LEIDSCH
DAGBLAD.
N". 4334.
A°. 1874.
Vrijdag
27 Maart.
EEN GOEDE GELDBELEGGING.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per postn 1.40.
Afzonderlijke Nommersn 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
?an Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1G regelsf 1.05.
Iedere regel meern 0.17J.
Grootcre letters naar plaatsruimte.
Waarin zullen we ons kapitaal beleggen?
Die vraag is, na zoo rnenig afschrikkend verschijnsel
op financieel gebied, in den laatsten tijd zeker door
velen gedaan, zonder dat zij er een voldoend ant
woord op ontvingen. Men is huiverig anderen raad
te geven, waar men zelf maar al te dikwijls in
het duister rondtast. Daarom achten wij het onzen
plicht onze lezers er op te wijzen, zoodra zich de
gelegenheid voordoet om hunne fondsen op solide
en, wat zeker ook geen onverschillige zaak is,
tevens nuttige wijze te plaatsen.
Die gelegenheid biedt zich op dit oogenblik aan
door de uitgifte vanwege de Rotterdamsche Han-
delsvereeniging van f 10,000,000 nominaal in
40,000 aandeelen, voor Leiden ten kantore van
de heerer. Lezvvijn Eigeman en Van der Spruyt
De Graaf. AVel bedraagt hel maatschappelijk
kapitaal 15 millioen in (50,000 volgefourneerde
aandeelen, maar de resleerende 20,000 aandeelen
worden door de oorspronkelijke inschrijvers ge
reserveerd, en ziedaar naar onze meening reeds
een voldingend bewijs voor de soliditeit der onder
neming.
Na vaststelling der staluten op 12 Sept. 1872
werd hel geheele kapitaal door de oprichters ge-
teekend, en men besloot geen aandeelen aan het
publiek aan te bieden, voordat de levensvatbaar
heid der zaak eenigszins zou zijn gebleken, zeker
een prijzenswaardige handelwijze, die alle aan
spraak op vertrouwen geeft. In art. 4 van die
statuten is het doel der Vereeniging aldus om
schreven „het drijven van handel en het doen
van ondernemingen in den uitgebreidsten zin,
voornamelijk met het oog op de bevordering en
ontwikkeling van den handel, de scheepvaart en
de nijverheid van Nederland in het algemeen en
Rolterdam in het bijzonder." Daartoe wordt in de
eerste plaats gerekend het vereischte kapitaal tot
uitbreiding van den invoer- en doorvoerhandel,
terwijl en dit is een opmerkenswaardig punt
alle zuiver financieele ondernemingen buiten aan
merking blijven.
Verre echter van naar een monopolie, naar
alleenhandel te streven, ligt het ook op den weg
der Vereeniging goed werkende zaken en inrich
tingen te helpen ontwikkelen of tot stand brengen.
Ter bereiking van die verschillende doeleinden
werd besloten mede te werken aan de zoo drin
gend noodige uitbreiding van Rotterdam naar de
zijde van Feijenoord en nam men daartoe de reeds
vroeger door een aanial binnen- en buitenland-
sche financieele inrichtingen met het gemeentebe
stuur van Rolterdam aangeknoopte onderhande
lingen over, met het gevolg dat er een con
tract tot siand kwam, waarbij de Vereeniging
tegen storting van een waarborgkapitaal van een
millioen gulden in het bezit komt van 100,000
meters bouwgrond in eigendom en 300,000 meters
in erfpacht voor 99 jaar, de eersle bestemd tot
wederverkoop, de laatste tot den aanleg van een
handelsterrein met dokken, entrepots, enz. Ten
bewijze dat de Vereeniging met bedaarden tred
en langs veiligen weg voortschrijdt, zij hier tevens
opgemerkt, dat zij zich door een overeenkomst
met de directie van het Vrij Entrepot de zeker
heid heeft verschaft dat van hare inrichtingen
algemeen zal worden gebruik gemaakt.
