Maandag 1872. 30 September. STADS-BE RICHTEN. N0. :5878. LEIDSCH PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per. 3 maandenƒ3.00. /Franco per poat3.85. Afiondorljjke Nommer».0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PBIJS DHR ADVKRTKNTIKN. Voor iederen regel.i.4....a. ,i,/ÏO.il 6. Orooterc letters naar dé plaatsruimte die xy beslaan. BURGEMEESTER SN WETHOUDERS tan LEIDEN brengen ter nlgemeene kennis dat bet Museum van Schilderijen in de Lakenhal op den Ouden Singel, waarheen de vroeger op het Raadhuis aanwezige Btukken zijn overgebracht, dagelijks van 10 tot 4 uren ter bezichtiging is opengesteld, op vertoon van eene toegangskaart, gratis ter Secretarie verkrijgbaar, en dat op Donderdag 3 October aanstaande, den gedenkdag van Leidens ontzet, dat Museum, evenals vroeger het Raadhuis, voor het publiek toegankelijk zal zijn van 's voormiddags half 12 tot 's namiddags Aal5, waarvoor de toegangs kaarten alleen verkrijgbaar zijn ten Raadhuize op Woensdag 2 October te voren, van 's voormiddags 10 tot 's namiddags 4 uren. Burgemeester en Wethouders voornoemd, v. d. BRANDELER, Burgemeester. E. KIST, Secretaris. Leiden, 27 September 1872. Lelden, 28 September. Het Haagsche Dagblad zegt „vrij positief' te welen dat ous bericht, betreffende de aftreding van zijn hoofdredacteur en diens vervanging, „van het begin tot het einde onwaar is." Niemand beter dan de redactie van het Haag sche blad kan op de hoogte ziju van de zaak en als zij het dus slechts „vrij" positief weet, dan mogen wij zeker wel aan de gegrondheid der tegenspraak twijfelen. Het Dagblad voegt er bij dat „soorlgelijke ver zinsels" alleen dienen om te doen uitkomen wat de verspreiders er van gaarne zouden zien. Wij voor ons zijn van een gaoscti auder ge voelen: wij wenschen van harte dat ooze inlich tingen onjuist mogen blijken, om des te zekerder te zijn dat het Dagblad spoedig onder den alge— meenen afschuw van het publiek zal bezwijken. Het Haagsche Dagblad vult heden een paar kolom men met eeD verbaal van „twee incidenten", waarvau de bedoeling is een der redacteurs vuu het Vaderland die onlangs opeubaar maakte welke houding een der verslaggevers van bet Dagblad bij de Internationale had aangenomen over den hekel te halen. De geschiedenis wordt ingeleid met eene ver gelijking tusscheu de ophoopiug der eleetriciteit in den dampkring en de uitbarsting der stof in 't maatschappelijk leven; daarmede worden liet werk van den heer Waldeck als secretaris der Land- bouiv-maatschappijzijn warme verdediging der Oranjevaande gebeurtenissen te Loosduinen op 1 April; eep toast op liet Landbouvv-diner te Sclie- veningen namens de pers en de Internationale in verbami gebraehtl Aan den redacteur van het Vaderland, die het orgaan der residentie „een knaap" noeint, worden gemis aan savoir vivre en onbekendheid mei de in een fatsoenlijk gezelschap in acht te nemen vormen, aanmatiging, nauwe vriendschapsbetrek kingen met de Commune-manpen en dergelijke liefelijkheden meer verweten. En toch is de zaak zooals ons een onpartijdig deelnemer aan bet feestmaal verzekert zeer eenvoudig. Eenige jongelui, in een vroolijken, om niet te zeggen beschonken toestand verkeereDde, zagen den redacteur van het Vaderland, den heer Calisch, een jonguienSch, met genoegen op9taun om een feestdronk uit te brengen, oindat zij, verlangende naar een grapje, hem, dien zij kenden, beter dan een der andere dischgenooten, als voorwerp van liuii aardigheden durTden bestemmen. De heer Calisch wilde, namens de pers, voor de hoffelijkheid, waarmede zij in deu landbouw- kring bejegend was, dank zeggen, toen de jonge lieden - die wij bij name zouden kunnen noemen -i begonnen te chuteeren en te schreeuwen. Hier, gelijk gewoonlijk, vond die „aardigheid" navol ging en weldra bad de aangename toon, aan den diseh heerschende, voor de geluiden van een vee tentoonstelling plaats gemaakt. Het spreekt van zelf dat de bedaarde en fatsoenlijke aangezetenen zich van meedoen aan die grappige vertooning onthielden. Maar van een