SPAIME'S SOCIALE TOESTAM. iV. 3897. A0. 1872. Dinsdag 22 October. Feuilleton van het „Leidsch Dagblad". LE1DSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maandenf8.00. Franco per post8.85. Afzonderlijke Nommer».0.05. Deze Courant wordt dagelilcs, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PHIJS DER ADVKRTKNT11CN. Voor lederen regel/0.15. Orootere letten neer de plaatsruimte die zij beslaan. Lelden, 21 October. Do Internationale Commissie voor den meter, welke sedert den 24sten September II. te Parijs vergaderd was, heeft den 12den October II. hare beraadslagingen over de vervaardiging der nieuwe internationale standaardmaten en gewichten ge ëindigd. Er waren een vijf-en-twintigtal Stalen door ruim 40 afgevaardigden vertegenwoordigd. De vergaderingen werden geleid door den sterre- kuDdige Otto Struve, directeur der sterrewacht van de Pulkowa. De voornaamste bepalingen in deze bijeenkomst vastgesteld zijn de volgende. Als grondslag voor de internationale standaards zullen worden aangenomen de meter en het kilo gram, berustende in de Archives te Parijs. De nieuwe prototypen voor de onderscheiden Staten zullen onder gelijke omstandigheden vervaardigd werden uit eeue gegoten legering van platina en 8 tot 12 pCt. iridium. De dwarsdoorsnede van den meter zal de gedaante hebben van een H, waarvan de vier vrije einden een weinig buiten waarts gebogen zijn; de lengte zal op het boven vlak van het horizontale middeldeel worden aan geduid door dwarsstrepen. De meter zal zijne ware lengte hebben bij het vriespunt. Van eiken ineter zal de uitzetting afzonderlijk worden be paald, door metingen bij vijf verschillende tem peraturen; deze waarnemingen zullen door ver gelijkingen der meters onderling bij drie ver schillende temperaturen worden gewaarborgd. De tem,eraturen zullen uitgedrukt worden in graden van den luchtthermometer. Het kilogram zal de gedaante hebben van een cylinder, welks hoogle gelijk is aan de middellijn van het grondvlak en waarvan de randen een weinig zijn afgerond. De vervaardiging van de meters en kilogram men is opgedragen aan de Franscbe leden der internationale commissie, onder medewerking van een internationaal permanent coini'é van twaalf leden. Aan dit comité is meer bijzonder de lei ding en het toezicht opgedragen over de verge lijkingen der standaardmaten onderling en de vervaardiging van daartoe strekkende compara- teurs, balansen en andere hulptoeslellen. Het is samengesteld als volgt: lbanez, voorzitter; Bosscha, secretaris; Förster, Herr, Wild, Wrede, Hilgard, Morin, Chisholm, Broch, Stas en Husney-Bey, leden. Wanneer de nieuwe grondmaten zullen vervaardigd zijn, zal het comité over alle werk zaamheden verslag uitbrengen aan de internatio nale commissie, welke de nieuwe prototypen zal waarmerken en aan de onderscheiden Staten zal doen toekomen. De Fransche Regeering zal door de commissie worden uitgenoodigd de RegeeriDgen, welke zich op het congres lieten vertegenwoordigen, opmerk zaam te maken op het nut van het stichten van een permanent Internationaal bureau van maten ea gewichten. Deze instelling zou haren zetel hebben te Parijs en onder het toezicht van het comité met de bewaring van de internationale prototypen en der werktuigen, met de periodieke vergelijkingen en met de vervaardiging van later aan te vragen standaards, worden belast. Het comité zou voor zijne werkzaamheden reeds ter stond van de hulpmiddelen van dit bureau ge bruik maken. (SI. Ct). Aan de Tweede Kamer is medegedeeld dat is ingekomen een wetsontwerp strekkende tot ge lijkstelling van de getuigschriften van het eind examen eener hoogere burgerschool in Neder- landsch Indië met de getuigschriften van dergelijke eindexamens hier te lande. H. M. Koningin zal, naar de Daily News meldt, ook een bezoek brengen aan de stad Liverpool. Binnen weinige dagen zal de Concertzaal op de Breestraat geopend worden met een concert van het zoo gunstig overbekend orchest van den heer Stumpff van