ngen isndigde daarbij, mede vanwege de stad, aan
itsim Leo beer kolonel Moerman, kommandant der
ereeniging, een zilveren medaille met inscriptie,
1 dit felke deze daarop, onder dankbetuiging voor
voor- |e medewerking en ondersteuning in deze zaak
a had w de gemeente ondervonden, aan het vaandel
or de asthechlte. De beker werd daarop met wijn ge-
>uld en door dén kommandant op den bloei der
'ortk tad gedronken, hetgeen daarna ook geschiedde
nklt door de vijf leden die den prijs hadden behaald,
n h( (adat nog de presidenten van vereeniglbgen die
de l ,an den wedstrijd hadden deelgenomen hjun dank
open aadden betuigd aan de vereeniging F. H., voor
Ie moeite en zorgen door haar besteed, om den
n ge-Bpoeden uitslag van den wedstrijd te verzekeren,
ie beijverden vervolgens de overige prijzen aan de
?eth.,|oterwinnaars door den kolonel Moerman ter
ideneloand gesteld. Na afloop daarvan werd door den
■«che-Ioder-adjudant Kiene, als eene hulde aan de re-
1 'auJjelings-commissie en als eene erkenning van al
clwolJóeigeen door haar was verricht in 't belang van
rwflhet gehouden feest, aan ieder van de leden dier
immissie eene photographie ten geschenke aan
boden, een aantal onderofficieren, korporaals
manschappen der vereeniging F. H. voorstel
lende. De heer kommandant Moerman sloot
«rop de vergadering, waarna men in de koffie-
(ksmer, alwaar een korps muziek, onder directie
den heer Sablairolles, eenige stukken uit-
tijd kameraadschappelijk
rn&
rret|
ent
kheij
5 uisi
halt:
G
an
VOj
ïbreèl
gavs|
heg
sl
urn
tteli
toti
'oerde, nog eenigen
bijeen bleef.
Hellevoetsluis, 14 Mei. Als een navolgens
waardig voorbeeld verdient vermelding, dat de
eeren Smit en C'.te Kinderdijk, aan het per-
loneel van hunnen sleepdienst het voorstel ge-
aan hebben, 5 pCl. maandelijks van hunne gages
t te zonderen, waar genoemde heeren 5 pCt.
lijvoegen, welk gezamenlijk bedrag in de spaar
bank wordt gedeponeerd, terwijl de renten als
mede ten bate der schepelingen komen. Dit voor
stel is door allen zonder onderscheid van kapi
tein tot matroos gretig aangenomen. Alleen wat
betreft den dienst He 11e voet sluis suppleert die
firma jaarlijks p. m. f 1200.
Utrecht, 16 Mei. Als een bewijs hoezeer de
geoefendheid in het schieten bij de Vereeniging
tot bevordering van 's Lands Weerbaarheid al-
bier toeneemt, deelt, men mede, dat bij die Ver
eeniging sinds 1 Januari 11. 199 witte rozen ge
schoten zijn op verschillende afstanden tot en met
300 passen.
De personen, die in aanmerkiug komen om
de Vereeniging bij den derden Nationalen wed*
strijd op de Wie6elscbe heide te vertegenwoordi
gen, hebben bij de concurentie daarvoor allen
-erlin ron<ler onderscheid meer punten gemaakt dan
bij het concours daarvoor in 't vorige jaar, toen
men over de gemaakte punten reeds zeer tevre
den was.
Enschedé, 13 Mei. Gisteren had te Hengelo eene
bijeenkomst van kiezers uit dit district plaats, ter
bespreking van hunne belangen met betrekking
tot den mingunstigen gezondheidstoestand, waarin
hun afgevaardigde Mr. B. Brouwer sedert gerni-
men tijd verkeert, zoodat hij sedert maanden
niet kon deelnemen aan de werkzaamheden irt
-• "i :<uvio i
's lands vergaderzaal. Met belangstelling werden
de berichten vernomen, van zeer goed onder
richte zijde in de vergadering dienaangaande
medegedeeeld, en die alle hoop geven, dat de
geachte vertegenwoordiger uit Twente binnen
weinige weken weder hersteld tot zijne werk
zaamheden zal kunnen terugkeeren. Op uitnoo-
diging der vergadering verklaarde dezelfde be
richtgever zich bereid, om nog nader te onder
zoeken, of de verwachte beterschap van den heer
Brouwer, naar de meening zijns geneesheers,
hem meer speciaal ook zal toelaten, zijne functié
als lid der Tweede Kamer spoedig weder waar
te nemen. TC.)