afkeuring der gedragslijn, wan neer en waar ook gevolgd door het Vaderland of door een zijner redacteurs, was geen schijn of schaduw. Alleen het Dagblad zoekt hier een ver band, om zijn tegenstander hatelijkheden naar het hoofd te werpen. En dit is zóo waar, dat de heer Bredius, wien daarvoor dank en eere toekomt, de partij opnam voor de pers in het algemeen, uit wier nuaui de heer Calisch, wel is waar ongevraagd en zonder overleg met anderen, maar toch zeker niet on gepast of ter verkeerder plaatse, eeu woord van dank had willen spreken. Er behoort meer kwade trouw dan moed toe, om de zaken zoo verkeerd voor te stellen als het Dagblad, ouder gewoonte, ook hier dool. Z. K, H. Prins Alexander zal a. s. Dinsdag naar Leiden vertrekken. Met genoegen vernemen wij dat aan de fabriek de Nijverheid, van de heeren D. A. Schretlen Co. alhier, is opgedragen het leveren en stellen der ijzeren bruggen teu behoeve van den Ooster spoorweg. Gedurende deze week zijn dagelijks iD het Werkbuis alhier opgenomen van 1Q0 tot 119 vol wassen personen en van 37 tot 47 kinderen. Naar men verneemt, heeft de Minister van Binnenlandsche Zaken bezwaar gemaakt oin aan de heeren Wiggers van Kerchem en Baron Sloet tot den Beele te Leiden concessie te verleenen tot den aanleg van een spoorweg vao Leiden tot Woerden, tenzij deze te Leiden in verbinding koint met het station vaD den Hollandscheu spoprweg. (0.) Wij verwijzeu het publiek naar de advertentie waarbij gemeld wordt, dat het adres, aan de Ne derlandsehe regeeiing te richten door het Comité (er uke der Rumeensche geloofsvervolging, ter teekeuing zal gedeponeerd wordeu bij den boekbandelaar P. Somerwil op de Breestraat. Naar de Haagsche Nieuwsbode verneemt, zijn on derscheidene leden der Provinciale Staten van Zuid-Holland voornemens, ter vervulling van de bestaande vacature voor de Eerste Kamer, huu stem uit te brengen op den heer W. C. til. Bc- gram, thans lid der Tweede Kamer. Auderen hebben daarentegen liet plan hnn keuze te bepalen op hun medelid, den heer L. Piucoft's, te Rotterdam. Het stoomschip Prins Hendrik, van Batavia naur het Nieuwediep, is den 25 dezer des middags Malta gepasseerd. Zr. Ms. fregat met stoomvermogen Admiraal van Wassenaer, onder bevel van den kapitein-ter-zee R. L. de Haes, is van zijn kruistocht in de Noordzee, in den namiddag van den 276ten dezer ter reede van Texel aangekomen. Aan boord was alles wel. Naar wij van iemand die goed ingelicht kan zijn, vernemen, zal Mr. F. H. K. R. baron Fagel den heer Catnp als intendant der Koninklijke paleizen opvolgen. (Vad.) Z. M. de Koning-Groothertog heeft den heer Freusberg, opper-regeeringsraad te Keulen, be noemd tot commandeur der orde van de Eiken kroon. In de Debating-Society Vooruitgang te Amster dam zal Woensdag e. k. de volgende stelling verdedigd worden „In een constitutioneelen Staat is het evenmin de taak der Regeering, als van de plaatselijke besturen, zich met de zedelijke verbetering der bevolking te belasten." Engelsche leger, afgevaardigd tot hét aanknóbpen van officieele relatiën met Staatslichamen ill al die landen, waar nog geen commissie gevormd iS. Daarloe heeft die heer ook eenige dagen te' 's-Gravenhage vertoefd en zich in commissie ge steld met den heer J. D. Vogel, Voorzitter van het schilderkundig gënoótscliap Pulchri Studio'al- daar, waarvan het gevolg is geivéest, dat met bovengènoeind geoootscliap officieele relatiën ziju aangeknoopt, waardoor men thans dezelfde voor- deelen van gereserveerde plaatsen geniet, en geen andere onkosten heeft dan1 alleen de verzending naar het expositie-gebouw: Vanduar is hij naar Amsterdam vertrokken om met de Maatschappij Ar/i dezelfde relatiën aan te knoopen, verder over Denemarken, Duitschland, Oostenrijk, Venetië, Zuid-Europa, om eerst .in November in Londen weder te keereD. De Minister van Koloniën maakt bekend, dat liet voornemen bestaat om drie Nederlandsclie jongeliedeu, beneden den leeftijd van tweeëntwin tig jaren, die aan het eindexamen der boogere burgerschool met vijfjarigen cursus, overeenkomstig de wet van 2 Mei 186.3 Staatsblad n'. 