FEUILLETON.
HET SCHIJNGELUK.
N°. 4039.
Woensdag
A0. 1878.
9 April.
STADS-BERICHTEN.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 8 maanden8.00.
Franco per poat8.86.
Afzonderlijke Nommew0.06.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DBB ADVKRTENTIKN.
Voor iederen rtgelƒ0.1*.
Grootere letten naar de plaateroimte die dj beslaan.
JACHT en VI8SCHEBIJ.
Db BURGEMEESTER van LEIDEN brengt ter
;ennis van hen, die zich voor het aanstaande Seizoen
873/74 in het bezit wenschen te zien van Jacht-
if Vlschacten, of wel van eene kostelooze vergunning
it uitoefening der visscherijdat de blanco ver-
ceksohriften ter bekoming daarvan gratie verkrijg-
iaar zijn ter Gemeente-Secretarie, alwaar zij, behoor-
ijk ingevuld en onderteekend, vóór den 15 den April
lezes jaars moeten terugbezorgd zijn, ten einde als-
lan aan den Commissaris des Konings in deze Pro-
incie te worden ingezonden.
Tevens wordt ter kennis van belanghebbenden
;ebracht, dat blanco verzoekschriften tot bet bekomen
;an buitengewone machtiging tot het verdrijven van
chadelijk gevogelte, het schieten van konijnen en ander
chadelijk gedierte, hel visechen alt het water met ijt
idekt it eu het tcheppen van kleinen vitch alt aai voor
'e dobbers, van heden af, mede gratii ter Gemeente-
lecretarie ter invulling verkrijgbaar zijn gesteld.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 12 Maart 1S73.
Gaarne vestigen wij de bijzondere aandacht op
de hierachter voorkomende advertentie van de
firma Wed. J. Hefftrich alhier, waaruit blijkt,
dat het spuitwater, door haar geleverd, blijkens
eeu onderzoek van den heer Dr. de Loos, direc
teur onzer hoogere burgerschool, volkomen on
schadelijk is.
Terwijl men zich in den laatsten tijd zeer
angstvallig heeft getoond, de verfrisscheode drank
te gebruiken, zal 't veleD zeker aangeoaam zijn
te vernemeD, dat men met gerustheid bet spuit-
waler van de firma Hefftrich kan drinken.
LEIDEN, 8 April.
De Kamer van koophandel en fabrieken alhier
eeft een antwoord gericht aan die te Haarlem
;t wederlegging van de door deze betoogde nood-
lelijkheid om rechtbanken van koophandel op
richten.
Zij kan de conclusie van het adres der Kamer
te Haarlem niet aanraden, ondersteunen of aan
bevelen. „Maar," zegt zij aan het slot van haar
autwoord, „al keurt men het middel om het
loei te bereiken af, is het toch zeer wenschelijk,
lat het doel, hetwelk met dit adres beoogd wordt,
lereikt worde. Dat de voorschriften der wet zijD
overeenstemming met de behoeften der maat-
Ichappij, dat zij gelijken tred houden met hare
erauderende toestanden, rechtsbegrippen en be-
inselen, dat de rechtsvormen, de middelen en
ijzen om in zijn recht gehandhaafd of er in
orsteld te worden, zoo eenvoudig en onkostbaar
logelijk zijn, is de eisch Diet van den handel alleen,
naar van iedereen. De handelaar als zoodanig heeft
;eeDe aanspraak op een ander, een beter, een
oedkooper recht dan de overige burgers van den
itaat hebben. Maar, als burger van den Staal heeft
er alle aanspraak op en in alle geschillen,
nverschillig of zij over onderwerpen van handel
f over andere onderwerpen loopen. Op deze ge-
leenschappelijke aanspraak, op deze behoefte aan
eugdelijke rechtsregels, aan eenvoudige en on-
;ostbare rechtsbedeeling, kan de aandacht van
egeering en Vertegenwoordiging niet te zeer
iveatigd worden, en wij zijn er de Kamer van
asrlem erkentelijk voor, dat zij, in haar adres,
deze algemeen gevoelde en erkende behoefte
[nogmaals heeft gewezen."
De negeiienveertigste verjaardag van 's Konings
ister, de groothertogin vaD Saksen-Weimar-Ei-
mach, geb. prinses Sophia der Nederlanden,
erd heden alhier op de gebruikelijke wijze
'evierd.
Bij de hedeD gehouden verkooping van Cokes
op het Raadhuis alhier, van partijen van 100,
50, 10 en 5 hectoliters, wareD de hoogste prijzen
f 45, 22.50, f 4.60 en 2.25de laagste 45,
22.50, f 4.50 en f 2.25.
