in een daarvoor expresse! ijk gedecoreerde zaal
van het gemeente-badhuis, waar men de por
tretten van den Duitschen Keizer zag prijken.
Het diner, dat vol geestdrift was, en waar geen
einde aan scheen te komen aan de heildronken
en toasten op den Duitschen Keizer, den Kroon
prins, de Duitsche dames die zich zoowel in de
ambulances als op het slagveld verdicnstelijk had
den gemaakt, de arbeidzaamheid der Duitschers,
enz., werd met een bal in de groote eetzaal, die
daarvoor ontruimd was, besloten. Zoowel van de
dames als van de heeren waren verscheidene met
decoratiën versierd.
Rotterdam, 2 September. Het zilveren feest
van de te goeder naam bekend staande man-
nenzangvereeniging alhier, Amphion, dat in de
volgeode maand zal gevierd worden, belooft veel.
Gedurende twee dagen, 5 en 6 October, zal eeu
zangersleest het jubilé opluisteren. Reeds hebben
15 liedertafels uit ons vaderland hare medewer
king toegezegd, zoodat men rekent op ruim 500
zaugers. Dat de beroemde Bossche bariton, de
heer Deckers, de solopartijen zal vervullen, doet
de verwachting stijgen. Het feest zal in den Doele
gevierd worden en ook voor het publiek tegen
inteekening toegankelijk zijn.
Rotterdam, 8 September. Uit het bestaande
zestal is hedenavond door het Kiescollege der
Herv. Kerk alhier het volgende drietal opge
maakt, ter benoeming van een predikant: P. J.
Hoedemaker, te Veenendaal; P. van Son, te
Nijmegen; J. P. Nonhebei, te Middelburg.
Bij de benoeming van twee wethouders
werd in plaats van den heer van Vollenhoven,
die bedankt had, tot wethouder gekozen de heer
C. E. Viruly, en voorts de heer B. Eickma.
Dordrecht, 3 September, De gemeenteraad al
hier heeft in zijne zitting van heden tot wethou
der herbenoemd den heer P. J. de Kanter. Voorts
heeft de raad beslist op 45 adressen, waario om
remissie vutt belasting wordt gevraagd. Op eene
ingediende aanbevelingslijst voor de benoeming
van eene onderwijzeres in de Fransche taal en
letterkunde aan de openbare middelbare school
voor meisjes, zijn geplaatst Mej. J. C. Daverveldt
te Kampen en A. P. Baumgarten te Amersfoort.
Hedennacht heelt er een begin van brand
plaats gehad in het huis aan de Voorstraat, op
den hoek der Marienbornstraat, bewoond door
G. M. Brugman. Men is echter den brand, die
in een hoop zaagsel boven de bakkerij was ont
staan, zonder behulp van brandspuiten meester
kunnen worden.
Delft, 3 September. In de zitting van den ge
meenteraad van heden was aan de orde de be
noeming van wethouders ter vervanging van de
als zoodanig atgetreden heeren van Berckel en
van der Leeuw. Alvorens tot die benoeming zou
worden overgegaan, werd door den heer Kuiler
het voorstel gedaan, met redeneu omkleed, om
het getal wethouders te brengen op 4. Dat voor
stel, hetwelk voldoende was ondersteund, heeft
tot langdurige beraadslaging aanleiding gegeven.
Eeu motie van orde van den heer van Blomme-
steio, de strekking hebbende om dat voorstel te
beschouwen als vreemd aan de orde van den dag
en alzoo heden niet te behandelen noch tot be
slissing te brengen, werd ten slotte verworpen
met 10 tegen 8 stemmen.
Het voorstel van den heer Kuiler, instemming
gebracht, is vervolgens aangenomen met 13 tegen
5 stemmen.
Alsnu tot de benoeming overgegaan zijnde,
zijn tot wethouders benoemd de heeren v. Berckel,
en vau der Leeuw, beiden bij enkele stemming,
en Da eene derde stemming de heer Bicbon van
IJselmonde.
Op het daartoe door de vergadering gegeven
verlof heeft de heer van RhijD aan den heer Bur
gemeester het woord gericht en de bepaalde vraag
gedaan, of de Voorzitter bereid was mede te
deelen, ol de loopende geruchten waarheid be
vatten, dat hij gisteren zijn ontslag zou hebben
aaugeboden als burgemeester dezer gemeente.
De Vooizitter heeft die vraag toestemmend be
antwoord en hoofdzakelijk te kennen gegeven,
dat niets anders van beui kou verwacht worden,
dan dat hij het doorhem kenbaar gemaakte voor
nemen zou gestand doen.