H eerde, 16 Mei. Gisterenavond is alhier de
papierfabriek op Vosbergen totaal afgebrandvan
den grooten voorraad papier en verdere inventaris
is niets gered; de ooizaak is onbekend. De fabriek
en de goederen waren tegen brandschade verze
kerd; het woonhuis en de overige belendende
gebouwen zijn door tijdig aanwezige hulp der
brandweer alle gespaard gebleven.
Assen, 14 Mei. Op verzoek van eenige kiezers
zijn de leden van de algemeene kiesvereeniging
alhier opgeroepen, ten einde de aftreding van
het ministerie-Thorbecke te bespreken.
Na afgelegd examen voor de commissie uit
het Prov. Gerechtshof alhier, zijn tot tot candi-
htat-notaris bevorderd de heeren Jhr. Mr. O. van
ifolthe tot Echten, advocaat te dezer stede; B.
vso der Veen uit Hoogeveen en L. Slingenberg,
wonende te Coevorden.
Almelo, 16 Mei. Dezer dagen is eeü jongeling te
Almelo, die op een muurtje was geklommen, daar
afgevallen en wel met dat ongelukkig gevolg, dat
hij op een scherpe lat, die bij een bloem stond,
terechtkwam, welke lat hem van onderen in het
lichaam drong en door den buik weder uitkwam.
Hoewel zijn toestand gevaarlijk is, hoopt men
hem nochtans in het leven te behouden.
Breda, 16 Mei. De uilslag van de verkiezing
voor een lid van den gemeenteraad, in plaats
en a
rmna
slbst
es tut
ar oi
en ff
ie 1»
tm ei
srwij
>nder
ooger
endei
.eveo
s roi
lang
.an lei
g, di
ee
oole
gegf
beroi
ei
e
siel
om
w
ken;
>r ki
ar zi
we;
in
mi
indcj
ig
en
yrJl'
ikV-'l
ar
iet re
ij es«
;ebi
litoi'l
n di
b
denlj
6D
ID.
SI
td ';j
set*]
aet:
n
nï
8
E
ieeni
9talle'
nigkl
ovei
van den heer Sollingerus Pijpers, is, dat er eene
herstemming moet plaats hebbpn tusschen den
heer L. van Kakerken, liberaal candidaat, met
307 stemmen en Rikkers, clericaai candidaat,
met 278 stemmen.
Sittard, 16 Mei. Ter gelegenheid van den 80sten
verjaardag van den Paus, wapperden Maandag jl.
van verscheiden huizen dezer stad pauselijke en
nationale vlaggen.
Op 1 April jl. wapperden alhier slechts 2 (zegge
twéej vlaggen en wel eene ten huize van den
predikant der Hervormde gemeente, en de andere
uit de woning van een Protestantsch ambtenaar
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur,
r' ri r j t j
Algemeeu en dus ook UEd. is het bekend, dat;
het Postkantoor tijdelijk, hoewel voor een jaar,
verplaatst is van de Breèstraat naar de Oude
Singel, iets dat voor de bewoners van bet cen
trum der stad groot ongerief ten gevolge zal
fèhtibm" JuitiaaTsvoj
Nu zult UEd. daarop wellicht antwoorden'.
„Ja, bet Postkantoor moet immers verbouwd
worden en bovendien is er een hulpbas geplaatst
op den hoek Brclstraat en Mooi Japiksteeg." Maar
M. d. R. daartegen bestaat bij mij ook geene be
denking. Hoe moet het echter gaan. met de brie
ven die des avonds na negen uren moeten verzon,
den worden? Die kunnen dan toch te midder
nacht niet meer weg, aangezien die bus 's avonds
te acht uren gelicht wordt. Nü zal men mij wél
verwijzen naar de Oude Siugel. Kan men evenwel
daar naar toe gaau Is men daarvoor altijd in
de gelegenheid? Ik geloof van neeu, omdat de
bedienden reeds vertrokken zijn en de heeren
of patroons niet in de gelegenheid zijn om naar
het afgelegen Postkantoor te loopeu. En hoe moet
het gaan met brieven waaraan soms zeer veel
gelegen is, die waarde als anderszins bevatten en
spoed vereischen?
Zie, M. d. R. I Zou het uiet wenschelijk zijn
aan de administratie der posterij in overweging
te geven om die hulpbus op den hoek der Mooi-
Japiksteeg ook des avoDds te 11 uren te lichteo;
dan zouden de brieven nog met de nachtpost
van twaalven verzonden kunnen worden.
