Sedert maanden bestaat er voor tal van kin
deren uit alle standen te Zalt-Bommel geene mo
gelijkheid om school te gaan. Gedeputeerde Sta
ten weigerden tweemaal een besluit van den
Gemeenteraad goed te keuren, dat met opheffing
van alle gel 'genheid voor jongens tot het ontvan
gen van meer uitgebreid lager onderwijs, nevens
de dusgenaamde armenschool en de meisjesschool
geene andere inrichting van gemeentewege wil,
dan eene lagere school als voorbereiding voor de
hoogere burgerschool met 3jarigen cursus. De be
slissing is thans aan den Koning opgedragen.
Blijkens besluit van Gedeputeerde Staten zal
de jacht op klein wild in deze provincie gesloten
worden op Dinsdag 31 December aanst. met
zonsondergang.
Het volgend overzicht van de opbrengst der
middelen (hoofdsom en opcenten) over de maand
November 1872, alsmede van die over de eerste
elf maanden van 1872, is door het Departement
van Financiën openbaar gemaakt.
Opbrengst Opbrengst
over de maand over de eerste
November elf maan-
1 8 7 2. den van 1872.
Directe belastingen, f 1,817,423.95» f 20,888,024.72'
In- en uitg. rechten. 460,537.38»,, 5,066,823.77'
Accijnzen,2,940,649.20» 27,171,441.75
Waarborg en belas
ting der gouden en
zilveren werken. 25,850.18» 308,648.11'
Inüir. belastingen 1,657,672.64 16,815,618.55»
Domeinen208,693.57»,, 1,320,164.54
Posterijen224,407.97 2,347,179.28
Rijkstelegrafen 54,S88.69' 594,427.82
Staatsloterij254.50 413,906.50
Akten voor jacht en
visscherij9,59-3.00 127,480.50
Loodsgelden88.4S3.4S 878,120.04
Totaal f 7,4S0,454.59 75,931,835.60
Z. M. heeft het aan W. H. Itnmink, burgem. en
secretaris van Reoswoude, op zijn verzoek, ver
leend eervol ontslag uit laatstgenoemde betrekking
met HDs. goedkeuring bekrachtigd.
Z. M. heeft benoemd tot broeder der orde van
den Nedèrlandschen Leeuw J. van Daui, eervol
ontslagen onderwijzer in de strafgevangenis te
Woerden.
Z. M. heeft goedgevonden te benoemen: bij het
wapen der artillerie tan het leger in Oost-Indië,
tot 2den luitenant, de cadetten H. J. van Heutsz
en W. M. van den Broek, beiden herkomstig van
de Kun. Wil. Academie.
Z. 11. heeft goedgevonden aan HDs. adjudant
den tnajoor H. J. Baron Taets van Amerongen,
van tien grooten staf, de vergunning te verleenen
tot het aannemen en dragen der versierselen van
ridder 3de, klasse der orde tan deu Ronden Ade
laar, hem door Z. 11. den Koning van Pruisen,
Duitseh Keizer, geschonken.
BIANENLAN JL>.
Haarlem, 12 December. Door het provinciaal
bestuur van Noord-Holland is heden aanbesteed,
bij enkele inschrijving: 1. Het driejarig onder
houd van de Keulsche vaart in de provincie
Noord-Holland; daarvoor wa de minste inschrij
ver de heer A. lltlsen, te Weesp, voor f 26,059.
2. liet driejarig onderhoud van de groote en
ai iet r'jkswegen in de provincie Noord-Holland,
ia 5 ;.irréelcnminste inschrijvers waren: voor
In 1 -te perceel, de heer A. Hilsen, te Weesp,
i 1 l.y.lti2de perc., de heer G. L. van Doorn,
ie <ti -i rtiani, vuor f 7989; 8de perc., de heer J.
linjn IV Az., ie Vianen, voor f 5549; 4de perc.,
de hi i I'. Ootes, te Wognum, voor 7459; 5de
peic, d; r B. Swets Al, te Helder, vnnr
f 12,0. 5alles per jaar.
Sloterdijk, 10 December. F,r hebben zich al
hier en vi er iglal leden aangesloten bij de. ;if-
deeli g A uist i (h ui an het Genootschap lot
zedelijke verbetering van gei angenen. Zonder een
bepaa Ie uldeelmg op te richten, wenschen deze
leden de bedoelingen van het Genootschap te be-
vordeien, niet alleen door geldeltjken steun te
verscliaflen, uiaar óuk, waar het noodig is, door
het Verstrekken van inlichtingen, liet bonden van
toezicht met betrekking tot ontslagen gevangenen,
het vi rieerteu van arbeid enz.
