A*. 1872.
30 Juli.
SCHETSEN UIT ENGELAND.
N°. "3825.
Dinsdag
Feuilleton vau het „Leidsch
Dagblad".
sen
kr'i?W
Dfillri
DAGBLAD
LId£- PRIJS DEZER COURANT.
Voor j^ideo pa 3 tuindenƒ8.00.
bij ll Fruco fa poet3'85'
bij i, Afondirlyke NommenO.OB.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
I
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Voor ioderen regelrO.lt.
Groote» letten nur de pLaUnwute die si} besleen.
ENK—
L- E, les.ead
N V
Lelden, 20 Juli.
)HIP Processor F. A. KAISER.
inkel
erdanN&uwelgks sloot zich het graf boven Thorbecke,
8, ei'i wien' de Leidsche Hoogeschool evenals de
heele natie zoo oneindig veel verplicht is, of de
^__verbiddplijke dood eischte van onze academie
nieuw slachtoffer. Zondagavond viel de reeds
ag gevreesde slag en werd Professor Kaiser
n de,zynen en de wetenschap ontrukt. Nog
Odder den eersten indruk van dit onherstelbaar
rljes wenschen wij een enkel woord van
ilde aan den doode te wijden Kaiser werd
m lOdeu Juni 1808 te Amsterdam geboren,
aar hij .reeds vroeg zijn vader verloor. De
rg voor zijne opvoeding nam toen zijn ootn
F. Kaiser op zich, een man die zich voor
astronomie zeer verdienstelijk gemaakt
eft en de eenige was, die zich in dien tijd
et astronomische waarnemingen bezig hield,
oewei eerst vijftien jaar oud toen zijn oom
ierf, had hij toch aan dezen zijne opleiding en
jne grOote liefde voor de sterrekunde te dan-
en. In 1826 werd hij tot observator te Leiden
angesteld, en van dien tijd dagteekent de nieuwe
ag die voor de wetenschap der astronomie iD
ns vaderland aanbrak. Tot aan zijne aanstelling
mners was die studie geheel verwaarloosd eu
etgeen den naam van observatorium droeg, was
ten niets anderB als eeu oude vermolde zolder
oven het academiegebouw, totaal ongeschikt voor
auwkeurige waarnemingen en waar de een-
judigste en meest noodzakelijkste instrumenten
atbraken.
Doch Kaiser had zich toen hij hierheen geko-
len was tot levenstaak gesteld, de astronomie
it haar diep verval op te heffen, en met de hem
-gen energie cd volharding ging hij aan het
erk. Zijne verhandeling over de komeet van
alley vestigde reeds dadelijk voor goed zijne
eputatie, en verschafte hem het prestige dat
'dor den hervormer onmisbaar is.
Ih'1887 werd bij tot Hoogleeraar eu directeur
van het observatorium aangesteld en begon hij
ijn strijd tot bet bekomen van een nieuwe
terrewacht. De volharding en wilskracht, waar-
lede hij zijne plannen doorzette, zijn niet ge-
oeg te waardeereo. Toen de regeering weigerde
e tot de stichting van dit gebouw noodzakelijke
;elden op de begrooting te brengen, werd bet
nitiatief van het Nederlandsche volk ingeroepen
loor onzen verdienstelijken president-curator
hr. Gevers van Endegeest, en in korten tijd was
en som van 20,000 gulden bij elkaar gebracht,
lij zulk een aandrang van de zijde der natie
.:on de regeering niet langer zich verzetten, en
n 1857 werden de benoodigde gelden op de be-
rooting gebracht. In de maand Juni van 1860
Dut de tijd te kort tras, om eeo «enigszins nauwkeurig ver
tag van aijn werkzaam leven te kunneu geven, moeeten wij ona
ergenoegen met hetgeen hij zelf daaromtrent heeft medegedeeld in
ijne inleiding tot het eerate deel der annalen van de Leideche
terrewacht.
