u
I
het voetpad uitgestald, niet te zeer aan de zon
zullen zijn blootgesteld.
Morgen viert de weleerwaarde heer B. S.
BereosteiD, opperrabijn der üed. Israëlietische ge
meente alhier, het leest zijner vijfentwintigjarige
dienstvervulling. Reeds heden werd hem door een
comité, dat zich daartoe uil de leden der gemeente
heeft samengesteld, namens dezen een prachtig
salon-ameuhlr.ment ten geschenke aangeboden.
Ook van vele audere zijden werden hem fraaie
geschenken in zilver vereerd. Het kerkgebouw,
waarin morgen een plechtige dienst zal worden
gehouden, is voor deze buitengewone gelegenheid
met groen en bloemen versierd.
In de zitting van den Hoogen Raad (bur
gerlijke kamer) van heden heeft de heer Mr. D.
R. B. baron van Lynden den eed als advocaat
bij dat college afgelegd.
Advocaat-generaal Romer nam in de heden
gehouden zitting van den Hoogen Raad (burger
lijke kamer) conclusie in de zaak van den Chi
nees Chan Chouw Yand, appellant tegen de Re-
geeiing van Ned.-indië, geïntimeerde. De appellant
werd bij het in dezen gewezen vonnis niet-
ontvankelijk verklaard in zijne vordering, strek
kende tot veroordeeling van de Indische regeering,
om aan hem te betalen de sommen van f 6613
en f 5927, of wel een gezamenlijk bedrag vau
f 12540, benevens 2% pCt. voor onkosten en de
interessen over de hoofdsom, van af den dag van
protest enz. Deze vordering steunde daarop, dat
twee vendu-accepten, afgegeven door den vendu
meester te Benkoelen en door den super intendent
van het vendukantoor aldaar voor gezien ge-
teekend, waarvan de appellant houder is, be
hoorlijk vau niet-betaling zijn geprotesteerd,
omdat de regeering aansprakelijk zou zijn voor
de richtige voldoening der veDdu-acceptatiën. Met
deze bewering kon ook de adv. gen. zich niet
vereenigen. Zijne conclusie strekte tot vernieti
ging van het appèl en bevestiging van het vonnis
van niet-ontvankelijk-verklaring. De uitspraak is
bepaald op 18 April.
De Nederlandsche Nationale Vereeniging
van Werklieden, onder het Beschermheerschap
van Z. K. H. den Prins van Oranje, is thans met
den ondernomen bouw in de Sumatrastraat zoo
ver gevorderd, dat het eerste tiental woningen
met 15 Maart a. s. door haar leden zal worden
betrokken. Voor de volgende huizen hoopt zij bin
nenkort de bewouing beschikbaar te kunnen
stellen, terwijl binnen weinige dagen een aanvang
wordt gemaakt met de bebouwing van het 2de
gedeelte van den grond, in dezelfde straat, waarop
nug een 20tal woningen zal verrijzen.
Botterdam, 28 Februari. Bij de Rem. Ger.
gemeente alhier is het volgend drietal opgemaakt
vuor het beroepen van een predikantDr. J.
W. Bok, Rem. Ger. pred. te Amsterdam J. H.
de Ridder, idem in den Haag; Dr. J. Hooijkaas,
pred. bij de Herv. gem. te Schiedam.
Utrecht, 27 Februari. Gisteren is alhier over
leden Mr. J. F. W. van Nes, oud vice-president
van den raad van Ned. Indië, ridder der orde
van den Ned. Leeuw, enz. enz.
Tot smid, tevens onderwijzer in het prac-
tisch hoefbeslag aan 's rijks veeartsenijschool al
hier, is benoemd W. A. H. van Horsen, thans
hoefsmid bij het reserve-eskadron van het éde
regiment huzaren te Zutfen.
Naar meu verneemt, bestaat het voornemen
om de polders Catlenbroek, Rapijneu en Haan-
wijk, onder Linschoten, die eene gezamenlijke
oppervlakte van 1200 hectaren beslaan, van eene
stoombemaling te voorzien.
Zwolle, 26 Februari. De oprichting der Ver-
eenigins tot opleiding van ziekenverplegers eu ver
pleegsters ondervindt hier zooveel bijval, dat reeds
eene vergadering is gehouden, waarin 32 leden
tegenwoordig waren, en een voorloopig besiuur
gekozeu is, dat zicb zal bezig houden met het
maken vaneen outwerpreglement. Het voorloopig
bestuur bestaat uit belijders van den Israëlietischen,
Roomschen en Hervormden godsdienst.