Hen Haag, 12 December. Naar men verneemt
zullen tenigo leden Van den gemeenteraad alhier
een voorstel bij deu Raad tudieueu om liet Bad
huis na 1873 niet meer van gemeentewege te
exploiteei e n maar of te verkonpen óf tn verpachten,
waartoe zieti dan eene muatschappij of andere
vereeniging van personen zou kunnen aanmelden.
Het brievenvervoer np den Hollandschen
IJzeren Spoorweg maakte heden het onderwerp
eeuer procedute uit, die door deu Hoogen Raad
in eersten aanleg werd behaudeld. Tot deze pro
cedure gat het volgende aanleiding:
Door deu Staat der Nederlanden werd den
31steu Augustus 1850 uiet de Hollandschen IJzeren
Spoorwegmaatschappij eene overeenkomst betref
fende het brievenvervoer gesloten, waarbij werd
bepaald, dat de Staat bevoegd was dagelijks op
vier doorloopende treinen tusschen Amsterdam en
Rotterdam onder geleide van een conducteur
brieven te vervoeren, tegen eene vergoeding voor-
loopig op I 18,300 bepaald. Dit contract werd aan
vankelijk voor een jaar aangegaan, doch later
verlengd, met wijziging zoowel wat het aantal
treinen betreft als wat de vergoeding aangaat.
Bij Kon. besluit van 4 Juli 1860 (Staatsblad n°. 28)
werd artikel 39 der wet van 31 Augustus 1859,
houdende bepalingen omtrent het gebruik der
spoorwegeo, o a. ook op genoemde Maatschappij
toepasselijk verklaard. Dit art. 39 luidt: „Vervoer
van brievenmalen, van de rijtuigen der postad
ministratie, welke tot vervoerbare postkantoren
zijn ingericht, en van de ambtenaren in die rich
tingen dienst doende of met het overbrengen der
brievenmalen in de gewone rijtuigen van den
spoorweg belast, heeft kosteloos plaats." Dat Kon.
besluit bracht evenwel nagenoeg geene verande
ring in bet contract, waaraan voldaan werd tot
24 Mei jl. Op dien dag richtte de Minister van
Financiën tot de Holl. IJz. Spoorwegmaatschappij
eene missieve, waarbij haar bekend werd ge
maakt dat de Staat ophield het contract te con-
tinneeren.
Alle pogingen door genoemde Maatschappij aan
gewend, ten einde in der minne eene schikking
te treffen, zelfs na onderzoek der deskundigen,
schadevergoeding te bekomen, bleven zonder ant
woord; althans de Maatschappij zag zichgeoood
zaakt den Staat tot onderhandelen tesommeeren;
ook dit laatste hielp niet; de Staat bleef het stil
zwijgen bewaren. Den 27 September jl. werd
dienvolgens de Staat gedagvaard tot betaling,
wegens door de Maatschappij geleden schade,
eener som van f 1,600,000, of zooveel meer als
de Hooge Raad zal goedvinden te bepalen. Ook
op deze vordering had geen aanbod plaats, maar
thans ter terechtzitting werd namens den Staat
tot algeheele al'wijziDg van de vordering gecon
cludeerd.
Het was deze vordering die heden voor den
Hoogen Raad werd bepleit. De heer Mr. A. M.
van Stipriaan Luiscius trad voor de Holl. Spoor
weg-Maatschappij op; de lands-advocaten de heeren
Mrs. A. de Pinto en G. M. v. d. Linden bestre
den die vorderiüg voor den Staat.
D. A. en P. D., beide schippersknechten, die
reeds meermalen veroordeelingen ondergaan heb
ben, stonden heden weder voor het Provinciaal
Gerechtshof in Zuid-Holland terecht, beschuldigd
van twee diefstallen bij nacht door meer dan een
persoon gepleegd op bewoonde vaartuigen en de
eerste bovendien nog van drie eeovoudige dief
stallen. Al deze feiten werden gepleegd ten
nadeele van schippers die met hunne vaartuigen
in de laatste dagen der maand September jl. aan
den wal te Rotterdam lagen. Daarbij betrof
het trossen touw die door den eersten werden
weggenomen, terwijl de tweede op den uitkijk
stond en die later, wanneer de buit was verdeeld
of verkocht, van de opbrengst zijn aandeel ont
ving. Bij de diefstallen, alleen door D. A. ge
pleegd, waren weder trossen tonw en een dek
zeil de voorwerpen zijner keuze, die hij mede
aan uitdragers te Rotterdam verkocht. Beiden
bekenden het hun ten laste gelegde. Adv. Gen.