Deze inededeeling gaf den heer van Rijn aan
leiding om daarover zijn innig leedwezen te ken
nen te geven, en hij deed daarop, na ontwikkeling
van gronden, het voorstel, dat de Raad zou be-
sluitcu den lieer Commissaris des Konings in deze
provincie uit te noodigeD, dat deze den heer van
Kuyk zou in overweging geven liet door hem aan
geboden ODtslag terug te nemeu.
Nadat de Voorzitter de behandeliug van dat
voorstel ontraden had, oindat bij ongaarne over
zoo iets in zijne tegenwoordigheid gesprokeu zag,
is de vergadering gesloteD.
In den nacht van jl. Zaterdag is een dief
stal gepleegd aan de broodfabriek alhier. De
dieven (blijkbaar waren er meer dan een) heb
ben zich waarschijnlijk laten insluiten op de
plaats binnen de poort der fabriek. Zij hebben
zich vervolgens toegang weten te verschaffen tot
het kantoor, door de slotplaat in het deurkozijn
met een breekijzer er uit te wriugen, en zich
daar meester gemaakt van eene som van ruim f 260.
Gelukkig waren de overige geldswaarden ineen
der ijzeren brandkasten geborgen en dus buiten
hun bereik.
Arnhem, 31 Augustus. Te Lengel, gemeente
's-Heerenberg, heeft zich eene locale epidemie
ontwikkeld van dysenterie. De ziekte werd uit
Duitschland overgebracht door een jongeling, die
te Didam tehuis behoorde, maar te Gilsekirchem
unn het werk was. Onder het dorschen werd hij
ongesteld en daar hij zich hoe langer zoo zieker
gevoelde, met zoogeuaamde bloeddiarrhee, besloot
hij naar huis terug te keeren. Hij kon het echter
niet verder breugeu dan tot Borger Bosch in
's-Heerenberg en viel daar uitgeput neder. Van
daar werd hij vervoerd naar Lengel, waar zijne
gehuwde zuster woonde; hij bleef daar één nacht
(29 Juni jl.) en werd den volgenden morgen per
kar naar Didam getransporteerd, alwaar hij den
30steu Juui overleed. Eenige dagen later werden
twee personen ziek in de woning te Lengel, die
hem opgenomen had, en vervolgens werden ook
andere gezinnen aangetast, zoodat tot dusverre
een 30 a 40 ingezetenen aan dysenterie geleden
hebben en 7 daaraan overleden zijn. Hoe besmet
telijk de ziekte is, kan gemakkelijk worden nage-
gaaD bij de 12 a 14 zieken, die nu nog onder
behandeling zijn. In eene woning bijv. werd eerst
de dienstmeid ziek, die melk gebracht had bij
eene aan de ziekte lijdende familie, en die meid
bracht de smetstof weder over aan twee kinderen
van haren meester; in een ander huis ligt een
jongentje ernstig ziek, dat zelf nergens in besmette
gezinnen geweest is, maar wiens moeder 2 aan
dysenterie overleden kinderen heeft helpen afleg
gen bij eene vriendin en wiens oudere broeder
bij twee begrafenissen van overledenen aan dysen
terie geweest is.
De burgemeester van 's-Heerenberg heeft, in
overleg met den geneeskundigen inspecteur en
met de ter plaatse gevestigde geneeskundigen, de
noodige sanitaire maatregelen tegen de verspreiding
der ziekte genomen.
Te Harderwijk zijn ook eenige gevallen vau
dysenterie waargenomen. De ziekte heerscht, naar
't rchijnt, in Essen en Oberhausen en wordt van
daar over onze grenzen gebracht.
Legerplaats bij milligen, 2 September. Bij de
manoeuvres van 11. Zaterdag is de majoor Trös-
ter, van het 7de regiment infanterie, door het
steigeren van zijn paard er onder geraakt; tenge
volge daarvan verkeert hij in hoogst bedenkelij-
ken toestand.
Hedenochtend is de 1ste brigade met het 3de
regiment in linie geëxerceerd door den generaal-
ïnajoor Weitzel en de 2de brigade met het 4de re
giment huzaren door den generaal-majoor Mans-
veldt.
De artillerie, vereenigd, heeft de meest voor
komende stellingen in het avanceeren en reti-
reeren genomen, alsmede verschillende frontver
anderingen ten uitvoer gebracht en daarbij het
vuren in linie toegepast.
Als een tweede toer op dezen dag, is de ge-
heele 2de brigade tegen den avond uitgerukt, tot
het doen van veld- en voorpostendienst bij nacht
op de Gardereusche heide.
