FE UIL LET ON.
N°. 8959
A0. 4873.
Maandag
6 Januari.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leideu per 3 maanden.
Franco per postv.
Aüonderlyke Nommen..
ƒ8.00.
D 3.85.
0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
tillifilTl V.iiU .11!
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Voor lederen regel. .w.;.,[f,s,k Q.15,
GroQtere letten naar de iplaatsrnimte die cjj beslaan.
STADS-BERICHT EN.
BURGEMEESTER en "WETHOUDERS vak
Reiden,
ÜB Herzien de openbare kennisgeving omtrent de ver-
.-pliohting tot het doen van aangifte voor de Natio
nale Militie, iq ,d,e maand Januari 1873, voor hen
die op den lsten Januari van dit jaar hun 19de jaar
I zijn ingetreden, 'en alzoo de personen, géborén in
ii het jaar XS6A, alsmede voor hen die eerst na het
intreden van hun ,19de jaar, doch vóór het, volbren
gen van hun 20ste, ingezetenen zijn geworden, ge-
J plaatst in de Leïdsche Cóur&tit Van den' 14den, 21sten
en 28sten December 1872;
.i0f,,DoeflL te, w.eten:,
dat tot deze inschrijving zitting wordt gehouden op
1 Ëët Raadhuis, van 'des voormiddags 10 tót des
'nüiüiddags 8 uren,1
,j op Maandag den 13den Januari, yoor de bewoners
I. van d^wijkepI, en III,
fop ï)insdag den liden Januari, voor de bewoners
van. der-tfijkéü IV en V,;
VOjiop "Woensdag den 15den Januari, voorde bewoners
I iJj ,yan wijk VI,. 0i q.
op Donderdag den 16den Januari, voor de bewoners
van wijk VII,
,0i op Vrijdag den 17den Januari, voor de bewoners
vande ,wyken ,Y£U en IX of de buitenwijk,
,en dat de geboorte-acten, die de belanghebbenden
Mj de inschrijving, onder opgave der woonplaats van
'"den ingeschrevene, behooren over te leggen, dagelijks,
de Zopdag uitgezonderd, i ?iijn te verkrijgen ter Secre-
tarie de?er gemeente (fifdeeling Burgerlijke Stand),
yan des' voormiddags 10 tot des namiddags 3 uren,
11%anneer teverié voor hén, die hier niet zijn geboreri,
rc.aanvragQ ter verkrijging;dier aoten kan worden gedaan,
i, En wordt deze door plaatsing in de Leidsche
iCourant en bij aanplakking afgekondigd.
Burgemeester en Wethouders vootnoemd,
v. d. BRAJ^DELEB, Burgemeester.
E. K1JST, Secretaris.
Leiden, den 4den Januari 1873.
II BURGEMEESTER ek WETHOUDERS tan
n LEIDEN, 1
-tfA Doen te rveten, dat ingevolge art. 2 der Verorde
ning, regelende, de invordering der plaatselijke be-
1lasting op de honden, iedere houder van een of meer
honden,1 die aan de belasting onderhevig zijn, ver
plicht ik daarvan jaarlijks vóór of op den 31steu
Januari bij den Gemeente-ontvanger aangifte te doen
door inlevering van eën behoorlijk ingevuld en door
-1 den aangever onderteekend biljetdat bedoelde in-
i vullingebiljetten voor het dienstjaar 1873 van heden
af kosteloos ten kantore van den ontvanger ver
krijgbaar zijn.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
t. d. BRANDELER, Burgemeester,
lui E. RIST, Secretaris.