Mr. Terpstra requireerde hunne veroordeeling tot
tuchthuisstraf van 5 jaren. De verdediger, Mr. van
Limburg Stirum, verzocht ten aanzien van den
eersten besch. toepassing van verzachtende om
standigheden en voor den tweeden vrijspraak,
daar het hem niet was gebleken dat deze besch.
tot het plegen der diefstallen had medegewerkt.
Ten correctioneele behandelde het Hof vervol
gens het appèl van een vonnis der Leidsche recht
bank van 1 November jl. waarbij de 22jarige
D. v. Z. tot 2 jaren eenzame opsluiting is veroor
deeld, omdat hij in den loop van dit jaar op den
naam zijn meesters door oplichting een aantal
gereedschappen wist te verkrijgen die hij ten
zijnen voordeele verkocht. Opmerkelijk ten deze
is, dut bt'kl: in Februari van het vorige jaar tot
een jaar cellulaire straf was veroordeeld wegens
diefstal en nplichiing jegens denzelfden meester
die hem, nariat hi) zijn straf had ondergaan, we
der lil dienst nam, .nsar zijne goedheid slecht
beloond zag. Adv. Gen. Mr. Ter pal ru geloofde dat
het verzoek van bekl. van vermindering van straf
niet kon worden toegestaan en dat het vonnis
moest worden bevestigd. In beide zaken mor
gen uitspraak.
Rotterdam, 12 Decern lier. Maandag is eene
gecsinbineerde Vergadering van Praeses Magni
ficus, Administrateuren en Directeuren van hel
Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke
Wijsbegeerte alhier gehouden.
In deze Vergadering is besloten iot/iiet-bekro-
niug van eene in 187L ingekomen verhandeling,
onder de zinspreukOe Waterstrijd toont Aeerlands
macht, in antwoord op vraag 112Over de ge
schiktste werktuigen tot hel opbrengen van water. Voorts
is bet programma der uit te schrijven prijsvra
gen vastgesteld.
Bij het verslag der handelingen van het Ge
nootschap werd o. a. gewag gemaakt van de bij
drage, van wege het Genootschap, van vijftig
gulden, voor de oprichting van een standbeeld
voor Boerhave binnen Leiden, en thans het be
sluit genomen om eene bijdrage van vijfhonderd
gulden toe te zeggen aan de Commissie lol waar
neming van den aanstaanden overgang van Veuus
over de Zon.
Sedert de laatst gehouden Algemeene Verga
dering en nu onlangs zijD benoemd:
In plaais van Jhr. Mr. D. R. Gevers Dejnoot,
afgetreden, als administrateur Mr. D. H. Delprat;
Dr. Th. van Doesburgh, als directeur, tueede
secretaris en lector. Als ledcn-cmisultautde hee-
reu Prof. N. VV.P. Rauwenhoff, te Utrecht; Prof.
W. F. R. Sunngar, te Leiden; Prof. H. G. van
de Sande Bakhuyzen, te Delft. Als leden: A. J.
H. van der Toorn, te Amsterdam; Dr. H. C.
Dibbets, te Amsterdam; Jhr. G. J. G. Klerck, te
's-Gravenhage; J. W. Bake, te Amsterdam; Prof.
B. A. Mees, te Groningen; Prol. R. S. Tjaden
Modderman, te Groningen; I'rof. H. J. van An-
kuui, te Gtoningeu; Prof. L. Mulder, te Utrecht;
G. van Diesen, te Utrecht; Dr. S. Hoogerwerff,
Dr. J. Vroesom de Haan alhier; R. van Hasselt,
alhier; Dr. E. T. van Dissel, alhier. Als leden-
coriespondentProl. Cirillo Ronzoni, te Padua;
Prof. G. van der Mensbrugghe, te Gent; Dr. P.
A. Bergsma, te Batavia.
Het tweede der schroefschepen van geineng-
den bouw voor den ludisclien dienst, op de werf
der Nederlaudsche Stoombootmaatschappij te
Ftjeuoord gebouwd, hetwelk Banda zal worden
genoemd, eu waarvau de kiel in Mei van dit
jaar werd gelegd, is heden met goed gevolg van
stapel geloopen.
Delft, 12 December. Bij het steeds klimmend
aautal kinderen der vertenigde Zondagsscholen,
en bij de moeieltjkheid om voor eene samen
komst van p. m. 7U0 hunner, eener lokaliteit te
vinden ruim genoeg om ook ouders en begun-
stigers daarbij toe te laten, is door heeren kerk
voogden der Ned. Herv. gemeente alhier, op
daartoe gedaan verzoek, vergunning verleend om
voor de aaustaaude Kersifeestvieriog gebruik te
maken van de Nieuwe kerk.