Groningen, 27 Februari. Ook in dit jaar zal
het in deze provincie niet ontbreken aan ten
toonstellingen. Terwijl te Beduin eene tentoon
stelling zal plaats vinden, van voorwerpen van
nijverheid, zal er in Juli te Wildervank eene zijn
van vee, pluimgedierte enz, waaraan eene loterij
verbonden is van 10,000 loten.
De firma J. B. Wolters alhier zal 400 exem
plaren van door haar uitgegeven werken naar de
Weener tentoonstelling zendeu.
Door den heer S. Berghuis, amanuensis van
den hoogleeraar in de zoölogie aan de hooge-
school alhier, is als zoodanig aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken een eervol ontslag
gevraagd.
Leeuwarden, 27 Februari. In de heden gehou
den zitting van den Gemeenteraad is besloten,
deel te nemeu aan te voorbereidende werkzaam
heden in zake den aanleg van een locaal-spoorweg
van Leeuwarden over Ferwerd, Ternanrd, Dok-
kum en Veenwouden naar Drachten, met een
zijtak van Dokkum naar Oostmahorn, met dien
verstande, dat het door deze gemeente te betalen
bedrag zal worden berekend naar 27,50 voor
iederen kilometer, welken de geprojecteerde weg
evct lucel over het grondgebied der gemeente zal
loopen, en onder voorwaarde, d it de gemeente
door deze bijdrage vooi 't vc.volmet betrekking
tot den aanleg van den spoort' g, in geenerlei
opzicht geacht zal kunnen worden, tot ondersteu
ning of medewerking verbonden zijn.
middelburg, 28 Februari. Volg is alhier lon-
pende geruchten is een aanmerkelijke diefstal
gepleegd en wel in de bank van leening. Het
beleenen is tijdelijk gestaakt en alleen tot los
sing van beleende panden is gelegenheid gelaten.
Gisteravond is zekere G.een hediende aaD
die instelling, overgebracht naar het huis van
verzekering alhier. Bijzonderheden zijn nog on
bekend.
Maastricht, 26 Februari. Tot toelating op den
hoofdcursus zijd van het 2de teg. inf. aan den
Minister van Oorlog voorgedragen 3e sergeanten:
Begeman, Cranen, Menckel, van der Noordaa,
Spruit, Stating en Visscher.
rt a t rr ic nLa.M).
Frankrijk.
De Nationale Vergadering heel i 'onderdag uiet
groote meerdei lieid de behandeling van het ont
werp der commissie van dertig v or urgent
verklaard. De minister Dufaure beeft verklaard
dat het gouvernement zonder e ,,ig voorbehoud
de voorstellen der commissie aanneemt. De lieer
Thiers was in de Vergadering tegenwoordig.
De heer Castellaue verweet aan de commissie,
dat zij niet genoeg gebruik had gemaakt van de
haar verleende constitueerende macht. Daarvoor
zou het thans een geschikt tijdstip geweest zijn.
Later, wanneer het grondgebied o d; uimd is, zou
de vergadering te zeer door de omstandigheden
gedrongen worden om uiteen te gaan, dan dat
zij da i nog de gelegenheid zou hebben om eene
vaste constitntie aan het land te geven.
Hij betoogde daarna in het breede dat Frank
rijk behoefte had aan eene constitutioneele mouar-
chie, vooral inet het oog op zijne betrekkingen
met de groote mogendheden, wier souvereinen
wantrouwen koesterden niet zoo zeer tegen Frank
rijk als tegen den in Frankrijk telkens tot uit
barsting komenden revolutionairen geest. Den te-
gemvoordigen provisioneelen toestand te behou
den zou eeDe dwaasheid zijn, vermits de consti
tutie-Rivet geen genoegzame groüdslag was om
daarop onder anderen internationale betrekkin
gen aan te knoopen.
De meerderheid, verklaarde, hij, stelde geemr-
lei vertiouwen in den republikeinsclieu regeeriiigs-
vorm, en kou dien niet bevestigendoch zich
daarbij hoogstens nerterleggen zoo lang de heer
Thiers met het gezag bekleed was. De Nationale
Vergadering behoorde daarom, volgens hem, zich
duidelijk te verklaren welke monarchie zij ver
langde, en een beroep te doen op de verschillende
prinsen van vorstelijken bloede, opdat dezen zou
den inzien dat zij niet slechts rechten hadden te
doen gelden, ma»r ook plichten te vervullen je
gens het vaderland, dat door hun voorouders
was groot gemaakt. Ten slotte beriep de spreker
zich op de geheurteuissen in Spanje als een af
schrikkend voorbeeld.
De rechterzijde begroette deze redevoering met
luide toejuichingen.
