Utrecht, 27 Juni, Onder het presidium van den heer burgemeester te dezer stede als presi dent van het hoofdbestuur der vereeniging Het Hetalen Kruis had Woensdag, des namiddags te 2 uren, in het Gebouw voor Kunsten en Weten schappen alhier, eene vergadering plaats van af gevaardigden der 62 afdeelingen en sectiën van genoemde vereeniging, ten einde te beraadslagen over een voorstel van het hoofdbestuur, betreffende het uitbrengen van stemmen bij het nemen van eenig besluit en voorts over te gaan tot de aan vulling der plaatsen iu gezegd bestuur, opengeval len door het bedanken van den heer Mr. Baron Taets van Amerongen te Utrecht en het overlij den van de heeren: Mr. J. L. de Grave, te Gouda; Jhr. P. Repelaer van Spijkenisse, te Dordrecht; A. Hobokeu van Rhoon, Pendrecht en Baarland, te RotterdamB. J. Momma, te Amsterdam, en Jhr. van Andringa de Kempenaer, te Leeuwarden. Aan de vergaderde leden was door het hoofd bestuur een twaalftal leden voorgesteld om het daaruit ontbrekende zestal te kiezen. Tot de stemming overgegaan zijnde, was de uitslag (en slotte Gekozen de heeren; Jhr. J. P. Six, te Breda; J. W. H. Werleman, te Amsterdam; Generaal de Sturler, te's-Gravenhage; J. A. vau den Burgh, te Breda; L. H. Rouppe van der Voort, te's-Her- togenbosch; F. N. van Montauban vau Zwijns- drecht, te üordrecbt. Na afloop daarvan werden de afgevaardigde leden door den president verzocht, zich te willen begeven naar de sociëteit De Vriendschapten einde aldaar op echt kameraadschappelijke en niet kost bare wijze te zameu te blijven dineeren. Aau het diner werd menige toast uitgebracht op deze en gene verdienstelijke mannen doch allereerst op den Koning, als Hooge Beschermheer, waarvan bij telegram aan Z. M. kennis werd gegeven, enz. Arnhem, 28 Juni. Gisterenavond had op uitnoo- diging der heeren B. F. baron van Verschuer, Mr. G. J. C. Schneither, A. Menalda, Mr. C. P. Hennij en Mr. H. J. Kronenberg in het gebouw der Loge een bijeenkomst plaats van vrienden en vereerders van Thorbecke. Ruim een 70tal in gezetenen van Arnhem en omstreken waren op gekomen. De vergadering besloot mede te wer ken tot het geven van een eerbewijs aan de na gedachtenis van den Staatsinau en zich tot dit doel aan te sluiten aan de Centrale commissie te 's-Gravenhage. Een commissie, om in dien geest werkzaam te zijn, werd benoemdtot leden daar van werden aangewezen: de vijf heeren die de vergadering hadden geconvoceerd, behalve de heer van Verschuer, die als lid der Centrale commissie geen lid der Plaatselijke commissie wenschte te zijn; voorts de heeren D. J. Mom Viscb, G. A. A. van de Wall, J. M. J. Ëngelberts, van Opstal, Mr. J. H. André de la Porte, Mr. B. P. baron van Verschuer, kapitein Kool, luite nant Languth, D. A. Thieme, eu Mr. J. 8. Hij mans, allen te Arnhem, benevens Mr. G. J. van Hasselt en Jhr. Brantsen te Velp. Deze commissie heeft zich daarop geconstitu eerd en haar bureau samengesteld als volgt: Mr. C. P. Hennij, president; Mr. B. P. baron van Verschuer, secretaris; J. M. J. Ëngelberts, pen ningmeester. Groningen, 23 Juni. In het dorp Leek loopen zouderlinge geruchten omtrent eene gebeurtenis die, mocht zij worden bevestigd, aan het over matig gebruik van sterken drank moet worden toegeschreven. Volgens deze geruchten moet een tapper, bijgestaan door zijn broeder, zijne vrouw hebben willen dwingen om, evenals zij, jenever te gebruiken. De vrouw, die zich hiertegen ver zette, moet daarbij zóó mishandeld zijn, dat zij er onder bezweken is. Het kind, bijna 3 jaar oud, moest bier gebruiken; het is echter blijven leven. De beide mannen moeten naar buitenslands zijn gegaananderen zeggen evenwel, dat zij te Groningen door de Justitie zijn aangehouden. Men denkt dat door of vanwege de Justitie een lijkschouwing enz. zal plaats hebben. 