LEIDSCH
DAGBLAD.
i\°. 4392
A0. 1874
Maandag
8 Juni.
PRIJS DEZER COURAJÏT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.171.
Groolere letters naar plaalsruiiulo.
STA 08-BE1MCI1T KN.
De BURGEMEESTER van LEIDEN,
Gelet op art. '21 der wet van 4 December 187-2 {Staatsblad
n°. 134)
Brengt ter kennis van de ingezetenen dat in de afge-
loopen week geene personen aan de Mazelen zijn over
leden.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door plaat
sing in de Leidsche Courant.
De Burgemeester voornoemd,
Leiden, 6 Juni 1874. v. d. BRANDELER.
LEIDEN, O Juni.
Blijkens het verslag van de.) toestand dezer
gemeente over 1873, hebben de gewone kosten
van het lager onderwijs in dat jaar bedragen
73,958, terwijl de schoolgelden hebben opge
bracht ƒ28,261, onder welke kosten niet is begrepen
de som van f 28,400 voor het bouwen eener
nieuwe school en 2700 voor schoolmeubilair. Oe
Hoogere Burgerschool telde 17 onderwijzers en 150
leerlingen. Hel Rijk verleent een subsidie van
7000 'sjiars. De kosten van middelbaar onder-
■wijs bedroegen in 1873 20,652de schoolgelden
van de Hoogere Burgerschool brachten op f 7801.
Het Gymnasium telt 14 onderwijzers en 38 leer
lingen; de kosten hebben in 1873 bedragen
f 12,925; het minerval bracht op f 4325. Het
aantal studenten aan de Leidsche Huogeschool
bedroeg bij het einde des jaars: geneeskunde 128,
rechten 451, godgeleerdheid 37, wis- en natuur
kunde 80, letteren 65, te zamen 761de Rijks
instelling voor onderwijs in taal-, land- en volken
kunde telde gedurende het studiejaar 1872/73
34 jongelieden voor alle en 11 voor sommige
lessen.
Door eenige leerlingen van de Hoogere
Burgerschool en het Gymnasium was het plan
geopperd om met het derde Eeuwfeest van Lei-
dens ontzei op 3 October e. k. een historischen
optocht te houden. Op hun verzoek beproefden
vier heeren dit voornemen te verwezenlijken, en
hebben deze heden de ouders der leerlingen uit-
genoodigd met den rector en den directeur der
H. Burgerschool, benevens de curatoren en de
leden van de Commissie van toezicht, om dit
plan te bespreken. Op de ernstige bezwaren door
den rector en den directeur uiteengezet, dat daar
door het onderwijs al te veel zou lijden, is in
weerwil van de toestemming van de groote meer
derheid der aanwezigen, door die heeren besloten
aan dit voornemen geen verder gevolg te geven.
Naar wij vernemen bedragen de inschrijvingen
voor het Dunkler-concerl, op Vrijdag a. s. op Musis
Sacrum" te geven, ongeveer f 400, zoodat er nog 200
ontbreekt. Het Bestuur heeft daarom de gelegen
heid om de vercischte som bijeen te brengen lol
en met a. s. Maandag verlengd. Te bejammeren
zou 't voorzeker zijn, wanneer dit plan, om tegen
een betrekkelijk zeer geringe bijdrage eene uitvoe
ring van het geheele muziekcorps der grenadiers
en jagers nogmaals te genieten, niet kon doorgaan.
Z. K. H. Prins Alexander heeft gisteren
aan den heer burgemeester dezer gemeente een
contra-diner gegeven.
Donderdag 18 Juni, des morgens te 11
uren, zal alhier in het gebouw der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen de jaarltjksche algerneene
vergadering van de Maatschappij der Nederland-
sche Letterkunde worden gehouden.
Gisteren zijn te Amsterdam, na afgelegd
examen, tot arts bevorderd de hh. D. Bakker, geb.
te Lambertschaag; J. C. M. Simon Thomas, geb.
te Leiden, en Menno Huizinga, geb. te Burg op
Tessel.
