LEIDSCH
DAGBLAD.
JV°. 4443
A0. 1874.
Donderdag
6 Augustus.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.—.
Franco per posln 1-40.
Afzonderlijke Nommcrsn 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.171.
Groolerc lellers naar plaalsruimle.
STADS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien art. IS der wet van den 14den September 186G
{Staatsblad n°. 138), houdende bepalingen betrekkelijk de
inkwartieringen en het onderhoud van het krijgsvolk, en
de transporten en leverantiën, voor 's Konings legers of
vestingen gevorderd
Doen te weten dat de lijst, bevattende de namen der
inwoners, die voor het verleenen van inkwartiering en
onderhoud in aanmerking komen, is opgemaakt, op de
kleine pers van het Raadhuis aangeplakt en van heden,
gedurende veertien dagenop de Secretarie dezer gemeente
voor een ieder ter inzage wordt nedergelegd.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving doorplaat
sing in de Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
v. d. BRANDELER, Burgem.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 5 Augustus 1874.
Over het nut \an tentoonstellingen, vooral
wereldtentoonstellingen, wordt verschillend geoor
deeld. Men heeft er op gewezen, dat zij al bijzonder
weinig ten bate van den werkman komen, die
ze met zooveel vrucht zou kunnen bezoeken
voor hem toch, zoo redeneert men, sleept de reis
naar een ander land te veel kosten na zich.
Wij willen dit voor een oogenblik toegeven, al
mag daarbij niet worden vergeten dat de
Weener expositie beeft het weer bewezen
enkele bekwame werklieden door sommige ver-
eenigingen of particulieren in staat werden gesteld
ook een kijkje te nemen op de plaats, waar de
vruchten van den arbeid van honderden beoefe
naars van een vak, een kunst, ja zelfs een weten
schap waren uitgestald.
Daaruit volgt, zoo beweert men verder, dat de
tentoonstellingen baar doel missen, dewijl zij bijna
uitsluitend worden bezocht door hen, die zich, de
kosten der reis nog daargelaten, de weelde van
een eenigszins langdurig verblijf in een tijdens
een tentoonstelling altijd zoo dure stad kunnen
veroorloven.
Ook maakt men bedenkingen tegen de uitspraken
der jury's, die volgens velen lang niet altijd den
toets der billijkheid kunnen doorstaan. Men baalt
daarbij tot voorbeeld de laatste Weener expositie
aan, waar zelfs voorwerpen zouden zijn bekroond
van personen, die er nooit aan hadden gedacht
het een of ander in te zenden, en 't moet wor
den erkend, dat bet bijna tot de onmogelijkheden
behoort, in een betrekkelijk korten tijd het gehalte
van alle aanwezige inzendingen op voldoende wijze
te onderzoeken, zoodat bij de einduitspraak juist
altijd aan den meest verdienstelijke de grootste
onderscheiding wordt toegekend en tegenover
niemand eene verongelijking begaan wordt.
Maar ondanks dat alles zijn er genoeg voor
deden aan algemeene exposities verbonden om
over die minder gunstige omstandigheden heen
te stappen. Juist het bezoek van meergegoeden
en gefortuneerden waarborgt een vermeerderd debiet
voor de inzenders, wier voorwerpen de aandacht
trekken. De exposities, althans wanneer zij na
verloop van zekeren lijd in verschillende landen
worden gehouden, leveren een uitstekende gelegen
heid niet alleen om het standpunt te beoordeelen,
waarop zich b. v. de nijverheid in verschillende
rijken op een gegeven tijdstip bevindt, maar ook
om den betrekkelijken vooruitgang sedert een vorige
expositie in die landen na te gaan.
Wat echter wel het grootste voordeel van ten
toonstellingen mag heeten, zijn ongetwijfeld de
nieuwe débouchés die zij openen voor die produc
ten, welke door haar deugdelijkheid in een of
ander opzicht meerdere verspreiding verdienen.
De verbazend liooge sommen, voor bet plaatsen
van advertenties op en in de catalogus der Weener
expositie uitgegeven, getuigen op hoe hoogen prijs
men die wijze van aankondigen tegenwoordig
stelt.
Wie dus met zijn tijd wil meegaan zal wèl
doen, door inzending een werkdadig aandeel le
nemen aan de thans in zwang zijnde wereld
tentoonstellingen. Daartoe biedt zich ook nu de
gelegenheid aan, ir^mers ook hier te lande
worden reeds maatregelen genomen om Neder
land op waardige wijze vertegenwoordigd te zien
op de groote expositie, waarmee in Amerika het
nationaal jubileum van 1876 zal worden gevierd.
Onze Regeering heeft reeds blijk gegeyen dat zij
krachtig wil meewerken om dat doel te helpen
bereiken. Dit legt onze kunstenaars en indus-
trieelen in dubbele mate de verplichting op, om
eveneens daartoe de handen ineen te slaan. De
weg in deze is reeds aangewezen door hel Neder-
landsch kunst- en industriemuseum te Amsterdam
dat allen, die van hun belangstelling wenschen
te doen blijken, tot samenwerking uilnoodigt, ge-
lijk ook in onze kolommen werd vermeld.
De invloed, dien het vierde werelddeel reeds
nu op Europa uitoefent, zal bij de krachtige ont
wikkeling die daar heerscht, steeds grooter en
grooler worden. Daarom dient elke gelegenheid
om onze betrekkingen met Amerika uit te breiden
en nieuwe aan te knoopen gretig te worden aan
gegrepen ook door Leiden, dat in zijn fabriek
wezen en zijne industrieele inrichtingen stof genoeg
heeft om op waardige wijze op te treden. De
vruchten van die werkdadigheid zullen zeker niet
uitblijven.