De Minister van Oorlog heeft machtiging ver
leend om, bij het verlaten van het kamp, den
manschappen 7 Si ous brood ieder te verstrekken,
en zulks met het oog op den langen duur van
den marsch.
Diepenheim, 1 -September. Z. K. H. prins Alexan.
der, die eenige dagen op den huize „Ntjeuhuis"
bij Z. Exc. graaf Schimmelpeuninck alhier ver
blijf hield, bracht heden, na 's morgens de gods
dienstoefening te hebben bijgewoond, een bezoek
aan de nieuw gebouwde bewaarschool alhier.
Niet alleen door de gedeeltelijk eigenhandig uit
gereikte geschenken en versnaperingen, maar niet
minder door zijn groote minzaamheid heeft Z.
K. H. zich een blijvend aandenken in de harten
der kleineu en van alle aanwezigen verworven,
terwijl bovendien dit bewijs van vorstelijke sym
pathie inet al wat op het onderwijs betrekking
heeft, het streven van de directrices dezer nut
tige instelling zeker grootelijks heeft bevorderd.
Deventer, 3 September. Hedeu is voor de recht
bank alhier de bekende zaak van den heer van
Vloten opnieuw behandeld. De heer v. Vloten
heeft de rechters gewraakt, doch de rechtbank
heeft die wraking niet geldig verklaard. De ad
vocaat van den heer v. V., de heer Knottenbelt,
heeft hem daarop niet verdedigd. De rechtbank
heeft de zaak voortgezet en de uitspraak bepaald
op 10 September.
Middelburg, 3 September. Gisteraiond zijn de
leden van het 12de taal en letterkundig congres
hier aangekomen en op plechtige en feestelijke
wijze ontvangen. In optocht naar het schuttershof
de Edele Handboog geleid, had daar de oEQcieele
ontvangst plaats. De burgemeester, de heer Schorer,
omgeven van het stedelijk bestuur wachtte daar
de gasten op en riep hun het welkom toe.
Namens de Zuid-Nederlanders betuigde de heer
van Driessche de erkentelijkheid voor den wel
komstgroet. Vervolgens ging de eerewijn rond en
zong Middelburgs liedertafel een welkomstgroet
aan de congresleden.
Heden bad de eerste algemeene bijeenkomst
in de congreszaal plaats, geleid door den voor
zitter der regelingscommissie, den heer de Jong':
van Ellemeet, die haar met eene welsprekende
redevoering opende.
De secretaris deelde de ingekomen stukken
mede, vooral brieven van verontschuldiging der
Koningen van Nederland en België. Onze be
minde Vorst betreurde innig, door afwezigheid
verhinderd te zijn de zittingen van het Cougres
bij te wonen. De heer Conscience was tot eere
lid benoemd geworden. Zoo ook de Minister van
Binnenlandsche Zaken van Nederland en die van
België en de gezanten van beide mogendheden
te Brussel en in den Haag. Evenzoo werd Jhr.
Schorer tot eere voorzitter geproclameerd.
De heer M. de Vries deed hierop het onver
wachte voorstel, den heer de Jonge van Ellemeet
tol effectief voorzitter te benoemen; deze had toch
gedurende 3 jaren aan bet hoofd der regeltngs-
commissie gestaan. De vergadering besloot daartoe
eenparig.
Tot ondervoorzitters werden achtervolgens aan
gewezen de heeren van der Auwera (Leuven),
J. van Beers (Lier), M. de Vries (Leiden) eD M.
J. Lantsheer; en tot secretarissen de heeren
Brouwers (Leuven), F. van Driessche (Brussel)
en Nagtglas (Middelburg).
Daarop volgde de samenstelling der afdeeliogeu,
en wel op deze wijze: Is. de heeren N. Beets
voorzitter, Ueremaus en teu Brink, ondervoorzit
ters, de Geyter en Johs. Gram, secretarissen, en
J. Keiler, stenograaf;
2°. de heeren Prof. Vreede, voorzitter, Geelhand,
van Merxem, ondervoorzitters, Blockhuys en
Dercksen, secretarissen en J. Boudewijnsche,
stenograaf
8". de heeren W. J. Hofdijk, voorzitter, Max
Rooses en M. Nijhoff, ondervoorzitters, Maurits
van Lee en W. Rogghe, secretarissen, en W.
Keuskamp, stenograaf.
Eeu drietal motiën van orde besloot deze
eerste algeineene bijeenkomst. De heer van
Driessche (Brussel) stelde voor de periodieke
drukpers te bedanken, voor zoover zij even ge
trouw als loyaal de afwezigen vertegenwoordigde.
