de herbesteding plaats gehad van het onderhou den van en het uitvoeren van eenige andere wer ken aan het Huis van arrest te Tiel, gedurende 1873, 1874 en 1875, waarvan de aanbesteding wegens de hooge aannemiogssotn is afgekeurd. Van de vijf ingekomen biljetten was thans het minste dat van den heer A. M. 6. J. Marsman te Tiel, voor f 4999. Bij de besteding op 22 Februari bedroeg de minste inschrijvingssom f 6636. In de Gemeenteraadszitting van heden is o. a. het voorstel van B. en Ws. tot oprichting eener tweede bloemenmarkt aan de Mauritskade al hier, zonder discussie met algemeene stemmen aangenomen. Gisteravond trad in de vergadering van het letterkundig genootschap Oe/ening kweekt kennis de heer Mr. J. D. Veegens, uit den Briel, als spreker op. Na met een enkel woord te hebben aange wezen, waarom in onze dagen de studie der eerste Fransche revolutie meer dan ooit van belang was, leidde hij ons binnen in den eenvoudigen salon van eene der begaafdste vrouwen, die Frankrijk immer heeft opgeleverd, van mevrouw Roland, en wel op den 9den Maart 1792. Twee gewichtige gebeurtenissen waren zooeven bekend geworden de dood van den Duitschen keizer Leopold en het ontslag van den Franschen minister Narbonne. Het eene feit maakte den oorlog tusschen het revolutionaire Frankrijk en het Duitsche rijk zoo goed als onvermijdelijk; het andere wees op de aanstaande optreding van een Girondijnsch minis terie, waarvan Roland, geïnspireerd door zijne schoone en geestrijke echtgenoote, lid zou zijn. In de gesprekken, naar aanleiding hiervan tus schen mevrouw Roland en haar vrienden en geest verwanten gevoerd, kwamen niet alleen de deug den der Girondijnen, zooals bun eerlijkheid en oprechte vaderlandsliefde, maar ook hun fouten, bun overdreven eerzucht, hun oorlogzuchtigheid, de eenzijdige wijze waarop zij de belangen der bourgeoisie vertegenwoordigden, duidelijk uit. Tegenover hen stelde de spreker den geweldigen man der omwenteling, Robespierre, dien hij niet volgens de gewone voorstelling schetste als door nijd en afgunst verteerd, maar als vertegenwoor digende eene eigen politiek, strekkende tot ver wezenlijking van de absolute volkssou vereiniteit en tot opbeuring der verdrukte volksklassen. Robes pierre kon het met de Girondijnen niet eens worden, doch ergerde zich over hun ongeloof, hun gehechtheid aan uiterlijkheden, hun eerzucht, hun oorlogzuchtigheid, hun voorliefde voor een repu bliek, waarin de welgestelde en geletterde klassen den boventoon zouden voeren en de groote menigte zouden verdrukken, en eindigde met openlijk met hen te breken. Aan het slot zijner lezing toonde de spreker kortelijk aan, waarom Robespierre ten slotte over de Girondijnen moest zegevieren; dezen waren voorstanders eener weifelende poli tiek, en wilden de revolutie halverwege doen stilstaan; gene was een man uiteen stuk,bij wien van halfheid geen sprake kon zijn, maar wiens groote fout was van te meenen, dat een goed doel door gewelddadige middelen kon worden be vorderd. Het viertal schilderijen van den heer L. Alma Tadema, welke tijdens hun expositie te Amster dam zoozeer de aandacht van het publiek hebben getrokken, zijn gedurende acht dagen alhier te bezichtigen in het lokaal der Loge. Men ver wacht ieder oogenblik de komst van nog een stuk uit Engeland, dat nog geheel onbekend is in ons land. Rotterdam, 11 Maart. Omtrent de vordering der werken tot verbetering van den nieuwen Rotterdamschen waterweg, gedurende de maand Februari jl., valt het volgende mede te deelen. Aan het nog met 400 meters zeewaarts ver lengen van den noordelijken dam aan den Hoek van Holland werd een begin van uitvoering ge geven, door den aanvoer van eenig materieel, het maken van wiepstellingen, het plaatsen van keeten eoz., evenals aan het maken van een berm, langs den dam in het Scheur, door aan