Woensdag
29 Januari.
3979.
A0. 1873.
maar
-ÜV
i ontelbt
jd voor
t op bet'
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden
Franco per
Afionderlijke Nommen
STADS-BERICHTEN.
ieid als"
welijka t'1
- De
ravureosC
0 de Vo;
'e Telegi
1 en de ifl
ïotograp^^— -
tziedtm 1TIONALE M 11,1T I E.
r ^BURGEMEESTER EX WETHOUDERS van
3iegd ^EIDEN doen te weten, dat, ingevolge art. 18 der
1ttvy-l;'et van den 19den Augustus 1861 [Staatsblad n'. 72),
egenuïlen die'volgens art. 15 dier Wet voor de Nationale
.ilitie behooren te worden ingeschreven (zij die op
iu laten Januari hun 19de jaar waren ingetreden
i alzoo de geborenen in 1854), verplicht zijn zich
iartoe bij Burgemeester en Wethouders aan te
3ven tasschen den Isten en den 31sten Ja«
narl; dat bij ongesteldheid, afwezigheid of ontsten-
mia van den militieplichtige, zijn vader, of, is deze
verleden, zijne moeder, of, zijn beiden overleden,
jn voogd tot het doen van die aangifte verplicht is
q dat overtreding van het aangehaalde art. 18, krach-
;ns art. 183 der meergemelde Wet, wordt gestraft
iet boete van f 25.tot f ÏOO.
Voor hen, die verzuimden zich op de door het
Gemeentebestuur bepaalde dagen ter inschrijving aan
5 melden, wordt mitsdien daartoe alsnog gelegenheid
Bgeven ter Gemeente-secretarie, van 's voormiddags
9 tot 's namiddags 3 uren, op iederen werkdag, tot
i met den 31sten Januari aanstaande, op welken dag
3t register van inschrijving, des namiddags te 4 uren,
eorloopig wordt gesloten.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant
fgekondigd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leidin, 18 Januari 1873.
ƒ8.00.
8.86.
0.06.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEK ADVKRTENTIKN.
Voor Weren regel0.15.
Grootere letten nau de plaateroimte die ey bealaao.
iget.
X
hi
h»
LEIDEN, 28 Januari.
Met een enkel woord wenschen wij nog terug
e komeo op de volksvergadering van Zondag,
nndat wij den indruk wenschen weg te nemen
ilsof de arbeidersvereniging, welke uit die ver-
tadering is voortgekomen, een onderafdeeling vaD
1e Internationale zou zijn. Niets onjuister dan
lit te beweren.
De leden van het bureau der vergadering uiogen
il bekende Internationalisten zijn eo hun ver
ekering, dat zij niet als afgevaardigden van dat
Jcbaaui hierheen gekomen zijn, bij velen daarom
-een geloof verdienen, zeker is 't datdeprac-
ische 'uitkomst van de bijeenkomst alleen deze
s geweest, dat er een voorloopig bestuur is ge-
formd voor eene op te richten op zich zelf staande
ilgemeene Leidsche werkliedenvereniging en
lat voorloopig bestuur bestaat uit de volgende
"personen
Van Rooyen Sr., fondsbodeBrune, lijstenmaker;
-van Leeuwen, smid; Goddard, timmerman; van
Egmond, sigarenmaker; van den Berg, kuiper;
terwijl Tasseron, als lid van het bestuur eu als
.lid der vereniging bedankt heeft.
Tegen zulk een algemeene Leidsche werklie
denvereniging hebben wij geen bezwaar hoege
naamd. Integendeel: wij gelooven gaarne dat
zulk een vereenigiog nut kan stichten, maar
alleen din wanneer zij laugs den weg van orde,
met kalmte eD overleg verbetering wil trachten
te verkrijgen.
