LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4249.
Maandag
A0. 1873.
15 December.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.—.
Franco per posl1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
TRIJS DER ADVERTENTIE?!
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.17$.
Groólere lellen? naar plaatsruimte.
LEIDEN, 13 December.
Prof. D. Bierens de Haan is benoemd tot
lid van de Deensche Academie van Wetenschap
pen te Kopenhagen.
Gisteravond werd in onzen schouwburg de
opera Zampa van Hér old opgevoerd. Pteeds de
schoone ouverture, door het orkest op uitmun
tende wijze gespeeld, bracht het vrij talrijke publiek
in eene aangename stemming. Schoone opgewekte
muziek, die van de „Zampa", vooral als ze zoo
uitmuntend vertolkt wordt als dit gisteravond ge
beurde. M. Jourdan vervulde de titelrol, en deed
dat op hoogst verdienstelijke wijze. Men heeft
van dezen zanger, tijdens zijn debuut, gezegd,
dat hij blijkbaar ondervond „des années ïirré-
parable outrage." Wie hem echter ten onzent
voor veertien dagen in „l'Ombre" en gisteren
weer in „Zampa" heeft gehoord, zal moeten be
kennen dat daarvan al bijzonder weinig blijkt,
maar dat de tenor-léger integendeel voor zijn
emplooi uitstekend geschikt blijkt te zijn. Zijne
voordracht van het drinklied in de eerste acte
van „Zarnpa" was zonder overdrijving meesterlijk
en verdiende het daverend applaus, dat er op
volgde, ten volle: een blijk van waardeering,
waarvoor de zanger zijne erkentelijkheid betuigde
door het schoone lied te herhalen.
Ook de darnes Mezeray (Camille) en Massart
(Ritta) zongen en acteerden uitmuntend. Wat
de actie betreft kan van de heeren Bourdais en
Staveaux (Capuzzi en Dandolo) hetzelfde worden
gezegd. De heer Bonnet beviel ons minder, en
wij meenen met grond te mogen betwijfelen of
hij wel volkomen geschikt is voor de rol van
Alphonse.
Maandag-avond zullen de Noordsche zange
ressen nogmaals hier ter stede optreden. Voor
hen, die verzuimden haar eerste concert bij te
wonen, doet ons dit inderdaad genoegen. Zelfs
gelooven we, dat velen van hen, die de eerste
maal tegenwoordig waren, zich zullen laten ver
lokken, haar nogmaals te gaan hooren. Want
waarlijk, het vijftal Zweedsche dames mag op
de belangstelling van ieder, die gevoel heeft voor
schoonen en liefelijken zang, volkomen aanspraak
maken.
Gedurende deze week zijn in het Werkhuis
alhier dagelijks van 96109 volwassen personen
en van 2942 kinderen opgenomen.
Wij maken onze lezers opmerkzaam op de
advertentie der „goedkoopste leesinrichting van
binnen- en buitenlandsche tijdschriften". De onder
nemer heeft volledigheid, degelijkheid en verschei
denheid weten te vereenigen in hetgeen hij te
lezen biedt.
Het stoomschip Koning der Nederlanden
kapitein Braat, is Donderdag, des morgens te 9
uren, me' volle lading en een aantal passagiers
van Batavia vertrokken.
Van Reuter's Office is het volgend tele
gram ontvangen: Penang, 12 December. Den
9den dezer zijn 9000 man Nederlandsche troepen
zonder tegenstand in Atjin aan wal gebracht.
Uit een dezen nacht van den luitenant-
generaal Van Swieten ontvangen telegram, gedag-
leekend Penang 13 dezer, blijkt dat bij Pedro-
pur.t beneden de Atjin-rivier ter reede van Atjin j
met volkomen succes was geland onder het vuur
des vijands. Aan onze zijde zijn geene dooden ge
vallen. Slechts enkelen werden gewond. De gene
raal Verspijck leidde de eerste operatie. Zee- en
landmacht wedijverden om het voordeel te behalen.
Aan den goeden uitslag bracht het vuur der
marine veel toe. De geest onder de troepen, on
danks het verlies aan de cholera, waaraan maar
éen officier overleed, was uitmuntend. Men zou
zich te Kwalagighen vestigen.
De Tweede Kamer heeft heden het hoofd
stuk financiën aangenomen met 39 tegen 17
stemmen. De beraadslagingen over oorlog zijn aan
gevangen. Maandag voortzetting.
De minister van financiën brengt ter ken
nis van belanghebbenden, dat in de maand April
aanstaande, in het lokaal van het departement
van financiën, een vergelijkend onderzoek zal plaats
hebben van adspiranlen voor de betrekking van
surnumerair bij het vak der posterijen, waartoe
minstens twaalf plaatsen ter vervulling worden
opengesteld. De adspiranten behooren zich voor 1
Maart a. s. bij een op zegel geschreven request
tot den Minister te wenden.
Naar men verneemt zal Dr. B. Ter Haar,
de oudste hoogleeraar bij de theologische faculteit
te Utrecht, eerlang zijn emeritaat aanvragen.
Dr. G. H. Lamers, predikant in Den Haag,
is voornemens in het begin van het volgend jaar
een damescursus over de Godsdienstwetenschap
te openen.
De arrondissements-rechtbank te Amsterdam
heeft voor de vacante plaats van rechter plaats
vervanger een drietal opgemaakt, bestaande uit
de heerenMrs. H. N. Teding van Berkhout,
W. H. Elias en A. A. Van der Mersch, advocaten
te Amsterdam.