voer van materieel, het plaatsen van keeten en het vervoer van grond. Overigens werden slechts gewone onderhoudswerken verricht. Aan de wer ken werd in die maand geen schade toegebracht, noch door hooge en ruwe zee, noch door sterk oploopende vloeden bij harde N. N. W. en W. N. VV. winden, waarbij op den winddrukmeter tot 40 kilogram en op de golfdrukmeters tot 5000 kilogram druk per vierk. meter werd uitgeoefend. Den 27sten Februari bereikte de vloed de hoogte van 2,20 meter boven AP., of 2,90 meter boven gewoon laagwater, zijnde 1,18 meter boven den gemiddelden vloed. Naar men verneemt zal de Ainerikaansche Stoomvaart-vereeniging, tot nog toe gedreven on der de firma Plate Reuchlin Co., overgaan in eene naamlooze vennootschap, de Nederlandsche Amerikaansche Stoomvaartmaatschappij, onder directie van de heeren W. van der Hoeven, A. Plate FJzn. en Otto Reuchlin. Er zullen aanvankelijk 2 groote stoombooten, aan de eischen van de vaart geheel voldoende, worden bijgebouwd, om met de 2 bestaande stoombooten een geregelden half-maandelijkscbea dienst te organiseeren. Het eerste nieuwe stoomschip zal genoemd wor den naar den beer W. A. Scholten, te Groningen, die zich bij het consortium, dat de aandeelen zal uitbrengen, heeft aangesloten, en die zich zeer belaugrijk in de zaak geïnteresseerd heeft. Delft, 11 Maart. Gisteren is door de hoofd agenten van politie S Slogter en E. Muis opge spoord eü aangehouden zekere H. v. D., gesigna leerd in 't algemeen politieblad van 7 Maart II.; hij is bij vonnis van de arrond. rechtbank te Rotterdam van 28 Januari 11., wegens bedelarij, veroordeeld tot eene gevangenisstraf van drie weken, met last tot overbrenging naar een bede laarsgesticht. Utrecht, 11 Maart. Voor het restant der geld- leening, groot f51000, is gisteren ten stadhuize ingeschreven door de heeren C. Oortman en Zoon van 51 aandeden ad f 1000 en door de heeren Huydecoper en van Dielen vour 10 aandeelen ad ƒ1000,05. Aangenomen zijn de 10 aandeelen van de heeren Huydecoper en van Dielen en 41 aan deelen van de heeren C. Oortman en Zoon. Naar men verneemt, zijn de onderhande lingen, die de Centraal-spoorwegmaatschappij aan geknoopt heeft met de gevestigde stoombootmaat schappij te Londen, om tegen verminderd tarief van Zwolle, via Utrecht en Rotterdam, vee, boter, enz., dadelijk na atloop van de Zwolsche en Kampensche markt, te kunnen vervoeren, om nog Maandag-morgen op de Londensche markt te kunnen zijn, reeds zoover gevorderd, dat men ver wachten kan, dat binnen een niet ver verwijderd tijdstip het beoogde doel zal bereikt zijn. De aartsbisschop van Utrecht heeft den heer G. W. van Heukelum, conservator van het aarts bisschoppelijk museum alhier, benoemd tot pastoor te Jutfaas. De bisschop van Haarlem heeft den heer W. F. Roozen benoemd tot rector van het St. Wille- brordus-gesticht in den Haag. De conducteur J. van der Aa, van Utrecht op Emmerik, heeft Zondag-nacht het ongeluk gehad, dat de postiljon van de postkar bij 't omrijden van een hoek te Wageningen tegen een ijzeren hek werd gereden; de kar sloeg om en de con ducteur heeft daarbij een belangrijke wonde in de borst bekomen. Gistermiddag te halfdrie is den werkman Anton Uiterwaal door den voorbijsnellenden trein van den Staatsspoorweg tusschen de lunetten u«. 