Het Staatsllan°. 115»"bevat het besluit van den
9den November 1872, bepalende, dat in de samen
stelling van den staf der dienstdoende schutterij
te Gouda een 1ste luit.-adjudant is begrepen.
De kapt.-luit.-ter-zee D. A. Coomans de Ruiter,
laatst bevelhebber van Zr. Us. schroef'stoomschip
Amstel, gestationeerd in de kolonie Suriname, en
den 14 dezer van daar in Nederland terugge
keerd, wordt, met dien datum, op non-activiteit
gesteld.
Met ingang van den 19den dezer zal het Rijks
telegraafkantoor te Sliedrecht open zijnop werk
dagen van 8 uren voor- tot 4 uren namiddag en
van 6 tot 9 uren namiddag; op Zon- en feest
dagen, van 8 tot 9 uren en van 10 tot 11 uren
voor- en van 3 tot 5 uren namiddag.
Z. M. heeft aan kapit. Rothslein, van het Zweed-
sche schoenerschip Lulea, als blijk van 's Konings
goedkeuring en tevredenheid wegens de redding
der bemanning van het op 28 September jl. op
reis van Delfzijl naar Drammen verongelukt Ned.
kofschip Argus, toegekend de zilveren medaille,
ingesteld bij Koninklijk besluit van 22 September
1855, alsmede een loffelijk getuigschrift.
Z. M. heeft benoemd tot plaatsverv. kantonr. te
Wageningen Mr. H. J. Wunder, adv. aldaar.
Z. M. heeft, op hun verzoek, eervol ontslag ver
leend aan Mr. F. Böhtlingk, als rechter-plaats-
vervanger in de arrondissements-rechtbank te
Arnhem; aan J. S. Hussem, als plaatsv. kantonr.
te Grave, en aan Mr. E. baron Collot d'Escury,
als griflier bij het kantongerecht te Gorcum.
BINNENLAND.
Amsterdam, 18 November. De hedenmiddag
te 1 uur, onder voorzitting van den heer S. W.
Josephus Jitta, in het lokaal De Eensgezindheid alhier
gehouden buitengewone vergadering van aandeel
houders in de Amsterdamsche Kanaalmaatschappij
was van zeer korten duur. Aan de orde waren
de voorstellen der directie, in verband met het
aangaan eener geldleening ten laste der Maat
schappij," groot 5% millioen, op zoodanige voor
waarden, als door de directie, in overleg met
commissarissen en met de Regeering, zal worden
vastgesteld, evenals de dientengevolge noodzakelijk
geachte wijziging in de concessie. Al deze voor
stellen werden, nadat een paar vragen van een
aandeelhouder bevredigend waren beantwoord,
overeenkomstig een door den heer Joan Muller,
namens commissarissen, gedaan praeadvies, door
de Vergadering bij acclamatie goedgekeurd. De
voorzitter deelde ten slotte mede, dat de stand
van het IJ water thans was 0.47 onder A. P. en
dat de afsluitdijk bij Schellingwoude, waarvoor
men bij de onlangs plaats gevonden hevige stor
men zeer bezorgd is geweest, het gevaar was te
boven gekomen.
Delft, 18 November. Naar men wil zal in de
maand Februari aanstaande een aanvang worden
gemaakt met den wederopbouw van den afge-
branden Nieuwekerkstoren. Het plan moet bestaan
om de spits ongeveer 14 voet hooger te maken,
dan de vorige is geweest.
Leerdam, 16 November. Men verneemt dat
sedert eenigen tijd ernstige pogingen worden aan
gewend tot het verkrijgen van een nieuw school
lokaal voor het geven van lager onderwijs, ter
vervanging van het tegenwoordige, dat wegens
onvoldoende ruimte door de bevoegde autoriteit
is afgekeurd.
Arnhem, 18 November. Het Provinciaal Ge
rechtshof alhier heeft de volgende aanbeveling
opgemaakt voor de betrekking van raadsheer in
dat college: Mr. van Nauta Lemke, raadsheer in
het Hof van Drenthe; Mr. E. L. J. Vitringa,
rechter te Arnhem; Mr. Schimmel, raadsheer in
het Hof van Drenthe; Mr. André de la Porte,
rechter te Arnhem; Mr. van de Poll, rechter te
Tiel; en Mr. baron van Verschuer, substituut-
griflier bij het Hof van Gelderland.