Daartoe nu zijn verschillende voorwaarden in
acht te nemen. Vooreerst moet zich de te vormen
.vereniging niet aansluiten bij de Internationale,
-die, terecht of ten onrechte, dit doet ter zake
"niets laf, aan het meerendeel der patroons eD
.werkgevers antipathie inboezemt; in de tweede
-plaats moet zich de werkliedenvereniging niet
a priori vijandelijk tegenover de patroons plaatsen,
vriendschappelijk naast en inèt hen, ge-
j; gemeenschappelijk overleggen, om tot verbetering
•otiijvan de verhoudingen tusscben werkgevers en
werklieden te geraken.
/!i In één woord: wil men inderdaad Dut stich
ten, men volge bet voorbeeld der Algemeene
Port:
'bth' Werkliedenvereniging te 's-Gravenhage, die be-
2jlstuurd wordt door eenige onpartijdige mannen
van ontwikkeling, uit zuivere toewijding aan
s werkmans belangen, bijgestaan door eenige
itail patroons èn werklieden. Dat gemengd bestuur
i. ("heeft reeds veel goeds tot staDd gebracht. De ta-
bmf rieven der werkloonen vaD de gemeente en van
vele werkbazen zijn reeds verhoogd; goedkoope
en doelmatig ingerichte huisjes voor den werk-
mani zijn reeds en worden nog gebouwdde ver
lui eeniging koopt geregeld de eerste levensbehoeften
vanden werkman bij groote partijen eu levert
aan oe leden in 't klein die behoeften tot de
i'f billijkste prijzen.
Op die wijzemaar ook alleen op die wijze
kis; achten wij vereniging mogelijk, nuttig en uood-
zakelijk en wanneer tnen dien weg volgen wil,
1 dan kau uien, hier gelijk elders, ongetwijfeld op
,B', aller steun rekenen.
t#; Wij hopen daarom dat men onze wenkeo Diet
in den wind zal slaan.
Uit Roosendaal wordt ons gemeld, dat Behagel
daar aangekomen is en nog heden onder sterk
geleide naar den Haag wordt gebracht.
Het bonwen der school voor minvermogenden
alhier is gegund aan den laagsten inschrijier J.
J Hasselbach, metselaar alhier, voor 28400.
Bij de heden op het Raadhuis alhier gehouden
verkooping van cokes, in partijen van 10, 50 en
100 hectoliters, waren de hoogste inschrijvingen
f 4.90, f 22.50 en f 46 en de laagste f 4.50, f22.50
en 45.
Naar wij vernemen is door den Commissaris
des Kouings in deze provincie de heer J. Kok
als gedelegeerde der staatsloterij aangesteld.
Het Haagiche Dagblad gelooft het niet raadzaam
of noodig oui eiken dag aangaande den dubbelen
moord verhaaltjes op te disschen, maar nu zij
toch over de vreeselijke geschiedenis aan het
woord is, wil zij toch ook eens eenig nieuws
meedeelen.
Spitst uwe ooren, waarde lezers; dal zal be
langrijk worden.
Na er eerst op gewezen te hebben dat er nog
steeds nieuwe getuigen opdagen, schrijft zij:
^Tevens kunneD wij het vrij algemeen verspreid
gerucht tegenspreken, dat de Jong als griDtkoop-
man kort voor deD moord in het huis van mevr.
van der Kou wen zou zijn geweest; hij kwam
daar wel eens als turlnegociant."
Die mededeeling zal ongetwijfeld opschudding
in de residentie teweegbrengen. Tot nog toe
meende men vrij algemeen.dat de Jong als grin t-
koopmau bij mevr. van der Kouwen was ge
weest, en nu zegt het Dagblad het ofliciëele
Dagblad dat hij er geweest is als turfnegociant.
Dat is nu nog eeus de moeite waard om uit den
hoek te komen.
Wie ziet niet in, dat er groot verschil bestaat
tusscben grint en turl? De Jong was griDtkoop-
mau en ook turfkooptnan, maar bet spreekt toch
wel van zelf, dat het volstrekt Diet hetzelfde was
of hij kwam als grintkoopman of als turtkoop-
mau, want als hij kwatn als grintkoopman, dan
kwam hij om grint te verkoopen, en als hij kwam
als turfkooptnan negociaDt wilden wij zeggeD
dan kwam hij om turf te verkoopen.