2 en 3 het rechterdij been gebroken. Hij is naar het ziekenhuis alhier ter verpleging overgebracht. D.) Dalfacn, 10 Maart. Het onder wijzersgezelscbap Dalfsen c. a. heeft eeue dankbetuiging gezonden aan de tien Leidsche studenten, voor hunne belang stelling in den onderwijzersstand, betoond bij ge legenheid van het öOjarig jubileum van de heeren A. van Wichen en P. Mouwer, hulponderwijzers te Amsterdam. Leeuwarden, 10 Maart. Gisteren overleed al hier de heer D. Boutna Nieuwenbuis, commies, chef van de 1ste afdeeling ter provinciale griffie, op den leeftijd van 58 jaren. Hij was een geluk kig beoefenaar van de Friesche taal- en letter kunde, en de onderscheiden Friesche jaarboekjes en tijdschriften behelsden dikwerf van zijn hand keurige bijdragen in gebonden en ongebonden stijl. Heerenveen, 10 Maart Een tweetal zaken van belang houdt tegenwoordig de aandacht alhier zeer bezig. De eerste is de reeds eenigen tijd ge- leden op touw gezette beweging, om een einde te maken aan den vreeuidsoortigen toestand van Heerenveen, dat, gelijk bekend is, gelegen is in drie gemeenten: Schoterlaud, Engwirden en Has- kerland. Eene commissie van vijf ingezetenen, behoo- rende tot de drie deelen van Heeren veen, heeft, ingevolge de haar gedane opdracht, thans een rapport uitgebracht, waarin zij aantoont dat de vereeniging van Heerenveen tot éene plaats, op twee wijzen kan tot stand komen: lc. door de gedeelten van Heerenveen, die thans tot de drie gemeenten behooren, van die gemeenten los te maken en te vormen tot eene afzonderlijke ge meente Heerenveen; 2". door de drie deelen van Heerenveen gezamenlijk te voegen bij éene der drie genoemde gemeenten. Het laatste plan lacht de commissie het meest toe, waarbij dan Heeren veen zou moeten worden gemaakt tot de hoofd plaats der gemeente Engwirden. De tweede zaak betreft de weekmarkt. Reeds in 1866 wendde zich een groot getal ingezetenen tot den gemeenteraad van Schoterland, om den marktdag, die Zaterdags wordt gehouden, en daar door, ook wegens het wegblijven van delsraëlie- tiscbe kooplieden en handelaren, weinig bezoek erlangt, te stellen op Donderdag. Na eenige maan den van beraad beschikte de Raad afwijzend op het verzoek; doch hij verklaarde zich niet onge negen om het nader te overwegen, indien 't mocht blijken dat de versnelde communicatie, door het in werking gekomen Staatsspoorwegen dit wen- schelijk zou maken. Nu de spoorwegen sinds lang er zijn, komt men met aandrang op de zaak terug, te meer, daar de weekmarkt inmiddels al meer en meer in verval is geraakt. HaMtrloht, 10 Maart. Tengevolge van het fail lissement van het bankiershuis Math. Tielens al hier, heeft de heer H. C. H. Bruis, een der ven- nooten, opgehouden lid van den gemeenteraad dezer stad te zijn. Zooals men zich zal herinne ren, is vroeger ook een der firmanten van het bankiershuis Crahay, de heer Y. Crahay, op der gelijke wijze den raad ontvallen. Beiden behoor den tot die richting, die, in 1867 van het Raad huis verdrongen, weldra de verloren zetels heeft weten te veroveren en thans de meerderheid vormt. Bij de aanstaande Juni-verkiezingen zullen de kiezers thans in acht vacatureu hebben te voor zien. Maastricht, 11 Maart. De 1ste luitenant H. G W. A. Schumann, van het 2de regiment infan terie, is tot adjudant bij het 3de bataljon van dat corps benoemd. c Bergen-op-Zoom, 10 Maart. De kapitein N. H. A. Camp is van het 6de regiment infanterie alhier, overgeplaatst bij het 4de regiment infanterie te Gouda. GEMENGD IVIEUWS. Met het oog op de vele bezoekers heeft zich te Ulm een maatschappij gevormd om schepen te bouwen, die gedurende de Weener tentoonstel ling als woning zullen dienst doen. Ieder schip zal 25 a 30 gemakkelijk ingerichte hutten heb ben, die goedkoop zullen verhuurd worden, zoo dat niet-beuiiddelden den prijs zonder veel be zwaar kunnen betalen. De Oostenrijksche regee ring is van meening, om naast de industrie ook het leger ten toon te stellen. Reeds zijn aan schrijvingen aan regiments-commandanten gezon den om, bij de gedurende de tentoonstelling te houden revuën, zorg te dragen dat de soldaten er netjes uitzien. Gisteren vierde Jacob Visser, koopman te Gorcum, zijn lOOsten verjaardag; hij is nog zeer krachtig en gezond en staat des Maan dags den geheelen morgen op de weekmarkt bij zijne waren. Dezen gedenkwaardigen dag heelt hij in zijne