Met leedwezen verneemt tneu, dat onze ge
achte stadgenoote, mej. M. C. Donuadieu, die als
verdienstelijk pianiste algemeen gewaardeerd
werd, heden na eene korte ongesteldheid, in den
nog jeugdig-n leeftijd van 27 jaren overleden is.
(D. Ct.)
Dordrecht, 12 December. De toestand van den
Vrijdag II. gewonden eu in het gasthuis opgeno
men agent van politie, Oosterhout, is in de laatste
dagen, naar wij vernemen, verergerd. Sedert een
paar dagen is hij buiten kennis en daarbij uiterst
zwak. (D. Cl.)
Eindhoven, )'2 December. Door den hoogen
waterstand is gisternamiddag de kanaaldijk
van de Zuid-Willemsvaart alhier doorgebroken,
waardoor de woningeD benedendijks overstroomd
werden. Men is er echter hedennacht in mogen
slagen de doorbtaak te detnpeu.
GEMENGD NIEUWS.
Het volgende verwekt te Apeldoorn algemeene
deelneming. De oudste zoon van den heer Ro"-
wenhorst, een veelbelovend jongeling van 20 jaar,
in October II. met oog twee andere benoemd om
op rijkskosten te worden opgeleid tot controleur
bij het boschwezen in Ned. Indië, vertrok 1 No
vember naar den omtrek van Neus.adt (Pomme-
ren) om daar 't eersle practische onderricht in
de houtcnltuur ie ontvangen. Terwijl de jonge
lieden met dat doel onder behoorlijk geleide de
bosschon doorkruisten; voorzien var. jachttuig, ging
onverwachts 't geweer van eert hunner af rne.t het
noodlottig'gevolg dat hol schot door den schouder
van R. diong en gedeeltelijk door de horst weer
uitkwam. Aanvankelijk was er nog hoop op her
stel, en gepasseerde:! Zaterdag kwam er ze.lfs een
zeer gunstig bericht; doch reeds Zondag-ochtend
ontving zijn moeder de verpletterende tijding van
zijn dood. De vader bevond zich in de laatste
dagen in zijn nabijheid, doch heeft hem niet tneer
levend gezien. Volgens te Texel ontvangen
telegram is te Vlieland een Hamburger hark
met 180 landverhuizers gestrand. De passagiers
en equipage zijn onder leiding en met behulp
van den heer T. Mets van hier, die eenige
dagen te Vlieland logeerde, gered; door zwem
mende en van lijnen voorzien het schip te be
reiken, is deze redding zoo volkomen gelukt.
Naar men verneemt, hebben zich p. m. 50 srlli-
citatneti aangegeven voor de zeer lucratieve be
trekking van huismeester in het binnengasthuis
le Amsterdam, waaronder vele onderwijzers uit
alle oorden ouzes lands. Als men bedenkt, dat
het jaarlijksch inkomen dezer betrekking bedraagt
f 1000 met vr.je kost, inwoning en geneeskundige
behandeling btj ziekte, dau kail men hegrijpen,
dat menig school meester zijn post gaarne met
dien van huismeester verruilen wil. Voor het
doorboren van den St. Gothard zal men lilho-
fracteurs bezigen. Er wordt berekend, dat 1500
ton noodig zullen zijn om het geneele werk te
volvoeren, hetgeen niet bijzonder veel is, wanneer
men de uitgebreidheid vau het werk en de hard
heid van deu steen in aanmerking neemt.
Er zullen twee artesische putten te Parijs
worden gemaakt, de een op de Place liéhett
eu de andere op de Butte-aux-Cailles.
In hel voorjaar heeft de verbouw van suikerbeet
wortels in den Haarlenimerineerpolder tenc niet
onbelangrijke uitbreiding gekregen. De uitkomst
is over het algemeen gunstig te noemen, terwijl
het suikergehalte gemiddeld 12 pCt. bedraagt. Het
laat zich aanzien, dat die teelt er zeer zal toe
nemen. In Zuid-Californië is een aunzieulijke
hoeveelheid ineerschQim ODtdekt, dat van uitmun
tende qnaliteit moet wezen. Er zullen Europee-
sche werklieden been gezonden worden, om het
tot pijpen en dergelijke artikelen te verwerken.
B UITENLANU.
Frankrfi lc.