was het nieuwe gebouw voltooid en mocht Kai
ser de voldoening smaken zijn innigsten wensch
vervuld te zien. Hoeveel de waarnemingen aan de
nieuwe sterrewacht volbracht tot den roem onzer
hoogeschool hebben bijgedragen is genoegzaam be
kend. De twee deelen van de annalen der Leidsche
sterrewacht, die tot nu toegepubliceerd zijn, hebben
den naam dier inrichting over de geheele wereld ge
vestigd. Met welk een innige vereering voor Kaiser's
talenten alle astronomen van Europa vervuld zijn,
blijkt uit de ontvangst die hem te beurt viel op
astronomische congressen of bezoeken aan de ob
servatoria in het buitenland. Toen hij b.v. in 1867
te Berlijn de conferentie bijwoonde voor de Eu-
peescbe graadmeting, stelden de beroemdste ge
leerden er een eer in hem tot president der as
tronomische afdeeling te benoemen, en eenstem
mig werd hij tot die betrekking gekozen in eene
vergadering die mannen als Struve en Peters in
haar midden had. Met de hem eigen bescheiden
heid bedankte hij voor die eer.
Behalve de vele kleinere geschriften door Kaiser
in binnen- en buitenlandsche tijdschriften gepu
bliceerd, verrijkte hij de Nederlandsche letter
kunde met een werk, dat reeds op zichzelf vol
doende ware geweest om zijn naam onsterfelijk
te mokeD. Wij bedoelen zijn onovertroffen boek
getiteldde Sterrenhemel. Streng wetenschappelijk
en nauwkeurig, is dit boek populair iD de ware
beteekenis van het woord, begrijpelijk voor ieder
beschaafd man, zonder, zooals de meeste zooge
naamd populaire geschriften, te laag af te dalen en
daardoor kinderachtig te wordengeschreven in
een stijl vol gloed en leveD, wegsleepend door
zijn edele en godsdienstige tint, door zijn innige
poëzie en diep gevoel. Zoolang de Nederlandsche
letterkunde zal bestaaD, zal dit werk genoemd
worden als een harer schoonste knnstgewrochten.
Als docent was Kaiser onovertroffen, zijn onder
wijs helder en degelijk, zijn voordracht boeiend
en élegaDt; niemand kon als bij in eenige lessen
een helder inzicht geven in de moeilijkste vraag
stukken, en zelfs nog in den lateren tijd, toen zijn
gestel reeds ondermijnd was door de slepende
ziekte waaraan bij gestorven is, gebeurde het
dat, wanneer hij eeu onderwerp behandeldu
waarvoor hij bijzondere voorliefde koesterde, de
afgeleefde man veranderde in een vurigen en
thousiast; dan hingen zijne toehoorders aan zijne
lippen en werden zij meegesleept door die ge
moedelijke en natuurlijke welsprekendheid, die
den man vau genie en oorspronkelijkheid ken
merkt.
Eu bij dit alles was Kaiser eeD goed en edel
mensch. Bescheiden tot in het overdrevene was
hij nooit tevreden met zijn eigen werk, hoe licht
ook voldaan met dat zijüer leerlingen. Hartelijk
en deelnemend, spaarde hij moeite noch tijd als
hij vrienden of leerlingen van dienst kon zijn.
Waar hij onrecht zag of meende te zien, schroomde
hij nooit zijne overtuiging openlijk uit te spreken,
en te strijden tegen hetgeen in zijn oog bekrom
pen of onbillijk was.