Zaterdag had in Diligentia in den Haag de aan
gekondigde algemeeDe vergadering plaats der „Al-
gemeene Kiesvereeniging in Nederland", die door
een aantal leden uit verschillende plaatsen des
rijks werd bijgewoond.
Zij werd geopend met een rede des voorzitters,
waarin hij o. a. betoogde dat de beginselen, door
de vereeoigiug voorgestaan, inderdaad waren de
eenig liberale, in tegenstelling van het zooge
naamde „liberalisme" waarvan eeD zekere par
tijschap zich hier te lande had meester gemaakt
en waardoor deze zich verbeeldde de eeoige dra
ger van liberale beginselen te zijn. Het betreu
rende dat de beginselen der algemeene kiesver
eeniging niet meer en beter door het volk wer
den gekend en begrepen, wekte hij alle leden op
dat ieder in zijn kring tot eene ruimere openbaar
making en verspreiding daarvan zou medewer
ken, waarvan, naar spreker vertrouwde, het ge-
wenschte gevolg zou zijodat meerdere kiezers tot de
vereeDiging toetreden dan vooralsnog bet ge
val is.
Hierna had o. a. een uitvoerige gedachteuwis-
seliDg plaats over de wijze waarop door de ver-
eeuigiog zelf, officieel, tot de publiekmaking van
haar programma kon worden medegewerkt, waar
bij niet onduidelijk uitkwam de afkeer, dien het
meerendeel had, van de overdreven partijdige po
lemiek van sommige „conservatieve" bladen, vooral
van het Haagsche Dagblad, dat zich wellicht voor
stelde door partijdigheid en verderfelijke geloofs-
inmenging der partij te dienen, doch waarvan
zij volstrekt niet gediend wilde zijn.
Men vroeg daarentegen steun voor de Noordstar,
die met meer bezadigdheid geschreven werd, doch
te weinig debiet had om als hoofdorgaan te
dienen.
Op voorstel des voorzitters werd vervolgens be
sloten het programma der kiesvereeniging, neder-
gelegd in hare statuten, te doen opnemen zoowel
in de hoofdorganen van verschillende richting als,
voor zoover hare middelen mochten reiken, ook
in de voornaamste provinciale bladen.
Candidaten-besprekiDg voor de aanstaande perio
dieke aftreding der leden van de Staten-Generaal
had in die vergadering niet plaats; de voorzitter
achtte dit minder gewenscht en in vele gevallen
ook onpractisch. Het bestuur oordeelde het beter
door locale kiesvereenigingen caDdidaten te laten
stellen eu dan waar men kans van slagen
zag die candidaturen op zeer krachtige wijze
te 9teuneD.
Daartoe werden ten slotte geldelijke bijdragen
ingezameld.
Bij gelegenheid van de jaarlijksche toekenning
van belooningen door de Maatschappij van Ac-
clirnatatie te Parijs is o. a. aan onzen landgenoot,
den heer Polvliet, de gouden medaille toegewe
zen voor het opkweeken van vogels.
Ebd brochure vau den heer K. van Rijn, inge
nieur bij de Amsterdamsche Kanaalmaatschappij,
bevat eeu duidelijk, uitgewerkt plan van hoogst-
belaugrijke verbeteringen, uit te voeren te Zaan
dam, in verband met het weldra voltooide Noord-
zeekanaal. AaD den schrijver werd in de maaDd
Juni jl. door het gemeentebestuur van ZaaDdam
opgedragen bovenbedoeld plan, met bijbehoorende
begrooting, te ontwerpen.
De kosten van het geheele werk worden be
groot op 998,000, waartegenover staat eene som
van 219,800, verkregen grootendeels uit de aan
winst van 50 hectaren bouwterrein, bouwgrond
enz. De werkelijke kosten zijD dps ongeveer 8
tonnen gouds, waarvoor de gemeente zou ver
krijgen, niet slechts eene uitmuntende verbinding
met het Kanaal, eene goede haven en houtha
ven, maar nog bovendien een ruim terrein voor
uitbreidiog der gemeente, aanleg van fabrieken,
pakhuizen en werven enz.
Het werk zou binoen drie jaren voltooid kun
nen zijn.
Volgens de Londensche llailway News van jl. Za
terdag, is een bekwaam ingenieur op dit oogen-
blik bezig met het doen der noodige studiën en
opmetingen van de beide harens van Harwich
en ThameshaveD, om te beslissen welke van deze
twee de grootste voordeelen aanbiedt als een puDt
van aankomst en vertrek voor een regelmatigen
stoombootdienst tusscben Engeland en VlissiDgen,
ten einde daardoor de middelen van internatio
naal verkeer te verbeteren.