Men schrijft aan hel Vaderland„Dezer
dagen terugkeerende van een ui stapje naar België,
las ik in de dagbladèn dat het Letterkundig
Congres te Leiden niet zal doorgaan en wel om
dat het Comité, vooral uit Vlaanderen, zoo weinig
bericht van toetreding als lid van het Congres had
ontvangen, en vooral zich zoo weinig letterkun
digen als sprekers hadden doen inschrijven. Ik
las dat bericht met verbazing. Het is toch algemeen
bekend, en dus te Leiden moet het dat ook zijn, dat
men zelden te voren opgaaf doet van zijn toetreding
als lid, en dit alleen geschiedt wanneer men op
de lijst der sprekers wil gebracht worden. Dat
dit ook in België toch het geval is, blijkt mij uil
de stellige verzekering, mij dezer dagen door de
meest bekende Vlaamsche letterkundigen gegeven,
dal zij het Congres zullen bijwonen. Ouder hen
die bepaald het voornemen hebben te Leiden te
komen, noem ik b. v. de heeren prof. Heremans,
Max Rooses, Julius Vuylsteeke, Alphonse Willems,
De Geyter, Simillion, Frans De Corl, Emanuel
Hiel en vele anderen. Wanneer men te Leiden
dus geen, zachtst genoemd, zonderling figuur wil
maken, dan hoop ik weldra van het Comité de
aankondiging te zien, dal het door de couranten
medegedeelde omtrent het niet doorgaan van het
Congres onwaar is."
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 79 —94 vol
wassen personen en van 2737 kinderen.
Aan de zwem- en badinrichting Rhynzigt
zijn gedurende deze week 2125 baden genomen;
sedert de opening van 'l badseizoen 3271.
Aangaande de Duitscfie expeditie ter waar
neming van den loop der planeet Venus voorbij
de zon, wordt ons van geachte zijde, ter nadere
opheldering van ons bericht van gisteren het
volgende medegedeeld: Wat de uitrusting der
Gazelle betreft, dit is juist, zoo ook de berichten
over de overige expedities, behalve die over
China. Deze laatste zal, uit 6 personen bestaande
(4 geleerden en 2 medehelpers), medio Augustus
per mailboot naar Shanghai vertrekken. Hier
wacht zij de Uuitsche korvet Arcona op, die
thans van Zuid-Amerika naar de Fidsji-eilanden
op reis is, onder commando van baron Von
Reibuitz. De Arcona blijfi ter beschikking der
expeditie en brengt tiaar ook naar Tshifu over,
de eigenlijke plaats der waarneming. De weten
schappelijke leiding der expeditie naar China is
opgedragen aan Dr. W. Valentiner, observator aan
de sterrenwacht alhier, wien hierloe reeds voor
geruimen tijd door de Ned. regeering verlof is
verleend.
In de te Amsterdam gehouden jaarlijksche
algerneene vergadering van het „Genootschap tot
zedelijke verbetering der gevangenen" zijn nog
enkele besluiten genomen, die vermelding verdie
nen. Op voorstel der afdeeling Utrecht is met
algerneene stemmen bevestigend beantwoord
de vraag: of het met goed zou zijn, aan de feest
viering van het vijftigjarig bestaan de een of
andere blijvende herinnering te verbinden Dezelfde
afdeeling deed vervolgens tot uitvoering van liet
vermelde besluit het voorstelden werkkring van
het Genootschap niet te bepalen bij liet bezoeken
van veroordeelde gevangenen en de zorg voor uit
de gevangenis ontslagenen, maai dien uit te strek
ken tol het ondersteunen van die preventief in
hechtenis genomenen en van die veroordeelde ge
vangenen, welke later mochten blijken onschuldig
te zijn. Vermits dit niet kon worden aangenomen
zonder verandering van het reglement, en voor
stellen lot reglementswijziging niet op de punten
van beschrijving voorkwamen, besloot de Vergade
ring, deze zaak tot het volgende jaar aan te hou
den. Na uitvoerige discussiën werd, op voorstel
der afdeeling Amsterdam, besloten dat het Ge
nootschap een door het Hoofdbestuur te formu
leeren prijsvraag zou uitschrijven over de midde
len, die kunnen strekken om den werkkring van
het Genootschap le wijzigen of uit te breiden,
opdat het in staat zij nog vollediger, dan in de
laatste 50 jaren is geschied, zijn doel le bereiken.