Nadat de heer Boyer (Orleanist) het wetsont
werp der commissie had bestreden in eene door
het io de vergadering heerscheode rumoer niet
verstaanbare rede, stelde de heer Haentjes (Bo-
napartist) uit naam zijner vrienden den eisch dat
er een onmiddellijk beroep op de natie zou wor
den gedaan. Vooits verklaarde hij ter wille der
eensgezindheid voor het wetsontwerp te zullen
stemmen, hoewel hij vele bepalingen daarvan af
keurde. Hij beweerde dat de heer Thiers de volle
vrijheid van spreken behoorde te hebben, maar
bepleitte de onvereenigbaarheid van het mandaat
van afgevaardigde met het Presidentschap der
Republiek. Ook verklaarde hij zich tegen de in
stelling eener Tweede Kamer, welke in een tijd
vak van overgang niet behoorde, schoon zij een
onmisbaar element was eener wel gevestigde re
geering.
Den grondslag der moderne maatschappij
vormde, volgens spreker, de numerieke meerder
heid die in eene beschaafde maatschappij met
verstand en gematigdheid te werk gaat. Tegen
eene verstandige regeling van het algemeene stem
recht bestond bij hem echter geen bezwaar. Ooze
verdeeldheid, zoo eindigde hij, wordt door gevoe
lens van vaderlandsliefde beheerscht. AlleeDdoor
het algemeene stemrecht kan het land eene goed
gevestigde regeering verkrijgen. Aan de natie be
hoort de keuze of Frankrijk eene republiek, een
koninkrijk of een keizerrijk zal zijn.
Betrekkelijk de zending van tweeFransche
korveiten om op de Noordoostkust van Spanje te
kruisen en zoo noodig de daar gevestigde Fran
sche onderdanen le beveiligen, wordt door de
officieuse Agence Havas het volgende gemeldDeze
maatregel is geenszins het onvermijdelijk gevolg
vaD eenige bepaalde gebeurtenis en kan ook niet
worden aangemerkt als een bewijs vau wan
trouwen io de regeering van Spanje. Het is een
eenvoudige voorzorgsmaatregel, gelijk die bij elke
omwenteling genomen wordt zoolang de nieuwe
orde van zaken nog niet als volkomen gevestigd
beschouwd kan worden.
Bij een circulaire van den miuis'er van oor
log is aan de verschillende regim uten des legers
de oefening in het schieten in hel bijzonder aan
bevolen.
Generaal Faidherbe, die zich in Algerië be
vindt, is ernstig ziek.
De ministerraad heeft Donderdag besloten
Rochefort naar Nieuw-Caledonie te doen over
brengen. Vooraf zal echter nog een onderzoek
nuar zijn gezondheidstoestand plaats heohen.
Te Beziers zijo vier personen (een bij ver
stek) tot gevangenisstraf veroordeeld wegens ver
wantschap met de luier nationale.
Te Bourgoing (dep. Isère) wordt een enquête
gehouden nopens de vrijmetselarij.
In de ziuing der Nationale Vergadering op
gisteren heeft Gambetta het woord gevoerd. Hij
wenschte dat de Republiek door het algemeen
stemrecht zou bevestigd worden. Het werk der
Commissie sirekte zijns inziens om van den eenen
dag op den anderen te leven. Het land verlangt
tegenover dez dubbelzinnigheden eene ontbin
ding. Gambetta verwerpt de onderscheiding tus-
sche.n conservatieve iepublikeini-ii en radicalen,
eD hij bestrijdt bet plaD eener Tweede Kamer.
Hij noo iigde de linker- en recbierzijde uit om
bet basiaaruwerk der Commissie 'e verwerpen.
De heer Broglie zeide o. a. dat het Gouverne
ment en de Commissie nimmer in botsing zijn
geweest.
De heer Temple brachi hevige verwijten aaD
den heer Thiers, en werd door den heer Grevy
tot de orde geroepen.
De heer Laboulaye zeide, dat de overeenstem
ming tusschen do commissie en het Gouverne
ment de Republiek bevestigtde leerstellingen
vau Gambetta zouden z. i. de Republiek tenon-
derhrengen. Hij betoogde de uoodzakelijitheid eener
Tweede Kamer en verklaarde zich voor het be
noemen van een Eerste Katner door het algemeen
stemrecht.
De heer Brisson vroeg het advies vau het Gou
vernement en der commissie over de wijze waarop
zij de Republiek willen bevestigen, waarop de
heer Thiers zeide dut hij hierover later bet woord
zal voeren.
la de Nationale Vergadering heelt de heer
Guulaid een wetsontweip ingediend betreffende
het gemeentebestuur te Lyon.