50) hebben voldaan, in Pruisen practisch en theoretisch te doen opleiden tot technische ambtenaren voor het boschwezen in Nederlandsch Indië. Nadere bijzonderheden vermeldt de Staatscourant van heden. Na gehouden vergelijkend examen is aan Jan- tina Wetselaar, dochter van den hoofdonderwij zer H. Wetselaar te Roaveen, een Rijkstoelage verleend als kweekelinge bij 's FLijks normaalles sen te Zwolle. De 'Ettgelsche oommissie voor de jaarlijksche Internationale tentoonstelling, die in April 1873 te Londen zal worden gehouden, heeft een barer medeleden, deu heer CoLe, genie-officier vau het Uit de landdrostei Osnabruck schrijft men aan de Arnh. Ct, dd, 27 September: Hel staat thans vast, dat het kanaalnet, dat iu onze landdrostei en in Uostfriesland wordt aap- gelegd, op verscheidene punten met Groningscjip en Drentsche kanalen in verbinding zal >yordjeii gebracht. De hoofdkanalen zullen voor destoom- bootvaari worden ingericht. Bij het geblete ka-. Daalnet zal op de veenkultuur zooyvel als op deu handel gelet worden, Id bet graafschap Bentheim is do toogblaar onder de runderen uitgebroken. De uigrktep mpgen deswege met door riiudereii bezopht worden; ook is de doorvoer van ruuderen uit amjere distrik- tpn verboden. ,,y lie aardappeloogst levert middelmatige resul taten op op. Korepprijzen vast. Rogge vvordj voor f 9 per 100 kilo verkocht. Magfire vprkens bpUppgep woon duur. msinsB 12 aiuajaoaiU De dysenterie moet vooral in Liiliburg vrij sterk heersctiën. In-dat getvesl zoudèn meer dan dui zend personen-dttarahh lijden of gëledeP' hebben. &noals men zich zal hefiiioerfen, toefd dë ziekte daar ook nu weder uit Duitschtuud biüiiengébracht. Het G'étleeSkundig Staatstoezióht en de burger lijke besturen hebben dë nPodigë iiVAatregeleii be kend gemaakt. Door den Minister van Binnenl. Zaken js, door tiisschenkomst, vap de commissarissen (fes Kopings in d;e provinciën, vap de gemeentebesturen eene opgave gevraagd vap de porcelein-en aardewerk fabrieken iu hunne gepieepten, hare belangrijk heid en productie, voor elke fabriek afzpf|derlyfi. Het ultramontaansclie Huisgezin bevatte dezer dugen een bericht omtreDt den bekenden heer F. S. Kraayvanger, eertijds Rooroscïi-Kafholiek priester, sedert een tiental jaren tot liet' Protes tantisme overgegaan, van dezen inhoud: t Is waar dat aan den ongelukkige» Oraay- vanger lichamelijk geweld is gepleegd, doch niet door de Katholieke geestelijkheid^ maar door hen, die hem de hand geboden hebben, om den' weg des verderfs te bewandelen. Hij heeft zich met zwaren handenarbeid moetea aftobben toen' uien hem niet meer kon gebruiken, en eerst op zijn sterfbed in het gastliuis te Haarlem 'vond Hij troost en leniging in de smarten, die hem naar lichaam en ziel kwelden. Die troost werd hen gebracht door een katholiek priester, in wiens| armen hij dpn geest heeft gegeven." Die uiededeeling wordt thans door den heer W. R. Poolman, EvaDgelisch-Luiherseh predikant te Haarlem, .v.oor .schuudelijken laster verklaard. In strijd met het verhaal van liet Huisgezin kan hij ten stelligste verzekeren: „Die gestorvene leeft! Die afgetobde lijder, dien het Huisgezin ous voorstelt in zijn doodkist weg gedragen uit een stadsziekenhuis, enkel door een katholiek priester uitgeleid, die naar lichaam en ziel gekwelde, vaart vrij wel, en drukte mij nog Zoo even vroolijk de hand." Dat het Huisgezin den naam des heeren -Kruay-J vanger met C in plaats van K laat aanvangen,, acht de heer Poolman slechts een middel om zich aan eene mogelijke oproeping tot verant woording Ie onttrekken. Voorts kan de heer P., na een nauwkeurig onderzoek en op grond vap officieele bewijsstuk-! ken, die hij voor ieder ter inzage stelt, openlijk verklaren: 1". In het gasthuis Ie Haarlem is gedurende de laatste jaren (zeer vele jaren zelfs terug) niemand, die den naam van Kraayvanger of Craayvauger, of ook eeDige gelijkenis daarvan droeg, ooit ver pleegd getvorden, laat staan gestorven. 