De laatste tijd zijns levens was voor hem een
NAAE HST FRANSCH VAN
ai lf
Ct. 9
leotfl'
t lüL
PoW'
iiscb I'
roei.
ruIV;
KM. T AI?VE.
plllttf
l/m. ijl)
«riM yj#
kfort, Wandelingen in Londen.
s&f
/H
•10S „De ander antwoordt met opgeheven hoofd op
lanmatigenden toon: „Zoo, mevrouw I Wij waren
„.liet minder verbaasd dat gij in de keuken ge-
muien zijt, terwijl het ons outbijtuur was."
r W«-'laar men moet de gelaatstrekken en gebaren
"^lelf zien ik kan geeD juiste woorden vinden om
len indruk er van weer te geven, of 't zou iu
Jmt Engelsch moeten zijn. De taal van 't land kaD
dleen' teruggeven wat aan het land uitsluitend
iigen is, b. v. het knorrige gezicht van de dienst
maagd die door afwezigheid vau schoonheid niet
Vervolg.)
tot een huwelijk is kunnen komen, de ingeno
menheid met zich zeiven, den ernst, de majesteit
en onderdanigheid van den heerenknecht, die
weet dat hij mooi is.
Amusementen. Deze bewegen zich bijna alle
op athletisch gebied. Men behoeft slechts de illu
straties door te bladereu om te zieu hoe nationaal
de liefhebberij voor paarden en voor de gevaar-
lijke jacht is. Yan de drie nummers stelt er
een de ongevallen bij 't paardrijden voor. Gedurig
wordt de spot gedreven met bange en onhandige
ruiters en met voorname vreemdelingen, die voor
een hinderpaal blijven staan en geen lust hebben
om deD nek te breken. Groote vossenjachten
's winters in de kou door het bladerlooze kreu
pelhout, terwijl kleine jongens en meisjes op huone
poueys achteraankoineD. De jonge dames
springen over heggen, slooten, barrières met de
noodige hinderpalen, rennen door het kreupelhout,
galoppeeren door modderpoelen groot, slank, vast
in het zadel, halen zij den jagersstoet in, jagen
haar paard over de heining eD maken zoo begin
nende ruiters beschaamd. Dikke mama's met
breede ruggen draven mee, onder geleide van den
rijmeester; heele gezinnen, van den zeventigja-
rigen grootvader tot het zesjarig meisje, rijden
langs liet strand der zee als een clau centauren.
tijd van kommer en van rouwe. Zelf zwaar ziek
en telkens aan den rand des grafs, moest hem
nog zijn dierbare gade ontvallen waaraan hij
zoo innig gehecht was. Dat verlies was te zwaar
voor hem om te dragen, van dien tijd af was hij
stervende.
Kaiser is dood, maar zijn geest blijft in ods
midden .leven. Zijne werken blijven bestaan tot
sieraad onzer hoogeschool, tot nut der wetenschap,
tot verhooging van den roem van ons vaderland.
G.
Zaterdagavond circa 8 uren ontstond er in de
Bakkersteeg een begin van brand in het pakhuis
van den heer Smit. Gelukkig ontdekte men spoedig
wat er gaande was en slaagde er in den brand
te onderdrukken.
Men verneemt dat tot ridders der orde van de
Eikenkroon door Z. M. den Koning-Groothertog
zijo benoemd de heeren: F. A. Ludwig, paarden
arts der lste klasse bij het regemeut huzaren te
's-Gravenhage en B. Tweedy, inspecteur van den
loopenden dienst en der stations van den Rhijn-
spoorweg te Utrecht.
Het hoofd-comité voor een huldeblijk, ter na
gedachtenis van Mr. J. R. Thorbecke, heeft een
circulaire verspreid, waarin het mededeeliDg doet
van de besluiten, die in de vergadering van ver
eerders, dd. 17 Juli, genomen zijn.
„Nu door eeoe algemeeue vergadering is
beslist, waarin het huldeblijk ter nagedachtenis
van Mr. J. R. Thorbecke bestaan zal, zegt het
comité vervolgens, is de tijd gekomen om
door het inzamelen van gelden de uitvoering
van de genomen besluiten mogelijk te maken.