geboorteplaats, Amsterdam, gevierd. In Berlijn zal dezer dagen een reusachtig vuur worden ootstoken, ten gevolge der uitdaging van een brandkastenfabrikant aan zijne collega's, om gezamenlijk hunne producten, in 't bijzijn van zaakkundigen, te beproeven. De heer A. Garau, de uitdager, vult de wanden niet met asch, maar met eene massa die zijn geheim is, die steenhard wordt en geen hilte geleidt. Nog een eigenaar digheid zijner nieuwe vinding is, dat er geen sleutel gebezigd wordt om die te openen. Die niet met 't geheim bekend is, kan de kast niet openeu, en die het geheim kent, kan ieder oogen blik de wijze van openeu veranderen, zonder dat men den draad op 't spoor kan komen. Hij heeft in Pruisen patent voor de zaak verkregen. r Van den catalogus der tentoonstelling te Weenen zullen er een half millioen exemplaren worden gedrukt. In dien catalogus worden ook adverten- tiëu opgeuomen. De prijs daarvoor is thans be paald als volgt: voor ft bladzijde fi 185; voor ft bladzijde fl 370; voor ft bladzijde fl 740 en voor eene geheele bladzijde fl 1400, dat is dus 1680. Voor eene advertentie op het omslag wordt het zesvoud van deze som gevraagd. BUITENLAND. Frankrijk. In de Nationale Vergadering heeft gisteren de heer Duverger artikel 5 verdedigd, als strekkende dit tot voorloopige organisatie van de Republiek. Hij betoogde de noodzakelijkheid van de Repu bliek. De heer Blanc bestreed het artikel. De vertegenwoordiger van 't algemeen stemrecht kan, zeide hij, zich niet leenen lot eene besupeiing daarvan. De Tweede Kamer zou 't uitgangspunt worden van de oppositie tegen de Republiek. Hij protesteerde tegen de leer van den hertog de Broglie, die in 't aantal slechts een ruwe dema gogische kracht wil zien. De hertog de Broglie en zijn vrienden wilden, naar zijn oordeel, aan de Republiek slechts 't uiterlijk van baar wezen geven. De heer Franclieu eischte dat de Ver gadering zou wachten tot na de algebeele ont ruiming van 't grondgebied, om aan Frankrijk den koning te schenken dien het verlaugt. Deze spreker moest tot de orde geroepen worden, doordien hij beweerde dat de heer Thiers zich opgeworpen had als de booze genius van Frankrijk. Het Hof van appèl heeft uitspraak gedaan in de zaak van de Suez-Kanaalmaatschappij tegen de Menageries Maritimes. Het heeft beslist, dat de maatschappij bet recht heeft vast te stellen, dat het tarief geldt voor de geheele tonnemaat der schepen. Het Hof heeft aldus, met vernietiging van de uitspraak van de rechtbank van koop handel der Seine, de Menageries Maritimes in de kosten van het proces veroordeeld. Van eene officieuse zijde wordt aan de Parij- sche dagbladen medegedeeld dat de voorloopige onderhandelingen over de geheele ontruiming van het Fransche grondgebied door den heer Thiers onmiddellijk met den beer von Arnim gevoerd worden, doch dat de officieele onderhandelingen eerst een aanvang zullen nemen wanneer bet vierde milliard van de oorlogsschatting zal zijn afbetaald, dus in Mei of Juni aanstaande. In den Monitcur Universel wordt omtrent hetzelfde onderwerp het volgende geschreven: fMen verze kert ons dat de onderhandelingen op de vol» grondslagen gevoerd worden: 1°. volledige s taling van het vierde milliard, 2°. afgifte wissels getrokken op en geaccepteerd dot voornaamste bankiershuizen van Europa een bedrag van een milliard. Bij vervulling; twee voorwaarden door Frankrijk zou Dm land de thans nog bezette vier departed, ontruimen en alleen de bezetting van Belfort; voortduren, als waarborg voor de richtige beu van het laatste milliard." Nog voegt het blad hierbij dat de Fra: regeering tot nogtoe vruchteloos getracht heel de vervroegde ontruiming van Belfort te vei gen, doch dat meu in de officieele kringen! dat nadere pogingen in dit opzicht een beter g zullen hebben. België. In de Kamer van afgevaardigden beef