's-Hertogenboscr, 28 Juni. De afvoer van lae- cale stoffen heeft een nauwgezet onderzoek uit gemaakt vau de gezondheids-commissie, die, in vereeniging met den inspecteur van het genees kundig staatstoezicht van Noord-Brabant en Lim burg, na rijpe overweging tot het besluit geko men is, dat geen stelsel meer voordeelen aan biedt, voor de stad onzer inwoning, dan het stel sel van Liernur. Breda, 28 Juni. De majoor J. M. van der Star en de kapiteins J. N. A. Baron Taets van Ame rongen en "W. K. L. van Helden, allen van den generaleu staf, zullen eerstdaags iu commissie Daar het kamp van het Belgische leger te Bevervoorde vertrekken. De kapitein der infanterie W. Bannier, werk zaam bij de Koninklijke Militaire Academie alhier, wordt met 1 September a. s. in zijn rang bij het lste reg. inf. overgeplaatst. buitknlan o. Franhryk. Eene verdediging van den heer de Broglie. De hertog de Broglie, een van de heeren, die Thiers zijn gaan verzoeken om de kiezers te ver hinderen, vrij, I jk li mne opinie uit te spi eken, heeft aan de Courriei de Franu een I rief geschre ven, waarin hij uver dien stap n d, e explicatie geeft. De redeD, die hem daartoe drijft, is volgens hem het feit dat de democratische en republi- keinsche pers de bedoeling der heeren bezoekers geheel leugenachtig hebben weergegeven. Alge meen verspreidde men de meening, dat zij aan Thiers zouden gevraagd hebben, tot de monai- chisten over te looperi. Maar dit is volstrekt het geval niet geweestmen heeft den president al leen verzocht mede te werken tot de oprichting van eene groote conservatieve parlij, zouder on derscheid vau staatkundige meening, om het drei gende radicalisme te bestrijden. Ziedaar den hoofdinhoud van de Broglie's ver dediging, waarbij dan natuurlijk eenige argumen ten worden gevoegd om het gevaarlijke van het radicalisme aan te toonen; en daaronder neemt eene eerste plaats in de bewering, dat de radi calen, als zij aan het bewind kwameD, dadelijk den oorlog met Pruisen weder zouden hervatten, omdat zij vóór het verdrag van 8 Februari 1871 een oorlog outrance wilden voeren Wij laten deze argumenten tegen het radica lisme achterwege. Per slot van rekening geven zij dan toch nog slechts de persoonlijke opinie van den heer de Broglie en zijne partijgeuooten te keunen, waartegenover de opinie van Gauibetta en de zijnen, van de radicalen zelf slaat. En zoo moet meu inderdaad de zaak beschouwen, wan neer men haar op zuiver terrein wil brengen. Immers iedere staalkundige partij in een land, (voor zoover hare leden eerlijke mannen zijn) is van oordeel, dat de door haar voorgestane regee rings-wijze het heilzaamst voor het algemeeue welzijn zal werken. Om het land gelegenheid te geven, die verschillende meeningen in de Kamer le doen vertegenwoordigen, is het vrije stemrecht, (in Frankrijk het algeineene stemrecht) ingevoerd. Eu nu komt de quaestie eenvoudig hierop uederIs het onzinnig en ongepast of niet, om de regee ring vau een land, die door hut vrije stemrecht met de opperste leiding is belast, te verzoeken om ten behoeve van deze of gene partij de kie zers iu het mauifesteeren hunner overtuiging te verhinderen P Het antwoord hierop is des te gemakkelijker te geven, omdat