Dat werk wordt dus aan de bijzondere behar
tiging en welwillende medewerking der sub-
commissiën aanbevelen. Daar het hoofd-comité
uioeielijk eenige uitvoering zal kunnen geven
aan de genomen besluiten, vóór het weet over
welke middelen het zal kunnen beschikken, zou
het gaarne binnen een uiet te lang tijdsverloop
eenige opgave ontvangen van de bijdragen, die
reeds ingezameld zijn of waarvoor geteekend is."
Op uitnoodiging van het hoofd-comité heeft
de heer H. M. de Vries, agent van de Neder
landsche bank te 's-Gravenhage, zich welwillend
bereid verklaard de functiën van thesaurier te
aanvaarden.
Uit 's-Gravenhage meldt men ons dd. 27 Juli.
De reden, waarom de lste luit. plaats.-adjudant
Keyser voor een raad van eer moet verschijnen,
is niet dat hij zich van een aan hem niet toe
behoorenden brief heeft meester gomaakt, maar
wel, dat hij in zijne openbare verdediging don
majoor Tergau beschuldigd heeft, hem tot die
daad aangezet te hebben. De raad van eer zal
nu hebben te onderzoeken, of eu hoe verre ge-
□oemde luitenant de militaire discipline overtre
den heeft. [Utr. Dagbl.)
Door de commissie, benoemd in de voorloopige
vergadering tot oprichting van een Anti-schoolwet
verbond, is op den bepaalden tjjd, 25 Juli, eene
vergadering tot vaststelling der statuten van het
verbond uitgeschreven. In deze vergadering waren
wederom belangstellende vrienden der vrijheid
van onderwijs opgekomen. Met zorgvuldigheid
werd opnieuw de, in de artikelen opgenomeD,
basis van het verbond bespro'ten en met eene
kleine wijziging in den vorm vastgesteld. Daarop
werden de overige artikelen der statnten bespro
ken en aangenomen. Ten slotte werden de sta
tuten in haar geheel aangenomen. De oprichting
van het Anti-schoolwet verbond is alzoo een feit. Voor-
loopig tot op de eerste algemeene vergadering, in
October 1872 te houden, zullen de zaken geleid
worden door eene commissie, bestaande uit de
heerenProf. Mr. B. J. L. Baron de Geer van
Jutfaas, J. Voorhoeve H.Czn., R. Husen en J. Wol-
bers. Het definitief bestuur, uit zeven leden be
staande, zal door de vergadering in October ge
kozen worden. De statnteD zullen zoo spoedig
mogelijk aan de leden toegezonden en openbaar
gemaakt worden. In de vergadering werd mede
gedeeld, dat iemand, die onbekend wenscht te
blijven, de som van vijfhonderd gulden voor de
eerste kosten van het Verbond heeft geschonken.
Standaard
Uit Brussel schrijft men aan de Amst. Ct. dat
tusschen de regeeringen van België, Nederland
Dultschland en andere staten druk gecorrespon
deerd wordt over het woelen der Internationale
en meer bepaald over liet congres, dat te 's-Gra
venhage gehouden zal worden. Men vreest, dat
deze vergadering het sein moet geven tot talrijke
werkstakingen in geheel Europa en overal de
openbare rust iu gevaar zal brengen. Naar bet
schijnt, zijn de regeeringen bet niet eens over de
maatregelen, die genomen moeten worden, om
zulk een naderenden schok te voorkomen. „Jl.