Leieen, 21 December 1872.
liËIOES, 4 Januari.
mxifJTj -nSAtTJA -
Ja Gedurende het jaar 1872 zijn binnen deze ge
meente geboren 818 zoons ea isi dochters, te
zamen 1599 kinderen; overleden van het manne-
lijk geslacht 560, van het vrouwelijk geslacht
548, te zamen 1108, waarvan ongehuwd van het
mannelijk geslacht 389, van liet vrouwelijk ge
slacht 377, gehuwde mannen 1.24, gehuwde vrou-
yven 76, weduwnaars 47, wednwen 95. Nog zijn
alhier ingeschreven 13 personen vaD het manne
lijk en 13 van het vrouwelijk geslacht, elders
overleden, doch alhier gewoond hebbende en 70
^kinderen als levenloos aangegeven. Zijn overleden
1^354 beneden het jaar, 269 van 1 tot 10 jaar, 44
KT" ,i u I:.j TT TTTTT TT"T-
van 10 tot 20 jaar, 45 van 20 tot 30 jaar, 46 van
30 tot 40 jaar, 56 van 40 tot 50 jaar, 63 van 50
tot 60 jaar, 231 van 60 tot 70 jaar en daarboven.
Gehuwd 334 paren en ingeschreven 2 echt
scheidingen.
In de maand December zijn binnen de ge
meente Leiden geboren: 134 kinderen, als 66
zoons en 68 dochters, waaronder zijn begrepen
3 tweelinggeboorten; overleden 115 personen, als
11 mannen, 20 vrouwen, 48 zoons en 36 doch
ters, daarenboven als levenloos aangegeven 8;
gehuwd 13 paren.
i- I
uaid Silttl obv bi'jdujj eb Jul ii ,1 liu iww
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 120 tot 151 vol
wassen personen en vaü 34 tot 61 kinderen.
JI'97/ ri-iiJiloq ab tiov daav/le sfiiioupai ob Job I
Wij raden al onze lezers aan vooral bet Haag.
sche Dagblad te lezen, dat hedenavoqd moet ver
schijnen, want wij verwachten iets grootsch.
Het Nieuws van den Dag bevat heden het be-
,richt of de aardigheid, d,at de koninklijke goed
keuring is gevraagd op de statuten eener yer-
eeniging, genaamd de 'Commune en zich ten
doel stellendehet in bezit nemen van aide
paleizen, bewoond of onbewoond en van 's KoniDgs
thesaurie in den Haag!
't Spreekt wel van zelf dat de beschouwingen
die het Dagblad hieraan zal vastknoopen, in ver
band met de liberale beginselen, de afschaffing
der doodstraf, de toelating van het congres der
Internationale, de wet op de naauilooze vennoot
schappen en de inrichting der 's-Gravenhaagsche
politie, van zoo vermakelijken aard kunnen zijn
als we nog in weken iets vau het orgaan der
conservatieven en consorten hebben gelezen.
Twee jaarboekjes liggetl voor ons; twee oude
bekenden, twee welkome wegwijzers in't pas in
getreden jaar.
Het Jaarboekje der Maatschappij van Welda
digheid, in een lief bandje, met een net plaatje,
ziet er zeer aanlokkelijk uit en al ware de op
brengst niet bestemd voor een zoo Verheven en ver
heffend doel: bevordering eu aanmoediging van
het onderwijs in de koloniën, we zouden ieder
den raad geven zich dezen almanak voor 1878 aan
te schaffen.
Nuttige aanwijzingen voor elkeen; de volledige
opgaven, die den landgenoot bekend kunnen doen
worden met de inrichting en de uitgebreide ver
takkingen van eeD der schoonste instellingen, een
der nuttigste stichtingen, waarop Nederland zich
mag beroepen en een aantal schoóne verhaaltjes,
goede gedichten al zijn er ook eeD paar poli
tieke ontboezemingen misplaatst ih een uit
stekende bijdrage over de Belgische reformscholen
vooral, van den heer Eilerts de Haan, dat alles
geeft ons echter ook weder dit jaar voldoende vrij
heid om het Jaarboekje veel lezers, nóg meer dan 't
er reeds bezit en der redactie daardoor veel
succes op haar verdienstelijk werk toe te wen-
schen.