Na belangrijke gedachtenwisselmg besloot de
Vergadering instemming te betuigen met den door
de Algerneene vergadering der „Maatschappij van
Nijverheid" tot de Hooge Regeering gerichten
wensch, dat van Regeeringswe^e middelen mogen
aangewend worden, om de openbare dronkenschap
te beteugelen en het misbruik van sterken drank
tegen te gaan. Men besloot van die instemming
te doen blijken door een adres, waarbij zou
worden aangedrongen op het nemen van r e-
pressieve, maar geenszins van preventieve
maatregelen, vermits daarlegen vele bezwaren be
stonden. Wal die repressieve maatregelen betreft,
werd o. a. door een der buitengewone hoofdbe
stuurders, Prof. Mr. A. E. J. Modderman, van
Leiden, de aandacht gevestigd op de Fransche
wet van 1873, op die aangelegenheid, die, ruim
een jaar in werking, goed blijkt le werken. Daarin
is o. a. strafbaar gesteld hel opwekken en in de
gelegenheid stellen van jongelieden, beneden een
bepaalden leeftijd, lot hel gebruik van sterken
drank, het schenken daarvan in eenige herberg
of tapperij, aan zoodanige jongelieden, zelfs als
zij dat mochten verlangen, het zich op straat ver-
loonen in een toestand van kennelijke dronken
schap, het in dien toestand uitoefenen van som
mige beroepen of verrichten van sommige werk
zaamheden, hetzij in, hetzij buitenshuis, wanneer
daardoor gevaar voor ongelukken is te voorzien,
zooals bij koetsiers, bij hen die met brandbare
stoften omgaan enz De bovenbedoelde strafbepa
lingen, in verband mei het gebruik van sterken
drank door jongelieden zijn, volgens dien spreker,
gerechtvaardigd uit het oogpunt der Staalslus-
schenkomst tot bescherming van minderjarigen.
Mochten in het onlwerpslrafwetboek bepalingen
in dien geest voorkomen, dan zal de steun van
het Genootschap daarvoor gunstig kunnen werken,
zoo niet, dan zou hel kunnen bijdragen orn van
de Rykscommissie voor dat wetboek of van de
Regeering zoodanige bepalingen te verkrijgen. Bij
deze gelegenheid deed de spreker, medelid dier
Commissie, de gewichtige mededeeling, dat de
arbeid der Commissie zoover was gevorderd, dat
hij hoogstwaarschijnlijk nog vóór hel eind dezes
jaars publiek domein zou wo:den.
Het stoomschip Warrior is den 4den Juni
te Batavia aangekomen.
De afdeeling voor laai-, letter-, geschied
kundige en wtjsgeerige wetenschappen der Kon.
Akademie van Wetenschappen zal Maandag eene
gewone vergadering houden.
De Minister van Binnenl. Zaken heeft be
paald, dat de verkiezing van een lid der Tweede
Kamer van de Staten-Generaal in het hoofdkies
district Amersfoort zal geschieden op Dinsdag 23
Juni en de herstemming op Dinsdag 7 Juli a. s.
In de gisteren gehouden zilling der Tweede
Kamer is aangenomen een amendement \an den
heer Van Nispen: om niet alleen het r- izen zonder
verlof maar ook het wonen op een plaats, waar
de rechter volgens de wet niet wonen mag, stral-
feloos te laten.
