LEIDSCH
DAGBLAD.
JV°. 4343.
A0. 1874.
Donderdag
9 April.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Noramers0.02.
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
TRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsf 1,05.
Iedere regel meern 0.17$.
Groolerc letters naar plaatsruimte.
STADS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het adres van G. F. Gombanlt, wonende te
Arnhem, waarbij hij aan de Gedeputeerde Staten dezer
provincie verzoekt om in zijn huis aan de Hoogewoerd
nu. 1S3 een stoomketel van vijf paardekracht te mogen
doen plaatsen, ten einde aldaar eene kunstververij op te
richten.
Gelet op art. 4 van het Koninklijk besluit van 31
Januari 18*24 Staatsblad n°. 19);
Doen te welen, dat tot het hooren der eigenaars en be
woners van de naast bijgelegene en belendende panden,
ten opzichte der in form aliën de commodo et incommodo, door
Burgemeester en Wethouders zal worden gevaceerd op
het Raadhuis dezer gemeente, op Maandag den 13den
April aanslaande, 'svoormiddags te elf uren; zullende
de belanghebbenden verplicht zijn hunne bezwaren tegen
dat verzoek op dien tijd in te brengen, terwijl, bij ver
zuim daarvan, zij gehouden zullen worden zich tegen de
inwilliging niet te hebben verzet.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
v. d. BRANDELER, Burgem.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 8 April 1874.
Vergadering van den Gemeenteraad van Leiden, op Donderdag
9 April, des namiddags te twee uren.
Onderwerpen
1°. Benoeming van een Secretaris van Curatoren van het Gym
nasium. (71).
2°. Idem van eene Commissie tot voorbereiding van de uitvoe
ring der nieuwe organisatie van de Bank van Leening. (75).
3°. Idem van een stads-geneesheer. (76).
4°. Idem van een onderwyzer der 2de klasse aan de school
n°. 1 voor minvermogenden. (79)1
5°. Verzoek van J. C. De Munck, om vrijstelling van de be
taling van gabelgeld aan dc Delftscbe trekvaart. (72 en 81).
6°. Idem van A. 1\ M. Van Oordt, ter bekoming in eigen
dom van grond buiten de voormalige Wittcpoort (73 en 81).
7°. Idem van de vereeniging „Bouwkunst cn Vriendschap",
betrekkelijk de aanwijzing van bouwterrein. (74)
8°. Idem van 1*1. II. Fonteiu, om eene stoep met palen te
plaatsen, Nieuwe Rijn. (77).
9°. Suppletoire staat van begrooting, dienst 1873, van het
Werkbuis. (78).
10°. Verzoek van H. Veefkind, ter bekoming in gebruik van
grond nabij de Langegracht. (82 -en 83).
11°. Voorstel tot wijziging van de artt. 63, 64, 65, 66 en 67
der Algomeene politieverordeniDg
9 Is, tegen betaling van 10 Cents, ter Gemeente-Secretarie
in druk verkrijgbaar.
HE AlihlllhA WSt lll, VROUWENBEWEGING.
Het is een bekende voorspelling van Napoleon I
dat Amerika eenmaal een grooten invloed zou
uitoefenen op Europa en de Europeesche toestan
den. Die voorspelling, laat ons liever zeggen die
beredeneerde gevolgtrekking van een man met
zoo ongewoon helderzienden blik, heefl zich ten
volle bewaarheid. Welk land van een der overige
werelddeelen doet zich in Europa zoo krachtig
gelden als de Vereenigde Stalen van Noord-Ame-
rika? Hetzij een Alabama-quaestie de aandacht
der Europeesche kabinetten bezighoudt om eindelijk
op een vredescongres te worden opgelost; of wel
dat de spoorweg-zwendelarij hare noodlottige ge
volgen in ons werelddeel doet gevoelen, het is
altijd weder Amerika dat zijn rol speelt op het
groote tooneel der Europeesche gebeurtenissen.
Overal de vlag der Vereenigde Staten in onze
wateren, allerwegen hunne handelsnoteeringen aan
onze beurzen. Zelfs Azië, dat voor koloniale mogend
heden zooals Engeland en Nederland van zoo groot
belang is om zijne rijke producten, doet zich als
zoodanig wel passief gelden, maar treedt in veel
minder mate handelend op.
