Donderdag
12 December.
FEUILLETON.
K°. 3941.
A0. 1872.
2
ft
u o
05
LEIDSCH
-K>>
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ8.00.
Franco per post8.85.
Afzonderlijke Nommen0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DKR ADVERTENTIKN.
Voor lederen regelƒ0.15.
Grootere letten naar de plaatsruimte die sty beslaan.
LEIDEN, II December.
De Hiuister van Binnen landsche Zaken beeft
den 25sten November jl. de volgende circulaire I
gericht aan de provinciale besturen
„Bij het naderen van het tijdstip waarop de
jaarlijksche loop der bevolking over het loopende
jaar moet worden opgemaakt, acht ik het raad
zaam dat de gemeentebesturen uwer provincie
op eene nauwkeurige bijwerking der bevolking
registers worden opmerkzaam gemaakt, welke
vooral door het rondgaan aan de huizen der in
gezetenen, na de verhuizing in November, kan
worden bevorderd. Tevens wensch ik uwe aan
dacht te vestigen op de bepaling van art. 19 a.
van Zr. ils. besluit van den 5den Mei 1870
(Staatsblad u°. 73), krachtens welke personen min
stens sedert éen jaar uit de gemeente vertrokken
ambtshalve uit de bevolkingregisters kunneu ge
schrapt worden. Het gevolg van die bepaling is,
dat voortaan aan den voet van den slaat no. 1
van den loop der bevolking niet slechts van de
personen bijgeschreven in de registers maar ook
van de ambtshalve geschrapte met onderscheiding
van geslacht zal moeten worden melding ge
maakt."
Bij beschikking van den Minister van Marine
van den 7den December 1872, wordt de heer P
J. van Dam, visiteur der quarantaine te Veere,
met den laatsten dezer, op zijn daartoe gedaan
verzoek, eervol uit die betrekking ontslagen.
Het gezelschap Arena Studiosorum, gaf gister
avond in den Stadsschouwburg eene voorstelling
iu de gymnastiek en den wapenslrijd en wel
ten voordeele der algeuieene armen. De uitvoe
ring, onder leiding van den heer Martin, was
uitstekend te noemen, en kenmerkte zich door
bedaardheid en overleg, terwijl elke toer vlug
en vaardig werd volbracht. De gymnastische
voorstellingen werden afgewisseld door het prijs-
trekken met den korten stok, de sabel, den langen
stok en den degen, en door een drietal panto
mimes, die naar ons oordeel goed begrepen wer
den en zeer aardig afgespeeld, en veel stof tot lachen
gaven.
Na den afloop der voorstellingen bracht de
president ziju dank aan bet vrij talrijk opgeko
men publiek, terwijl hij zijn leedwezen betuigde
dat op de rondgezonden lijst zoo weinig teeke
naars werden gevonden, en verder te kennen
gaf dat deze eerste voorstelling slechts eene proeve
was en het voornemen bestond er jaarlijks eene
te geven. Daarop volgde de prijsuildeeling en
werden toegewezen aan de heeren Risen Baum-
hauer twee prijzen; C. van Mens, .au den Berc.li,
van Kervel, P. Korteweg, elk een prijs. De
voortdurende fanfares en applaudisseuienteu be
wezen dat deze voorstelling algemeen voldeed.
Na de prijsuitdeeling verzamelden zich een groot
aantal studenten, met de muziek van het 4de
reg. inf. voorop en begeleid door fakkellicht, om
de overwinnaars in feestelijken optocht naar hun
vereenigingslokaal te geleiden.
De gewone audiëntie van den Minister van
Binnenlandsche Zaken zal op aanstaanden Zater
dag 14 dezer niet plaais hebben.
O P3
5'
37*
ITl
03 03 p3 M
S P p
3 3 5? "O
2 X-
cr 3 p
O Q 03
e^
c 5L
2.
3
x crq' O1
o si o
J O P o*
2 c r b
D -i
I
g
CL O O
o o o
00* "V 1=5
?T
o 3 2.
3
7?
JjO
h-
OS
co
os
to
to
"os
co
"co
1—
os
O oo
O
OS
«ft
*o
O
"o
co
co
T3
cn
jf®-
tf»
co
O
F"
co
O
os
F®
to
to
C7I
co
CJ»
O
CO
~Oi
CO
OS
CO
V
F1
"o
O
O
"o
O
O
co
to
O
O
O
O
00
J
O!
O
to
O CO
oo io
CJI co
O
O
O
a
co
OS
O
O
O
CO
co
bi
O
to
CO
O
O
O
O
O
co
O O
B
o
ai
fi.