Het tweede boekje is de Almanak voor land
bouwers en veehoeders, die, dit jaar voor. dé
zevende maal, bij den boekhandelaar W. Eekhoff
te Leeuwarden in 't licht verschenen, ten volle
onze aanbeveling verdient. Men vindt er mis
schien de volledigste, althans een zeer uitvoerige
opgave in van de verschillende paarden-, vee- en
jaarmarkten en daarenboven een verzameling
mengelwerk, practische wenken voor den land
bouwer en veefokker, dat we elk man, die den
landbouw of veeteelt uitoefent of er belang in
stelt, ernstig raden zich dit boekje uan te schaffeD.
Om den prijs behoeft men 't niet te lateDde
typograpbische uitvoering is zeer doelmatig en
het papier zoo stevig, dat de almanak van 1873
gemakkelijk het eind des jaars kan beleven.
De Luxemb. Zeitung deelt het volgende bericht
mede:
Al de vereenigingen, welke indertijd deelge
nomen hebben aan den stoet bij gedegenheid der
overbrenging van het stoffelijk qversqbot van prin
ses .Hendrik, uit Walfqrdange, napr het spoorweg
station. te Luxemburg, hebbeg eeu fraai gesch,enk
van prips Ijendrjk ontvangen., Het bestaat in een
grqotq, zilveren herinneringsmedaille, waarop een
keurige afbeelding dier treurige plechtigheid
wordt gezien.
De heer van Sonst de Borkenfeld, inspecteur
voor de schoone kunsten in België, is doOr Z. M.
den Koning, benoemd tot ridder der orde van den
NedorlaDdscben Leeuw.
sgloveg eiahiov iou/ ion s,i«w ub Jluyil qlml I
Dr. L. Mulder is, als hoofdredacteur der Land-
bouw-Courant, eeue bronzen medaille niet diploma
toegekend dQor het bestuur der Exposition univer-
selle d'qconotnie domeslique, die in 1^72 in het Nij ver
heids-Paleis te Parijs plaats had.
Door het loodswezen wordt aan de 'Ni R. Ct.
medegedeeld, dat het niet raadzaam is om sche-
pén/die van Rotterdam langs Brouwershaven of
Zierikzee zee wenschen te ki zen, dieper te be
laden ddh Hot 50 decimeters, daar de toestaud
van het Hellegat Weer verergerd is.
)i9'.ri 6-ib ajneldaob aiifljltiv Jrni iaaw .naqm-ll/: I
duospp 4pd (30 vöfTQ
Men schrijft aan het Handelsblad uit Limburg:
Oyer de benoeming van den beer Pijls tQt
burgemeester vau Maastricht, geloofde het Vaderl.
in zijn nommer van Zaterdag te kunnen mede-
deeleD, „dat zoodanig plan, iDdieu het al wer
kelijk bestaan heeft, dan in elk geval thans ge
heel is opgegeven." Ook in Limburg begiut men
hoe langer zoo meer de benoeming van den heer
Pijls in twijfel te trekken. De houding van den
heer Pijls, die hem, zooals de berichtgever van
de N. R. Ct. terecht aanmerkt, bij alle partijen
onmogelijk beeft gemaakt, geeft aan de bevolking
reden, om te vermoeden, dat er van -tie benoe
ming niets komen zal. Men verliest zich in gis
singen, wie thans den heer Raat vervangen zal.
„Het overlijden van den inspecteur-generaal
P. Motké wordt als eene treurmare in Limburg
vernomen. Te Thorn nabij Roermond van nede
rige doch fatsoenlijke ouders geboren, was Lim
burg te recbt trotsch op den zoon zijner volks
klasse, die door eigen kunde en werkzaamheid
den hoogsten rang in 's rijks administratie be
kleedde. De heer Motké, die gaarne in ODze
provincie vertoefde, was er algemeen bemind en
hooggeschat, niet alleen voor de menigvuldige
diensten die hij met onveranderlijke bereidwillig
heid aan zijne vrienden en kennissen bewees,
maar ook om zijn open en oprecht karakter.
