LEIDSCH
DAGBLAD.
I4417.
A0. 1874
Dinsdag
7 Juli.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden per B maanden1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meern 0.174.
Groolerc letters naar plaatsruimte.
DE OCTOBER-FEESTEN.
Elk tijdperk in het volksleven heeft eigenaar
dige kenmerken, die er een zekere kleur aan
geven, een bijzonderen stempel op drukken. Verre
van toevallig te kunnen heelen, zijn die verschijn
selen alleszins verklaarbaar uit voorafgegane om
standigheden, en het is zeker niet het ondank
baarste gedeelte van de taak des geschiedvorschers
de oorzaken van die verschillende toestanden en
verhoudingen na te gaan.
Welken naarn zou men wel geven aan het
tijdvak, waartoe de laatste jaren en ook nog onze
dagen behooren? Misschien wel dien van periode
der feestvieringen, en zeker niet ten onrechte, of
behoeven wij onze lezers nog te herinneren aan
■de allerwegen in den lande herdachte feiten uit
•den tachtigjarigen oorlog, aan de onthulling van
zoo menig standbeeld of gedenkteeken Werd
niet onze ontworsteling aan de Fransche over-
heersching met luister gevierd, en gaf niet nu
onlangs de 25-jarige regeering van onzen Koning
aanleiding tot een in den vollen zin des woords
nationaal feest.
Die verschillende festiviteiten achten wij een
gelukkig verschijnsel. Zij pleiten voor den rijkdom
onzer geschiedenis, waarvan de belangrijke feiten
zeker wel een verlevendiging waardig zijn.; zij
getuigen van de welvaart der natie, die dikwijls
verbazend hoog© sommen weet af te zonderen
voor dergelijke doeleindenzij zijn de uitingen
der dankbaarheid van een geheel volk voor den
voorspoed dien het geniet. Zwartgalligen mogen
in hun bekrompenheid de schouders ophalen over
hetgeen zij verkwisting gelieven te noemen, zij
vergeten dat de mensch nu eenmaal niet gescha
pen is om slechts geld bijeen te schrapen, al is
eene gepaste zuinigheid hoogst prijzenswaardig;
zij zien voorbij dat men op zijn tijd ook iets moet
weten af te zonderen voor een den geest verhel
derende en het hart verheffende feestviering,
vooral wanneer het geldt de herinnering aan feiten,
zonder welke wij de voorrechten niet zouden genieten,
waarin wij Nederlanders ons jaren, ja soms eeuwen
mochten verhengen.
Voor Leiden bij uitnemendheid mag 1 874 een
feestelijk jaar heeten. Is het overdrijving, wanneer
wij zeggen dat geheel Nederland de oogen gericht
houdt op de eerste academiestad des lands en in
gespannen verwachting uitziet naar wat de aan
staande October-maand zal aanbieden Neen,
meer nog: met een zekere ondeugende nieuws
gierigheid slaat men de sleutelstad gade na de
mislukking van het Taal- en Letterkundig Con
gres. Sedert dien tijd hoort men in veler mond
tegen de inwoners van Leiden de beschuldiging
van lauwheid en bekrompen vasthoudendheid.
„Leiden," zoo heette het, „heeft zich een brevet
van onvermogen gegeven", en men vergat, dat
het niet slagen van het Congres voor een groot
deel was toe te schrijven aan oorzaken, buiten
de burgerij en ook buiten enkele leden der rege
lingscommissie gelegen. Die mislukking legt ons
dus een dubbele verplichting op, om in October
te toonen, dat dit oordeel geheel bezijden de waar
heid was.
Maar er is meer: wij zeiven hebben ons stil
zwijgend verbonden tot een waardige feestviering.