Amsterdam, en dit is voorzeker een gelukkig denkbeeld van den heer J. H. M. Taverne te noemen, die zooals men weet pachter geworden is van het nieuw gebouw, dat zoo in alles aan de verwachting beanLwoordt. Zijne keuze toch verraadt een goede smaak en bakendheid met wat het publiek aangenaam is. Gaarue geven wij dan ook van dit voornemen een voorloopig bericht, oui de zaak zooveel mogelijk bevorder lijk le zijn. Olschoon de enkele concerten, die hier door het orchest van den heer BtuiupK gegeven zijn, bij ons steeds in levendige herinnering blijven, zuo is het toch niet ongepast nog eens aan de genotvolle avonden in Amioilia en Musis Sacrum te doen denken. Ook nu kunnen wij de verzekering geven, dat eeu keurig programma zal worden uitgevoerd. Beantwoordt de uitkomst aan de verwachting van den ondernemer, dan heeft hij het voornemen dit concert door meer van dit orchest te doen volgen. Wij hopen van harte dat deze poging gelukken mag en twijfelen daaraan ook niet, te meer om dat het voornemen is, den entréeprijs niet zoo hoog te stellen als wel eens bij groote concerten het geval is. Zaterdag ziju te 's-Gravenhage geëxamineerd voor de acte van het lager onderwijs. Hoog- duitsche taal, 10 onderwijzeressen. Afgewezen 2; toegelaten 8, de dames: J. C. H. Bisschop, G. M. van Brederode, H. L. Gentil, C. M. Ker- ling, W. Schmölder, A. F. Spruyt, C. H. Ver- wohit en E. H. Zaalberg. Voor het Fransch 8 onderwijzeressen, afgewe zen 4, toegelaten 4, de dauies: C. J. H. Castens, E. C. M. Helb, D. A. Kool en E. A. Titsiogh. Door den gezant van Z. M. den Keizer van Rusland te 's-Gravenhage is aan den voorzitter van het Algemeen Nederlandsche Vredebond, Mr. D. van Eek, op grond van het adres aan de Keizers van Rusland, Oostenrijk en Duitschland aangeboden, den wensch inhoudende dat hunne bijeenkomst mocht strekken tot bevordering van de algeineene vredezaak en het in overweging nemen van maatiegeleu iu dien geest, te kennen gegeven, dat de Keizer van Rusland ziju dank wenscht te betuigen aan de onderteekenaars van dat adres. De bewoordingen waarin de gezant zich namens den Keizer bij die inededeeling uitliet, getuigden in het algemeen van zeer vredelievende beginselen en oprechte sympathie met de bedoe lingen in het adres uitgesproken. Het Bestuur van en voor Nederlandsche indus- triëelen, te 's Gravenhage, heeft besloten een adres tot de Eerste Kamer te richten, waarin zal wor den aangedrongen op niet-aanneming van het ont werp Indisch-Tarief. Aan de diaconie van Leiderdorp is door den heer F. D. Burgerhoudt, onlangs overleden, gele gateerd de som van f 5000, vrij van alle lasten. Ook aan de kerk legateerde hij f 300, mede vrij van successierechten. In de Debating-Society Vooruitgang te Amster dam zal op Woensdag e. k. de volgende stelling worden verdedigd: ,/Het is wenschelijk, dat ge schillen in zaken van koophandel door eeüe recht bank van kooplieden beslist worden." Op 27 October e. k. zal te Groningen eeoe ver gadering worden gehouden van het Noorder-de- partement van de algemeene vergadering van leer aren bij het middelbaar onderwijs. In deze bijeen komst zullen verschillende belangrijke punten omtrent het onderwijs en bet eind-examen worden besproken. De Stoompost verneemt dat aan de concessiona rissen voor den spoorweg AlmeloMeppel, met een zijtak van Ommen naar Zwolle, de heeren: F. van den Ouwelaul, te Parijs, en W. W. Dull, te Almelo, nader eene verlenging van aanvaarding dezer concessie is toegestaan tot den lsten Jan. 1873. Omtrent den brand der Nederlandsche katoen spinnerij van den heer Monchy te Hengelo, ont- lëenen wij aan de Zw. Ct. de volgende bijzonder heden. Na de spuiten van Hengelo was de Dcldensche spuit liet eerst aanwezig; nog later kwamen de spuiten van Borne en van den huize Twickel. Een jongen, die zich op de derde verdieping bevond, is van daar uit het raam naar beneden gesprongen, zonder letsel te krijgen, terwijl een ander door een werkman uit het brandend gebouw werd