Dinsdag 19 November. N°. 3921 A0. 1872. HET VISITEKAARTJE. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00. Franco per postn 3.85. Afiondcrlyita Noinmers0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTKN'TIKN. Voor lederen regelƒ0.15. Grootere letten naar de plaatsruimte die beslaan. S,T ADS-B ERICHTEN. de Suppletoir Kohier der plaatselijke directe belasting, 18Ï2. ÜKGE MEESTER EN WETHOTTDEES van IDEN, ezien art. 264 der wet van den 29sten Juni 1 Staatsblad n'. 85); )oen te weten, dat het 2de suppletoir kohier de plaatselijke directe belasting over 1872 op en voorloopig is vastgesteld, en van heden tot met den 2den December aanstaande, ter Secre- e dezer gemeente (flnancieele afdeehng), van 12 3 uren, voor een ieder ter lezing is nedergelegd. :i wordt deze door plaatsing in de Leidschc Cou- afgekondigd. Burgemeester en Wethouders voornoemd, v. d. BBANDELEE, Burgemeester. E. KIST, Secretaris. Leiden, 18 November 1872. LEIDEN, 18 November. Aan de toelichting op de nota van wijzigingen het ontwerp van wet tot vaststelling van hoofd- ik V der Staatsbegrooting voor 1S73 ontleenen liet volgende: eeds bij het organiek besluit van 2 Augustus 15, regelende het hooger onderwijs, was bepaald, it zoodra mogelijk met de stichting van een euw academiegebouw zou worden aangevaDgeu. Ian herinnering aan dat voorschrift heeft het dert Diet ontbroken. Het college van curato- n, zoowel als de academische senaat, hebben rliaaldelijk den wensch naar een nieuw gebouw besproken, tot dat eindelijk in 1868 door den tnmaligen Minister eene opgave van de hoe- jlheid en approximatieve gruo.ie der benoodigde /irekken werd gevraagd. Oischoon daaraan in Iu9 werd voldaan, bleef de zaak opnieuw rusten. In het nu loopend jaar ontstond voor curatoren he nieuwe aanleiding op dit onderwerp terug komen. Door het overlijden van den heer Mr. lel Nijenhuis kwam het door hem bewoonde i, belendende aan het Da st de Academie ge- »en Rijksgebouw, waarin de verzameling van enten en pleisterbeelden is opgenomen, beschik- Kon dit voor het Rijk verkregen worden, -li ware aan het plan mi stichting van een feuw academiegebouw gevolg te geven. Heiligt rli in de bedoeling dat gebouw te vestigen waar I legenwoordige academiegebouw staat en dit le breiden, hetzij aan de zijde van het Rapen- v, dour het afbreken ven de woning waarin prenten eu pleisterbeelden zich bevinden, en U die vun den heer Bodel Nijenhuis, indien pe kon worden verkregen, hetzij aan de zijde 'an den acadeinischen kruidiuin, door het weg- ituien der woning van d' u hoogleeraar in de lotanie en een deel der daaiaan verbonden col- gelokpleD, iD welk laatste geval die hoogleeraar woning van den heer Bwlel Nijenhuis zou be ekken. Overtuigd van de noodzakelijkheid van een uw gebouw ten dienste der hoogeschool, heeft Minister curatoren gemachtigd over deu onder- aidschen aankoop van het bedoelde huis met de belanghebbenden in overleg te treden, doch daarbij uitdrukkelijk te doen uitkomen.dat de koop afhankelijk werd gesteld van het toestaan der vereischte gelden door de wetgevende macht. Onlangs is bericht, dat het huis op dien voet voor eeoe som van ongeveer 20,000 te verkrij gen zou zijn. Die som heeft de Minister de eer door verhoo ging van art. 117 der begrooting van zijn Depar tement voor 1873 aan te vragen. Eerst waDneer door het toestaan daarvan gebleken zal zijn, dat de vestiging van het verlangde gebouw door de wetgevende maebt wordt goedgekeurd, zal tot het ontwerpen van het vereischte plan en bet ramen der kosten kunnen worden overgegaan, waarna eene afzonderlijke wetsvoordracht tot regeling der zaak aangeboden zal worden. Hetzelfde artikel wordt voorts nog verhoogd met eene som van 28,000 als eerste termijn voor hpt stichten van een theatruinzoötomicum, een gebouw ten dienste van het onderwijs in de dierkunde en vergelijkende ontleedkunde aan de Leidschc Hoogeschool. Met betrekking tot de