Hoewel Rotterdam bij voorkeur het terrein van
de werkzaamheid der Vereeniging is, huldigt zij
toch geen bekrompen uitsluiting der belangen van
andere plaatsenvandaar b. v. haar deelneming
aan de „Maatschappij tot exploitatie van gron
den te Vlissingen". De tweede handelsstad des
Rijks in bloei te doen toenemen en met haar
geheel Nederland, dat is hier de leuze. Daarom
worden ook, in vereeniging met 17 geachte firma's,
pogingen aangewend tot uitbreiding van ons bin-
nenlandsch spoorwegnet, een zaak die wellicht
ook voor onze stad en hare omstreken van belang
zou kunnen worden.
Een ander lofwaardig streven is het bevorde
ren der oprichting of exploitatie van industrieele
ondernemingen, waarondir wij slechts vluchtig ver
melden Heinekens Bierbrouwerij-Maatschappij, de
Rolterdamsche Suikerraffinaderij en, niet 't minst,
de Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaartmaat
schappij.
Onder de belangrijke handelsoperatiën die, ter
vermijding van al te groote risico's, veelal met
andere huizen gezamenlijk worden gedreven, komt
o. a. voor de imporiatie van indigo voor circa 2
millioen gulden.
En nu de financieele resultaten van het eerste
boekjaar? Zij mogen inderdaad meer dan vol
doende heeten. Immers, van '1 Oei. 1872 tot
31 Dec. 1873 met l'/2, 3 en -4'/2 millioen wer
kende, naar gelang der stortingen, kreeg men
een batig saldo van 445,061.731/1, wat een
jaarlijksche rente van 1 O*5/16 pCt. aanwijst, zoo
dat na storting in de reservekas enz. een divi
dend werd uitgekeerd van 7"/2 pCl.
Zeker, der onderneming is een schoone toe
komst weggelegd. Wie haar door het nemen van
aandeelen ondersteunt, zal zich niet alleen een
goede geldbelegging verzekeren, maar, wat nog
vrij wat meer beteekent, een schoon doel helpen
bevorderende verhooging van de welvaart eener
groote stad, ja van het geheele land. In die
jeugdige Vereeniging zien wij een gelukkig voor
teeken van het ontwaken van den ondernemings
geest, dat weldadig zal werken in alle rangen
der maatschappij en voor den werkman niet het
minst. Ziedaar een gezonde oplossing der sociale
quaestiede activiteit van het kapilaal in handel,
scheepvaart en industrie.
Moge Leiden door een ruime inschrijving too-
nen dat het in die richting wil medewerken
LEIDEN, 36 Maart.
Nu het zilveren kroningsfeest langzaam aan
nadert en zelfs reeds bij voorbaat in enkele
gemeenten gevierd is, vinden wij het niet te
onpas mede te deelen, wat men op 12 Mei hier
ter slede denkt te doen.
De Commissie voor de feestviering is naar wij
vernemen van plan, niet om eene algerneene
illuminatie te doen plaats hebben, zooals reeds
door dezen en genen beweerd werd, rnaar om
een gedeelte der stad, dat zicli daartoe bijzonder
leent, meer speciaal in te richten als feestterrein,
hetgeen voor de burgerij minder kostbaar is en
tevens een goed effect zal maken.
De Commissie stelt zich voor, de Paardensteeg,
Bloemmarkt enz. tot en met de Karnemelksteeg
te verlichten en daarvoor de hulp van de bewoners
dier straten in te roepen. Drie muziekcorpsen
zullen over die ruimte verdeeld worden, 's Morgens
zullen zich alle schoolgaande kinderen vereenigen
om een optocht te houden, waarna zij op eenige
versnaperingen onthaald worden, 's Middags groote
parade en van 3 tot 5 uren volksspelen op de
Beestenmarkt en in dien omtrek.