Uit Den Haag wordt aan de M. C. mede
gedeeld dat aldaar voor het nationale geschenk
aan den Koning op 12 Mei 1S74, door de commis
sie ad hoe omstreeks f 6000 is ingezameld. Er
waren oorspronkelijk twee commissiën, eene zoo
genaamd uit de burgerij, welke echter zich zelve
had gevormd, en eene officieele, door den gemeen
teraad benoemd. Die beide commissiën hadden
zich vereenigd en huis aan huis inschrijvings-bil-
jetten rond laten bezorgen, die in de afgeloopen
week door de leden der vereenigde commissie
twee aan twee waren opgehaald.
De examens van officieren van gezondheid
en militaire apothekers voor hoogeren rang zullen
niet meer te Utrecht, maar te Amsterdam plaats
hebben.
Door het Hoofdbestuur der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen is als vervolg op vroegere vra
gen aan de bestuurders der departementen de vraag
gericht, ter overweging in de departementen
„Welke middelen kunnen in het algemeen gebe
zigd worden om overleg en eensgezindheid tus-
schen arbeidgevers en arbeiders te versterken of
aan te kweeken, en in hoeverre kunnen tot be
vordering van dit overleg de P*aden van bemid
deling ook hier te lande nuttig werkzaam zijn
en aanbeveling verdienen?" Vóór ultimo Februari
1874 wordt het antwoord gewacht.
Daar somwijlen meerderjarigen, die buiten
hunne woonplaats zonder middelen van bestaan
worden aangetroffen, derwaarts onder politige-
leide worden teruggebracht en voor dien maat
regel, ook al geschiedt dit niet tegen hun wil, geen
grond te vinden is in de wet, alsook met het oog op de
moeielijkheden welke daardoor, ten opzichte van
de ondersteuning van armen voor het administra
tief gezag kunnen ontstaan, heeft de minister van
justitie in eene aanschrijving aan de procureurs
generaal, fungeerende directeuren van politie
verzocht zooveel mogelijk tegen zoodanige hande
lingen te willen waken.
t Van Wijk bij Duurstede wordt gemeld:
Ofschoon de Lek voor onze slad nog vrij is van
ijs, maakt het vele ijs in den Krommen Rijn het de
scheepvaart zeer moeilijk, zoodat de beurtschippers
op Utrecht en Amsterdam besloten hebben de
vaart voorloopig te staken.
Naar uit Rotterdam wordt gemeld bestaat
het plan aan de diergaai'de aldaar een belangrijke
uitbreiding te geven door kanhechtirig van één
weiland aan de overzijde va'n den Diergaarde-
singel. Na voltooiing van den Staat'sspoorwëg zóu
rnen het stationsgebouw van den Höllhndschèn
spoorweg willen aankoopen en tot hoofdingang
inrichten.
Amsterdam heeft een gevoelig verlies ge
leden door het overlijden van den heer Abraham
Oltmans. Hij was de laatste van hét driëtal broe
ders die in verschillend opzicht verdiénöten be
zaten. Op letterkundig gebied verwierf de oudste
broeder, Jan Oltmans, zich een eervollen naam
de tweede broeder, Alexander, wijdde zijne stu
diën aan de beeldende kunsten en heeft als
bestuurder van de maatschappij Arti el Atnicitiae
aan de kunst en hare beoefenaars onwaardeer
bare diensten bewezen. De nu overleden Abra
ham Oltmans bewoog zich meer uitsluitend op
het veld der dierkundige wetenschap. De werken
door hem in het Museum eri de Boeker'y van
het Kon. Zoöl. Genootschap nagelaten getuigen,
wat nauwgezet onderzoek en volhardende vlijt
vermogen.
Blijkens een bericht van Zr. Ms. consul-
generaal te Lissabon, is de quarantaine in de
havens van Portugal opgeheven voor alle schepen
uit Nederlandsche havens gekomen sedert 21 Novem
ber jl.
Bij beschikking van den minister van kolo
niën zijn de ketelscheepmaker der 2de klasse
J. F. .1. Van den Berg en de scheepstimmerman
der 3de klasse M. W. Roggeveen, beiden van
's Rijks werf te Amsterdam, gesteld ter beschik
king van den gouverneur-generaal van Ned.-
Indië, om te worden geplaatst de eerstgenoemde
als vice-cornmandeur levens ketelscheepmaker, en
de laatstgenoemde als vice-commandeur voor het
vak van scheepsbouw bij een der marine-etablis
sementen daar te lande.
Bij beschikking van den Minister van
Koloniën zijn de hulponderwijzers A. Croes en
W. F. H. Bouhuys gesteld ter beschikking van
den gouverneur-generaal van Nederlandsch Indië,
om te worden benoemd tot onderwijzer der derde
klasse voor den dienst daar te lande.
Gemengd Nieuws.
Te Leeuwarden is het de politie ge
lukt, Donderdag-nacht een beruchten en voor de open
bare veiligheid zeer gevaarlijken dief aan te houden,
na het plegen van een diefstal van manufacturen,
door middel van het opschuiven van een raam
en inklimming in een winkelhuis op den Eewal
aldaar. De verdachte was den 12den Januari
187*2, na eene detentie van vijftien jaren, uit
het tuchthuis ontslagen, en had vroeger ook
reeds twintig jaren in die gevangenis doorge
bracht.
In de fabriek van de heeren Lister
en Co. te Halifax heeft, ten gevolge van eene
gasontploffing, een hevige brand gewoed. De ramp
ontstond doordien een gaswerker met een niet-
gesloten lantaarn in de nabijheid van den gas
meter kwam, welken hij bezig was te repareeren.
De ontploffing was zoo hevig, dat drie verdie
pingen geheel uit elkander sloegen en het ge-
heele gebouw in een oogenblik in vlam stond.
Het redden der meisjes, die in de fabriek werk-