Een spoedige voltooiing van de havenwerken
te Vlissingen zal dit plan ongetwijfeld zeer in de
hand werken.
Bij Koninkl. besluit van 15 Maart jl., te vinden
in de Gemeentestem van gisteren N". 1123, is een
belangrijke beslissiog genomen omtrent den samen
hang van het lager en middelbaar onderwijs.
De gemeenteraad vaD Zalt-Bommel heeft name
lijk in het vorige jaar het onderwijs aan de school
voor meer uitgebreid lager ouderwijs ingekrom
pen tot de vakken a tot i en de beginselen van het
Fransch.Toen Ged. Staten van Gelderland die rege
ling niet wilden bekrachtigen, is de gemeenteraad
in beroep gekomen, op grond, dat aaD uitbreiding
van het lager onderwijs geen behoefte bestaat,
omdat in de gemeente een rijks-hoogere-burger-
scbool is gevestigd, waar de vreemde talen en de
wiskunde worden onderwezen. Bij het koDinkl.
besluit is echter het besluit vau Gedep. Staten
gehandhaafd en beslist: „dat wel aan de hoogere
burgerschool met 3jarigen cursus bet ouderwijs
ook aanvangt met de beginselen der levende talen
en der wiskunde, maar dat de wijze waarop bet
onderwijs déar wordt gegeven, uit den aard der
zaak geheel verschillend is van die, welke op de
lagere scholen van toepassing is
„dat ook de uitgaven, voor schoolgeld en boe-
kenrekeniug aan de hoogere burgerschool ver-
eischt, veel meer bedrageu dau aan eene lagere
school
„dat dus de li. B. school met 3jarigeu cursus
niet kan geacht worden de school voor in. u. 1. o.
te vervangeD
„dat onderscheidene ouders in de gemeente voor
hunne kinderen m. u. 1. o. verlangendat men
dus moet aanoemeo, dat de behoefte aau uitbrei
ding van het openb. lager onderwijs bestaat en
dat zelfs niet beweerd is, dat die uitbreiding on
mogelijk zou zijn;
„dat onder die omstandigheden gevolg moet
worden gegeveo aan bet gebiedend voorschrift van
art. 16 2de al. der wet van 1857, om de vakken
kp van art. 1, waaraan behoefte bestaat, in het
lager onderwijs op te nemen.
Van wege den Minister van Binnenlandsche
Zaken wordt ter algemeene kennis gebracht, dat
in de maand Juni aanstaande gelegenheid zal
worden gegeven tot het afleggen der examens,
vermeld in artt. 4, 5 en 8 der wet van 1 Juni
1865 (Staatsblad n0. 59), ter verkrijging van het
diploma en van acten van bevoegdheid als arts,
of hulpapotheker, in art. 16 vermeld.
Zij, die tot de examens wenschen te worden
toegelaten, worden verzocht daarvan vóór 15 Mei
e. k. schriftelijk opgave te doen aan den voorzit
ter der commissie van examen:
voor het natuurkundig examen, den boogleeraar
Dr. C. A. J. A. Oudemans, te Amsterdam;
voor bet geneeskuodig exaineo, den hoogleeraar
Dr. G. 1. Loncq C.-Jzo., te Utrecht, en
voor het examen van hulp-apotheker, den hoog
leeraar Dr. J. W. Gunning, te Amsterdam.
Met ingang van den 9den dezer zal bet Rijks-
telegraafkantoor te Oostburg open zijn: op werk
dagen van 8 tot 11 uren voormiddag en van 1
tot 3 en vau 4 tot 7 uren namiddag; op Zon
en feestdagen van 8 tot 9 uren voormiddag en
van 1 tot 8 en 4 tot 6 uren namiddag.
Z. M. heeft den met rang van kolonel gepen
sioneerden luitenant-kolonel Jbr. D. C. M. Hooft,
aatstelijk van het wapen der artillerie, benoemd
ot Zr. Ms. adjudant in buiteDgewonen dienst.
Z. M. heeft de 2de luitenants H. L. de Haas
en G. A. Herklots, respectievelijk vbd het 2de en
van het 5de regiment infanterie, in rang en an-
cienneteit overgeplaatst bij het wapen der infan
terie ran het leger in Oost-lndië.
[Naar het Fransch van A. ASSELINE.J
I.
De „Sappeur".
Mevrouw de gravin had nog geen maaDd haar
liten betrokken, of tien mijlen in 't rond weer
[lonk reeds de mare van al de wonderlijke
üngen die op het kasteel Saint-Loi^p gebeurden.