behoefte aan en inrichting van zoodanig gebouw wordt vtr- wezen naar het schrijven van den LeidscbeD hoogleeraar Dr. Selenka aan curatoren der Hoo geschool. Nadat den Minister de door dien hoogleeraar ontworpen plannen waren medegedeeld, is de hoofdingenieur van den waterstaat uitgenoodigd deze te onderzoeken en de raming van kosten na te gaan. Een nader overleg met den heer Selenka heet tot wijziging en vereenvoudiging geleid. De kosten zijn geraamd op 53,000, te verdeden over twee jaren, waarvan 28,006 in het eerste. Daar de lessen over zoölogie eo vergelijkende ontleedkunde door de studenten in de genees kunde, die over zoölogie door de studenten in de wis- eu natuurkunde moeten gevolgd wordeD en bij liet natuurkundig exameu ter verkrijging van den titel van arts kennis der zoölogie en van ver gelijkende ontleedkunde wordi gevorderd, mag het van groot belang geacht worden, dat er eene belere gelegeniieid dan thans besta tot liet ver krijgen van kennis in gemelde vakken. Uit dien hoofde heeft de Minister geen zwarigheid ge maakt overeenkomstig het voorstel van curatoren de voor het vei langde gebouw gevorderde geldeD aan te vragen. Het schrijven van Dr. Sel.-nk behelst o. a. Ten gevolge dezer beschouwingen neem ik de vrijheid aan U E. G. A. over te leggen descheis Van een tot liet voorzegde doel nieuw up ie rich ten gebouw. O deze schets is de bovenverdieping bestemd voor de verzameling van zoölogische praeparaten, waarvan thans reeds eene, wel is waar gebrek kige, maar in vele opzichten uitinunteude grond slag Lestaat, namelijk en vooral van de vawijlen professor Lith de Jeude aangekochte verzameling; v urts de oudere zoötouiische bij het Rijks museum aanwezige, en de door den zoon van wijlen pro fessor J. van der Hoeven ten geschenk»- aange boden verzamelingen, benevens de in de laatste jaren bijgekomen praeparaten. Het aquarium is in keldervorm geplaatst in de noordelijke zijde van het gebouw. De benedenverdieping bevat de woning van den custos, voorts eene collegekamer en vertrek voor mikroskopische studiën, eene sectiekamer, eene kamer voor den hoogleeraar en eene kaïner vnnr den adsistent. Het aquarium kan op zeer geschikte wijze ie gelijker tijd ook voor het publiek opengesteld worden. Aan weerszijden van het gebouw is een vijvertje geplaatst en in den daaromliggenden tuin zijn toe stellen tot het telen van konijnen, vogels enz. Ik veroorloof mij nog te doen opmerken, dat èn de ligging en eenvoudigheid van het gebouw, èn de grootte en verdeeling der ruimten van alle zijden herhaaldelijk doordacht eD met andere soortgelijke inrichtingen vergeleken is, dat om vattende veranderingen daarin aangebracht, allicht liet hoofddoel van dit instituut zouden belem meren. De kleine eo slechtverlichte vertrekken, die mij tegenwoordig ten dienste staan, zijn ten eenen male onvoldoende, en ik moet er mij bijna over schamen, wanneer zelfs mijne collega's uit Mar burg eu Giessen (waarvan de namen in ons land nanwlijks genoemd worden, terwijl Leiden in ge heel Europa befaamd is) zich verwonderen, dat ten eenen male doelmatige inrichtingen voor mijn vak ontbreken, daar toch zij deze, volgens de ei6chen der wetenschap, bezitten. Het gevolg van voornoemd gebrek is trouwens ook, dat ik tegen woordig slechts den grondslag vermag te leggen voor academische studiën en genoodzaakt beu onze jongelieden tot voltooiing hunner wetenschap pelijke studiën naar Duitschland te zenden. Heden beeft alhier op het raadhuis de verhu ring van grasgewas op de stadswallen enz. plaals gehad, in 5 partijen. Huurders werden voor partij 1 P. v. d. Bergh voor ƒ11; partij 2 P. Zuiderwijk voor ƒ31; partij 3 G. v. d. Veer voor ƒ18; partij 4 W. J. Bink voor ƒ7; partij 5 C. W. Vreeburg voor 30 's jaars. In de debating-society Vooruitgang te Amsler dam zulleD Woensdag e. k. worden verdedigd de volgende stellingen: I. „Het wetsontwerp tot herziening der kieswet van 4 Juli 1850 Staatsblad n0. 