gehaald. Door dezen brand zijn een 500tal meoschen zonder werk geraakt. Om elf uren was men den brand meester. Men heeft de machinekamer en de bergplaats van ge sponnen wol kunnen behouden; overigens is het geheele gebouw verwoest. De brand is ontstaan door het ontsteken vau gaslicht of door het in brand loopen eener spinmachine. Vooralsnog zijn geene menschenlevens te betreu ren. Een jongen zal waarschijnlijk aan zijne brand wonden bezwijken. De woning van den directeur, den heer do Monchy, is gespaard gebleven. Volgens de Standaard zijn onder de residentie Ternate op Galela eenige jongelieden die den Islam hebben afgezworen voor het evangelie van Christus, op wreedaardige wijze om huo nieuw geloof gestraft geworden, zonder dat de resident, de vertegenwoordiger van het Hollandsche gou vernement, zich tegen een dergelijke vervolging verzet heeft. Ter viering van de aanstaande opening der spoorwegliju DordrechtRotterdam (hulpsiation FijeDOOrd) zal te Dordrecht den 31sten dezer maand een feestmaaltijd worden gegeven, waarop ook verschillende autoriteiten uit Rotterdam genoo- digd zijn. Een feestlrein zal de gasten van Feijen- oord komen afhalen en na een bezoek aan de brug over het Hollandsch Diep naar Dordt bren gen. Door de zorg der exploitatiemaatscbappij zal aan de Oosterkade een stoomboot gereed liggen om de genoodigden naar het hulpstation over te brengen. In de dezer dagen te Rijsoord gehouden ver gadering der afdeeling Dordrecht en Omstreken der Holl. Maatschappij van Landbouw, werd een veemarkt, zoowel voor de stad Dordrecht als voor de veehouders in den omtrek van groot belang geacht vooral nu Dordrecht aangesloten zal wor den aan het Europeesche spoorwegnet. Dezer dagen is door een ingozeteu van Maas sluis bij het zoeken van voorwerpen in den uit de haven gebaggerden grond, gevonden een gou den muutstukje, waarop aan de eene zijde in een vierkant slaat in vijf regels: Moord. Provin. Poeder. Belgad. Legiinp, en aan de andere zijde een man, houdende een zwaard iu de eene, en iets anders in de tweede hand, terwijl zich bij de beenen het jaartal 1728 bevindt. Rondom die zijde slaat: Concordiares par... Esdra; deze drie of vier letters zijn echter wegens de onduidelijk heid niet op te geven. Bij gelegenheid dat grootvorst A lexis van Rus land Batavia bezocht, weid hem door Mevrouw B. Hoola van Nonten aldaar een present-exem plaar aangeboden van haar Gij den bockhande laar J. Noordendorp te Amsterdam uitgegeven en door herhaalde bekroningen op tentoonstellingen reeds zóo gunstig bekende prachtwerk Fleurs et Fruits de l'ile de Java, en door dien vorst bereid willig en met erkentelijkheid aangenomen. De grootvorst deed daarop Mevrouw van Noolen door den adjudant van den Gouverneur-Generaal vén Nederlandsch-Indië bedanken en baar eeu prachtigen armband ten geschenke aanbieden. De Senaat van het Utrechtsclie studentencorps is op zijn verzoek op de corpsvergadering van zijne functiën ontheven als een gevolg van eene motie tot afkeuring van door den Senaat aan sommige novitii opgelegde straften. In Novem ber zal een nieuwe Senaat gekozen worden. Van goederhand verneemt men, dat de heeren Knijff en Kaptijn te Woerden, hebben aangevraagd UIT HET ENGEI.SCH. Vervolg.) Een buitenlandsche criticus kan ook niet toe stemmen dat de kapiteins-generaal, de burgerlijke gouverneurs en audere staats-ainbteuaren zooveel minder zijn dan hunne niet officieele bekenden. Een directeur van den gezondheids-raad, kan mis schien een schelm ziju, maar evenzoo is dit ook een kolenkooper; en een ontvanger der inkomeude rechteu, die het oog sluit voer smokkelen en zich laat omkoopen, doet alleen in een anderen vorm hetzelfde wat de koopman doet, die zijn agenten toelaat valsch gewicht te gebruiken of deu vreem den scheepseigenaar bedriegt in de vracht. Als de bestuurders van het land iangwijlig zijn en veel van uitstellen houden, hetzellde is het geval tnet de handelslieden. Het kan den Eiigelsclunan of Franschman