alle partijen, ook de rechterzijde, het er au fond over eens zijn. Immers de tegen woordige meerderheid beroept zich op het alge meen stemrecht om haar mandaat zoolang moge lijk te rekken. Ja, indien scheuring iu haar eigen boezem, eu omstandigheden, machtiger dan haar wil, het niet verhinderden, zou zij het van de kiezers verkregen mandaat voldoende achteu om weder een koningschap iu te voeren. Derhalve, ziehier de logische conclusie van die heeren Het algemeen stemrecht mag wel de toekomende geslachten voor goed aan eene monarchie ver binden, al waren die geslachten ook ten sterkste geneigd tot een republiek, maar het mag niet tijdelijk aan het bestuur van 's lands zaken een zekere richting geven, die door de heeren zelf naar verkiezing zal worden aangeduid! De heer de Broglie deelt eindelijk mede, dat hij zijn brief schrijft, in naam van „de recht schapene lieden." Waarlijk eene aanmatiging, die de „niel-rechtschapene lieden" zeer tegen de borst zal stuiten. En indien iemand dergelijke uitdrukkingen achterwege moest laten, dan is het voorzeker de heer de Broglie, die als gezant in Engeland zijn traktement heeft getrokken van de republiek eu het heeft trachten te verdienen door bij afwisseling te Londen en te Versailles te in- tngeereu voor de monarchie. Spanje. Alphonsus en Montpensier. Vrijwilligers. De wijze, waarop de brief van Montpensier ontvangen is door de pers der Moderados, loonl dat de partij, die de omwenteling van 1868 gaarne ongedaan zou maken, inwendig zeer verdeeld is. De scheiding is eigenlijk dezelfde als die in Frank rijk bestaat tusschen de légitimisten, die een fusie met het huis van Orleans wenschen, en de légitimisten, die geen fusie, maar een nederige onderwerping der prinsen van Orleans aan Hen drik V verlangen. In Spanje zou men deze twee elementen dan zuivere Alphonsisten en Bourbons- fusionisten kunnen noemen. De Eco de Espana, een blad van de eerste kleur, heeft zich afkeu rend oi er bet manifest van Montpensier uitgela ten, terwijl verschillende aanhangers der partij een brief op hun eigen houtje aan „Hare ma jesteit" de koningin zonden om haar te verze keren, dat het eenige heil voor Spanje te ver wachten was van een troonsbestijging van haar zoon Alphonsus, maar een regentschap van Mont pensier geheel moet verworpen worden. Volgens de bepalingen der grondwet van 1845 beweren zij, dat prins Alphonsus reeds meerderjarig is (hij is 14 jaar oud, en dus zijn 15de ingetreden, en inderdaad bepaalt artikel 55 der constitutie van 23 Mei 1845: De koning is onmondig tot dat hij zijn 14de jaar volbracht heeft)en een regentschap zou dus niet alleen voor de goede zaak schadelijk, maar ook onwettig zijn. Een aantal voorbeelden uit de Spaansche geschiedenis worden dan tot staving dezer bewering aange haald. „Wij zullen derhalve" zoo zegt de brief, „met alle w etl lijke middelen de rechten van Don Alton s ie lourbon vc dedigen, zoowel tegen overdreven ijver zijner vrienden als tegen ver zet zijner vijanden." De Epoca en Tiempo daarentegen waren met den brief van Montpensier zeer ingenomen en keuren een regentschap niet af. Men zou dus ook de partij kunnen verdeelen in lien, die de grond wet van 1845 als geldig en hen, die haar als vervallen beschouwen. Het is gelukkig dat de beer, wieDS huid met zooveel zorg door de heeren Bourbonnisten en Unionisten verdeeld wordt, nog niet door hen geschoten is en waarschijnlijk ook niet geschoten zal worden. De regeering maakt ijverig werk van de uit rusting van