37), Vrijdag 1 No vember 1872 van regeeringswege ingediend bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal, is een flinke slap op den goeden weg. II. (/Toch is de voorgestelde wijziging niet vol doende. Naast verlaging van den census is reeds in de tegenwoordige tijdsomstandigheden toela ting van capaciteiten en vooral van de vrouw tot hei kiesrecht eene gebiedende noodzakelijkheid. III. ,/Zich tegen die toelating te verzetten, uit vrees voor grondwetsherziening, getuigt van on gemotiveerd wantrouwen op het gezond verstand en den vrijzinnigen geest van het Nederlandsche volk." Men schrijft aan de Arnh. Ct. uit den Haag o. a. het volgende: z/Een aantal burgemeesters is in de residentie geweest, om bij verschillende leden der Staten- Generaal zich te beklagen over de voorgestelde census-verlaging. Zij beweren, dat de voorgestelde census voor de kiezers van leden der Tweede Kamer en van de Provinciale Staten niet te laag is, maar dat, aangezieD men om kiezer voor den gemeenteraad te zijn, de helft betalen moet van de som voor de kiezers, zooeven genoemd, de census voor de kiezers van den gemeenteraad veel te laag is. Genoemde burgemeesters beklaagden zich zeer, dat hun gevoelen niet was ingewonnen en de regeering zonder den minsten grond geheel eigendunkelijk den census had voorgesteld, niet tegenstaande Tliorbecke in zijne opgaven omtrent den census er herhaaldelijk op gewezen heeft. De minister Thorbecke zeide onder anderen: •/„Men heeft evenwel niet alleen op kiezers voor de Tweede Kamer en de Provinciale Staten te letten. De uiterste grens voor ceosus-verla- ging is dos daar, waar men, verder dalende, op eene laag ongeschikte kiezers voor den gemeen teraad zou stuiten. Ongeschikt namelijk of onrijp, om in het belang der publieke zaak tot mede werking geroepen te worden."" //Voorts beweren genoemde burgemeesters, dat de regeering in geenen deele voldaan heeft aan het voorschrift van art. 76 der grondwet, dat de census moet geregeld worden naar de plaatselijke gesteldheid." Dr. Matthes eri Dr. Wynne te Groningen trach ten gelden bijeen te verzamelen voor een gedenk- teeken ter eere van Jan van Marnix, heer van Toulouse, deü grondlegger voor het verbond der edelen, den eersten martelaar voor de goede zaak. Zr. Ms. stoomschip de Valk is Zaterdag uit Nieu- wediep naar Woolwich vertrokken, om H. M.de Koningin uil Engeland af te halen. Naar aanleiding eener bij het onderzoek der spoorwegbegrooting gedane vraag: hoe het stond inet de onderhandelingen inet de Antwerpsch Rotterdamsche spoorwegmaatschappij ter zake der spuorwegvakken RoosendaalBreda en Ze venbergenZwaluwe, heeft de Minister van Bin- nenlandsche Zaken geanlwoord, dat, die onder handelingen nog niet afgeloopen zijnde, de regee ring het niet wenschehjk acht, daaromtrent thans uitvoerige medeelingen te doen. Do Koninklijke goedkeuring is verleend 1°. aan de statuten der vereeniging onder den naam ,/Door eendracht saam gebracht," opgericht le Amster dam en uitsluitend gevestigd voor eD onder de tabakswerkersgezellen der hoofdstad, ten doel hebbende: eendracht en verbroedering onder de leden aan te kweeken en te onderhouden en door alle gepaste en wettige middelen zoowel hunne stoffelijke welvaart als hun zedelijk welzijn te bevorderen; 2°. tot verlenging van den duur der NAAR HET HOOGDUITSCH- Vervolg /,Dat zal ik, papa; maar eerst moet ik u nog ca, dat juffrouw Johanna Volkhain bij mij iweest is en mi'; morgen op de thee verzocht :eft. Juffrouw Johanna, papa (en daarbij zag zij m uiet een panr schelmscheoogen aan) is sedert migen tijd zoo bijzonder vriendelijk tegen mij, Bhoon zij toch zooveel ouder is dan ik. >0, kleine spotvogel!" riep de president uit, kt een glimlach op het gelaat, die verried, dat ij dien spot in 't geheel niet kwalijk nam. Ik heb haar beloofd te kotnen," ging Sidonia dort, „als gij mij van avond wildet thuis bren- tii en zij