00, f 26.00, 5.60 en
2.60; de laagste f 50.00, f 25.00, f 5.00 en
f 2.50.
De Vereeniging „Het Metalen Kruis", afdeeling
Leiden, 2de Sectie, heeft op hare 9 Nov. jl. in
de sladszaal gehouden jaarlijksche feestvergadering
met dames, een antwoord ontvangen op een door
haar aan den luitenant-generaal Van Swieten aan
geboden dank-adres. Het antwoord aan de oud
strijders van 1830, 31 32 was zoodanig gesteld,
dat een daverend „lang leve generaal Van
Swieten," werd uitgebracht, en daarop met alge-
meene stemmen besloten, Z. Exe. het eerelid
maatschap der Vereeniging aan te bieden. Zaterdag
is die aanbieding door den generaal met zeer veel
genoegen aangenomen, zoodat op de prachtige
naamlijst der Vereeniging de naam van den over
winnaar van Atjin's kraton naast dien van Z. K. H.
Prins Frederik der Nederlanden zal prijken.
Heden is aan de hoogeschool alhier bevor
derd tot doctor in de rechten de heer C. B. I.
Wierdels, geboren te Leiden, met stellingen.
Te Amsterdam zal in het volgende najaar
eene internationale tentoonstelling van vruchten
en een pomologisch congres worden gehouden.
Er heeft zich eene commissie gevormd van 30
heeren uit de verschillende provinciën des rijks,
om aan deze onderneming de noodige uitgebreid
heid te geven. Daartoe is het noodig, dat in een
geschikt lokaal al wat Nederland het voortreffe
lijkste van vruchten oplevert worde bijeenverza
meld, en van het buitenland het uitgelezenste
wat het op dat gebied voortbrengt. De medewer
king van alle eigenaren dier vruchten wordt
daartoe vereischt en aanzienlijke prijzen om de
inzending aan te moedigen. Tevens wenscht men
een congres van de kundigste mannen in de po
mologie uit de verschillende landen van Europa
te houden, o. a. om een einde le maken aan de
verwarring, die is ontstaan in de benamingen
van vruchten, en le beslissen, welke vruchten
waardig zijn te worden gekweekt. Immers, niet
tegenstaande den verbazenden vooruitgang in de
pomologie, is de handel uit onbekendheid aan
gaande de hoedanigheid nog veel te schroomvallig
om zich de nieuwere soorten aan te schaffen. De
commissie wil ook, indien de middelen het toe
laten, de vruchten, die waardig worden gekeurd,
staande de tentoonstelling doen uilteekenen, en
daarnaar een werk doen samenstellen, als blij
vend gedenkleeken van den legenwoordigen toe
stand der vruchtenwereld.
Door Teyler's godgeleerd Genootschap le Haar
lem is als nieuwe prijsvraag voorgesteld: „Eene
geschiedenis van de christelijke zedeleer gedurende
het tijdvak des Nieuwen Testaments". Tevens
herhaalt het genootschap twee reeds voor het
jaar 1873 uitgeschreven vragen, waarop geen of