vrijwillige miliciens. Zij heeft 40,000 geweren besteld, daar er weinig wapenen voor handen zijn. Daar de meeste dezer vrijwilligers tot de radicale partij bobooren, wint zij daardoor een grooten steun. In Madrid is de garnizoens dienst reeds aan hen overgelaten eu dit zal in meer steden gebeuren om een grooler aanlal troepen tegen de opstandelingen te kunnen uit- zendeu. tui .eg1ha.u.mun. Havana, 27 Juni. Uit Mexico wordt gemeld, dat het nieuwe ministerie is samengesteld uit de heerenLafrugna, buitenl. zaken Goinez Palacios, binnenl. zaken; Ruiz, justitie; Francisco Mejia, financiën. Generaal J. Mejia blijft ook in het nieuwe kabinet met de portefeuille van oorlog belast. Bij MonterejL hebben de regeeringst '^en weder eene nederlaag geleden, en volgens geruchten hebben de insurgenleu nog verdere overwinnin gen behaald. De aankomst der Conducta werd tegen morgen tegemoetgezien. Kopenhagen, 28 Juni. Blijkens officieele be kendmaking, is de heer Krüger, min, "gg justitie, te beginnen met 1 Juli, belast inet de portefeuille van Financiën eu is de lieer Klein, lid van den Staatsraad, in zijne plaats tot min. van justitie benoemd. Madrid, 27 Juni. Men verzekert, dat de Koning het besluit tol ontbinding der Cortes heeft getee- kend en dat de Gaceta het 3 Juli zal openbaar maken. Londen, 2S Juni. Alle hier verschijnende dag bladen betuigen hunne tevredenheid over de uit spraak van de vierschaar le Genève betreffende de indirecte eischen, in zake de Alabama-quaestie. Het Lagerhuis heeft heden beraadslaagd over de amendementen, door het Hoogerhuis in de ballot-bill gebracht. Het heeft zich vereenigd met die, welke duur de regeering zijn overge nomen, maar met giuote meerderheid van stem men de wijzigingen afgekeurd, waarmede de re geering verklaard had zich niet te vereenigen. Liverpool, 28 Juni. De Braziliaansche stoom boot Chimborchxo is hier aangekomen met 10,000 p.st. Genève, 28 Juni. Het scheidsgerecht heeft he den definitief de indirecte eischen van deVeree- nigle Staten en het verdagingsvoorstel van Enge land afgewezen. Met deze uitspraak hebben de Vereenigde Staten en Engeland zich vereenigd. Versailles, 28 Juni. Hut wetsontwerp waarbij belasting wordt gelegd op de hypothecaire schuld brieven, is door de Nationale Vergadering met 327 tegen 261 stommen aangenomen, nadat de heer Thiers verklaard had van het woord af te zien. De heer Deseilliguy heeft, in overeenstemming met het gouvernement, een voorstel ingediend, strekkende om een belasting te leggen van 3 pCt. op de roerende goederen. Daarover zal morgen worden beraadslaagd. De Nationale Vergadering heeft bepaald, dat het voorstel, om eene belasting van de dienst boden te heffen, in overwegingzal genomen worden. Hadrid, 28 Juni. L'Espagne nouvelle meldt, dat aanzienlijke kapitalisten, overtuigd dat het tegeu- woordig gouvernement de orde zal bewaren, hunne kas ter beschikking van de Spaansche schatkist hebben gesteld, op zeer gunstige voor waarden. De Imparcial en de Tempo melden, dat Carasa, Crayalas en een twaalftal Carlislische hooiden op Frausch grondgebied de wijk hebben genomen. Versailles, 29 Juni. In een door de rechter zijde gehouden bijeenkomst is hei besluit geno men om zich te verzetten tegen de belasting op liet zout en de grondstoffen, zoomede legen de voorgestelde 15 centimes op de directe belastingen. Gemeenteraad. INGEKOMEN STUKKEN. Rapport van de Commissie van Financiën In zake het voorstel van den heer Derck- sen tot vermindering der gasprijzen. Aan den