wei nig schelen ot hij zijn geld verliest door het in 's lands spaarbanken te plaatsen, of dat hij aan de beurs wordt adergelaten door Logrero en C". de woekeraars, welke zich bankiers noeinen. Het centiale gouvernement van Spanje is daar enboven veel slechter is dau de gemeentebesturen, of de drukpers, de letterkunde of eenige andere openbare inrichting. Ongelukkig zijn de Span jaarden zoo lang gewoon geweest oin in alles van hunne regeerders afhankelijk te zijn, dat .zij alles op hen laten aankomen, en dus alles wat verkeerd gaat wijten aan het hoofdkwartier. En daar gaat veel verkeerd, dat is zeker. De absur diteit ligt daarin, dat meu de Spaansche regeering als éene zaak en Spanje zelf als eene andere be schouwt. Alsof een monopolie van dwaliDgen en verkeerdheden kon voortkomen uit eene minder heid, uit hen zelveu voortgekomen en met hunne eigene vergunning belast met de waarneming van het algemeen belang. Laat ons dit een weinig duidelijker maken, door de zwakke zijde der regeering te vergelijken met de zwakke zijde van dien stand, die de hevigste critiek over het gouvernement uitoefent- den handelsstand. Het hoofdgebrek van de eerste is gebrek aan routine iu zaken en gemis van persoonlijke degelijkheid. Hoe de wijze van doen van eeu Spuanscheu ambtenaar is, zal iedereen best weten die daar ooit mede te doen heeft ge had. Zaken in quaestie blijven weken lang han gende of er wordt nooit op geantwoord. Ingele verde docuinenteu raken meestal verloren, iets dat, in het voorbijgaan gezegd, ook vaak met paspoorten gebeurt, die, volgens voorschrift, bij de autoriteiten gedeponeerd worden. Uitnoodigingen tot openbare feesten komen den geuoodigden persoon soms een uur voor dat de plechtigheid begint ter hand. Gij zijt nimmer ze ker, een ambtenaar op zijn post te vinden. Som tijds is hij uit, of esta comiendo, is hij eleDde, of ge ziet lieui door een reet van de deur bezig in zijn hemdsmouwen eene sigaar te rooken. Waar schijnlijk hangt er ook een natte handdoek te drogeu uit eeu der gevel-rameu van een palei6 van een kapitein-generaal, en het kwartier van zulk eeu potentaat, niet i_aten in het dak, rottig en half vergaan verguldsel, een morsigen vloer, waar straatslijpers in uniform op spuwen, ziet er minder fatsoenlijk uit dan dat van een geringen Pacha in Syrië of de Levant. Deze vreemde zor- gclooze manier van leven en werken, eene soort van officieele bekrompenheid, waarmede men in aanraking moet zijn geweest om die naar waarde te schatten, vormt een vreemd contrast met den deftigen, boogdravenden toon hunner correspon dentie, die van de sombere pracht van zulk eeu zetel der macht oitgaat. Onze eigene offleieuse stijl is belachelijk genoeg eu men zou zelfs kun- neu gelooven, dat de jongere klerken eeu voor beeld nemen aan buitenlandsche ambtenaren. Hun stijl vloeit als een lava-stroom, drie bijvoegelijke naamwoorden naasi elkander. Als bij voorbeeld een consul geadresseerd wordt, als Vostra Senoria, en zijn verheven doordringend verstand wordt ingeroepen, ter zake vau een dielstal van eeu paar emmers aan boord van liet schip Sally, is het hem niet kwalijk te netneu als hij lacht, om zulk eene vleiende dépêche. Natuurlijk moet hij vaardig zijn mei overvloed van zinledigt^com- plimenten iu ziju antwoord, en zorg dragen, dat zijne naamteekening worde voorafgegaan, door de woorden, alenlo, seguro servidor de V. 5. QBSA1 welke laatste letters dien zinnebeeldigen hand kus voorstellen, die van ieder beleefd persoon iu Spauje verwacht wordt. De Spanjaarden ziju vol strekt niet ontbloot van huinor, eu hun humor is meer naar den smaak der Engelschen, dan het schitterende vernuft van eeu Frapschmun. Zij bezitten ook eene soort vau eenvoudigheid en belangstelling in kleiuigheden, die geheel tegen strijdig is inet die formaliteiten, die wij hierboven aanhaalden, en de rodomontades van eeojge hunner redenaars. Maar zij zijn zoo ernstig als

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 1