Het is dus van het hoogste belang dat het Dag
blad dat valsche gerucht, waardoor misschien de
justitie weer van 't spoor zou komen, heeft te
gengesproken. Nu kunnen allen, die durfden be
weren dat het Dagblad van deD moord al bitter
weinig schijnt af te weten, dan toch eens zien
dat de redactie van het West-Einde uitstekend
is ingelicht. Zij weet niet alleen in welke quali-
teit De Jong wel bij mevr. v. d. Kouwen is ge
weest, maar zij weet zelfs iD welke qualiteit hij
er niet geweest is, en ieder kan begrijpen dat het
zeer moeilijk moet geweest zijn om daar achter
te koinen. Iemand met een gewoon verstand
zou zelfs zeggen dat het oamogelijk is om, nu
mevr. v. d. K. en haar dienstmaagd, de eenige
bewoonster van het huis, beiden dood zijn, met
zekerheid lo beweren dat De Jong niet kort voor
den moord als grintkoopman bij mevrouw is
geweest.
Maar men zou de redactie van het West-Einde
onrecht aandoen haar met gewone menschen ge
lijk te stellen. Is het daD niet mogelijk dat de
redactie kort voor deD moord uit deu mond van
een der verslagenen heeft gehoord dat De Jong
daar nog nooit was geweest otn griDt, maar wel
om turf te verkoopeD?
In elk geval het Dagblad spreekt bepaald tegeD
dat De Jong er als grinlkoopuian geweest is, en
dat moet genoeg zijn.
Het Dagblad spreekt immers nooit iets tegen,
wat zij weet dat waar is 1 Vod.)
Men schrijft aan de Arnh. Ct. uit den Haag dal,
behalve de heer van Voorthuizen, nog twee leden
van de Tweede Kamer der Ötaten-Geaeraal het
plan hadden om hun mandat neder te leggen en
wel twee zeer geachte leden der liberale partij.
Een van dezen, die in den omtrek zijner woon
plaats veel zaken omhanden heeft, kan den tijd
moeielijk vinden om te doen wat hem is opge
dragen en de andere, wiens jaren ook al vele
zijn, meent meer rust te moeten nemen, dan hem
nu wordt gegund. Wenschelijk was het, dat beiden
mochten kunDen besluiten om van bun ernstig
opgevat plan althans vooreerst nog af te zien.
Aan den heer F. van den Ouwelant te Parijs,
is concessie verleend voor een spoorweg van Rot
terdam over Schoonhoven en Arnhem naar Mun
ster. Binnen 8 jaren moet de lijn ter exploitatie
gereed zijD.
Prof. Kuhne, vroeger Hoogleeraar aan het Am-
sterdamsch Athenaeum, thans aan de universi
teit te Heidelberg, is, naar tnea verneemt, onder
zeer gunstige omstandigheden als zoodanig te
Weenen benoemd.
Naar men ons mededeelt, vorderen in de fabriek
van de heeren van Eulhoven en C°. in den Haag
de voorbereidende werkzaamheden voor het gieten
van het standbeeld van de Nimf goed; deze arbeid
is opgedragen aan denzelfden ervaren vortnmaker,
die ook voor de standbeelden van Vondel en
Boerhaave dit werk heeft verricht. Reeds begint
het beeld langzamerhand in zijn leemen omhulsel
te verdwijnen, waaruit hel later in metaal zal
herr zeD. De beide armen, waarvan de eene een
standaard omboog houdt, worden afzonderlijk iD
bewerking genomen. Men berekent met de vor
ming van het beeld over vijf maanden gereed
te zijn. (Fad.)
De oflicier-van-gezondbeid der 1ste klasse L.
J. Hussem en die der 2de klasse J. Léou hebben
hun eervol ontslag uit den milituiren geneeskun
digen dienst aangevraagd. UD.)
Daar men in den laatsten tijd den winter ver
gat en voorjaars-gesprekken hield eu zouierplan-
neu maakte, kwain ook de vraag weer in 't
Noorden op het tapijt: wanneer zal Z. M. de
Koning ons, volgens belofte, een bezoek brengen?