Gemeenteraad. Burgemeester en Wethouders hebben in hun brief dd. 17 dezer, aan Uwe vergadering gericht, hun gevoelen blootgelegd omtrent het voorstel van ons geacht medelid, den heer Dercksen, strekkende om den prijs van het gas, van ƒ3,50 per 1000 kub. voeten tot op 2 terug te breu- gen. De conclusie waartoe Burgemeester en Wet houders komen, is, dat zij zich niet alleen niet kunnen vereenigen met dat voorstel maar ook bezwaar hebben legen de<"Vftifi4racht van Con' missarissen der gasfabriek, die' eene prijsver) ging van vijftig centen per duizend kubieke voj ten in overweging geven. Geroepen tot het uitbrengen van praeadvuj hebben wij de eer Uwe Vergadering het ivn gende als uitdrukking van onze ineening omtrek de verschillende voorstellen, hier bedoeld, med te deelen. De heer Dercksen heeft bij de toelichting zijn voorstel een zeer zuiver en daarom ook zee sterk standpunt ingenomen, liet beginsel dat hi voorstaat wij erkennen het. gaarne is 0| zich zelf volkomen deugdelijk en hij wil da. goede beginsel met strenge consequentie hebber; toegepast. Stonden wij voor eene nieuwe zus dat wil. zeggen, gold het do oprichting vau eei nieuwe stedelijke gasfabriek, wij zouden on onvoorwaardelijk aan zijne zijde scharen eu mei nen, dat bij de exploitatie van zulk eene uieuu fabriek geen andere beginselen mochten geld* ig dan de door hem verdedigde. Intusschen de bestaande toestan 1 is een anJeB en op dien toestand behoort gelet te worden. 1 heer Dercksen maakt zich dunkt ons veel te gt makkelijk van de zaak af, wanneer hij, erke-, nende dat zijn voorstel een geldelijk verlies vu minstens f 50000 zal opleveren, verklaart: „Mi moet den moed zijner overtuiging bezitten, a f mijne overtuiging is dat de gemeente geen zo danige winsten mag blijven trekken van de gi> fabriek, als tot dusverre door haar werden gift noten." Op theoretisch gebied, waar het te dot T is om het belijden van wat men voor waarhei houdt met al de gevolgen daaraan verbond ,o moge zoodanige verklaring voldoende zijn op er? gebied van de practijk is zij het niet. ludien mtc onvoorwaardelijk wilde afschaffen alles wat krao tens een gebrekkig beginsel bestaat, regeerit, van stad en staat beide zou eene oumogelijkheiB worden. Men moet dds naar meer vragen da naar het beginsel alleen. Men moet vragen olt bestaande toestand liet toepassen van een zuiv-1 stelsel verdraagt en niet enkel de kwaal ma ook het geneesmiddel toetsen, ten einde te w I ten of het laatste niet misschien nog meer n I deelen oplevert dan de eerste. Dit practise!) o: derzoek, dat toch aan de beslissing van eet practische quaestie, als wij bier behandelen, voora I moet gaan, heeft de geachte voorsteller ter zijt I gelaten, en daarom zijn wij wel verplicht er et oogenblik bij stil te staan en te vragen: 1° Iu groot is de kwaal welke men wil genezen? e 2° welke zullen de gevolgen zijn van hetgenee - middel dat men wenscht toegepast (e hebben ft Ad 1 um. Er bestaat al dadelijk veel verschB van meening over de vraag, hoe groot de winl van de gasfabriek eigenlijk is? De heer Derckse raamt die op 70 a 80,000. Is die raming jui dan zal de aanneming van zijn voorstel de g] meente niet op een verlies van 50,000 te staaft, komen, zooals hij elders zegt, maar ten sloifl werkelijk veel meer beloopen, want de zuivei toepassing van zyn beginsel en de voorstellsl dringt daarop aan gedoogt niet dat er eeniJ winst, hoe klein dan ook, voor de gemeente ovéS blijve. De raming is intusschen, naar ons inzity veel te hoog. Vooreerst wijzen wij er op, datft heer Dercksen ook jn de winst opneemt het aai deel dat daarin aan Directeur en beambten tot» komt, ten bedrage van 6810. 