Mevrouw de gravin Eliane de Saint-Loup, ge-
ken de Mettray, behoorde niet tot de gewone
irt van menschen, die genoegen vinden in bet
iaarde en geregelde familieleven der provincie
hijs was slechts elf uren per expres-treiD van
•ar, maar ofschoon zij aanleiding garen tot on-
«scheidenheid der kleine dagbladen die het
.e bereikten, waren de excentrieke zeden
au de groote Parijsche wereld nog een mythe
oor de rustige inwoners van het stadje Pont-
■Veyle.
Set was in de laatste dagen van Joni 1870
het plébiscite van de maand Mei had allen, die
ingenomen waren met de keizerlijke regeering,
met tevredenheid en blijde hoop vervuld, en bij
de groote wereld te Parijs giüg het destijds lustig,
bijna los toe.
De „cafés-chantants" vielen toen algemeen in
den smaak. Men hoorde er gekruide refereinen,
waaraan het publiek van alle standen zijn hart
ophaalde; op zolderkamertjes, in werkplaatsen
en zelfs ten huize van fatsoenlijke meDScben, die
tot nog toe om hun goede manieren en bedaard
heid bekend stonden, werd om het hardst 't een
of ander onbetamelijk couplet gezongeti, meestal
zonder slot of zin. Het onwelvoegelijke lag min
der in de woorden, dan wel in de gebaren, de
kleediDg en het voorkomen der zangers, die zich
in de cafés-coDcerts deden hooreD; men stelde er
byna een eer in hun spel en hun pantomime Da
te bootsen, zoodat het dreigde een nationaal ver
maak te worden.
Mevr. de gravin de Saint-Loup die, door de
hooge waardigheid waartoe haar man was ver
heven, iD een hemel zweefde, bij gewone sterven
lingen onbekend, sleet met genot de avonden die
zij van de plichten van haar wereldsch leven
kon afzonderen in die gemeene cafés, waaraan
de gavroche* van die dagen den bijnaam hadden
gegeven van bouis bouie: bouis bouis met loges,
galerij en avaDt-scènes, waar men kon wegschui
len achter een slecht gordijn van Algerijnsche
stof, of een pilaartje op zijD Moorschwant die
tempels van chope en mazagran hadden de pre
tentie om door hunne versiering aaD een Alca
zar of Alhambra te doen denkeu.
Maar waartoe zicb schuil te houden, als men
als aanzienlijke dame zoozeer boven de groote
menigte verbeven is, dat zelfs praatjes haar een
hulde scheneu? Mevrouw de graviu van Saint-
Loup begaf zich, zonder zich aan iemaDd te sto
ren, naar het Alcazar, luide bare bevelen aan
den lakkei gevende, zelfs ai kwam zij uit het
huis vau een minister ol' van een gezant. Zij
bracht als gezelschap een of twee dames uit hare
wereld mee, die eveneens smaak hadden in die
ongezonde kost en somtijds bad zij tot cavalier
een secretaris van haar man of eeu deftig attaché
van een gezantschap, wiens witte das de afge-
vers van contra-marken verblindde.
De grondbeginselen vaD de alledaagsche mo
raal, zoowel als van andere onsterfelijke begin
selen, waren goed voor eenvoudige burgerlui,
maar voor de halfgoden van die wereld had al.
leen waarde wat amuseerde.
Naar dieD regel handelde de gravinzij achtte
zich boven de gewone welvoegelijkheid verheven,
en haar goede Daam kon niet bezoedeld worden
door de praatjes van eeuige philistijuendie geen
toegang hadden tot het hof.
Overigens was zij beter, zooals men zegt, dan
hare reputatie. Oudanks het buitensporige in hare
kleediDg, haar beelderijke taal, het veelvuldig
bezoeken vau den schouwburg was zij niet zon
der ingetogenheid noch iemand van slechte zeden
Neen, zij was getrouw aan hare vrieDdeD, tot
opoffering in staat voor haren man, en bad eene
kiem vaD braafheid in zich, die in dagen van
onspoed zich zou kuoneu openbaren. Tot haar
verontschuldiging strekte, dat zij die het meeste
belang hadden bij haar doen en laten, haar al
spoedig overtuigd hadden, dat alles geoorloofd is,
wat genoegens eD vrijheid betreft, als men zich
beroemen kan tot eeu praohtig hof te behooren
en een oppermachtig meester te mogen naderen.
Door iD hare salons te hooren spreken vau de
groote macht, steunende op meer dan zeven mil-
lioen stemmen, waande zij dat alles van zelf
ging, dat zij haar deel had van het rijk, cd gaf
zij in baar eenvoud het slechte voorbeeld, alsof
al do kleine byzondere schandalen niet tot alge
meen bederf moesten leiden.
Wordt vervolgd.)