Dat Z. M. tegenwoordig zal ziju bij de ont
hulling van het Heiligerlee-mouument wordt al-
gem ;on geloofd; trouwens dit zou aau die na
tionale plechtigheid grooten luister bijzetteD, maar
dat de scherpschutterscorpsen uit CUerijsel,
Dreuthe, Grouingen eu PneslaDd den koning ook
gaarne als getuige hebben bij hun wedstrijd, io
de nabijheid van Assen te houden, is wel te be
grijpen.
De heeren Brumsteede, kapt. der dd. schutterij
te Assen, eu Schilfer, commandant van het weer
baarheidscorps te Groningen, zijn ijverig bezig
met de voorbereidende organisatie van dat con
cours, en hoeveel bezwaren daaraan ook ver
bonden zijo, die taak is hun zeer goed toever
trouwd.
Meer dan 400 mau zullen aan het concours
deelnemen en Assen zal, ten dage des strijds,
niet alleen een drukken dag hebbeD, maar door
passende ontvangst en feestelijkhedeu aan de ver
schillende corpsen ook alle eer bewijzen. UD.)
De Minister van Financiëu vestigt de aandacht
der belanghebbenden op de gelegenheid tot ver
zending van brieveD, gedrukte stukken en moD-
sters vaD koopwaren naar Nederlandsch Indië,
door middel van het stoomschip Conrad van de
maatschappij Nederland, waarvaD het vertrek uit
het Nieuwediep in den morgen van den 9den
Februari aanstaande zal plaats vinden.
Weener Internationale
Tentoonstelling.
Uit de mededcelingen in de Algemeene Ver
gadering van beeldende kunstenaars, kunstverza
melaars en kunsthandelaars, Maandag jl. in het
lokaal Pulchri Studio, in deu Haag, door den heer
J. G. Vogel, lid der Nederlandsche Hoofdcom
missie voor de wereldtentoonstelling te Weenen,
belegd, blijkt, dat de Nederlaudsche kunst nog
nooit onder zulke bijzonder gunstige voorwaar
den heelt deelgenomen aan eene Wereldtentoon
stelling, als op de thaDS aanstaande.
De Nederlandsche Commissie is overgelukkig
geweest iu hare pogingen tot het verkrijgen van
eene aan de Nederlandsche kunst toekomende
eervolle plaats; hetgeeu des te moeielijker was,
daar zij de onguostige en op valsche gronden
steunende meeniug bad te overwinnen: dass die
hollindische kunslschule nicht viell leistele.
De Commissie, bet vaste voornemen opgevat
hebbende te breken met de helaas treurige ge
woonte der groote mogeudlieden, om onder soort-
gelijkeoinstaudighedenNederland als kleiDen Staat
ook als zoodanig kleiiie plaatsen te geven, en ons
in een hoekje te dringen, waar men vegeteert
doch niet leeft, liet zich natuurlijk niet door we
derwaardigheden afschrikken, daar zij vast be
sloten was, of eene voor Nederland eervolle plaats
te verkrijgen, öf te adviieeren totontboudiDg, met
het allergelukkigste gevolg dat zij, iD plaats van
'/i in eene groote en in eene kleine zaal, heeft
verkregen eene geheele groote en bovendien eene
vrij beduidende plaats in de Eerezaal.
De Nederlandsche Kunst heeft derhalve, wat
plaats betreft, deu rang ingenomen die haar toe
komt; het nutuurlijke gevolg daarvaD is, dat de
commissie bij de inwilliging van dien eisch zich
verantwoordelijk heelt gesteld tot het leverea van
eene uitstekende Tentoonstelling. Zal de Neder
laudsche Commissie nu uiet beschaamde kaken
moeten wederkeeren, of wat erger is, zal Neder
land nu feitelijk aau Europa bewijzen, dat men
te Weeuen recht heelt te beweren, dat werke
lijk: die holtdniische Kunslschule nichts leistet.
