FEUILLETON.
Dinsdag
lO December.
N°. 3939.
A0. 1872.
het Gouvernement der Nationale Verdediging.
LEIDSCH
AGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 8 maandenƒ8.00.
Franco per post„8.86.
Alzonderlyke No mm er»a 0.06.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEB ADVKRTKNTIH3N.
Voor Meren regelƒ0.16.
Grootere letten neer de pleetiraimte die s\j bealun.
LEIDEN, 9 December.
De miliciens lotelingen van de lichting 1872
die niet moeten dienen tot aanvulling van het
incompleet aan vrijwilligers onder de wapenen,
tullen den lsten Januari e. k. in het genot van
onbepaald verlof huiswaarts keeren.
Op een deswege gedaan voorstel van den heer
kolonel garnizoens commandant, heeft de Mi
nister van Oorlog goedgevonden te bepalen, dat,
voor de gehuwde militairen van het garnizoen
alhier, die uit gebrek aan lokaliteit niet in 's Rijks
gebouwen kunnen worden gehuisvest en uithoofde
':vau dien in de stad woningen huren, van af den
lsten dezer maand, die huur voor rekening van
het Rijk zal komen, waarvan de betaling kwar-
taalsgewijze aan de verhuurders, door de admi-
uistratie vau een der corpsen, zal geschieden.
De 1ste luitenants J. Hamming en A. A. baron
Bentiuk van het 4de regiment, infanterie, zijn
bij Z. M. besluit van den 4den dezer N°. 25 in
I rang en anciënniteit overgeplaatst bij het regi
ment grenadiers en jagers, terwijl de Minister
vau Oorlog eerstgemelden officier bestemd heeft
voor de bataljons grenadiers en laatstgemelden
voor de bataljons jagers.
Naar wij vernemen is de Beestenmarkt gepacht
voor f 1067 's jaars door C. van Cazant, koopman
alhier.
Zaterdag-avond omstreeks halftien is er brand
ontstaan in het dak der woning vun v. Z. in de
Witte-Rozenlaan, onder de gemeente Soeterwoude,
terwijl de bewoners naar de stad waren om bood
schappen te verrichten. Bij hunne terugkomst
begon het dak le branden en onmiddellijk was
de spuit n°. 3 van Soeterwoude iu aantocht, die
echter geen water behoefde te geven, daar de
bewoners en buren inmiddels zeiven den brand
üebluscbt hadden.
Naar wij vernemen is door den bevigen wind
de Warmonder schuit op hare reis herwaaris
op de Lee omgeslagen, terwijl de schipper en
zijn knecht naar den wal zijn gezwommen en
de in het water geraakte goederen zijn gaan op-
visschen.
De schouwburg was gisteravond bij de volks
voorstelling weder goed bezet en geen wonder,
want Dertig jaren, of het leven van een dobbelaar
werd gegeven, een stuk waar velen meed weepen,
doch dat niet in onzen smaak valt, niet alleen
omdat het een spectakel-stuk is uit de oude doos,
maar ook omdat het verschrikkelijk zwart ge
kleurd is en geene bevrediging geeft voor het hart.
Het boeide de toeschouwers zeer en maakte hun
medelijden gaande met de arme Amelie, die zoo
veel lijden moest door het onverbeterlijk slecht
gedrag van haren man, George.
De uitvoering was in de meeste opzichten goed
te noemen. De heer Spoor en mevr. Valois, als
George en Amelie, speelden hunne rollen met
zorg. De heer Wijnstok zal het niet als eene hate
lijkheid jegens hem beschouwen, wanneer wij
aangeven dat hij in de rol van Warner minder
op zijDe plaats is; hij is genoeg acteur om te
weten dat een man als Warner geslepen en valsch
moet voorgesteld worden. Die drift en dat ge
jaagde in het spel van den heer W. begrijpen
wij niet; hij miste alle sluwheid, en al deden
zijn woorden een slecht karakter kennen, in
mimiek, beweging en spel was daar weinig van
te merken; Warner wekte de verontwaardiging
niet op. De overige vertooners brachten het hunne
toe bij, om de uitvoering te doen slagen en niet
het allerminst de jongejuffrouw Sophie Spoor.
Dat lieve, kinderlijke in haar spel was waarlijk
treffend, terwijl zij in alles eene gepaste vrijmoe
digheid openbaarde. Wel voldaan verliet ieder
den schouwburg.