Neem toch eens in aanmerking M. d. R. hoe
veel firma's, inrichtingen als anderszins, in de kom
der gemeente, daaraan behoefte en daarbij belang
hebben. Ik zal UEd. slechts enkelen noemen:
De heeren Lezwijn en Eigeman, W. T. Werst,
Hooiberg, van Doesburg, Somerwil, Schlette en
Felix, hotel Verhaaff, sociëteit Miners a, v. d. Heu-
vetl en v. Santen, Jongmans en Zd., sociëteit
Amicitia, Gebr. v. d. Hoek, het Leesmuseum, de
hotels Levedag, de Gouden Zon, eu Place Royal enz.
M. d. R. Ik hoop van harte dat de postadmi
nistratie een en ander ad notam zal nemen.
Leiden, 17 Mei. H.
BUITENLAND.
Frankrflh.
Ontruiming van grondgebied. Vrijheid van
assoolatie. Capitulaties. Benoeming
der Staatsraden.
Men veronderstelt dat öp'het oogenblik weder
onderhandelingen worden gevoerd over Spoediger
ontruiming vab het Fransehe grondgebied' ddo»
de Duitsche troepen. Een reis van den Duitschen
gezaot, graaf von Arnim, van Parijs naar Ver
sailles wordt daarmede in verband gebracht. Hoe
wel met zekerheid van deu grondslag waarop
men zal Degocieeren nog niets bekend is, he'eflt
het publiek Datuurlijk als Daar gewoonte de vrij
heid genomeD, zijne opinie dienaangaande te
vestigen. Men deelt dan mede, dat Bismarck zou
hebben Voorgeslagen, bij iedere betaling van een
half milliard een der zes nog bezette departe
menten te verlaten. De trpepen op het Fransehe
grondgebied zouden daardoor echter niet in aantal
verminderen, daar zij na ontruiming van het eene
departement in bet volgende zouden ingekwar
tierd worden.
In de Nationale Vergadering heeft dè beer
Brisson in naam der republikeinsche linkerzijde
het woord gevoerd tegen het wetsontwerp over
het recht van associatie zooals het door de com
missie gewijzigd is. En inderdaad is er van het
oorspronkelijke ontwerp der heeren Tolain en
Lockray niet veel overgebleven. Terwijl dit laatste
algeheele vrijheid van associatie verlangde zonder
belemmerende voorwaarden, zonder toestemming
van den prefect, wordt door de commissie, of
liever door den rapporteur Bertauld die vrijheid
toegestaanmits men vergunning vrage aan
het parquet. Het recht van veto zou dus eenvou
dig overgaan van de prefecten op de rechterlijke
macht en niet ten onrechte zeggen de voorstan
ders van het ontwerp-Lockray dat, aangezien de
gouvernementen spoediger verwisseld worden dan
de magistratuur, de belemmering van de associaties
door den heer Bertauld nog grooter gemaakt zou
worden dan zij nn volgens den Code Pénal is.
De vrees voor de Internationale schijnt de heered
van de rechterzijde nog Steeds in het hoofd te
zitten.
Het ontwerp van den heer Haeutjes om de
commissie voor de capitulaties ook een onderzoek
naar de overgave van Parijs te doen instellen,
zal waarschijnlijk door hem of een ander aange
vuld worden, door een voorstel om ook de ves
tingen Belfort en Bitqhe in dat onderzoek te be
trekken. De commissie toch had zich zoowel voor
Parijs als voor de twee genoemde steden incom
petent verklaard, omdat de eerste vesting door,,
de twee laatsten op bevel van het gouvernement
waren overgegeven. Indien dus uaar de capitu
latie van Parijs desniettegenstaande onderzoek
moet worden gedaan, dan dienen Belfort en Bitche
er evenzeer in betrokken te worden.
Het verschil tusschen Thiers en de commissie
over de benoeming der staatsraden zal, daar geen
van beiden van plan schijnen nog verder toe te
geven, wellicht daarop uitloopen, dat het gouver
nement zich verklaart voor de instandhouding
van den voorloopigen toestand.
Dultsohlond,
V| De Jezuïten-orde,
Eergisteren zijn in den Rijksdag de debatten
over de. Jezuïten-orde geopend. De voornaamste
spreker (indien meu met dien naam mag bestem
pelen iemand, die lang spreekt) was Dr. Moufang,
lid van het centrum. Hij verdedigde de Jezuïten-
orde wat betreft huune moraal, hunne dieosten
voor de wetenschap en dergelijke, verdiensten,
die vooreerst nog niet onvoorwaardelijk aan te
nemen zijn, maar die in alle geval bij de han
gende quaestie niet te, pas kwamen. Het is toch
alleen de vraag of de grenzenlooze heerschzucht
der orde van Jezus uiet zulk een gevaar voor de
macht en het prestige van den staat oplevert;
dat 'zij' Tdör 's lands veiligheid uit hét rijk moet
wordenv. rbannen.