Velp, 17 November. Bij het zagen van zware
hoornen, die op het landgoed Biljoen gekapt zijn,
had vóór een paar dagen een treffend ongeluk
plaats. Door het breken van een zaagbok viel
een zware boom op twee der arbeiders. De een
brak een rib en is aan de gevolgen overleden
de ander bekwam eenige kneuzingen.
Baren, 16 November. De wet tot afkoopbaar-
stelling der tienden heeft reeds in zooverre gunstig
gewerkt, dat enkele landbouwers zich vereenigd
hebben om de zoogenaamde bloed- of krijtende
tienden (d. i. die op de varkens en schapen) af
te koopen. Voor Buren en Asch bedraagt die
koopsom ƒ4000, en voor Erichem p. m. evenveel.
De tiendplichtigen moeten nu de verschuldigde
bloedtienden aan voormelde landbouwers betalen
of het tiendrecht bij hen af koopen.
De afkoop der andere tienden schijnt met meer
moeilijkheden vergezeld te gaan; zoo wil O. a.
de Kroon (de tiendheffer) ook de aldus genoemde
slapende tienden in rekening brengen, d. i. die
van de boomgaarden en de weilanden, waarop
wel het tiendrecht rust, maar waarop geen tiend-
plichtige vruchten worden geteeldhet staat echter
den eigenaar vrij om (gelijk in de laatsto jaren
zoo dikwerf gedaan is) de boomgaarden cn bos-
schen te sloopen (breken, gelijk men het hier
noemt) en ze evenals de weilanden tot bouw
landen te maken.
Leeuwarden, 16 November. Onder de beslui
ten, door den gemeenteraad dezer dagen bij de
behandeling der geineenle-begrooting genomen,
behoort dat tot het uitschrijven eener prijsvraag
voor het best gekeurd plan der te stichten han
delsbeurs. Eene som van 500 is daarvoor uit
getrokken.
18 November. Men weet, dat de voorzitter
en nog twee leden van de commissie van toe
zicht op het middelbaar onderwijs alhier onlangs
hun ontslag aanboden uit die betrekking, vooral
op grond van het gemis eener behoorlijke rege
ling van den werkkring der commissie, hetzij
bij de wet, hetzij bij maatregel van inwendig
bestuur, en dat de gemeenteraad daarop besloot,
zich tot den Minister van Binnenlandsche Zaken
te wenden, om eene bepaalde regeling vast te
stellen voor den werkkring der Commissiën van
toezicht, bedoeld bij art. 46 der wet op het mid
delbaar onderwijs. Het antwoord van den Minister
is thans ontvangen; het houdt in, dat Zijne Exc.
geene vrijheid heeft gevonden, aan des raads
verzoek te voldoen bij maatregel van inwendig
bestuur.
GEMENGD NIEUWS.
Een olifant in den Jardin des plantes te Parijs
moet jongen werpen. Men ziet met angst die ge
beurtenis, waarvan tot nog toe in de jaarboeken
der dierkunde geen voorbeeld is, onder dergelijke
omstandigheden, te gemoet. Tal van geleerden
hebben het verlangen te kennen gegeven er bij
tegenwoordig te zijn en dus dadelijk bij het ont
dekken van eenig verschijnsel, te worden ont
boden.
JJVGrEZOlVJDElV.