Bij de zeldzaamheid dat de arbeid onzer weten
schappelijke schrijvers in het buitenland gewaar
deerd wordt, verdient het vermelding dat dezer
dagen bij Ulmer te Ravensburg verschenen is eene
Hoogduitsche vertaling van Het Blad, eene bota
nische bijdrage door den heer H. Witte, hortu-
lanus te Leiden, in eenige afleveringen van het
Album der Natuur geplaatst. Het Duitsche boekske
wordt ingeleid door eene voorrede van Dr. E.
Lucas, directeur van het pomologisch instituut
te Reutlingen.
Blijkens den Delftschen Studenten-Almanak voor
1873, bedraagt het getal ingeschrevenen aan de
polytechnische school: voor civiel ingenieur 112,
voor bouwkundig ingenieur 68, voor werktuig
kundig ingenieur 17, voor mijtieningenieur 3, voor
scheeDsbouwkuDdie ineenieur 5„1vnor
ou, voor ijker 9 en voor verschillende studievak
ken 19; te zamen 266. Daar er echter 74 voor
ineer dan 1 vak zijn ingeschreven, bedraagt het
totaal der ingeschrevenen 192.
Men verneemt uit Voorst, dat de heer Schim
mel penninck van der Oye, lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal en oud-Minister van
Binnenlandsche Zaken, op zijn landgoed de Poll
ernstig ziek ligt. Een aanval van beroerte heeft
hem getroffen. Zijn toestand schijnt hopeloos.
De Koninklijke goedkeuring is verleend aan
de statuten der Handvverkers-Productievereeni-
ging „Arbeid en Vlijt," gevestigd te Amsterdam,
ten doel hebbeude het verbeteren van den zede
lijken en stoffelijken toestand der Israël, hand
werkslieden, in tegenstelling van den werkkring
der internationalen; zij is voor den tijd van 29
jaren en 11 maanden opgericht.
zoodat er op een gedeelte der lijn storing of op
onthoud schijnt te zijn.
De gewone audiëntie van den Minister van
Financiën en van den Minister van Oorlog zal
op Donderdag den 12den December niet plaats
hebben.
De luitenant-ter-zee der 2de klasse W. A. Kok,
laatst behoord hebbende tot de zeemacht in Oost-
Indië, en den lsten dezer van daar in Nederland
teruggekeerd, wordt met dat tijdstip op non-acti
viteit gesteld.
Met ingang van den Ssten dezer zal het rijks-
telegraafkantoor te Harderwijk op Zon- en feest-
dageu open zijn van 8 tot 9 uren voor- en van
12 tot 3 uren namiddag. De diensttijd op werk
dagen blijft onveranderd.
Het telegraafkantoor, dat ten behoeve van het
beheer over den telegraafdienst, in het gebouw
van het departement van financiën in de Park
straat te 's-Gravenhage is ingericht, wordt met
ingang van den lOden dezer, gedurende den tijd
dat het voor zijne bestemming in gebruik is,
namelijk op werkdagen van 9 uren voor- tot 4
uren namiddag, ook voor het bijzonder telegra-
pbiscb verkeer beschikbaar gesteld.
BINNENLAND.
Volgens telegram vau 3 December uit Alexandrië,
zou het stoomschip Print Hendrik denkelijk den
volgenden dag de reis van Port Said naar Java
voortzetten.
Deze telegram is drie dagen onderweg geweest)
Kleuwedlep, 7 December. Heden arriveerde
alhier een detachement van 60 man suppletie-
troepen, waaronder 4 onderofficieren, onder be
vel van den kapt. der art. W. C. de Jongh en
het uiedegeleide van den off.-van-gez. J. D. JH.
detachement vertrekt met de stoomboot Koning
der Nederlanden naar Batavia (via Suez).
Den Haag, 9 December. Iu alle aldeelingeu
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal is
heden onderzocht het gewijzigd wets-ontwerp
houdende eene nieuwe rechterlijke inrichting.
Burgemeester en Wethouders hebben deu
Gemeenteraad aangeboden eene lijst van aanbe
veling ter benoeming van een leeraar in het boek
houden aan de Hoogere Burgerschool. Daarop zijn
geplaatst de heeren J. C. Mensing, alhier, A. J.
Kikkert, te Haarlem en C. G. van der Meulen,
te Amsterdam.
In de zitting van aanstaanden Dinsdag zal de
benoeming plaats hebben.