De hederigheid, die hem steeds eigen bleef, bad
hem tot een der populairste mannen van .Lim
burg gemaakt.
Nu de Maas weder binnen haar oevers
treedt, bevestigt zich wat de landbouwers reeds
vreesden, dat de gezaaide wintervruchten ver
loren zijD. Aan de weilanden echter hebben de
overstroomingen niet weinig gebaat.
Naar aanleidiDg van eenige opmerkingen
omtrent den pott van f 90,000, als snbsidie voor
de vertegenwoordiging van Nederland op de aan
staande wereldtentoonstelling te Weenen, heeft
-de-Minister vaD Binnenl. Zaken eenige schriftelijke
inlichtingen gegeven omtrent de bestemming dier
gelden. Daaruit blijkt, dat aan de hoofdcommissie
de zelfstandige beschikking er over is gegeven
werklieden-vereenigingen, die voor 't bezoeken
der wereldtentoonstelling subsidie verlangen; moe
ten zich tot die commissie wenden.
De Minister van Marine brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat de tijdelijke pensioeneD,
die door het Departement van Marine worden
voldaan, over het 4de kwartaal 1872, bij de be
taalmeesters in de verschilleude arrondissementen
kunnen iu ontvang genomen worden.
Z. M. heeft Dr. C. Letncke, te München, niet,
zooals gisteren gemeld werd, benoemd tot leeraar,
maar. tot hoogleeraar aan de Rijks-academie van
Beeldende Kunsten, gevestigd te Amsterdam.
Z. M. heeft aan M. Henriquez Pimentel, leeraar
der wiskunde en lid van onderscheidene geleerde
genootschappen, wonende te 's-Gravenhage, ver
gunning verleend tot het aannemen en dragen
der versierselen van ridder der orde voor weten
schappelijke en letterkundige verdiensten, genaamd
San-Thiago, hem door Z, M. den Koning van
Portugal geschonken.
Z. M. heeft benoemd tot burgem. der gemeente
Markelo A. L. Nilant, onder toekenning van eer
vol ontslag als burgem. van Vriezenveen.
Z. M. heeft P. J. v. d. Mandere benoemd tot
burgem. der gemeente Kapelle.
Z. M. heelt Dr. J. Bosscha Jr., met ingang van
1 Februari e. k., benoemd tot hoogleeraar aan de
Polytechnische school te Delft en hem eervol ont-
THIERS
vbnuIsiiAl
hel (jouvennemenL der Nationale Verdediging.
Vervolg
Eiken morgen, menigmaal vergezeld van gene
raal Chabaud-Latour, doch meestal door zijn
neef, den heer Chaper, ging ik naar de wec
ken, ik schreef alles op wat ontbrak, ik deelde
het 's avonds in den raad mede en dèAr vjngeD
dan discussiën aan, die vaak tot één of twee
uren in den morgen duurden. De kleinigheden
werden besproken, wij hielden ons bezig met de
algemeene richting der operatiën, en weldra
werd de expeditie van Sédan onze voornaamste
zaak. Wat mij in die ontworpen zending tegen,
de borst stuitte, was de gedachte dat npen ons
laatste leger nam om hetip de Ardennen te doen
verjAaap.' 8b nsv naffaxioo sb m.ni nsbipw jn
De redenen die men had om deze espeditie le
aanvaarden, waren duister, moeielijk "te door
gronden en. wÜ aagten daaromtrent allerlei
veronderstellingen. In 't algemeen zeide men in
de regeeringskringeu dat de keizerin de expe
ditie verlangde, als een soort van zaak van eer,
die zij zich ten opzichte van Metz en van
maarschalk Bazaine in 't hoofd had gezet, omdat
liet schandelijk was, zeide zij, hem, zonder hulp,
te laten omkomen. Dit denkbeeld zou edelmoedig
en rechtvaardig geweest zijn, wanneer men niet