Ik las in de Haarl. Courant van den 18den No
vember uit de Standaard overgenomen, dat er een
adres van den heer Kuyper c. s. in grooten en
schitterenden vorm naar den Koning gezonden
is om handhaving van gewetensvrijheid. Een
smeekschrift om handhaving van gewetensvrij
heid! Ik stond verbaasd 1 Ik meende dat wij in
ons Vaderland boven andere landen ons in dien
zegen verblijdden 1 Maar wanneer ik den strijd
in onze dagen indenk, en een oog werp op Kerk
en Staat, op maatschappij en huisgezin, dan rijst
de vraag bij mij op, waar moet het heenp en
niet zonder zorg zie ik de toekomst in. Wel is
er veel goeds in onze dagen, waarin wij ons ver
heugen. De naam beschaving plaatst zich op den
troon, en is eene wereldveroverende koningin,
om niet minder over de vrijverklaarde krachten
van rede en samenleving te beschikken, als over
de geopende schatten der natuur, en dat alles met
het doel, om het zinnelijk en geestelijk leven der
menschen te veredelen, en te verhoogen. En toch
heeft al dat goede eene schaduwzijde. Als wij
ons oog vestigen op de vele brandende vraag
stukken des tijds, ten opzichte van het huwelijk,
de school, de kerk, en den staat, op de sociale
quaestie, die zich zoo gemakkelijk niet bezweren
laat, op de toenemende lichtzinnigheid, de onker
kelijkheid, op dat drijven eener politiek kerkelijke
partij, die alles aangrijpt, om agitatie te verwek
ken, terwijl eene zedelijk indifferentisme overal
gezien wordt, gewekt doordat men zich niet
langer vinden kan in stellingen aangaande het
bovennatuurlijke, waarin het voorgeslacht zich
rustig nederlegde, waarlijk dan rijst de vraag in
ons op, zijn er ook middelen, om dat kwaad
te keeren? En dan kan ik het vermoeden
niet onderdrukken, dat veel kwaad te wijten
is aan te scherpe scheiding der standen, en ik
noem haar nog de grootste vloek der maat
schappij waarvoor wij allen, een ieder in onzen
kring, meer of minder verantwoordelijk zijn, en
die in het kerkelijke vooral uitkomt in strijd en
verdeeldheid en scheiding van de grooten en
edelen en wetenschappelijken in stad en land,
ik vrees dat wij ons allen te veel op een afstand
houden van degenen, die onder ons staan en
onder ons bereik zijn, en onze welwillende zorg
en liefde zoo behoeven. Hoe smartelijk is de ge
dachte, dat de kerk, anders de kweekster van
hetgeen edel en goed is, in partijzucht zich oplost,
harten en huisgezinnen verdeelt, twist en haat
daar brengt waar eendracht en liefde wonen
moest. Herinnert u de goede en slechte invloeden
van veler woorden en handelingen, denk aan dien
booze strijd over de wet van besmettelijke ziekten,
en zooveel meer op het gebied van kerk en staat,
hoe moest ons dat opwekken om liefde en een
dracht te kweeken, om liever de handen in een
te slaan, dan door partijzucht te verdeelen, om
door medegevoel, door welwillendheid, door lief
derijke vermaningen en vriendelijke woorden
eikanderen nuttig te wezen. De ervaring van alle
dagen heeft het genoeg bewezen en ook in ons
land aangetoond, dat tweedracht en verdeeldheid
in kerk en staat naamlooze jammeren kweekt,
en dat wij de uitbarsting van die netelige vraag
stukken der menschelijke maatschappij, waarover
wij ons vaak bekommeren, tot ons ongeluk te
weeg brengen.
Het is te hopen dat allen, vooral zij, die in
vloed hebben op het volk, dit inzien en zich door
den christelijken geest laten leiden. Het belang
van kerk en staat is dat wij door liefde en wel
willendheid en vriendelijke woorden de vraag
stukken des tijds vruchtbaar oplossen, om te zien
herleven den geest van den Christus, die zeide<
hieraan zult gij bekennen dat gij mijne discipe
len zijt, indien gij elkander liefhebt. L.
BUITENLAND.
Fraukr(jk.
Bij de Nationale Vergadering is een wetsont
werp ingediend, waarbij aan de stad Parijs ge
deeltelijke schadevergoeding wordt verleend voor
de door haar aan Duitschland betaalde oorlogs
schatting van 200 millioen. Daartoe wordt aan
de stad eene som van 140 millioen francs uit de
schatkist toegelegd, betaalbaar in 26 jaarlijksche
annuïteiten van 9,738,400 francs, waarin ook de
renten der toegekende som begrepen zijn. Daar
entegen wordt de stad Parijs, volgens het wets
ontwerp, belast met de betaling der schadever
goeding, tot een bedrag van 20 millioen francs
verschuldigd aan hen welke door de tweede be
legering van Parijs buiten de wallen der stad
materieele schade geleden hebben, en met de ver
goeding van alle materiele schade, welke aan
vaste of roerende goederen binnen Parijs mocht
zijn berokkend door den opstand van 18 Maart
1871. De stad zal deze beide categoriën van scha
devergoeding mogen betalen in vijftien jaarlijksche
termijnen, de eerste categorie met bijberekening
van 5 pCt. rente, de tweede zonder eenige rente
vergoeding voor de bij latere termijnen te betalen
sommen. Zij wordt tevens gemachtigd om, ten
einde aan deze verplichtingen te kunnen voldoen,
gedurende vijftien jaren eene belasting te beffen
op het kadastrale inkomen der gebouwde eigen
dommen, en der aan de grondbelasting onder
worpen magazijnen en bergplaatsen.