5 ft
O Jl
o 9
3 S
s* ft
ft
B*
ft
to w JO S*
O o OT O O
co -<j CO O
u\ zo ii co J-3
CO 'o "o $9'
or o o H- x o
'33 O o CJl p p
CO O O O o
if1 O o o
H-t tf*-
za to
co co *Cn "co "co
9 to
o O
O to Cl O
O O CO -J CO
ot O -J to
CO O C O)
w o b Ift
to O O O co
2 O
- CD
Uit dezen staat blijkt alzoo, dat de Nederland-
sche Bank op 9 Dec. bij een inuntmateriaal van
111,342,492.40' voor eene som van 75,847,547.58
minder aan bankbiljetten iu omloop had dan waar
toe zij gerechtigd is, terwijl het muntmateriaal op
zijne beurt 30,338,619.02® meer bedraagt, dan in
verhouding tot de schuldvorderingen tot dekking
noodig zou wezen.
Z. M. heeft benoemd lot notaris binnen het
arrondissement Nijmegen, Ier staudplaats de ge
meente Millingeo, A. J. J. A. M. H. Hengst, can-
didaat-notaris te Wamel.
Z. M. heeft benoemd tot rechter in de arron-
dissements-rechtbank te Groningen Jhr. Mr. O.
Q. van Swinderen, thans rechter in de arron-
dissements-rechtbank te Almelo.
Z. M. heeft goedgevonden den 2den luitenant
W. M. E. Le Maitre, van het 1ste regiment in
fanterie, op het daartoe door hem gedaan ver
zoek, een eervol ontslag uit den militairen dienst
te verleenen.
Z. M. heelt aan den heer Dr. A. J, D. Steen
stra Toussant, lsten stadsgeneesheer te Batavia,
vergunning verleend tot het aannemen van het
broDzen kruis, hem ter zake zijner verleende
hulp, tijdens den Pruisisch-Franschen oorlog van
18701871 door de Fransche afdeeling van het
Roode Kruis als een aandenken vereerd.
BlNNENLiAIVD.
Amsterdam, 10 December. Gisteravond had in
het lokaal de Keizerskroon de aangekondigde, door
het comité ter zake der RumeeDSche geloofsver
volging belegde, meeting plaats. Nadat het doel
der bijeenkomst in korte trekken door den voor
zitter Mr. H. H. Tels was herinnerd, gaf deze het
woord aan Mr. J. A. Levy tot het uitbrengen van
verslag over de handelingen der internationale
conferentie, welke te Brussel is vergaderd geweest.
Naar wij vernemen, zal dit verslag worden ver
krijgbaar gesteld. Daaruit bleek o. a., dat de
conferentie had besloten eene vaste commissie te
benoemen, welke te Weenen gevestigd en bela9t
zou ziju met de uitvoering der beraamde maat
regeleo. Daar de verschillende comité's één hunner
leden aan bedoelde commissie zouden toevoegen,
had die keuze na afloop der meeting plaats, en
zal het Nederl. comité door zijnen voorzitter, Mr.
H. H. Tels, wor len vertegenwoordigd.
Haarlem, 10 December. Bij de heden gehru-
den herstemming voor de verkiezing van 3 leden
der e arner van Koophandel en Fabrieken alhier
zijn uitgebracht 75 geldige stemmen. Benoemd
zijn de heeren G. de Vos, met 43, G. J. van Dieren
Bijvoet, met 41, en M. P. T. Prévinaire, met 36
stemmen.
Den Haag, 10 December. In een der lokalen
van het ministerie vaD Justitie is heden aanbesteed
het tweede perceel van de verbouwing van het
huis vaD opsluiting en tuchtiging te Leeuwarden.
Daarvoor waren twaalf inschrijvingsbiljetten inge
komen. Minsie inschrijver was de heer R. K. van
der Meer, te Oudeschoot, voor ƒ143,670.
In de op Vrijdag 20 December e. k. des
avonds te halfacht belegde vergadering der ver-
eeniging tot beoefening van de krijgswetenschap
zal 1°. worden overgegaan tot de verkiezing van
een bestuurslid in plaats van den heer J. H. vau
Kromhout, die zich verplicht heeft gezien voor het
lidmaatschap te bedanken 2°. worden behandeld
een voorstel van het bestuur, betreffende het toe
kennen van een salaris aan deD penningmeester
en den secretaris der vereeniging, en 3°. de heer
\V. L. de Petit eene verhandeling houden over
de oefening en vechtwijze der hedeudaagsche in
fanterie.
Het Provinciaal Gerechtshof iu Zuid-Holland
heeft heden uitspraak gedaan op het hooger be
roep van het vonnis der rechtbank alhier, in
zake W., waarhij deze is veroordeeld tot 2 jaren
gevangenisstraf, wegens diefstal jegens den ser
geant-schrijver v. d. II. Het Hof heeft dat vonnis
vernietigd, den beklaagde VV. schuldig verklaard
aan diefstal in een logement, alwaar hij zijn in
trek had genomen, doch alleeD voor zooveel de
som betreft die door de politie in zijn bezit is
gevonden, en hem veroordeeld tot dezelfde straf,
als door den eersten rechter was uitgesproken.