heeft gezegd, dat gij zeker wel zoo ricndelijk zoudt zijn heeft zij gelijk, papa?" «Moet ik dan niet, als gij het beiden wilt?" Dtwoordde de president. „Maar ga nu heen!" Sidonia sloop heen en de president ging even ijo rok voor een jas verwisselen. Daarop liep hij met de handen op den rug eenige keeren zijn werkkamer op eu neer, en zei Ie iD zich zeiven „Een malle streek van dien mijnheer Stein! Het gevolg zal /..jn, dat Sidunia's gedachten zich leveodig met dien onbekende bezig houden in den kalender eD zijne acten is zij z"0 aan 't onderzoeken geweest, wie hij is, alsof haar hart al geheel voor hem in vlam stond! Die meisjes halen zich toch zonderlinge dingen in 't hoofd! Ais ik mij niet bedrieg hij is mij op mijne laa ste inspectie-reis te M. niet nog eenige anderen vuorgesteld dan is het een knappe jongen, rnet een paar donkere oogen, juist de rechte om haar geheel van de wijs te brengen, die kleine zottin! En dat zou ik vooral niet willen iemand zonder vermogeo, met het schitterend vooruitzicht, om, als hij niet door zijn staats examen komt, zich eerst na verloop van jaren in de heerlijkheid van 't kantonrechterschap te verheugen! Neen, neen, ik moet Sidonia zoo spoedig mogelijk tot andere gedachten brengen er iets np zien te vinden, wat haar geheel van haar Max afkeerig maakt! En juffrouw Johanna is hier geweest, terwijl ik naar de zitting was zou zij dat niet geweten hebben?" B j het voornemen, dat president von Röber had, om zijn dochtertje van haar gril te doen afzien, scheeD hem het toeval zeer te hulp te ko men. Er liet zich den volgenden avond een jong- mensch bij hem aandienen, een jurist uit eene andere stad der provincie, die bij hem zijne op wachting wilde komen maken. De president liet hem binnen en zag een mager, pokdalig, verle gen jongeliug opdagen, wiens groote, uitpuilende oogen hom bepaald leelijk maakten er kwam nog bij, dat de arme, door de natuur stiefmoe derlijk bedeelde man een weinig stotterde. De president verzocht mijnheer den referenda, ris plaats te nemen, en terwijl deze met horten en stooten de reden van zijn bezoek had mede gedeeld, dacht hij „Heurèka! Gij zijt mijn man!" Toen de jonge man een poos later wilde opstaan om te vertrekken, zeide de president: „kom, blijl nog wat, ik praat altijd gaarne met de jongelui, vvien de toekomst behoort en die geroepen zijn om ons ouderen eenmaal te vervangen en ook wel boven 't hoofd te groeien, blijf een kop thee bij mij drinken, waarde heer Seyfried, mijne dochter zit zeker al op mij te wachten, volg mij zoo gij wilt, maar daar komt mij iets in de ge dachte: gij heet Seyfried „Willem Seyfried, mijnheer," antwoordde de door de vriendelijkheid van zijn chef verrukte referendaris met een buiging. „Vergun mij dan, dat ik u onder een anderen naam aan mijne dochter voorstel, zij heeft ver leden winter een harer besie vriendinnen, die Seyfried heette, (er zijn er veel van dien naam) op een verschrikkelijke wijze verloren; de onge lukkige is door 't springen van een petroleum lamp verbrand „Ach, hoe vreeselijkstotterde de jonge man, diep begaan met het tragische einde van zijn ge lijknamige nicht. „En ik wil bij mijn kind de gevoelige snaar niet aanroeren door het uitspreken van uw naam," vervolgde de president, „wij kunnen wel een anderen kiezen b. v. Fels of Stein; is er te M. niet een referendaris Stein? Juist, dan geef ik u zijn naam Het is u toch geheel onverschil lig, niet waar?" Seyfried lacht er in de verte niet aan, om iets tegen het voorstel vau zijn chef in te brengen. Hij volgde den president door eene porte-hrisée naar een elegant salon; van daar door een groene portière naar een kleiner vertrek, waar Sidunia in een hoek stond en juist de spirituslamp aan stak onder een samowar inet kokend water. „Ik breng visitemae, kindlief," zeide haar vader, terw'jl hij zich naar d-m binnenkomende !te"ie,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 1