LEIOSCH
DAGBLAD.
Nü. 4403.
A0. 1874.
Zaterdag
20 Juni.
STA1)S-BE1UCHTEN.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per post1-40.
Afzonderlijke Nommcrs0.02.
Deze Courant wordt dagelijksmet uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVF.RTENTIEN:
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel nicer0.171.
Groolerc Ieders naar plaatsruimte.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der GEMEENTE
LEIDEN, ontvangen hebbende eene circulaire van den Com
missaris des Konings in de provincie Zuid-Holland, van den
26sten Januari jl-, (Provinciaalblad n°. 15), hondende uitnoodi-
ging om, door het aansporen der ingezetenen tot milddadigheid,
zooveel mogelijk het welslagen te bevorderen der jaarlyksche
Collecte, welke ten gevolge van Zijner Majestoits dispositie van
den 16den November 1820, n°. 81, door de Districtscommissie
tot aanmoediging en ondersleuning van den Gewapende» Dienst
in de Nederlandenzal worden gehouden, doen te weten
dat, ingevolge het verlangen van gemelde Commissie, de genoemde
Collecte zal geschieden, door daartoe gemachtigde personen, met
gesloten bussen, op Maandag en Dinsdagden 22sten en 239ten
Juni aanstaande, aanvangende 's morgens te negen uren, aan
de huizen der iugezetencn, die verzocht worden op de uitreiking
hunner liefdegiften orde te stellen. Burgemeester en Wet
houders, gaarne voldoende aan het verlangen in gemelde circu
laire vervat, noodigeu de iugezetenen dezer gemeente dringend
uit, door onbekrompenc bijdragen krachtdadig mede te werken tot
de ondersteuning der instelling welke zij zoo zeer behoeft, maar
gelooven tevens dat de bestemming van de opbrengst dier Collecte
reeds eene goede uitkomst verzekert en voor ieder rechtgeaard
Nederlander, die in de geschiedenis van zijn eigen land geen
vreemdeling is, alle verdere aansporing overbodig maakt.
Het fonds, tot inst-andhoudiog waarvan die gelden worden
ingezameld, strekt toch niet slechts in het belang der verminkten
en iufirmen van den gedenkwaardigen en beslissenden slag bij
Waterloo (een dwaalbegrip dat bij velen heerscht), neen, onge-
lukkigen van iederen strijd, waarin ons vaderland gewikkeld was
en nog is, ondervinden het steeds, dat te hunnen behoeve een
blijvend liefdewerk is gesticht: strijders van den Belgischen
veldtocht, handhavers onzer macht in Oost- en West-Indische
bezittingen, veteranen van 40-jarigen dienst, genieten nu reeds,
of hebben althaus het vooruitzicht te genieten, van hetgeen
huuue landgenooten hebbeu weggelegd en thans nog afzonderen
tot leniging hunner smarten, tot ondersteuning van hunnen ge-
brekkigen ouderdom.
De Nederlandsche soldaat «vete het, dat, zoo hij werkelijk in
■en door den dienst infirm is geworden, er een fonds bestaat,
met het doel om door toelage, boveu en behalve zijn pensioeD,
zijn ongeluk te verzachten; maar het Nederlandsche volk zy er
dan ook, door dankbare belangstelling gedrongen, gedachtig aan
die ondersteuning met meer mildheid te verleenen, opdat het fonds
aan al die billijke aanvragen voldoe en de lijst der sollicitanten
niet nog een aanzienlijk getal blijve aanwijzen, tot beschaming
van den tijdgenoot, die aan het werk, eenmaal zoo krachtig
aangevangen, slechts met slappe hauden voortbouwt
Moge de goede uitslag dezer inzameling, waarvan Burgemeester
en Wethouders zich reeds vooraf overtuigd houden, het doen
zien, dat deze roepstem niet te vergeefs ook tot Leidens ingeze
tenen werd gebracht.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 18 Juni 1874.
LEIDEN, 19 Juni.
In de zilting der Tweede Kamer van heden
zijn na verwerping der motie Begram tot uitstel
van het Census-onlwerp de amendementen Bredius
en v. d. Berch van Heemstede, om het normaal-
cijfer te bepalen op f 28 en f 24, verworpen en
is daarna het Regeeringsartikel eveneens verwor
pen, met 39 tegen 32 stemmen.