De heer Ferdinand Boyer heeft bij de Na
tionale Vergadering een wets-ontwerp ingediend,
waarbij hij tracht een einde te maken aan de
moeielijkheden bij het begraven van personen,
die niet behooren tot eenige erkende godsdien
stige gezindte.
Hij stelt voor, dat in elke stad een plek gronds
op het kerkhof zal worden beschikbaar gehouden
tot het begraven der lijken van hen dien een gods
dienst belijden, verschillend van die, welke in
het algemeen in de gemeente domineert en die
niet erkend is, en een tweede ruimte voor de
lijken van hen, die geenerlei godsdienst hebben
beledendit laatste terrein moet aan den open
baren weg gelegen en van een afzonderlijken
toegang voorzien zijn.
De heer Daru heeft een bezoek gebracht
aan den heer Thiers en hem verzekerd dat hij
en een aanlal leden van het rechtercentrum zich
met de staatkunde van den President zullen ver
eenigen.
In de vorige week is voor het correctioneel
tribunaal te Parijs aangebracht de zaak van den
oud-redacteur van le Peuple Frangais met nog zeven
andere personen, beschuldigd van een dienst te
hebben georganiseerd om progaganda te maken
met bonapartistische geschriften. Zij moeten alleen
onder het leger en op de voornaamste markten,
in de maand Juli 392.894 brochures hebben ver
spreid. Zij zijn naar de openbare terechtzitting
verwezen.
Dnitsohland,
Op het einde dezes j aars zullen de verschillende
Duitsche Ministers te zamen komen om over een
ontwerp voor een nieuwe rechterlijke organisatie
te beraadslagen, welke de Duitsche Regeering
nog in het volgend jaar zou wenschen in te voeren.
Omtrent de conferentie over de sociale quaes
tie wordt opnieuw tegenover al de onbeduidende
verzinsels die men verspreidt, gemeld, dat het
zich daarbij vooreerst tot een schifting der ver
schillende vragen, die zich aan dit omvangrijk
onderwerp vastknoopen en tot een euquête zal
bepalen, maar van practische resultaten vooreerst
geen sprake zal zijn.
Thans wordt met zekerheid gemeld dat de
Regeering tot de slechting der vesting Graudenz
heeft besloten en deze reeds in het volgend juar
zal aanvangen.
Een te Berlijn verschijnend blad meldt, dat
de Engelsche regeering thans pogingen aanwendt
om andere staten over te halen, hun handels-
tractaten met Frankrijk ook te wijzigen op den
voet der concessiën, door Engeland gedaan. Heeft
men hier nu aan welwillendheid jegens de repu
bliek te denken of aan vrees voor het overvleu
gelen van den Britschen handel door dien van
het vasteland? Het laatste schijnt eerder dan het
eerste het geval te zijn.
Op last der regeering zal den lOden Januari
1873 over het gansche gebied van het Duitsche
koninkrijk een telling plaats vinden van het
aantal paarden, muildieren, ezels (1), runderen,
schapen, zwijnen, trekdieren, bijenkorven enzijde-
wormkweekerijen.
De beide Brandenburgsche districtsregeerin-
gen, die van Potsdam en van Frankfort a/d. Oder
hebben als middel tot wering van de cholera,
wachtposten ingesteld, die de schepen zullen heb
ben te onderzoeken.
De bouw der nieuwe bruggen over den Rijn
wordt ijverig voortgezet; men weet dat 4 dezer
bruggen op rekening van het groothertogdom
Baden en 4 op kosten van den Elzas worden ge
bouwd. Te Schönau, Rheinau en Gerstheim wor
den de bruggen aan de zijde van den Elzas ge
legd. Het materieel voor al de bruggen is ge reed,
doch de waterstand belet het aanvoeren van de
benoodigdheden en daardoor het voortzetten van
alle werkzaamheden; toch hoopt men al de brug.
gen nog in 1873 voor het verkeer te kunnen open
stellen. De schipbrug van Huningue, die den Ssten
September is opengesteld, heeft in de vier eerste
weken reeds aan 1200 paarden en 22,000 voet
gangers de overtocht der rivier mogelijk ge
maakt.
Uit Munchen zijn in de laatste dagen aller
lei berichten medegedeeld over een vervolging
tegen de directie der Dachauer Bank ingesteld.