zooveel tijd bad laten voorbijgaan sedert onzen
eersten tegenspoed. Maar ik herhaalde elkeD
avond en generaal Trochu met mij, dat de Prui
sen den tijd hadden gehad om het leger van
Metz in te sluitendat er tusschen dat leger en
Parijs een ijzeren muur was opgetrokken, be
staande uit 300duizend man, die onmogelijk was
te doorklieven; dat het eeoig .esultaat, hetwelk
men kon verkrijgen, hierin bestond, van nutteloos
onze laatste georganiseerde krachten te doen ver
loren gaan; dat de verdediging van Parijs kon
worden volgehouden met eeu hulpleger, kam-
peerende en manoeuvreerende om de muren
der stad en dat zonder znlk een leger, het beldg
van farijs. niets anders zijn zou dan een ver
schrikkelijke hongersnood, die met eeD overgave
op genade en tot eiken prijs zon uitloopen; dat
men zich dus onvermijdelijk en op noodlottige
wijze zou berooveu van bet eenig middel om
den weerstand van Parijs afdoende te maken en
•m-ri'-Oif-o v ..<7
dat, als het leger van Sédan niet werd verslagen,
het voor het minst even als dat van Metz zou
worden geblokkeerd. „Gij hebt éen maar
schalk ingesloten," zeide ik, „gij zult er twee
hebben."
Deze beraadslaging werd herhaalde malen hervat
en op zekeren dag had zij zelfs een uiterste hef
tigheid bereikt, toen eeusklaps de heer Jerome
David, dien ik niet van zeer nabij kende, maar
die in deD raad een kalme houding aannam bij.
diepe smart, mij de hand reikie en mij deze
woorden in 't oor duisterde: „Mijnheer Thiers,
driDg maar niet verder aan, ik zat u straks wel
spreken.7. -» Deze woorden hielden mijn mond
gesloten; ik zweeg, wél vermoedende dat er rets
buitengewoons omging, waardoor -alle discussie
overbodig werd. De stilzwijgeudheid, die ik mij
zelf oplegde, droeg, er toe bij de zitting van den
raad i te bekorten en tegen één uur des nachts
gingen wij uiteen. In de Rue Saint Dominique
gekomen, nam de heer Jerome David mij ter
zijde en 6prak: „De Keizer is. gevangenmaar
schalk Mac-Mahoo is duodeiijk gewond." Op
'die mededeeling bjeef ik als versteend, ontsteld
staan. Ik had den heer maarschalk Mac-Mahon
nimmer gezien, maar zijn persoon boezemde mij
groot belaDg in. Ik was pijnlijk aangedaan bij
het booren dat hij zon sterven en des anderen
daags bracht ik een kaart aanlzijn woning, die
men hem opzond. Mijn onderhoud met den heer
Jeróme David was langdurig en smartelijk. Wij
wandelden een goed deel van den nacht door op
de brug van Solferino, ons, verdiepende in wan
hopige overpeinzingen nopens de, toekomst, die
ons wachtte., Ik zag dat mijn laDd verloren was;
ik zag ook het kfeizerrijki verloren, maar die val
,was geenszins in staat mij t6 troosten wegens
den ondergang, van Frankrijk. „Verlies den inoed
niet," zeide mij de; heer Jeróme David, „gij kunt
nog groote diensten aan Frankrijk, bewijzen en
gij moet ze bewijzen." „Ik kan niets meer
doen," was ,mijn antwoord. „Zulke slageu zijn
niet te herstellen en ik weet niet wat er in acht
dagen van ons allen zal zijn geworden.'' Het
was reeds laat; de nacbt was guur; ik verliet
den heer Jeróme David en ik heb hem niet
wedergezien.
Daags daarna ontving ik een brief van den
heer Mérimée.
De graaf Daru. Neeu, niet daags daarna, maar
nog in denzelfden nacht, tegen drie uren ip den
morgen. -i
Wordt vervolgd)