In deu Gemeenteraad alhier is heden o. a.
ingekomen een Koninklijk besluit, houdende
vaststelling der tot verhoogd bedrag voorgedragen
jaarwedden van den Burgemeester ƒ8000, der
Wethouders ƒ2000 enz.
Tot leden der plaatselijke schoolcommissie zijn
benoemd de heeren: Mr. J. J. vaD Meerbeke,
Jhr. Mr. W. M. de Brauw, Dr. L. R. Beijnen,
THIERS
het Gouvernement der Nationale Verdediging.
Vervolg).
Ik verklaar in alle oprechtheid dat wanneer
die vrijheden zouden zijn verleend, ik ze op
loyale wijze zoh hebben aangenomen. Het Kei
zerrijk begon met er ons eenige te scheuken, maar
verkeerdelijk liet het daarbij twijfel bestaan of
het wel gemeend was en liet dus het voordeel
verloreü gaan dat de concessiën, die het deed,
moest opleveren.
Tal mijner collega's van de linkerzijde waren
overtuigd dat men niets degelijks zou verkrijgen
en weigerden dus elke toenadering die, volgens
hen, compromitteerde. Dat was een zeer wel houd
bare zienswijze en waarvan ook ik niet zoo ver
verwijderd was. Toch liet ik er eenige opmer
kingen tegen hooren.
„De vorst dien wij hebben," zeide ik, „is niet
geworden wat hij is, gelijk andere vorsten die
wij hebben gekend. Hij is zeker onverzettelijk,
hij is aan zijn kroon gehecht en ik houd hem
toch in staat om te wijken." „En zoo hij wijkt,
zeide de hertog de Broglie, die vaak ziju diep
ingrijpende meeningen in eigenaardigen vorm
kon inkleeden, „dan zullen wij ons recht doen
met een revolutie."
Ofschoon keizer Napoleon III niet driftig van
aard was, ergerde hij zich toch hevig toeü hij
die oppositie zag terugkeeren, welke hij voor
altoos dood had gewaand. Hij zond ods den heer
Rouher naar het Wetgevend Lichaam, om de
keizerlijke redevoering voor te lezen, die hij op
de Tuiieriën had gehoudeü, ik weet niet meer
bij welke plechtigheid en waarin hij, een toe
speling makende op de nieuwe opposanten, uit
riep: „Die onztnuigenl" De verwondering van
het Wetgevend Lichaam was tot het uiterste geste
gen bij het hooren van die weinig passende
woorden. Die vergadering was dan ook zeer
verkeerd beoordeeld. Zij was strikt eerlijk, zeer
verstandig en als ik haar toesprak zag ik meestal,
haar instemming in haar uitdrukking. Men
schreeuwde er vaak, maar het was eeu dertigtal
geweldmakers dat schreeuwde en dat meer ver-
loon maakte dan het kracht bezat. Wat mij be
treft, ik heb nog weinig vergaderingen gezien,
die zoo nabij kwamen aan mijn inzichten; maar
Mr. E. G. P. Gertsen, Jhr. Mr. J. de Witte van
Citters en Jhr. Mr. J. J. de la Basseconr Caan.
Tot leeraar in het boekhouden bij de Hoogere
Burgerschool is benoemd de heer J. C. Mensing.
Aan de orde zijnde het voorstel van Burge
meester en Wethouders, om nu reeds een besluit
te nemen tot verlenging van den tijd (weer voor
5 jaren) in 1868 bepaald, voor het rechtstreeksch
beheer van het Geineentebadhuis, is door de
meeste leden der Geineentecommissie van het
Badhuis, doch als leden van den Raad, het voor
stel gedaan om iedere beslissing omtrent de ver
dere exploitatie van het Badhuis tot 1 Februari
aanstaande te verschuiven, eu wel omdat men
nu nog niet vrij is, en alles er op ingericht is
dat de loopende exploitatie eindigt met 1873, en
het daarbij moeielijk is, als tot eene verpachting
mocht worden besloten, den pachter in het aan
te gaan contract de verplichting op te leggen
alles over te nemen, en omdat daarenboven er
nu geen tijd meer is en er moest voorzien wor
den in de vacature van den secretaris der com
missie. Minstens zonden er drie maanden gevon
den worden voor al de voorbereidende maatre
gelen zoo tot eene verpachting besloten werd,
en men zou half Maart of April blijven zonder
nieuwen directeur, en zonder nieuwen secretaris.