De vraag is dus niet, zullen de Nederlandsche
Kunstenaars goed exposeeren, maar alleen deze:
zal de moderne Nederlandsche Kunstschool bare
uitstekendste kunstwerken aan bet internationaal
banket doen aanzitten derhalve eene gewichtige
kunstvraag van nationaal belang.
Het hoofddoel van deze Vergadering was dan
ook op die groote vraag te wijzen, welke even
wel onmiddellijk een tweede doet ontstaan, nl.
deze: zijn de Nederlandsche kunstenaars alleen
in staat die eerste vraag naar behooren op te
lossen? voorzeker neen. Het is om die i-eden, dat
de Nederlaudsche Hooldcommissie biet aarzelt,
vrijmoedig een beroep te doen op de geëerde
Nederlandscbe kunstverzamelaars en kunsthan
delaars: hunne medewerking alléén kan de op
lossing vau deze belangrijke Nationale kunst-
quaeslie mogelijk maken. Nederland heeft zijne
voorouders op kunstgebied te honoieerenVal men
onze kunsteuaars daartoe de gelegenheid ont
houden? Wij hebben te veel vertrouwen in de
Vaderlands- en Kunstliefde onzer geëerde land-
gennoteD, om daaraan te twijfelen, en kunnen
dan ouk aanvankelijk met groot genoegen con-
stateeren, dat het H. M. de Koningin behaagd
heeft een schilderij vao deD heer Bisschop tot
dat doel verkrijgbaar te stellen; dat verder Z.
Exc. de Minister vaD Binneolandsche Zaken eeüige
kunstwerken uit het Paviljoen te Haarlem tot
dat doel heelt aangewezen dat de heeren Hacke
van Mynden, Post, Borski, Lauther, Koning, Olt-
mans en anderen eenige hunner voortreffelijkste
kunsteigendomuien ter beschikking der heeren
Bosboom, Bles, Bisschop, Sadee en Mauve héb
ben gesteld.
Vast vertrouwen wij dat de Nederlandsche
Vorstin, het gouvernement en de genoemde heeren
niet te vergeefs zullen voorgaan den nationalen
roem der voorouders in de thans levende Neder
landsche schilderschool in Europa te helpen voort
planten.
Gemelde vergadering is door verscheiden
kunstenaars en andere belangstellenden in de
gewichtige zaak bijgewoond; door een der leden
werd der commissie voor den haar betoonden ijver
ter behartiging van NeêrlaDds kunstroem en den
heer Vogel voor de door hem gedane mededee-
lingen dank gezegd.
Z. M. heeft aan D. J. J. Marinissen, te Middel
burg, op ziju verzoek, een eervol ontslag verleend
als plaatsvervangend lid van den geneeskundigen
raad voor Zeeland, en in zijne plaats als zoodanig
benoemd G. A. de Looze, apotheker te Zierikzee.
Voorts is, op het door hein gedaan verzoek, de
benoeuiiog van H. R. de Holl, apotheker te Hoo-
geveen, als plaatsvervangend lid vaa den genees
kundigen raad voor Overijsel en Drenthe, inge
trokken.
Z. M. heeft den heer A. Cohen erkend als Britsch
vice-consul in Suriname.
Z. M. heeft goedgevonden: den Istenluitenant-
kwartierm. D. J. A. Huuimelinck, van het 2de
regiment infanterie, op non-activiteit te stellen,
en zulks in afwachting dat omtrent hem Dader
zal worden beschikt; te benoemen, tot Isten
luit.-kwartierui. (naar ouderdom van rang), bij
het 2de reg. vesting artillerie, den 2den luit.-
kwartierm. J. A. Kroef, van bet 5de reg. inf.;
tot 2den luit.-kwartierm., bij het 8de reg. inf.,
den sergeant E. H. Vemer, van het corps; bij
het 5de reg. inf., deD sergeant-titulair D. J. ten
Klooster, van het instructie-bataljon, en den ser
geant-titulair A. F. Kuipers, van het 6de reg.