Aan den Gemeenteraad is dezer dagen aan
geboden het jaarlijksch verslag omtrent het be
heer van de Gemeente-badinrichting te Scheve-
ningen. Vooreerst wordt daarin hulde gebracht
aan de nagedachtenis van den tot bijzonder leed
wezen der commissie van bijstand over het ge
meentebadhuis op 9 September 11. bezweken di
recteur, den heer J. F. Dierx. Onmiddellijk na zijn
overlijden werd de heer F. J. Schoor tot waar
nemend directeur door B. en W. aangesteld, wiens
bestuur in het laatste gedeelte van bet badseizoen
door de commissie en vele bezoekers zeer wordt
geroemd.
Ook aan den overleden secretaris, den heer O.
Seelenhorst, wordt wegens zijne nauwgezetheid
en bekwaamheid waarmede bij zijn arbeid ver
vulde, rechtmatige hulde gebracht.
Wat betreft het bezoek van het badhuis dit
hield gelijken tred met dat van verleden jaar.
De commissie erkent, dat wat den dienst van
het terras betreft, daarover wel eens billijke re
denen van klacht zijn ontstaanbet grootste be
zwaar daarin is gelegen in de moeielijkheid om
geschikte hulpbedienden te bekomen, en vooral
ook een bekwaam chef de terrasse, die met tact
en beleid op den dienst weet toe te zien.
Het aaotal buitenbaden van Juni tot October
heeft bedragen 48.259 en dat der binnenbaden en
douches 4.156; du9 tot een gezamenlijk bedrag
van 52.415dit is 6.974 meer dan in 1871.
Het meeste aantal buitenbaden werd genomen
in de maand Augustus, ui. 18.333.
Ten aanzien van de amusementen vermeldt de
Commissie alleeo, dat de bals minder bezocht
zijn geweest dan vroeger, doordien de aanzien
lijke bewoners van 's-Gravenhage zich daarop
niet vertoonden, tengevolge van het gemis aan
een parketvloer. De gezamenlijke ontvangsten be
dragen f 193.088.14 tegenover eene uitgaaf van
f 169.647.73 zoodat er een saldo aanwezig is van
f 28.440.41.
De consumptie bracht op f 46,671.95; de table
d'höte en diners 38,143.35 en het terras f 44,374 32.
Uit een en ander mag do gevolgtrekking wor
den afgeleid, dat de exploitatie in 1872 zeer gun
stige uitkomsten heelt opgeleverd.
De Hollandsche Maatschappij van Land-
hauVieu1- nticu üezer'ie uren
te houden, behandelen 1. het voorgestelde ge
wijzigd huishoudelijk reglement der aldeeling;
2. een voorstel omlreut het houden van verlotin
gen 3. idem tot het houden eener bloementen
toonstelling en 4. mededeelingen enz.
Door den admiraal Sir Harris, buitengewoon
gezant, en gevolmachtigd Minister van Hare Brit-
sche Majesteit bij het Nederlandsche Hof, is gis
teren een diplomatiek diner gegeven, waarop
o. a. de Minister van Buitenlandsche Zaken, baron
Gericke, tegenwoordig was.
Botterdam, 8 December. Het vertrek van het
stoomschip Koning der Nederlanden naar Batavia
is uitgesteld tot Dinsdag-middag.
Gisteren is alhier met feestelijk Vertoon de
laatste paal ingeheid voor het spoorwegwerk aan
het Westnieuwland.
De Rotterdainsche Diergaarde heeft weder,
na de vorige opgave, de volgende fraaie en kost
bare geschenken ontvangen: van den heer Hugo
Buuge te Buenos-Ayres 1 Amerikaansche struis;
van de heeren Batenburg Co. 2 Perzische vet-
staart-schapen van de heereu Kerdijk Pincoffs
1 zeer groot exemplaar van den madrilaap en 2
zeeschildpadden van de Westkustjvan Afrika; van
deu heer E. F. L. Mollinger 2 pauwiezen uit Su-
TfllEBS
EN
Den 17den September 1871 werd de heer Thiers,
President der voorloopige Fransche republiek,
toegelaten in de commissie voor de parlementaire
eDquête nopens de daden van bet Gouvernement
der nationale verdediging.
Ziet hier een getrouw verslag van die bijeen
komst.
De president der commissie, de heer Saint-
Marc Girardin: Mijnheer de President, de com
missie wenscht te vernemen wat gij in de eerste
plaats van den 4den September weet, vervolgens
de bijzouderheden van de vaderlandslievende zen
ding, waarmede gij u hebt willeu belasten in de
maaand September, evenals der onderhandelingen
waarmede, gij u bezig hieldt, toen de 31ste Octo
ber tusschenbeide kwam; en eindelijk de positie,
waarin gij u bevonden hebt zoowel te Tours als
te Bordeaux.