In dien geest zijn dan ook de verschillende
voorstellen, die tot du toe naar aanleiding der
quaestie werdeu ingediend. De voornaamste daar
van zijn1°. een van Hohenlohe-Scbillingfürst
met zijne vriendenhet strekt aan de leden der orde
en de daarmede verwante vereenigingen de op
richting van gebouwen, de uitoefening van gees
telijke functies en het geven van onderwijs onder
strafbedreiging te verbieden; 2". een voorstel
van den heer Wegener c. s., dat een wijdere
strekking heeft. Daarbij wordt de rijkskanselier aan
gezocht om een wetsontwerp in te dienen, waarbij
op grond van art. 4, n*. 16 der constitutie (dat
de uitgestrektheid der rijks-competentie regelt)
de rechterlijke toestand van alle godsdienstige
orden, congregaties en gezelschappen, hunne
toelating en beperkingen worden geregeld, eo
tevens hunne werkzaamheid, uiet name van de
orde der Jezuïteo, in zooverre deze gevaarlijk
voor den staat of met de rijks- en staatswetten
ia strijd mag zijn, met straf bedreigd wordt.
Eindelijk is er nog van de geavanceerd liberale
heeren SonnemAüri, G ravenhorst c. s. een voor
stel, waarbij verlangd wordt algeheele scheiding
van staat en kerk en van kerk en school.
Voor het laatste dezer voorstellen, die geza
menlijk in discussie zijn gebracht, heeft nog
niemand het woord gevoerd. Het is trou
wens ook veel te algemeen gesteld. Het prin
cipe van scheiding tusschen staat en kerk
kan zeer gemakkelijk bij de wet aangenomen
worden, maar bij de praktijk komt pas de moei
lijkheid. Ons vaderland levert daarvan een der
sprekendste voorbeelden op. Het voorstel van
den heer Wagenaar draagt, zooals men veron
derstelt, de goedkeuring van Bismarck weg.
Er is dus zooals inen ziet niet direct aange
drongen op de uitdrijving der Jezuïteu, eu hoe
wel de maatregel zeker een radicale uitwerking
zou hebben, is dit ook niet noodig. Het komt er
slechts op aan, het gevaar weg tp nemen,
waarmede de staat door de werkzaamheden,
intriges en knoeierijen der Jezuïten wordt be
dreigd. Ontneemt men hun nu het recht om om
derwijs te geven, maakt men hunne toelating
van vaste voorwaarden afhankelijk, bedreigt men
tegen hunne politieke woelingen flinke straffen,
en houdt men hen eindelijk onder behoorlijk toe
zicht, dan wordt dit doel, hoewel langs moeilij
ker weg, bereikt.
De Magdeb. Zeit, schrijft over de beruchte orde
het volgende: „In den strijd tegen de moderne
staatsbegrippen heeft zich het moderne ultramon-
tanisme ontwikkeld eu de ware vertegenwoor
digster daarvan is de orde der Jezuïten. Het in
de kerk gegrondveste kosmopolitische beginsel
staat tegenwoordig vijandig tegenover het natio-
naliteits-principede hoogste beslissing ook in
wereldsche zaken, de opperste rechtspraak over
alles wat tot het christendom behoort, wordt,
hoewel dan ook op bedekte wijze, door de kerk
geëiseht; de leidiog der kerk eindelijk, eD hier
mede is het systeem volmaakt, is onmiddellijk
en uitsluitend iu handen van den paus overge
geven. De groote omwenteling, die in den laat
sten tijd in den boezem der kerk tot stand is
gekomen, is het werk der Jezuïten-orde, die in
waarheid steeds de belaugen der pauselijke heer
schappij tegen eenige zelfstandige macht in de
kerk vertegenwoordigd heeft, die iedere natio
nale afsluiting bestreden en vooral het aristo
cratische bisschoppelijke element steeds met den
bittersten haat vervolgd heeft. - Want de betrek
kelijke zelfstandigheid van de kerkvorsten was
een hinderpaal voor de orde, die omverge
haald moest worden, en sedert de onder
werping van het episcopaat aan het onfeil
baarheids-dogma ook wezenlijk omvergewor
pen is. Dat onder deze omstandigheden de
jurisdictie der bisschoppen over de Jezuïten iu
huune diocese alle kracht mist, valt iu het oog.
De orde heerscht iD het hart van de kerk, zij
bestuurt de bisschoppen, zij bewaakt, controleert,
bedreigt ze, en is overtuigd dat hare leden van
de bisschoppelijke jurisdictie niet het minste ge
vaar te vreezen hebben. De rechtspraak toch van
den zwakkere over den sterkere is niets dan
schijn."