België.
Dinsdag aanst. komt de Kamer van volksver
tegenwoordigers weder bijeen. Er zijn vele en
belangrijke zaken ai te doen, zóóveel dat het zelfs
groote inspanning zal kosten om alles in de aan
staande zitting af te doen. Behalve de discussion
over de begrootingen van binnenlandsche zaken,
voor een gedeelte; vau justitie, openbare werken,
buitenlandsclie zaken en oorlog geheelbenevens
tal van ondergeschikte wetten, zijn de wetsont
werpen tot de Overdracht vau den Groot-Luxem-
burgschen spoorweg, tot het aauleggen vun een
spoorweg AntwerpenGlad bach, tot uitvoering
van groote werken eu het aangaan eener leening
van 240 miilioeu, tot goedkeuring van het handels
verdrag met Frankrijk, tot het verleeneu van
een crediet vau 20 uiillioen voor het bouwen van
scholen, tot opheffing der premie oji den uitvoer
vau brandewijn, lot kazerneering der troepeD,
tot oprichting van een stoomvaartdienst tusschen
Antwerpen en Chili en tot wijziging van het
stelsel van waterafleiding op de Maas aan de
orde gesteld.
De gemeenteraad van Antwerpen heeft van
de directie der nationale bank 3000 francs ont
vangen als belooning voor de politiedienaren, die
de personen van Riftlari eu de Vos hebben ge
arresteerd. Ook aan het besiuur der stad Brussel
is een gelijke som voor hetzelfde doel toegezonden,
doch het heelt geweigerd die gelden aan te nemen,
bewerende dal de politie in deze niets meer dan
haar plicht heelt gedaan.
De leeoing van 7 uiillioen, waarvan wij
dezer dagen spraken, is door den gemeenteraad
van Verviers goedgekeurd en de uitgifte er van
opgedragen aan het huis Enera-Oppenlieim te
te Brussel.
Den 30steD Maart e. k. zal te Geut de negende
internationale tentoonstelling van tuinbouw en
wat daarmede in verhand staat geopend worden.
De jury beslaat uit de voornaamste tuinbouw
kundigen van Rusland, Engeland, Frankrijk,
Zwitserland, Duitschland, Italië, Nederland en
België.
Grroot-1 ïrit annië.
Woensdag werd in het Lagerhuis de begrooting
voor liet Departement van Marine aangeboden
voor het jaar 1874. De totale raming vau uitga
ven bedraagt 9.872.725 pd. st., hetgeen 340.576
pd. tneer is dan ten vorigen jare werd toegestaan.
Op onderscheidene posten is 136.420 pd. bespaard,
doch daarentegen zijn andere met 465.430 pd.
verhoogd, waaronder éen post, die voor dokken
en werven, alleen met 136.697 pd-, die voor ma
teriaal met 143.870 pd., die voor stoomwerktui
gen en scheepsbouw met 132.250 pd.
De regeering stelt voor de sterkte der bernan-
ning met 1000 koppen te vermindereu, zoodat
deze dan 44,994 man wordt, behalve 14,000 man
marine-infanterie. Daarenboven zijn nog 300 man
bij de marine-etablissementen en 1200 op c
portschepen voor Indië verbonden, zoodat t
zamenlijke sterkte der marine ruim 60,0
beloopt.
Nog valt op te merken dat voor hout, ni
en zeilen 44.808 pd., voor steenkolen 60.2Sjl
voor ijzer en andere metaleD 44.137 pd. metl
ten vorigen jare is aangevraagd.
Uit Cardiff wordt gemeld dat de wel
king in westelijk Taffthale door het toenal
van de hoedenmakers heeft opgehouden. Eel
richt uit Ewmavon constateert dat de arid
van Blaina hebben toegestemd in de voorvvl
der patroons, om een maand tegen vermiil
loon te werken.
I éuitsclilrmil.
De kroonprins van Pruisen wordt Zate]
e. k. te Berlijn verwacht.
In den Pruisischen Landdag heeft del
Donalis tot de regeering eene interpellatie ge
betreffende 't overbrengen van de Amerikaat
paardenziekte naar Engeland. Hij vroeg,
maatregelen de regeering nemen zou, om tei
komen dat de besmetting ook Daar Duitsi
oversloeg. 't Antwoord op die vraag
eene volgende zitting gegeven wordeD.
Lasker is ongesteld; hierdoor zal de atj
der commissie van onderzoek nopens de spoon
concessiën vertraagd worden.