Immers, al hebben ook wij in de Meimaand het
kroningsfeest medegevierd, niemand zal beweren
dat dit geschiedde op luisterrijke wijze. En waarom
Wij moesten, zoo luidde het algemeen, onze krach
ten besparen tot de Ocloberfeesten. Vandaar o. a.
dat er werd besloten geen algemeene illuminatie
te doen plaats hebben. Wij hebben dus zeiven
medegewerkt om de verwachting allerwegen hoog
te spannen. Welk een figuur zou nu onze goede
stad maken, indien ook de aanslaande festivitei
ten niet goed slaagden?
Bijna in elke stad staat het gemeentebestuur
bloot aan scherpe critiek, en veelal niet ten
onrechte. Wat Leiden betreft, denke men, om
slechts éen zaak te noemen, aan de rioolquaestie.
Ten opzichte van de afgeloopen of nog te vieren
feesten echter heeft onze Gemeenteraad zich niet
onbetuigd gelaten, en getoond, dat hij met den
lijd weet mee te gaan. Wat het kroningsfeest
ons gaf werd voor een groot deel bekostigd van
gelden uit de gemeentekas; zelfs bleef er nog
een surplus beschikbaar. Voor de ontvangst der
congres-leden werd een subsidie verstrekt, en
't zou zeer de vraag zijn of de Gemeenteraad
niet werd gecompromitteerd door het opzeggen
van die tegemoetkoming als een gevolg van de
geringe overeenstemming tusschen die burgers,
van wie die organisatie moest uitgaan. Het voor
gevallene was voor den R.aad althans verre van
vleiend.
Thans zijn vanwege het Gemeentebestuur reeds
maatregelen genomen voor de viering der October-
feesten, maar de burgerij, vooral ook met het oog
op de lagere volksklasse, laat nog weinig van
zich hooren. Toch vertrouwen wij, dat ieder
onzer overtuigd is dat. het feest niet alleen ge
vierd, maar op waardige wijze gevierd moet worden
neen, wij weten dat 't voor elk onzer een behoefte
is, in October te toonen dat hij prijs stelt op
de vrijheden en voorrechten, gedurende een tijds
verloop van drie eeuwen met slechts geringe
tusschenpoozing genoten, voorrechten, verworven
door de roemruchtige daden onzer voorouders en
verhoogd door de stichting die bijna evenveel jaren
de schoonste parel aan de kroon onzer stede
maagd fs.
Het bezit van voorrechten schenkt slechts genot
wanneer het besef van dat bezit nu en dan wordt
verlevendigd. Daartoe kunnen hij uitstek geza
menlijke feestvieringen strekken, en daarom ook
moet het in October feest, een schitterend feest
zijn. Zoo niet, wij zouden met recht hel verwijt
verdienen dat betrekkelijk geringe moeite en
kosten ons nog te veel waren ter waardige her
denking van hetgeen onze voorvaderen wrochten
zelfs ten koste van hun bloed. Neen, die blaam
zullen wij niet op ons laden, maar door een opge
wekte feestviering toonen, dat, zoo ooit de dag
aanbreekt dat wij worden opgeroepen ter ver
dediging van haardsteden en altaren, wij nog niet
ontaard zijn van hel moedige voorgeslacht. Daarom
de handen ineengeslagen, gedachtig aan de leuze,
waaronder ook voor drie eeuwen werd gestreden
„Eendracht maakt macht."
LEIDFN, 6 Juli.
In de maand Juni zijn binnen de gemeente
Leiden geboren '103 kinderen, als: 54 zoons en
49 dochters, waaronder is begrepen '1 twee
linggeboorte overleden 102 personen, als: 14
mannen, 14 vrouwen, 35 zoons en 39 dochters;
daarenboven als levenloos aangegeven 5gehuwd
30 paren.
In de heden gehouden vergadering van
stemgerechtigde deelhebbers der Ned. Handel
maatschappij in het kiescollege „Leyden" zijn, ter
voorziening in de vacatures, ontstaande door de
periodieke aftreding van de bh. P. J. De Fremery
als commissaris en B. F. Krantz als commissaris
plaatsvervanger, de aftredende leden herkozen.