De zaak, die 't hier geldt, heeft zich aldus toe
gedragen: Mej. Spitzeder, een vroegere actrice,
had een bank opgericht en zich al spoedig een
enorme clientèle weten te verschaffen, uit hoofde
van de ongelooflijke rente, van 20 en 25 pCt. die
zij bij geldbelegging gaf. Deze hooge rente gaf
aanleiding tot kwade vermoedens, tot leelijkege
luchten en eindelijk tot een gerechtelijk onder
zoek, waarvan het gevolg is geweest dat de Bank
gesloten, de kantoren verzegeld, en Mej. Spitzeder
gevangen genomen zijn. Er was een som van 10
millioen florijnen bij de Dachauer Bank belegd;
er is een actief van 700,000 fl.in kas was een
som van 33,000 fl., terwijl Mej. Spitzeder 16
prachtige huizen te Munchen en in de omstre
ken bezit, benevens een verzameling van schilde
rijen, ter waarde van wel 100,000 fl.
JLi uwllliid.
De Keizerin, die zich in de Krim bevindt,
zal zich waarschijnlijk van daar niet naar St. Pe
tersburg, maar naar Sorrent begeven, om er den
winter door te brengen.
Berichten per telegraaf uit Cairo ontvangen,
melden dat Grootvorst Nicolaas daar den 15den
van Palestina aangekomen en aan het station
door den Onderkoning van Egypte en diens Mi
nisters opgewacht is.
De Russische begrooting van hót ministerie
van marine is voor het jaar 1S73 vastgesteld op
de aanzienlijke som van 28,117,902 roebels, zijnde
bijna zeven millioen meer dan in het vorige jaar.
Bijna tien millioen zijn bestemd voor aanbouw
van nieuwe schepen, met name van de vloot in
de Zwarte zee, twee millioen voor de artillerie,
bijna vier millioen voor de soldij der matrozen
en zeesoldaten en 433,000 roebels voor de kweek
scholen tot opleiding van zeelieden en officieren.
De begrooting van het ministerie voor de volks
verlichting is voor het volgende jaar vastgesteld
op 10,500,484 roebels, zijnde 679,132 roebels
meer dan in 1872, eene verhoogiug die verdedigd
wordt als volstrekt noodzakelijk ten gevolge van
reorganisatie der gymuasiën en middelbare scho
len, en van de toenemende behoeften van het
volksonderwijs. De uitgaven voor dit laatste zijn
bepaald op 1,548,315 R., daaronder begrepen
694,757 R. voor de kweekscholen tot opleiding
van schoolmeesters; die voor het middelbare on
derwijs op 4,399,512 R. en die voor de hooge-
scholen op 2,313,928 R.
TELEGRAMMEN.
Calcutta, 15 November. Den 21sten Mei is
een tractaat geteekend tusschen Rusland en oos
telijk Turkestan, waarbij de vrijheid van han
delsverkeer tusschen beide landen wordt inge
voerd.
New-York, 17 November. De Min. van Finan
ciën heeft beslist dat alle handelsartikelen, van
waar ook primitief afkomstig, doch die in de
Vereenigde Staten worden aangebracht, en wel
met Fransche schepen komende direct uit Fran-
sche havens,niet onderworpen zijn aan de verhoogde
scheepvaartrechten, die onlangs bij proclamatie
door den president zijn vastgesteld. Dit verhoogd
recht wordt alleen geheven van handelsartikelen
komende uit andere landen dan Frankrijk, en die
met Fransche schepen uit andere landen dan Frank
rijk worden aangevoerd.
Parijs, 18 November. In de Nationale Verga
dering heeft de heer Cbangarnier aan het Gou
vernement gevraagd, of het kon verklaren niet
in te stemmen met de theoriën van Gambetla.
De spreker meende ten dien opzichte het Gou
vernement te kunnen beschuldigen van besluite
loosheid. De Minister van Binnenlandsche Zaken
antwoordde, dat het Gouvernement talrijker iu-
structiën had gegeven, om bij gelegenheid van
het feestmaal te Chambéry alle agitatie te belet
ten. Het had zelfs dat feestmaal verboden, als
zijnde eene bijeenkomst van publieken aard. De
correctioneele Rechtbank heeft echter beslist, dat
zij slechts een particulier karakter had. Het ban
ket te Grenoble was bepaaldelijk van particu
lieren aard. Wijders las de Minister de verkla-