Het Amerikaansche volk, jeugdig, energiek en
krachtig, vertoont zich in zijne levensuitingen dik
wijls onder grillige, excentrieke, voor ons Euro
peanen ongewone en stuitende vormen, waaronder
echter menigmaal een prijzenswaardig beginsel
verscholen ligt. Daarvan getuigt een beweging,
die zich dezer dagen in de Amerikaansche vrou
wenwereld heeft geopenbaard.
Allerwegen trekt er het zwakkere geslacht te
velde tegen de zich aan dronkenschap overgevende
heeren der schepping, maar doet dat ahveder op
een geheel eigenaardige wijze. In tal van sleden
ziet men haar na het houden van bidstonden bij
groepen van 20 tot 300 personen in of, bij wei
gering van den toegang, voor herbergen en kroe
gen de drarikverkoopers door gebeden, smeekingen,
bedreigingen, door beeldrijke toespraken of gezang
aanmanen hun verderfelijke nering te staken, en
werkelijk niet altijd zonder vrucht. Tal van drank
huizen zijn onder den invloed van die belegeringen
reeds gesloten, zoodat zij op enkele plaatsen zelfs
geheel zijn verdwenen. Zelfs hebben de vrouwen
te Brooklyn van de directie der spoorwegmaat
schappij verkregen dat van bedwelmende dranken
viermaal hooger vracht zal worden geheven dan
van andere goederen.
Die uitkomsten mogen zeker bevredigend heeten,
en 't ware te wenschen dat men ook bij ons te
lande middelen wist te beramen om het meer
en meer toenemend drankgebruik of liever mis
bruik tegen te gaan, dien kanker vooral in ons
land, waar men 't in het verzwelgen der Hol-
landsche jenever vooral niet minder ver heeft
gebracht dan in het fabriceeren van dien drank.
De wijze waarop men aan de overzijde van den
Oceaan is te werk gegaan om de dronkenschap
te bestrijden is evenwel weer echt Amerikaanseh,
en zeker zouden wij Nederlanders niet gaarne
zien dat onze vrouwen en meisjes op de openbare
straat en in herbergen en kroegen dergelijke
demonstralies hielden.
Niettemin ligt er in de Transatlantische vrou
wenbeweging een diepe beteekenis. Zij toont aan
dat de vrouw in de maatschappij een sterke macht
vertegenwoordigt, en om die te doen gelden be
hoeft zij daartoe nog juist niet de boven beschre
ven, excentrieke wijze van handelen te volgen.
De vrouw die haar roeping goed begrijpt, zal
langs anderen weg de noodlottige kwaal, waaraan
vooral de lagere rangen onzer maatschappij lijden,
kunnen bestrijden. Of is het niet een schoon ge
deelte van haar levensdoel de ruwere zeden en
vormen van den man door haar invloed te ver
zachten? Daartoe zal zij als gehuwde vrouw in
de eerste plaats veel kunnen bijdragen door het
hoofd van het gezin een aangenaam tehuis te
bereiden. Maar al te dikwijls wordt de werkman,
als hij na volbrachten arbeid de nederige woning
is binnengetreden, van daar verdreven door de
onverschilligheid eener vrouw, die alleen in buur
praatjes belang stelt, gaande gehouden door het
gebruik van de traditioneele slappe koffie, die in
zulke ongelukkige gezinnen maar zelden van de
tafel verdwijnt; verdreven door de luidruchtigheid
van zijne twistende kinderen, die evenmin als het
inwendige der woning zijn aan te halen als een
toonbeeld der zoo hoog geroemde Hollandsche
zindelijkheid. Eenmaal op straat, is de kroeg
spoedig gevonden; zij zijn er helaas! talrijk ge
noeg voor in onze achterbuurten. De kinderen
onzer werklieden, en dezen behoeven daarom
nog juist geen bepaalde dronkaards te zijn
gewennen zich door het voorbeeld, dat zij dage
lijks voor oogen hebben, als instinctmatig aan het
denkbeeld dat het bezoek der herberg tot de
onmiskenbare rechten, ja schier tot de plichten
van het hoofd des gezins behoort. Is het wonder
dat zij zeiven op later leeftijd dat noodlottige voor
beeld volgen? En de vrouw, die er zich over
beklaagt dat zij haar man des avonds uit de her
berg moet halen, vergeet dat zij zelve er hem
heeft heengedreven.