Zondag," zoo meldt de berichtgever, „werd hier
(te Brussel) een congres gehouden van de gede
legeerden van al de Belgische afdeelingen der In
ternationale. In deze vergadering, gepresideerd door
den gezel Tlnbrecht, werd voorgelezen een in re-
volutionnairen geest opgesteld adres van de Spaan-
sche afdeelipgen. Het hoofdonderwerp aan de
orde was de vraag, welke houding de Belgische
leden moeten aannemen, die het internationaal
congres te 's-Gravenhage zullen bijwonen, inzon
derheid wat betreft bet al of niet handhaven
van den te Londen zetelenden raad der Interna
tionale, aan welken raad de ijveraars werkeloos
heid verwijten. Na een zeer langdurige beraad
slaging werd het voorstel tot opheffing van dien
algemeenen raad verworpen; alleen in zijne sa
menstelling werd wijziging gebracht. Het argu
ment, hetwelk den meesteu invloed uitoefendp,
was dat van den voorzitter. „Nooit hebben wij""
zeide deze, „„eeD beter criterium om een te ne
men besluit te beoordeelen, dan de uitwerking
welke het bij de patroons teweegbracht. Wat
den patroons vrees aanjaagt, is goed voor de
werklieden. Als wij letten op de blijdschap, welke
bij onze meesters is ontslaau bij de gedachte al
leen dat de algemeeue raad zal opgeheven wor-
Miss Alice, die acht jareD telt, bestijgt het groote
paard van papa eu staat haar poney aan mama
af, die wat angstig is. Blijkbaar hebben zij
behoefte aan de open lucht en beweging. Als er
in de berglanden een harddraverij plaats heeft,
gaan oude en jonge dames, in waterproofs en
tartans gewikkeld, bij de mannen op de impé
riale zitten, terwijl de honden heel deftig in het
rijtuig plaats nemen. In een stortbui ziet men
ze aan het havenhoofd heen en weer stappen;
den wind die door de haren blaast, den regen
die kletsnat maakt vioden zij een genot; dat is
het primitieve instinct van den hazewind en het
renpaard; hun bloed moet voortgegeeseld wor
den door inspanning der spieren en de guurheid
van het weder. Ik heb bij jonge Eugelscben
te Parijs midden in den wimer nachten achter
een de ramen open zien staan. Dat doet ons
hun hartstocht voor alle oefeningen in de open
lucht begrijpen, voor cricket, vischvangst eu
jaebt.
Al valt de regen bij stroomen neer, al is de
vlakte in een moeras herschapen, de oude gen
tleman in zijü waterproof blijft hengelen. De
rivier is bevroren; wat nooil hij laat door een
boer een bijt hakken om snoek te gaan vangen.
Tegen moeite, kosten en gevaar zien zij niet op
zij reizen tweehonderd mijlen ver om iu de Hoog
landen zalm te visschen of jacht te maken op
damherteo of korhoenders; de liefhebbers huren
een waggon voor hunne paarden af en vertrekken
van Londen om op het rendez-vous voor de jacht
te komen. Bzegt mij, dat een faisant, die
's winters goed verzorgd en gevoed wordt, door
zijn eigenaar geschoten op veerlig a vijftig francs
komt. Van de drie sportsmen is er ten minste
een, die ten slotte een arm of been breekt. Dat
onderwerp is een onuitputtelijke bron voor aar
digheden. Een heer te paard vraagt aaD zijn buur
man of diens paard niet wat weerspannig is.
„O!" is het antwoord, „het is algemeen bekend;
bet heeft meer sleutelbeenderen doen breken dan
elk aDder paard iu Engeland." Eeu poppig heertje
zal op de hertenjacht gaan en zegt aan het plaats
bureau vau den spoorweg tot zijn metgezel, eeu
grooten stevigen kerel: Neemt gij een gewoon of
retourbiljet? Ik ueeui een retour, omdat ik
het paard ken, dat ik berijden zal; maar gij zoudt
beter doen een gewoon biljet te nemen met een
bewijs van levensverzekering 1). Aangenaam
vooruitzicht! Maar huu gestel eischt moei
lijkheden, ongemak en gevaar als opwekken
de middelen. Een menigte Engelscheu vinden
1) Aan de Eugelsche spoorweg-statiën kau men, door eeuig
geld t>ü te pausen, een lerensverxekerfogs-biljet bekomen.