De heer Thiers, President der republiek. Iodien
gij het mij wel verguDt, zal ik met het begin
aanvangen; dat zal de beste wijze zijn om u op
de hoogte te brengen van inijn positie eD mijn
daden voor, op en na den 4den September; en
daartoe moet ik met een enkel woord de rol in
berinnering brengen, die ik in de laatste tijden
van het Keizerrijk heb gespeeld.
Ik was tot mijn geliefkoosde studiën terugge
keerd; ik maakte gebruik vau mijn vrijheid eu
had de laatste deelen van mijn Histoire du Consulat
et de l'Empire uitgegeven, toen de verkiezingen van
1863 werden verordend.
Tot dien tijd had de liberale partij de politiek
der onthouding gevolgd, doch langzamerhand be
gon men in te zien dat die onthoudings-politiek
een verkeerde staatkunde en in 't algemeen een
moeielijk te rechtvaardigen gedragslijn was, want
wanneer de burgers, wier overtuiging ernstig en
gevestigd is, iets kunnen bijdragen tot de over
winning hunner inzichteo, dan hebben zij het
recht en zijn zelfs verplicht dat te doen.
Men vroeg mij vau alle zijden of ik mij bij de
verkiezingen van 1863 candidaat zou stellen; de
een raadde mij dit aan, de andere daarentegen
trachtte het inij te ontraden.
In alle partijen en ten allen tijde zijn er ont
houdingen geweest; 1863 bracht de nederlaag
over de liberalen, die zich onder het keizerrijk
onthielden.
Bij die gelegenheid had bij den hertog de Broglie,
den uitstekenden vader van den tegenwoordigen
hertog de Broglie, een vergadering plaats, die veel
opschudding teweegbracht en die op onwaardige
wijze werd mishandeld door de schrijvers van het
keizerrijk; een vergadering, waarvan ik deel uit
maakte en waarvan ik steeds heb getracht den geest
aan te duiden; maar te vergeefs; want als de par
tijen er belang bij hebben een feit verkeerd voor
te stellen, ontzien zij niets en leggeo er zich inet
een onvermoeide volharding op toe. Ik weet het
niet zeker, Mijnheer Saiut-Marc Girardin, of gij
ook geen zitting hebt gehad in die vergadering.
De heer Sainx-MjlRC Girardin. Neen,Mijnheer
de President, ik maakte er geen deel van uit.
De heer Thiers. Alle meeniugeu vonden noch
tans haar vertegenwoordigers in die vergadering,
Men vond er al dadelijk den hertog de Broglie,
voorts den heer de Montalembert en tal van zijne
vrienden, eeuige republikeinen van ouden datum,
met name den heer Jules Simon en vele consti-
tutioueele liberalen, voorstanders van een zeer
liberale monarchie; dize laatsten waren in het
bijzonder vertegenwoordigd in den heer de Lan-
juinais. Verder bevonden er zich de heeren Guizot
en de heer Glais-Bizoin zelf, die, als altijd, zeer
werkzaam was. Op dat tijdstip was er een toenade
ring tot stand gekomen tusschen alle ineeningen,
en de zoo verschillende personen, die ik heb
genoemd, konden zich bij elkander bevinden,
zonder de minste ongelegenheid. Ik weet niet of
de graaf Daru er zelf ook geen zitting in had.
De hertog Daru. Ja, Mijnheer.
De heer Thiers. Men besprak breedvoerig de
vraag of men zich bij de verkiezingen al of niet
zou kandidaat stellen. Ik, voor mij, had mij
krachtig tegen onthouding verzet, maar terwijl
ik die gedragslijn op anderen toepaste, viel het
mij zeer moeilijk voor mijzelf een aodete rich
ting te volgen. Mijn geheele familie verlaugde
echter dat ik niet in het staatkundig leven zou
terugkeereu. Ik bad dit dan ook reeds tijdens
den Italiaanschen oorlog geweigerd. Destijds drong
mij echter de stad Rijssel, waar ik laogen tijd
met mijn gezin had gewoond, onophoudelijk een
mandaat als afgevaardigde aan te neuien, doch
ik sloeg ook dit af, daar ik geen lust had tot
het afleggen van den eed voor het keizerrijk. De
keizer bevond zich toen in Italië en ik wilde
bem noch bestrijden, noch ondersteunen in een
oorlog, dien ik overigens afkeurde.
Wordt vervolgd).