Dr. J. ten Brink (Haag) bracht eeD woord van
hulde aan de regelings-comuii6sie, terwij 1 de neer
van Lee (Brussel) voorstelde, dat de sectiën iederen
dag de orde van den dag harer volgende zittiDg
zouden bepalen.
Daartoe werd besloten.
llVGrEZOIVDEÏV.
In het laatst der vorige week had aan de school
van het genootschap Mathesis Scientiarum Genilrix
het toelatings examen plaats voor leerlingen die
den aanstaanden winter-eursns volgen zullen.
Dertig jongelieden hadden aan de oproepiDg
gehoor gegeven; zij werden verdeeld in zeven
afdeelingen, opdat de onderwijzer een juist oordeel
zou kunnen velleD, of zij genoeg kundigheden
hadden verkregen of behouden.
De eischen waren niet hoog gesteld, de aan
staande leerlingen moesten een dicté kunnen schrij
ven zonder al te grove fouten, en eenige kennis
hebben van de behandeling der gewone en tien-
deelige breuken.
Het onderzoek had met de meeste nauwgezet
heid plaatsde uitslag was, dat zes leerliugen
moesten afgewezen worden, twintig tot de lesseD
in de eerste klasse zijn toegelaten, terwijl een
viertal in de tweede klasse kou worden opgenomen.
Oppervlakkig beschouwd, is deze uitkomst niet
bepaald ougUDstig te noemen, maar wanneer men
in aanmerking neemt dat het onderwijs in de
scholen voor on- en minvermogenden zich aan
sluit bij de tweede klasse van de school van het
genootschap, dan komt tnen tot eene geheel andere
gevolgtrekking.
De oorzaak van dit onguustig verschijnsel ligt
in de zorgeloosheid of onwetendheid der ouders.
Hnn kind verlaat op elf- of twaalfjarigen leeftijd
de school en moet begiunen inet zijn aandeel bij
Ie dragen tot onderhoud van het gezinde knaap
moet /,op een winkel", de indrukken die hij daar
ontvangt zijn voor hein geheel nieuw en ze ziju
tevens zoo machtig dat het geleerde op de sclio I
al spoedig vergeten wordt.
Hoe gelukkig zou het voor hem zijn indien hij
zijne avonduren gedeeltelijk mocht besteden om
de verkregen kundigheden te bewaren en te ver
meerderen 1 Maar aan de school wordt uiet meer
gedacht.
Na verloop van twee of drie jaren heeft de
nieuweling in het leven zich een vak gekozen
en nu is de tijd dóór waarop hij begint te be
grijpen dat hij nog veel nnodig heeft om een goed
werkman te worden; hij is zwak in het rekenen,
hij schrijft slecht, hij moet leeren teekeueu enz
wat hij op de school geleerd had is voor het
grootst gedeelte vergeten.
Het bestuur van het genootschap wéét deze
dingen en stelt daarom de eischen tot toelating
laag, en toch zijn er velen die daaraan ter nauwer-
nood kunnen voldoen. De leerlingen die bij het
onlangs gehouden toelatings-exainen zijn afge
wezen hadden allen in twee of drie jaren geen
schoolonderwijs meer genoten.
Aan één van hen werd het volgende brokstuk
uit de Friezen te Home van J. vaD Lennep, als
dicté opgegeven
//Luister," zeide de Hertog; „en oordeel over
mijne verplichtingen jegens hem.
Het is nu ongeveer drie. jaren geleden. Wij
waren te Aken den Koning gaan bezoeken, en
keerden, op eenen kouden winterdag, door het
sombere wond der Ardeunen terug, ik, mijne
dochter, twee van hare dienstmaagden en een
zestal ruiters. Het weer was guur, de boomeo
wit bevroren en de groud zoo hard als steen.
Wij vervolgden op eenen kleinen draf onzen
weg, toen eensklaps, en zonder dat wij de ooi
zaak begrepen, onze paarden de ooren opstake;
angstig om zich heen snoven, en allen te gelijl
aan 't rennen sloegen, met eenen drift, die oni
onverklaarbaar was. Vruchteloos poogden wt
hen in te houdenweerbarstig snelden zij vooi
met eene teugellooze vaart. Eindelijk ontdekte
wij de oorzaak, die ons met ijzing vervulde.Eei
onzer, achter zich omziende, bespeurde van verg
iets, dat zich als eene zwarte streep op de witte
oppervlakte der heirbaan vertoonde, alle gske»,
naderbij kwam, en zich eindelijk herkennen liet
voor eene kudde wolven. Gij weet, hoe uitgevasi
en woedend die roofdieren in den winter zijd
De geheime natuurdrift onzer paarden had het
op dien afstand hunne vervolgers doen ruikeo
Nu poogden wij, gelijk gij denken kunt, One
getrouwe dieren niet langer in te toornen, maat
deden hun de sporen voelen, ofschoon hucct
eigen vrees het gebruik daarvan overtollig maakte
DaD, geene snelheid baatte."