LEIDEN, 5 Augustus*
In de maand Juli zijn binnen de gemeente
Leiden geboren '108 kinderen, als: 60 zoons en
48 dochters, waaronder zijn begrepen 2 twee
linggeboorten-, overleden 77 personen, als: 10
mannen, 10 vrouwen, 31 zoons en 26 dochters;
daarenboven als levenloos aangegeven 8gehuwd
24 paren.
Wij vernemen met genoegen, dat de ver
eeniging „Harmonie" alhier met de aanstaande
Octoberfeesten een of twee voorstellingen zal geven
in den schouwburg, bestaande in het opvoeren van
het stuk getiteld „Leidens ontzet," door M. Wester
man en als nastuk „De Militaire Willemsorde."
't Was le verwachten dat genoemde vereeniging,
die meer hij feestelijke gelegenheden het hare
bijdroeg ter opluistering, ook nu niet zou uitblijven.
De keus der stukken is goed le noemen en voor
al het laatste, van Rosier Faassen, wordt zeer
geroemd. De vereeniging zal natuurlijk hare beste
krachten inspannen om de opvoering met succes
te doen plaats hebben en een druk bezoek zal
voorzeker het beste bewijs zijn, dat men hare
pogingen waardeert.
H. Verwer, agent van politie 1ste klasse
alhier, vierde heden den dag waarop hij 25 jaar
geleden in functie kwam.
De Minister van Financiën brengt ter
kennis van belanghebbenden dat, blijkens eene
mededeeling van de agenten der „Commercial
Steamship Company", de voor Ned.-Indië bestemde
brievenmail aan boord van het stoomschip Wyberton
bij de ramp van dit vaartuig, niet is gered kunnen
worden.
Door den gemeenteraad te Zwolle is aan
de heeren dr. F. Goslings en S. J. Warren,
praeceploren der Latynsche school aldaar, eene
verhooging hunner jaarwedden met f 200 toege
kend, en bovendien aan eerstgenoemde de titel
verleend van conrector.
De Tijd meldt, dat aan de Koninklijke
universiteit te Würzburg, na een schitterend
examen te hebben afgelegd en na publieke verdedi
ging elk van 50 stellingen, tot doctoren in de
theologie zijn gepromoveerd de heeren I. Van Os,
geb. te Wilnis, en J. G. W. Vermeulen, geb. te
Delft, beiden Roomsch-Katholieke priesters van
het aartsbisdom Utrecht.
De heer W. Knibbeler, leeraar aan het
Koninklijk atheneum le Namen, is benoemd tot
ridder der orde van de Eikekroon.
Het detachement mariniers in Oost-Indié,
dat aanvankelijk bestemd was om met de mail
boot Conrad te repatrieeren, heeft order ont
vangen aldaar voorloopig nog te blijven. De kapt.
der mariniers F. A. Van Braam Houckgeest zal
terugkeeren.
Aan Mr. D. Everwijn, zaakgelastigde der
Nederlanden te Lissabon, is de titulaire rang van
minister-resident verleend.
Met 1 Sept. aanst. zal door de Holl. IJzeren
Spoorweg-maatschappij op al de door haar geëx
ploiteerde lijnen een nieuw tarief in werking
worden gebracht voor het vervoer van levende
dieren, rij- en voertuigen, lijken en rollend spoor
weg-materieel.
De Ned. Bank had op 3 Aug. bij een
muntmateriaal van f 133,932,311.04 voor eene
som van f 128,368,307.545 minder aan bankbil
jetten in omloop dan waartoe zij gerechtigd
is, terwijl het muntmateriaal op zijne beurt
f 51,347,323.02 meer bedraagt, dan in verhouding
tot de schuldvorderingen noodig zou wezen.
De Staats-Courant bevat een besluit, be
palende dat op 1 Januari 1875 in werking zullen
treden de wet van 18 April 1874, tot regeling
der consulaatrechten, en het Kon. besluit van
27 Juni 1874, houdende vaststelling van een
reglement voor de Nederlandsche consulaire ambte
naren.
Volgens een bij het Dep. van Marine ont
vangen telegram was Zr. Ms. schroefstoomschip
Sambasonder bevel van den luit.-ter-zee 1ste
kl. L. G. C. Van Wachendorff van Rijn, den
Ssten te Falmouth aangekomen en zou den vol
genden dag weder van daar vertrekken, ter voort
zetting van zijn reis naar Oosl-Indië. Aan boord
was alles wel.
De luit.-ter-zee 2de kl. J. T. F. Bruyn
wordt met 11 dezer als 1ste offic. geplaatst aan
boord van Zr. Ms. monitor Krokodilter ver
vanging van den luit.-ter-zee 2de kl. P. Zegers
Veeckens, die met dien datum wordt geplaatst
in de rol van Zr. Ms. wachtschip te Hellevoetsluis.
Z. M. heeft ingetrokken de herbenoeming
van Mr. K. Klein, tot griff, by het kantonger.
te Rauwerd, en met ingang van 15 Aug. benoemd
tot griff. by het kantonger. te Hoogezand Mr. K.
Klein, thans id. te Rauwerdop verzoek inge
trokken de benoeming van Mr. H. J. Wundertot
griffier bij het kantonger. te Ommen, en met
ingang van 15 Aug. benoemd tot griffier bij
dat kantongerecht J. Budclingh, cand.-notaris te
Wageningen.
Z. M. heeft pensioen verleend aan E. C. Hr