Heden werd in de St.-Petruskerk alhier
door mgr. Wilmer, bisschop van Haarlem, het
H. vormsel toegediend. Naar wij vernemen zal
Donderdag dezelfde plechtigheid in de St.-Maria-
kerk plaats hebben.
Bij de heden gehouden openbare verkoo-
ping van Cokes op het raadhuis alhier van par
tijen van 50, 10 en 5 hectoliters, waren de hoogste
prijzen 30, ƒ5.90 en 2.95, de laagste 29.50,
ƒ5.70 en ƒ2.85.
Z. M. heeft aan Mr. S. C. Snellen van Vol
lenhoven, gewezen conservator bij 's Rijks museum
voor natuurlijke historie aan de hoogeschool alhier,
verleend een pensioen van 489 's jaars.
Naar het Vaderland verneemt, zullen de
oudleerlingen van prof. Vissering, den geachten
hoogleeraar op zijn 25-jarig jubilaeum, dat hij
in Maart van het volgende jaar denkt te vieren,
een geschenk aanbieden.
Omtrent het „Weener Dames-orchest", dat
zich Woensdag-avond in de Stadszaal alhier zal
doen hooren en sedert eenige dagen te Amster
dam in het Paleis voor Volksvlijt uitvoeringen
geeft, meldt men van daar, dat de verschillende
uitgevoerde stukken meest lichtere muziek
zich wel lieten hooren. De zaal was en bleef,
niettegenstaande de benauwde atmosfeer die er
heerschte, vol hoorders: wel een bewijs dat hel
dames-orchest voldeed. De dames spelen met een
heid en zuiverheid. Over 't algemeen is 't wel
aan te bevelen haar een bezoek te brengen, ook
om het niet alledaagsche genot een twintigtal
schoon en in uniform met onversloorbaren ernst
achter de lessenaars te zien zitten.
De audiëntie van den Minister van Oorlog
zal Donderdag 9 dezer niet plaats hebben.
Volgens een bij de familie ontvangen lele-
graphisch bericht is de 1ste luitenant der inf. D.
G. baron Sloet van Zwanenburg, voor twee jaren
gedetacheerd bij het O.-I. leger, die de 2de
expeditie naar Atjin medemaakle, den 27slen
Juni jl. aldaar overleden tengevolge eener in het
gevecht bekomen borstwonde. Hij bereikte den
leeftijd van 27 jaren.
Volgens particulier bericht van kapitein
Fabritius, was het stoomschip Prinses Amalia,
na een snelle vaart van 8 dagen en 3 uren, van
Southampton te Napels aangekomen. Het schip
en de machine voldoen in alle opzichten uitmun
tend en het vaartuig loopt gemiddeld eene vaart
van 11 mijlen per wacht. De gezondheidstoestand
van passagiers, militairen en equipage laat niets
te wenschen over, en er bestaat vooruitzicht op
een aangename en voorspoedige reis.
Naar aanleiding van het besluit van curatoren
van het gymnasium in Den Haag, om hun ontslag
te nemen, hebben B. en Ws., overtuigd dat de
Raad geen poging onbeproefd zal willen laten om
curatoren zoo mogelijk te bewegen van dat besluit,
in zijn gevolgen voor hel gymnasium zoo beden
kelijk, terug te komen, besloten den Raad voor
te stellen zich schriftelijk tot curatoren te wen
den, om hun te verzoeken hun besluit in nadere
overweging te nemen.
Bij de Zaterdag door de ondernemers der
droogmaking van den plas in den Noordpolder
van Delfgauw gehouden aanbesteding van het
maken en in complete orde opleveren van een
achtkanten wind-vijzel-watermolenmet de leve
rantie van de materialen, is, als laagste inschrij
ver, aannemer geworden de heer H. Roog Jz,