Het comité vbd de boekdrukkersvereeni;
heeft mededeeliDg ontvangeD, dat op de vergi
ring van de Breslaner boekdrukkersvereeni;
welke eergisteren gehouden werd, besloten w|
streng toe te passen den voorgenomen maatre
om den Ssten Maart alle werklieden, tot het tl
bond behooreDde, te ontslaan. Een der drukkerij
die 6 werklieden in dienst heeft, trad niet toe
ber
der
van
in
doo
ond
ter
dat
gee
bev
èvi
E
bij
het
leid
mid
rnir
te
dee
de
[het
geb
Ivóo
lood
lof
jte
lde
Ipla
\m
|0D|
ïa
l
[het
I doe
lafzc
[ziet
van
i geh
bes!
STATEN-GETYEBAAL.
Wijziging der Kieswet.
[Slot.)
De Minister van Binnenlandsche Zaken stei
bij de beantwoording dezer vragen op den vt -
grond, dat het door hem onderteekend antwo. Dl^
in den raad van Ministers was vastgesteld,
gaf te kenneu, dat zoo in dat stuk van een wea
der Kamer gewag is gemaakt, niets anders is
doeld, dan dat de Regeering zekerheid wens
te bezitten van met het verlangen vaD de nu
derheid dier Kamer te doen te hebben. In hoe
de Commissie van Rapporteurs zich als uitdi
king dier meerderheid beschouwen kon,
aan haar eigen oordeel worden overgelaten;
elk geval kon de commissie eene conclusie tot
houden van een onderzoek nemen, en dan oi
die conclusie hetzij in de sectiën, hetzij op andi
wijze worden beslist. Het was wenschelijk,
bij die conclusie werd aangegeven, hoe ver
onderzoek zich zou moeteo uitstrekkendat i|
paalde punten vau onderzoek door de Commit-
werden geformuleerd. Eene enquête in algem
nen zin, dat is eene zoodanige, die zoowel de dl
tricten, waatin de census verlaagd zou wordi
als de uitgezonderde gemeenten met verhoogd-
ceosus omvatten zou, en dus zich tot niet mini
dan 600 gemeenten zou uitstrekken, zou totg
resultaat leiden eu werd déarom door de Rei
ring onraadzaam gekeurd.
Door de Commissie werd verklaard, dat tl 'ei
waar het een onderzoek omtreot 'plaatselijkeïV
steldheid in 't algemeen gold, geen bepaalde p'J me
ten van onderzoek kon formuleeren. Nu algemee' ïer
censusverlaging wordt voorgesteld, moest ook b 1e
onderzoek van algemeenen aard wezen. Het vu T<1°
de taak der Regeering, niet van de Kamer of vi orcl
de Commissie, omtrent d6 gronden, waarop cc:
susverUging moet steunen, het meest mogelijt 'e
licht ie verschaffen. Werden dezerzijds bepaald
puDten van onderzoek opgegeven, dan werd daa
door de eigenaardige taak der Regeering gelid
teerd op eene wijze, die spoedig kon blijken vffi
haar zelve hoogst belemmerend te zijn. De Ministt
had zich in zijne Memorie van Toelichting op bi
gevoelen van zijn ambsvoorganger beroepet|
maar deze had dan toch een bepaald ODderzoi
omtrent de plaatselijke gesteldheid in een zestiei
tal groote gemeenten ingesteld. Door dat beroe|
scheen de tegenwoordige Minister ingewikkeld
erkennen, dat onderzoek noodig was. Was hete
niet eenigermate inconsequent door het afwijz'
van alle initiatief omtrent het onderzoek, de
kende verplichting weder geheol ter zijde te sul
len? Werd daardoor het gemeen overleg bevtf
derd? Of zag de Regeering misschien daarom
groot bezwaar in een nader onderzoek, omdat
eenige maanden zou kunnen duren, endusdei'
doening van het voorstel tot censnsberzieDing 11 !'e'
zeer zou worden vertraagd?
De Minister vau Binüenlandsche Zaken ast- dei
woordde op deze laatste vraag, dat de regeerin! 'eu
uit den aard der zaak eene spoedige beslissing| en
omtrent de eensusherziening wenschelijk achtte; dn
maar dal zij zich geenszins uit dat oogpunt tege» de
nader onderzoek verzette. Het was hare meeuioj. Ire
dat, ook in verband met de io 1850 verkregen
onderviodiug, eeu algemeen onderzoek tot
resultaat zon leiden en dus onnoodig was. Zij
moest zich op dat standpunt handhaven, doch ws>
"Zilt
get
mei
n
loe
lei
2'
pt
3
!pu
ei
l
ie:
"j
5
toe
in
jet
pi
;e<
ve
za
va
bei
e
me
hei
ke