2'; Uit de registers van den Burgerlijken Stand dier stad, gelijk uit de' bevolkingsregisters; blijkt, dht ten miDSte tot op 1849 (lang dus vóór Kraay- vsiDger's overgang) geen enkele zelfs, dan natuur lijk de nog levende F. S. Kraayvanger, onder znlken ntism te Haarlem heeft gewoond of over- lödteïi iar. gniqaibipv ibaswl lab raast rlin De luitenant-ter-zee dor 2de kl- E. llaitsma Muiier, dienende aan boord van Zr. Ms. iyacfi'" schip te Amsterdam,,wordt met den laatstee de^er op non-activiteit gesteld, en met dep Istep Oct. daaraanvolgende vervangen door den luit.-ter-zee der 2de kl. D. J. Boom. Bij Kon. besluit van 25 dezer is de ipvoer van mnd- en. wol-vee, geilen, huiden en afval van vee, Ijpoi en stroo, uit Engeland en Schotland afkom stig, iu Denemarken verfioden. Door den Minister van llarine zijn alsnog, met den lslen October a. s„ benoemd tot studebt vóór den militairen geneeskundigen diénst bij de zee macht de jongelingen A. P. Langeveld, A. E! Ver- mey en J. G. Driessen. De Staats-Courant behelst het bij Kon. besluit van 20 September j. 1. vastgesteld reglement vooï het gebruik van de situatiesluis te Einpel in den Staatsspoorweg yau Hedel naar's-Hèrtogenbosch'. Dë 2 de f tl i te ris rit A:-' U Roest Vdn'Limburg van hét 4dè regiment infanterie, a'lhiér in garnizoen, is op den Tstèn October a. s. overgeplaatst bij (iet lste bataljon vhti genoemd regiment, te Delft in 'btéKfiiSSS'"1^ 1S" "ogiinmoa nav Jsofo-nj use Z. M. heeft aan i. W. Hein, op z\jn daartoe gedaan verzoek, ,eervql ontslag, veijeend, a)s pro ooreur bij da ajrond.rrechtbgnty: te Briqlle. Z. M, heeft benoemd tot leden der, comm. vpp administratie oyer de gevangenissen te Rotter dam :3Mr.ji4-,O-kpoppjflnMr.J. Pols, rechter m de arropd.-rechtbaiikR. 1'. Mees Ritz, koppuian; A. C. J. D. de Kuyper, notaris; Mr. J. 9. Ratijn, pflicipr yap justitie, |iij de ayp-rechtb. Mr. J. Knottenbelt, advocaat, eu Dr. J. Lycklaina a NyehoR, ar|s, align te Rotterdam. .2. Moibeeft W: •'tl'V, H,. C. Sapjlberg, pp zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit zijne betr. yan cpunp^.der postorijpn 2de klasse. Z. M. heelt benoemd lot ridder Ide klasse van de Militaire WjUemsurde den kapit. der iuf. vu» liet. lcgpr ju Neij.-|ndie R. p. W. Koops en dep 2den luit. bij dat wapen jj. B. Ponstijn, tot be- iloonigig vap hup uitstekend gedrag bij gelègen- lieid dpf,, krijgeverriclf(i,ugen in Deli (noordoost kust ytvp Spipatra) iu den Ipop dezes jaars. I 1 IN IV IU TV L- aV IV O. AmsterdAiI,' 26 Septöfnber. De nieuwe Kinder- bewaiirplabts in' de Laurierstraat- die aan den weldadigheidszin van eeu onzer zeer geuöhte stadgenooten zijil aanzijn dankt, vertoont de dui delijke spofè'n van een geoefende» blik. De ,ver- sciiiUéüdé Vertrekken zijn van ffilike afmeting; tdrxv'j^ voor licht en lucht uilmuntend is zorgge dragen. Eene bonté Verscheidenheid met zong-ge kozen prentkaarten breekt de eentonigheid der hagelwitte" moren; daarenboven biedt een wel voorziene kast met speelgoed de jeugdige bevol king keur van afwisseling aau. Een ruiine, naar verkierfng open of overdekte speelplaats, grenst onmiddellijk aan de 'beide hoofdzalen. Dë legerstedén bestaan oit -ijzeren kribben met zeegi-a'stiiatrasjes. Bijzondere .aandacht verdient "een ëénvoitdige toeslél, die het dubbel voordeel oplevert, dat de'kleinen'er een doelmatige plaats vinden, Pm zortder onmiddellijke hulp aan tafel te zitten en hun tevens het leeren loopen gemak kelijk maakt. Het/ geheel bestaat uit eene lang werpig ronde rbiritte, afgesloten door twee stel hekjes, in welker midden zich een tafel.bevindt. Het binnenste hekje, van baDken voorzien, rug- Ateünl de aangezetenen en vormt met het bui tenste een gang, waartu6solien de kleinen hunne zwakke krachten kunnen beproeven. Van Fran- scbe vinding, -draagt-hij vöorloopigdeu naam van pouponnier-toestelbij gebrek aan een beter woord er voor zou misschien leibaok in-aanmerking kun nen komen. tioie&iuii, ,i„i, Het gebouw, dal huisvesting zoor 30.jaugUigo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 1