De adspirant-leerling maakte er dit kunstwerk
vau:
//luister, zijde de hebrag en oordeel over mij:
pligtige jegens heb.
het is nu ongeveer drie jaar geleden, het wee
was guur, de boon uit bevrooren en de graat zoi
hart als steer
Wij vervolegen op een klein weg, toen een
sklops, en zonder dat wij de begreepe, onze paar
den oor op staap, en aller ter gelijk aan rem-
sloegen, met eene drift, die ous verklaarder was
ijdehjk ODdekte wij te oorzaak, die ons met aki
vervult, wij zaageu agter ons kunde wolluf, nu
komen wij zoo gij gekijk gij dik wij onse getrouw
niet in betoon, maar tegen spooreD, wij af shootie
wel gebruik daar van over tole maade dan eet
snelen hijt bate."
Deze knaap kon goed spellen en schrijven toei
hij de lagere school verliet.
Meer behoeft hierbij niet gevoegd te worden
om te doen gevoelen van hoeveel belang het is
voor den knaap, die de school verlaat, om tfaau
het werk te gaan," dat door zijne ouders, en zoo
dezen liet niet weten of willen, door de zorg van
anderen dadelijk eene plaats voor hem gevras°d
worde op de schoolbanken van het Genootschap.
Het zijn maar enkele avonduren die hij dan be
steedt aan zijne ontwikkeling, maar eenmaal
zulleu ze hooge rente geven.
Mogen deze eenvoudige opmerkiogen weerklaul
vinden in het geweten van velen 1 B.
BU1TKNLAND.
Oostenr.-Hong. Vlona rctiie.
Nog iets over de bijeenkomst der drie keizen.
De Weener Neue Freie Presse heeft het gerucht
tegengesproken dat de graaf Andrassy aan de Oot-
tenrijksche diplomaten eene circulaire betreffende
de aanstaande bijeenkomst der drie Keizers verzot
deu had en wel in de volgende bewoordingen:
//Sedert eenige dagen zijn er geruchten in out
loop dat de minister van buitenlandsche zaken
de graaf Andrassy, met het oog op de aanstaands
bijeenkomst van souvereinen te Berlijn eene cir
culaire-depêche aan de Ooslenrijksclie gezanten
zou gericht hebbeD, we'ke voornamelijk de strek
king hebben zou om Frankrijk en Italië gerust
te stellen. Het zal niet lang meer duren of bui
tengemeen ijverige beiicuigevers zullen van den
inhoud van dit stuk 'een omstandig overzicht
mededeelen, en daaraan breedvoerige beschot-
wtngen vastkuoopen. Hcdeu lazen wij in eeu
buitenlandsch blad reeds zulk eeüe opgave, waarin
zaken voorkwamen welke men in zoodanige
circnlaire-depêche wel zou kunnen verwachten.
Voor zooverre aan ons bekend is, zijn al deze
geruchten geheel en al uit de lucht gegrepen,
want lot op dit oogenblik bestaat er geenerlei
circulaire van den graaf Andrassy over de deel
neming van den Keizer van Oostenrijk aan Je
bijeenkomst te Berlijn. Zeker is het dat vóórhel
houden dier bijeenkomst geene diplomatieke ine-
dedeelingeu daaromtrent van de zijde van Oos
tenrijk, Duitschland of Rusland aan de overigs
mogendheden te verwachten zijn. Naar men ver
neemt is de vraag of zoodanige deelneming niet
wenschelijk zou ziju wel in overweging geno
men, doch schijnt tnen te zijn overeengekomen
dat voor het geval er werkelijk eene diploma
tieke inededeeling aan de mogeudheueu gedaan
zou worden, dit dan eerst na den afloop der bij
eenkomst behoorde te geschieden.
Het schijnt de bedoeling te zijn dat de drie
ministers der vergaderde souvereinen te Berlijn
onderling over den inhoud dezer mededeelmg ia
overleg zullen treden, opdat zij door de verschil
lende kabinetten zooveel mogelijk in dezelfde
bewoordingen zou worden ingekleed. Ieder der