Boor afwezigheid van Z. M. den Koning ver
klaarde de Minister van Binnenlandsche Zaken
zich niet gemachtigd tot intrekking, maar ver
zocht schorsing. Morgen Marine.
De heer J. P. Van Doorn, eerste hulpon
derwijzer aan de bijzondere school voor christelijk
meer uitgebr. lager onderwijs alhier, is benoemd
tot hoofdonderwijzer aan de chr. nationale school
te Workum.
Niettegenstaande het concert op Musis
Sacrum en het minder gunstige weder werd de
soirée musicale van Pflagings concert- en operetten-
gezelschap door een talrijk en uitgelezen publiek
bijgewoond. Het gezelschap, waarbij vele goede
kennissen, handhaafde zijn ouden roem, getuigen de
ondubbelzinnige blijken van goedkeuring. Miss
Lottie "Walton bracht herhaaldelijk de lachspieren
der toehoorders in beweging, terwijl na de pauze
de operette „Die Verlobung bei der Laterne"
op hoogst amusante wijze den avond besloot.
Hoewel de groote zaal, jammer genoeg, weder te
klein bleek, om al de aanwezigen te bevatten,
koesteren ongetwijfeld velen met ons de hoop, dat
het Leidsche publiek dezen zomer nog menigmaal
het genot zal mogen smaken dit uitstekend gezel
schap hier te zien optreden.
Het Nederlandsch stoomschip Prinses Amalia,
van Nieuwediep naar Batavia, kwam Woensdag
avond te vijf uren te Southampton op de rivier
en te acht uren in het Dok.
De examens van het Middelbaar Onderwijs
(afdeeling letterkunde), gepresideerd door den
heer inspecteur Dr. D. J. Stein Parvé, zijn gisteren
beslolen met de niet-loelating der t vee candidaten
voor het boekhouden. Eene candidate voor Engel-
sche taa} heeft zich teruggetrokken.
Als hulp-apothekers zijn, na te Utrecht
gehouden examen, toegelaten de heeren J. F.
Brust, te Helder; G. Van den Berg en M. Romein,
beiden te Leeuwarden.
Openbare vergadering van den Raad van State,
afdeeling voor de geschillen van bestuur, op Woens
dag 24 Juni a. s., des voormiddags te elf uren.
Gistermorgen is, evenals in vroeger jaren,
een lauwerkrans met bloemen, ter eere van den
held van Quatre-Bras en Waterloo, neergelegd
aan den voet van het standbeeld van Willem II,
op het Buitenh if.
Langs den Hollandschen IJzeren 9poorweg
(lijn AmsterdamRotterdamHelderZaandam)
zijn, gedurende de maand Mei 1874, 231,846
reizigers vervoerd; opbrengst 201,271.31 en aan
goederen f 44,904.19»/2totaal f 246,175.50,/a.
Sedert primo Januari aantal reizigers 835,978;
opbrengst van reizigers en goederen ƒ937,347.491 /2.
Uit de stukken betreffende den spoorweg
ArnhemNijmegen (n. 1. het gedeelte van den
Noorder tot den Zuider Waaldijk), blijkt dat
voor het behoud van den waterafvoer in de rivier
de Waal een brug zal worden gemaakt met acht
openingen, n. 1. drie ieder wijd 127 ineler en de
overige ieder wijd 56.5 meter. De onderkant van
de brug zal 13.58 meter boven den middelbaren
waterstand van de rivier worden gebrachl, d. i.
ongeveer 7 meter hooger dan de dijk te Lent.
In de vergadering van den gemeenteraad
van Middelburg is o. a. ingekomen een adres van
de heeren Van Zeijlen en Decker, scheepsreeders
te Rotterdam, houdende verzoek om te mogen
beschikken over de kade tusschen de Dambrug en
den Dam, ten einde aldaar een droog dok te
bouwen, mits de gemeente in de kosten daarvan
bijdraagt eene som van 50,000, te betalen éen
jaar na de voltooiing en proefondervindelijk be
wezen deugdelijkheid van het dok. Voorts ver
bindt genoemde firma zich tevens eene werf te
exploiteeren op de terreinen van de Commercie-
Compagnie.