Ter uitvoering van dit plan is noodig f 4000,
waarvan tot nu toe 1968 is bijeengebracht. Er
is dus op verre na niet genoeg, ook al geefl het
gemeentebestuur eene toelage.
Leiden mag echter in deze niet bij andere ge
meenten achterstaan en wij wekken daarom allen
op, om door ruime bijdragen alsnog de Commissie
in staat te stellen een feest te geven, dat de
academiestad waardig zij.
Bij den penningmeester der Feestcommissie'
den heer J. J. Krantz, kunnen de inschrijvings
biljetten bezorgd worden, en mochten er zijn, die,
ook al hebben zij hun biljet reeds ingezonden,
nog tot verdere ondersteuning bereid zijn, dan zal
de Commissie gaarne hunne giften in ontvangst
nemen en hun daarvan later het bewijs van ont
vangst doen geworden.
Bij Kon. besluit zijn lot vertegenwoordigers
van Nederland op het internationaal plantkundig
congres, hetwelk in de maand Mei e. k. te Florence
zal worden gehouden, benoemd de heeren Dr. W.
F. R. Suringar, Dr. N. W. P. Rauwenhofi' en Dr.
P. De Boer, hoogleeraren Ie Leiden, Utrecht en
Groningen.
Z. M. heefl benoemd tot adviseurs voor de
instandhouding der voorwerpen van vaderlandsche
oudheidkunde, geschiedenis en kunst, de heeren
Mr. C. Fock, te 's-Gravenhage, voorzitter; Dr. C.
Leemans, te Leiden, onder-voorzitterJhr. Mr. V.
E. L. De Stuers, te 's-Gravenhage, secretaris; P.
J. H. Cuypeis, te Amsterdam; Mr. A. J. Enschedé,
te Haarlem; E. Gugel, te Delft; Jhr. J. R. T.
Ortt, te Haarlem; Mr. C. Vosmaer en J. Weissen-
bruch, te 's-Gravenhage.
Tot hoogleeraar in de faculteit der godge
leerdheid aan de Groningsche Hoogeschool is be
noemd Dr. J. Cramer, predikant te Amsterdam.
De Minister van Financiën vestigt de aan
dacht der belanghebbenden op de gelegenheid tot
verzending der correspondentie naar Ned. Indië,
door middel van het stoomschip Harringtonvan
de Commercial Steamship Company, waarvan het
vertrek uit Rotterdam in den nacht van 4 op 5
April is bepaald. De daarmee te verzenden cor
respondentie behoort uiterlijk in den namiddag
van 4 April te Rotterdam aangekomen te zijn.
De afdeeling voor wis- en natuurk. weten
schappen der Kon. academie van weienschappen
zal a. s. Zaterdag eene gewone vergadering houden.
De gewone audiëntie van den Minister van
Binnenlandsche Zaken zal op Zaterdag 28 dezer
niet plaats hebben.
Het Ned. stoomschip Borneo, van Batavia
naar Nieuwediep, is 24 dezer te Suez aangeko
men en het Kanaal ingegaan. Alles wel aan boord.
Het had in de Roode Zee zeer veel slecht weer
doorgestaan. Het Ned. stoomschip Holland, kapt.
Boon, is door het gouvernement bevracht van
Batavia naar Atjin. Het Ned. stoomschip Am
sterdam, van Middleshro' naar Java, is 21 dezer
te Gibraltar gearriveerd en heeft den volgenden
dag de reis voortgezet. Alles wel.
Naar men verneemt, bestaat bij het Depar
tement van Oorlog het plan, om de hoofdcur
sussen voor de onderofficieren der infanterie te
's-Hertogenbosch en Maastricht tot éen te ver
eenigen en deze te verplaatsen naar Breda. Het
personeel ter instructie der infanterie aan de Kon.
Militaire Academie aldaar zou dan met het onder;-
wijs belast worden. Door dezen maatregel zal het