Oin al deze redeneD achtten de voorstellers het
voorstel van Burgemeester en Wethouders on
tijdig-
Na zeer breedvoerige discussie over deze aan
gelegenheid, is metgroote meerderheid van stem
men het voorstel van de heeren de Ruto c. s.
(leden der commissie) aangenomen, met die wij
ziging, dat de beslissing over de zaak niet tot
Februari, maar tot Januari is verdaagd.
Ingevolge een arrest van den Hoogen Raad,
van den 7 October jl., werd heden ten tweeden
male voor het Provinciaal Gerechtshof in Zuid-
Holland behandeld het appèl van een vonnis der
Arrond.-rechtbank te Rotterdam, gewezen tegen
den brander der 1ste kl. F. te Rotterdam, ter
zake van den uitslag en het vervoer van een
fust gedistilleerd op 2 Dec. 1871, dat niet door
een geleid-biljet was gedekt. Eveuals hij de eerste
behandeling, voerde voor de administratie de
Rijksadvocaat Mr. J. G. Rochussen het woord,
terwijl Mr. P. L. F. Blussè voor den brander
opirad. Mr. Blussé betoogde weder dat ten deze
de rechtsregel non bis in idem van loepassiDg was,
omdat z. i. er aan geen uitslag zonder vervoer te
deoken was, en concludeer ie tot vernietiging
van het vonds van den eersten rechter en niet
ontvaukelijk-verklaring van den Rijksadvocaat te
Rotterdam in zijne vordering. Mr. Rochussen be
streed deze meeniDg. Adv.-Gen. Mr. Terpstra ge
loofde eveneens dat hier niet aan den opgewor
pen rechtsregel kon worden gedacht: de admi
nistratie was wel ontvankelijk, maar hij meende
toch dat het vonnis niet kon worden bevestigd,
1°. wat den vorm betreft en 2°. wat de opge
legde hoeten aangaat. De Adv.-Gen. concludeerde
tot vernietiging van het vonnis; verantwoorde-
lijksielling van bekl. voor de daden zijner knechts,
zij was bescheiden; zij vreesde het gezag te
zullen schokken door zelfs de meest gematigde
oppositie te ondersteunen en men kan zeggen
dat zij zich juist uit vrees voor omwentelingen
een revolutie heeft berokkend.
Ziet hier een bijzonder feit dat u een denk
beeld kan geven van de ware gezindheid van
dat Wetgevend Lichaam onder het tweede kei
zerrijk. Men stemde over de voleindiging van den
bouw der Tuiieriën en ik stemde tegen, ont
stemd door de buitengewone en elkander SDel
opvolgende uitgaven, die te Parijs werden ge-
daaD. „Waarom stemt gij tegen?" vroeg mij
een afgevaardigde, een man van geest, met wie
ik dikwijls samenkomsten had; „gij steint zeker
tegen den graaf van Parijs." „Ik denk daar
niet aan, was mijn antwoord. Laat de Tuiieriën
bewonen door wien gij wilt op dit oogenblik
denk ik aan het budget." „Wat mij betreft"
hernam miju ondervrager, „ik maak er mij niet
meer bezorgd om dan gij, wie de bewoner der
Tuiieriën zijn zal. Wat ik verlang, is dat er een
huurder in het huis zij."
Dat antwoord nu was de getrouwe uitdruk
king der gezindheid van de meerderheid in de
wetgevende vergaderiog. Vijftig dynastieken voor
de familie Bonaparte, vijftig republikeinen of
constitutioneelen en tweehonderd verwarde, ang
stige conservatieven, zelf niet wetende welke
partij zij zoudeD kiezen, dat was, iü waar
heid, het Wetgevend Lichaam van het tweede
keizerrijk.
Ik zal nog een laatst feit releveeren, waar
door het tafereel, dat ik schilderde, nog treffen
der als de waarheid voor uw oog zal ver
schijnen.
Men had het over de expeditie naar Mexico.
Ik nam het woord, zooals iedereen weet, om
tegen dat betreurenswaardig avontuur mijn stem
le verheffen. Ik had toen nog slechts weinige
personen aan mijne zijde. Doch ik won ze spoe
dig en iu grooten getale; en het Wetgevend
Lichaam zelf was vol bezorgdheid. „Gij gaat
die onderneming bestrijden," spraken talrijke
atgevaardigden van de meerderheid; „gij hebt
gelijk; maar doe het met gematigdheid; val bo
venal den keizer niet aaubestrijd alleen de zaak,
want deze is gevaarlijk en wij zuilen recht ge
lukkig zijn als het u gelukken mocht dat gevaar
te verijdelen." Ik had dien raad niet noodig,
want ik heb steeds, in alle tijdperken, de ge
stelde macht geëerbiedigd.
Wordt vervolgd).