Met toestemming van Z. M. den Koning
zal in Den Haag, aan te vangen met Zaterdag
20 dezer, in het lokaal der Loge op den Flu-
weelen Burgwal, de tentoonstelling plaats hebben
van het geschenk, hetwelk door de Maatschappij
„Arti et Amicitiae" te Amsterdam aan Z. M. den
Koning is aangeboden ter gelegenheid van het
feest van Hds. 25-jarige Regeering.
Door Z. M. den Koning is een fraai onder -
scheidingsleeken, bestaande in een gouden doek
speld met portret des Konings, ten geschenke
aangeboden aan de leden der Haagsche Burger
eerewacht te paard en aan de commissarissen
van die te voet.
Naar men verneemt, bestaat bij Professor
Harting, te Utrecht, het voornemen om eerstdaags
aan de Nederlandsche kust proeven op levende
visschen te nemen, met een door hern uitgevonden
werktuig, physometer genaamd.
In het programma van het elfde Christelijk
Nationaal Zendingsfeest, te Middachten bij de
Steeg op Woensdag den lsten Juli a. s. te
houden, komen de volgende bepalingen voor. De
feesttreinen brengen de reizigers vlak voor het
feestterreinmet de gewone treinen heeft men
van de Steeg nog eene prachtige wandeling van
een half uur. Het feest is geëindigd vóór het
vertrek der feesttreinen. Toegang zonder pro
gramma (a 40 ct.) is verboden. Er zijn vier
spreekplaatsen. De collecte is uitsluitend voor de
zending bestemd. Het is verboden aan de feest
treinen te zingen, als deze aan de stations
ophoudenen te rooken gedurende het houden
der toespraken; brandende sigaren weg te werpen
of sterke dranken te gebruiken. Er is een bewaar
plaats voor kleine goederen. Den dag vóór het
feest zal te 7 uren op het terrein een bidstond
worden gehouden.
Naar men verneemt is Den Haag bij gele
genheid van den verjaardag van H. M. de Koningin
door ongeveer 11000 vreemdelingen bezocht, waar
van 6000 over den Holl. spoorweg en 5000 over
den Rijnspoorweg werden aangebracht.
Gewichtig nieuws omtrent den staat van
zaken in Nederlandsch Indië meldt de N.
Roti. Ct. komt langs een omweg tot ons. De
Londensche Globe leest namelijk in de Indian
Daily Newseen in Britsch Indië verschijnend
blad, dat, blijkens particuliere berichten uit de
Straits Settlements, de posilie der Hollanders in
Atjin vol gevaar is. De Nederlanders hebben den
Kraton thans weder ontruimd; en, wat een zeer
leelijk verschijnsel is, zij hebben dit moeten doen
omdat hun soldaten ten eenenmale gedemoraliseerd
zijn, ja, niet langer te vertrouwen zijn tegen de
Atjineezen. Al de krijgs-operatiën in Atjin zijn
gestaakt (van de zijde der Hollanders, wel te
verstaan), en ten dringendste is versterking uit
Europa aangevraagd. Daarbij komt, dat de Atji
neezen ijverig bezig zijn met 't verspreiden eener
oorlogzuchtige propaganda onder al de Maleische
stammen, tegen Nederland als den gemeenschap-
pehjken vijand. En zelfs hierbij blijft 't niet. Er
wordt een groot bond gevormd tusschen al de
Staten van den Indischen Archipel, welk bond
ten doel heeft de Hollanders te verdrijven en de
Britsche Regeering uit te noodigen tot 'l naleven
der beslaande tractalen.
Aan deze reeks van Jobs-tijdingen zal'tNeder-
landsche volk vermoedelijk wel genoeg hebben,
om met asch zich te gaan bestrooien. Desniette
min moeten wij, aan de onverbiddelijke waarheid
getrouw, hier bijvoegen, dat nog een ander en
grooter gevaar ons dreigteen oorlog met Enge
land. De Globe verklaart plechtig, dat al de trac-
taten tusschen Engeland en de Maleische Staten
behooren geëerbiedigd te worden, zelfs al zou
dit leiden moeten tot een botsing met eene
Europeesche Mogendheid, met welke (de Globe is
goedig genoeg om dit te erkennen) het voor
't overige wenschelijk zou wezen den vrede te
bewaren.
Nu we alzoo den Kraton weer hebben moeten
prijsgeven, nu onze troepen aan t muiten zijn
geslagen, geheel Indië tegen ons een bond smeedi,
en 't machtig Albion gereed slaat om ons met
zijn pantservloot te komen verpletteren zou