't Is waar, oo I dat geld is winst; maar het is ook waar, dat tl bier bedoelde uitkeering ten slotte op niets av? ders neerkomt dan op eeue bijzoudere wijze va'jS tractementsbetaling. De laatste rekening kan a leen daarom een winst van ruim 52,000 ast wijzen, omdat zij slechts een deel der tract - menten en arbeidsloonen onder de uitgavt bracht. Gaat men in het vervolg leveren tot dt kostenden prijs, en komt dus alle winst te re j vallen, dan zal het eerste gevolg van den maa regel moeten wezen, eene aanzienlijke verho ging van tractementen en loonen, eeue verho ging, zooal niet gelijkstaande met de som va 6800, dan toch die som nabijkomende. Iu de tweede plaats moeten wij ons eene enke; opmerking veroorloven omtrent het veel bespn 0j ken en ook hier weder aangehaalde feit, dat dB gemeente, welke voor hare straktverlichtioB 10000 heet te vergoeden, eigenlijk veel te we nig zoude betalen. De heer Dercksen bereket dat als de gemeente betaalde als een privat persoon, zij voor de verlichting ruim 25000 zo moeten betalen. Zeer waar, maar dit is duni ons de vraag niet. Immers de gemeente kan aa zich zelve toch niet anders leveren dan tot de a kostenden prijs. De vraag kan niet zijn of g fabriek niet nog veel meer zou winnen wanne; zij in plaats van aan de gemeente aan bijzondei personen dezelfde hoeveelheden gas leverde; tB vraag is alleen, hoeveel geld zij verliest wanne; I zij aan de gemeente slechts 10000 voor het gfl leverde in rekening brengt. Dat verlies moet uit haar winst betalen en dient dus bij de witB gevoegd te worden om te kunnen weten hoevëft deze werkelijk bedraagt, Men vrage dus niel hoeveel kost elke gaspit per uur aau een pa: ticulier, maar hoeveel kost ze aan de fabria en dan gelooven wij ons niet veel te bedriegt wanneer wij stellen, dat die kosten maar wein E meer dan de helft bedragen van de som, well™ de particulier betalen moet. De hoeveelheid ga welke de gemeente verbruikt, zou wel aan pa ticulieren 25000 kosten, maar aan de fabric kost zij niet veel meer dan 14 a 15000, t het verlies dat deze lijdt door eene uitkeerii van slechts 10000 komt alzoo niet op 15(Ji I maar slechts op enkele duizenden gulden testaa» Wij willen met het bovenstaande niet bew ren, dat de winsten door de gasfabriek a Ft worpen niet aanzienlijk zouden zijn, maar mee den toch te moeten waarschuwen tegen overdr: ven voorstellingen daaromtrent. In de tweede plaats rijst de vraag of de g meente bevoegd is uit de gasfabriek winst trekken, ze moge dan groot of klein zijn. V E achten het hier de plaats niet deze zuiver jur dieke quaestie in het breede te behandelen; el- kunnen ons daarvan te eer onthouden omdat t [i lieer Dercksen zelf dat argument niet te ster wil hebben aangedrongen. Naar onze overtuigit>4 kan er zoowel vóór als tegen de meening, di leverantie vau gas begrepen is in de dieusieiljj welke art. 238 Gemeentewet bedoelt, vrij w-> worden aangevoerd; maar in elk geval zal i Raad toch wel bevoegd zijn zich neer te leggeft bij de bestaande administratieve jurisprudent^! welke het trekken van winst uit eene getnee tehjke gasfabriek alleszins toe aat. Het betoog van den voorsteller steunt dan o; niet op juridieke argumenten maar op grondt van billijkheid. „Ik beroep mij" dus zegt hij „op het gezond verstand en rechtsgevoel van h

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 2