In de zitting der Nationale Vergadering van
jl. Dinsdag werd de behaudeling der begrooting
voor het onderwijs, de fraaie kunsten en de
eerediensten ten einde gebracht. Voor het eerste
dezer drie onderdeden heliepen de verschillende
posten een totaal van 34,830,000 francs, voor het
tweede vau 6,400,000 francs, voor het derde van
63,458,195 francs. Bij de beraadslaging over de
afdeeling fraaie kunsten verklaarde de minister
dat bij in overweging zou nemen of er verder
kon worden voortgegaan met de vermindering
der subsidiën aan de verschillende schouwburgen
le Parijs, waartegen sommige afgevaardigden be
zwaar maakten als geen algemeen belang, maar
uitsluitend het belang der stad Parijs rakende.
Een amendement van den heer de Belcaslel,
strekkende om deze subsidiën slechts toe te staan
tot de helft van het door den minister op de be
grooting gebrachte cijfer, opdat de vrijvallende
gelden zouden gebezigd worden voor een meer
nuttig doel, bij voorbeeld voor uitbreiding van
het ouderwijs of voor de voorziening in het gods
dienstig onderwijs bij bet leger, werd echter ver
worpen. De minister liet zich verder in afkeu
renden zin uit over de cafés-concerts, welke noch
uit het oogpunt van zedelijkheid noch uit dat
van de kunst aanmoediging verdienden, en waar-
omtreut hij gestrenge politiemaatregelen toezegde.
Vervolgens maakte de vergadering een begin
met de behandeling der begrooting voor binnen-
landsche zaken, waarbij de minister beloofde dat
hij weldra eene wet zou voordragen, welke de
regeering de gelegenheid zou schenken om het
uitstallen en rondventen van boeken eu afbeel
dingen van eene onzedelijke strekking te keer
te gaan, een schandelijk misbruik waarover som
mige leden der vergadering zich volgens den
heer de Goulard terecht beklaagden, doch waar-
tegen de regeering thans weinig vermocht te
doen, sedert alle op dat stuk b staande politie
verordeningen door de regeering van 4 Septem
ber 1870 buiten werking waren gesteld.
Duitscliland.
Prof. Petermann te Gotba heeft eene medeilee-
ling van den bekenden reiziger Carl Mauch
openbaar gemaakt, volgens welke bij zich op de
terugreis bevindt van Quilimana naar Europa.
De Berlijnsche Gemeenteraad heeft het plan
lot oprichting van twaalf overdekte markten met
52 tegen 9 stemmen aangenomen.
Denemarken.
De wet op het lager onderwijs is hij de Tweede
Kamer ingediend. Tot de voornaamste daarin
opgenomen bepalingen behoort, dat het recht
der geestelijkheid tot het houden van schooltoe
zicht vervalt, in zoover dat zij voortaan alleen
heiast zal zijn met het toezicht op het godsdienst
onderwijs. Zoo ook vervalt de Bisschoppelijke
goedkeuring op de benoeming van ouderwijzers.
De 11islrict-si hoolopzieners zulleu worden benoemd
door den Koning.
Italië.
De Kamer van Afgevaardigden heeft in comité
de discussie over het wetsoutwerp betreffende de
geestelijke corporatiëu voortgezet, en met 144 tegen
116 stemmen verworpen de volgende motie van
orde: „Het comité, het beginsel erkennende, dat
de in den Staat geldeude wetten op de geestelijke
corporatiën tot de provincie Rome moeten worden
uitgebreid, verklaart, dat het het plan van het
ministerie niet kan aannemen, en benoemt, zoo-
der tot de discussie over te gaan, eeue commissie,
belust met de samenstelling van een wetsoutwerp
in overeenstemming met bovenbedoeld beginsel."
Daarna is de Kamer in gewone vergadering
overgegaan, en wel tot de behandeling van eene
interpellatie door den heer Laporta, die, de wil
lekeurige handelwijze der regeering lakende,
de volgende motie van orde heeft voorgesteld
„De Kamer, de regeering uitnoodigende om de
agenten, belast met het innen der belasting op
roerende goederen, tot het nakomen der wetten
aan te manen, gaat over tot de orde van den
dag"
De heer Ara en eenige andere leden hebben
eeue motie voo. gesteld, inhoudende, dut onver
wijlde hervorming der belasting op de roerende
goederen noodig is, en waarbij de regeering werd
uitgenoodigd otn intusacheu van hare uiacht ge
bruik te maken, opdat de wetten zouden worden
geëerbiedigd. De minister Sella heeft de beide
tnoliën bestieden; hij beschouwde deze als
AOtums van wantrouwen. Hij wilde echter be
rusten bij eene motie van den heer Maurogouato,