Zeker, de vrouwen onzer werklieden konden,
door haar mannen een aangenaam tehuis te ver
schaffen, den kroeghouders meer afbreuk doen
dan hare Amerikaansche lotgenooten door open
bare demonstraties trachten te bereiken.
LEIDEN, 8 April.
De 50ste verjaardag van 's Konings zuster,
de Groothertogin van Saksen-Weimar-Eisenach,
geb. Prinses Sophia der Nederlanden, werd heden
alhier op de gebruikelijke wijze herdacht.
Dinsdag 21 April e. k. zal alhier eene
algemeene vergadering gehouden wórden van de
leden der Vereeniging tot instandhouding en be
vordering van den bloei der Kweekschool voor
de Zeevaart, des namiddags te een uur in het
gebouw dier inrichting.
De gewestelijke vergadering van het Ned.
Onderwijzers-genootschap in Zuid-Holland zal dit
jaar den 31sten Mei in Den Haag gehouden
worden. Tot de onderwerpen, die op die verga
dering zullen behandeld worden, behoorende
schoolspaarbanken, de schoolfeesten, de regeling
der schooltijden en vacanliën en de resultaten
van het Schoolverbond in deze provincie.
De Minister van Binnenl. Zaken brengt
ter algemeene kennis, dat volgens bij hem inge
komen ambtsberichten, in de week van 29 Maart
tot 4 April jl. aan Aziatische cholera zijn over
leden 1 persoon te Rotterdam en 1 te Utrecht.
Ter uitvoering van hét Koninklijk besluit
nopens de voorrechten, aan militiens toegekend,
heeft de Minister van Oorlog ter kennis van de
militaire autoriteiten gebracht, dat de fijne
uniform, die door lotelingen voor eigen rekening
buiten dienst mag worden gedragen, moet ver
vaardigd zijn uit gelijke stoffen, als waaruit de
kleeding voor onderofficieren bestaat, en naar de
bestaande modellen moet worden gesneden.
Bij Kon. besluit zijn gemaakt de navol
gende bepalingen omtrent het bedrag der sommen,
welke gedurende het loopende jaar bij de land
macht voor het werffonds worden te goed gedaan,
te weten voor ieder korporaal-milicien bij die
regimenten en bij het corps pontonniers, die zich
voor den tijd van zes jaren verbindt om als
vrijwilliger, en voor hem die, in de termen
vallende om met groot verlof te worden gezonden,
het verlangen te kennen geeft om onder de
wapenen te blijven zonder zich als vrijwilliger
te verbinden, of die, met groot verlof zijnde,
verlangt onder de wapenen te komen, gelijke
sommen als voor de in die gévallen verkeerende
miliciens van het wapen der infanterie zijn vastge
steld. De korporaals-milicien bij de artillerie
genieten de soldijen, zooals die naar gelang van
het corps waartoe zij behooren, voor de vrij
willig dienende korporaals van dat wapen z'yji
vastgesteld.
De Algemeene Rekenkamer heeft bezwaar
gemaakt tegen enkele uitgaven van Regeerings-
wege gedaan voor inrichtingen en voorwerpen,
ten behoeve van het gebruik der havens enz., te
Vlissingen. De Regeering meent dat het maken
en leveren van die inrichtingen en voorwerpen
behoort tot de voltooiing van het werk; zij heeft
nu een wetsontwerp ingediend om de verevening
dier vorderingen ten lasle van de begrooting voor
den aanleg van Staatsspoorwegen te brengen.
Overigens wenscht de Regeering, zoo mogelijk,
de exploitatie der havens te Vlissingen toe te
vertrouwen aan de particuliere industrie, te beproe
ven aan deze het maken van gebouwen en inrich
tingen, alsmede de bezorging van gereedschappen