minister Malou den brief van den heer Phili; voorgelezen. De minister neemt geen der in brief gedane voorstellen aan. De minister li haaft eenvoudig de overeenkomst van 31 Jm Volgens het Journal ie Gani zijn twee cos; niëu infanterie, bestaande uit zes officierei,i onderofficieren en 84 manschappen van daan Basel en omstreken vertrokken, oui die strei bezetten met bet oog op de in den jougsteo veelvuldig voorgekomen gevallen van brand Er is sprake van om te Charleroi een toonstelling te houden van voortbrengselen dat arrondissement, uit een industrieel oog het belangrijkste van België. De gemeenteraad van Antwerpen heelt voorstel aangenomen, strekkende om het gou nement uit te noodigen tot het indienen et wet, waarbij het getal wethouders dier sta vijf zal worden gebracht. Te Antwerpen heerscht nog steeds de woonte om hen, die ter beurze komen na tijdstip voor de opening der beurs vastgesb eeu boete vau 50 centimes te doen betalen, gemeenteraad heeft Zaterdag nog afwijzend schikt op een verzoekschrift oin die boete i schaffen. Grroot-Britannië. Het Lagerhuis heeft Maandag-avond de be) deling der hill op bet hooger onderwijs in land voortgezet. De heeren Harcourt, Con en Uiall ondersteunden de voordracht hoetvi verklaarden zich met sommige bepalingen te kunnen vereenigen. De heeren Smith, Blennerhasset, Conolly, Bentinck en Ostaj bestreden de bill. De Eogelsche regeering zal aan Att sersche, Italiaansche en Brazilische leden vat Geneefsche scheidsgerecht geschenken ter vvi van 1200 pd. st. aanbieden. Aau de Times wordt het volgende uittrel medegedeeld uit een herderlijken brief van kardinaal Gullen over de bill betreffende de versiteiL te Dublin, welk stuk Zondag in katholieke kerkeu van Duolin van den k; is voorgelezen: „Hoewel wij allen weten, zegt de prelaat di dat de uitstekende staatsman, die op het oo; blik aan het hoofd der regeering van dit staat, niet in slaat is om het mij beschreven welijke stelsel van onderwijs (het gemengè van alle kerkelijke iuvloeden vreemde ondei| door eenigen maatregel te bevorderen, moeti betreuren dat de bill op het hooger oudel door hem als eeue groote verbetering voorg wel verre van de door ons geuite grieven de tegenwoordige inrichting vau het hooge: derwijs weg te nemen, onze grieven vere' en onze belangen nog meer onderdrukt. De gestelde wet stelt aanzienlijke fondsen ter| schikking van niet-katholieke en godsdienst! inrichtingen, terwijl die voorheen ter beschik! stonden van de instellingen welke voor de spreiding vau het hooger onderwijs gedur: eeuwen hebben gezorgdzij gunt daarentegen de katholieke inrichtingen geen penning en digt haar uit om op dien ongunstigen voetc: bedreiging van velerlei straffen en verbeur, klaring mede te dingen uiet andere iustellm die, gelijk de eerste minister zelf verklaart, gt rijkdommen zullen bezitten. De nieuwe regt van het onderwijs vermenigvuldigt het getal Queens Colleges, die reeds zoo dikwijls doo roomsche kerk en door Ierland als onbruik! zijn veroordeeld,en geeft eene groote uitbreiding dat soort van onderwijs dat den godsdiensten heilzainen invloed uit het onderwijs weert entr de bron van al het goede, uit de scholen verbad katholieke bisschoppen, voor zoover zij nie^ ziekte verhinderd waren om de onlangs gebo vergadering bij te wonen, hebben openhartil oordeel over de bill uitgesproken en met eert doch klem aan het Parlement verzocht baar verwerpen, of althans niet dan op ingrijpende ffl gewijzigd aan te nemen. G\j, eerwaarde broede zijt bekend met de door de bisschoppen genos besluiten, en ik hoop dat gij en de leden u« gemeente al den invloed zult aanwenden tva over gij te beschikken hebt om een kathol onderwijs te verkrijgen. Het behoud van om godsdienst vordert dit, en erlangen wij het

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1873 | | pagina 2