Hoe het in den rijksraad met de beraad
slagingen over de Jezuïten-orde is afgeloopen,
kan men in onze telegrammen zien. Het voorstel
Wagener is bijkans onveranderd aangenomen.
Bismarck, die enkel op de debatten over de
Jezuïten beeft gewacht om een langen tijd rust
te nemen, zal nu direct naar Varzin vertrekken.
TELEGRAMMEN.
Stockholm, 16 Mei. De Rijksdag werd heden
door den Minister van Justitie in naam des Koning9
gesloten met de voorlezing van eene troonrede,
waarin Z. M. zijn leedwezen betuigt, door zijn
gezondheid verhinderd te zijn de zitting zelf te
sluiteD, en waarin wederkeerige achting voor
elkanders overtuiging aanbevolen wordt als de
eenige weg tot een gelukkige oplossing van alle
hangende vraagstukken.
Berlijn, 16 Mei. Nadat de Rijksdag zes uren
lang beraadslaagd had over de petities betreffende
de Jezuïten-orde, werd een conciliant voorstel
aangenomen, waarmede alle partijen zich ver-
eenigden, uitgezonderd het centrum en de Polen.
In dat voorstel wordt de Rijksregeering uitge-
noodigd een wetsontwerp in te dieneu, dat, op
grond van artikel'4 dér Rijksgrondwet, den rechts
toestand van godsdienstige orden, congregaties,
genootschappeu en de aanvraag van deze om toe
gelaten te worden, alsmede de voorwaarden der
toelating regelt, en straf bedreigt tegen hen, en
met name tegen de Jezuïten-orde, als hunne werk
zaamheid voor den Staat gevaarlijk wordt.
Id den Rijksraad is eene interpellatie ge
houden om aan te dringen op spoedige behande
ling der Regeeringsvoorstelien betreffende de
regeling der verhouding tusschen Staat en Kerk.
Met betrekking tot het geven vaD godsdienstig
onderwijs in de middelbare scholen verklaarde
de Minister vaD Onderwijs, dat de Regeering met
de onlangs gehouden conferentie van bisschoppen
niet in overleg is getreden en geen concessiën
heeft gedaan. De voorstellen, door de bisschoppen
aan dé Regeering gedaan, onderscheiden zich
echter door een verzoenenden geest en nemen tot
uitgangspunt de tegenwoordige wetgeving. De
RegeeriDg zal volgens haren plicht de voorstellen
Onderzoeken, doch getrouw vasthouden aan geest
en letter dér bestaande schoolwetten.
Bayonne, 16 Mei. Men verzekert, dat 4000 Car-
listen in den omtrek van Durango bijeen zijn en
verwacht dat Serrano hen spoedig zal aanvallen.
In de overige provinciën neemt de opstand af.
Elio is verdwenen.
Parjja, 16 Mei. De Nationale Vergadering
heeft het wetsontwerp op de krijgsraden aange
nomen.
Rome, 16 Mei. De minister van openbare wer
ken, de heer Correnti, heeft zijn onslag ingediend.
Hadrld, 16 Mei. De maarschalk Serrano is te
Zórnouza aangekomen, zonder tegenstand te ont
moeten.
De vice-admlraal Vinalet, chef der bende van
Fortuna, Murcia en de andere opperhoofden der
benden in de provincie Murcia, zijn gisteren
gevankelijk te Carthagena aangebracht eu zul
len voor een krijgsraad terechtstaan.
LAATSTE BEHICHTEN.
(P«r Telegraaf.) 's-Gravknhaoe, 17 Mei. De
Eerste Kamer hield heden te 3 uren eene zit
ting waarin werd medegedeeld dat de Commis
sie van rouwbeklag tot het omwerpen vau een
adres gereed was. Het is verzonden naar de af-
deelingeu. De Zitting werd hierna geschorst
tot heden avond te 8 uren.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal is
bijeengeroepen tegen Donderdag 23 dezer, tot
hervatting der werkzaamheden.
's-Gravbnhage, 17 Mei. Naar men verneemt
heeft het Zijne Majesteit den Koning-Groother
tog, heden behaagd te benoemen tot kommandeurs
der orde van de Eikenkroon de heeren Mr. F. H.
R. R. baron Fagel en Mr. W. F. baron van Doorn
van Westcapelle, beiden kamerheeren des Konings
en tot officieren dier orde de heeren Mr. F. S. C. J.
graaf van Randwijck, kamerheer des Konings in
buitengewonen dienst en L.E. baron van Pallundt,
