otstand komen der overbrugging van bet Holland- sch Diep bij Moerdijk. Tevens wenscht men bij die gelegenheid hulde te brengen aan heo, wier namen onafscheidelijk aan dezen reuzenarbeid verbonden zijn. Daarom zullen de voornaamste ontwerpers van dat werk, zoo daar alste Dord recht, tot bijwoning van die bijeenkomst worden uitgenoodigd. Het parelsnoer hetwelk aan de ex-keizerin der Franschen beeft toebehoord, dezer dagen in het Heeren-Logement te Amsterdam geveild, is in bod gebracht op f B680, maar tot dien prijs niet ge gund een ander snoer, mede geveild, mocht f 4050 gelden, doch ook deze koop werd niet toegeslagen. Uit Joure meldt men: De alhier in dezen winter opgerichte inrichting tot verkoop van warme spijzen voor zeer gerin gen prijs, heeft de eerste drie maanden van haar bestaan zeer gunstig gewerkt; er zijn in dien tijd verkocht 230,000 portiën. Bij beschikking van den Minister van Staat en van Binnenlandsche Zaken van gisteren is tot tijdelijke vervanging van den spoorweg-opziener Wencker, gedurende drie maanden, met ingang van 16 April eerstkomende, het dagelijksch toe zicht op den dienst van den Staatsspoorweg De- demsvaart Zutphen opgedragen aan den spoorweg opziener van Dorp, ter standplaats Zwolle, en van den Staatsspoorweg Arnhem-Zutphen aan den spoorweg-opziener Jonkergouw, ter standplaats Deldep, Er bestaat bij het Departement van Financiën, afdeeling Posterijen, gelegenheid tot plaatsing van twee klerken op een jaarlijksch tractement van f nebsqpyi .ml naddóil ^iMmataaiiattiitibat Zij, die daarvoor in aanmerking wenschen te komen, worden uitgenoodigd, zich vóór Zaterdag den 20sten April aanstaande, bij eigenhandig ge schreven adres, met nauwkeurige opgave van woonplaats en leeftijd, aan bet Departement van Financiën aan te melden. Door den Nederlandschen consul te Buenos- Ayres is de heer W. C. Webb aangesteld tot zijn vice-consul te Rosario. Z. M. heeft pensioenen verleend ten laste van den Staat aan: Hendrik Jan Overbeek, gewezen hoofdonderwijzer te IJzeroorde, gemeente Ambt- Doetinchem, teu bedrage van 466 'sjaars; Hen drik Jeltes, zich noemende en schrijvende Hen drik Willems Neder hoed, gewezen hoofdonder wijzer te Garsthuizen, gemeente Stedum, ten be drage van f 266 'sjaars; Thomas Chretien RutteD, gewezen hoofdonderwijzer te Broek-Sittard, ten bedrage van f 266 's jaars; Ritske Clewits, gewe zen hoofdonderwijzer te Ferwerd, gemeente Fer- weradeel, ten bedrage van f 378 's jaars. Z. M. heeft aan A. D. C. Clarion, op zijn ver zoek, een eervol ontslag verleend als burgemeester van Woudenberg, en als zoodanig benoemd J. B. de Beaufort. Z. M. heeft benoemd tot griffier bij het kanton gerecht te Edam Mr. L. A. van lJsselstein, wo nende te Delft. Z. M. heeft benoemd tot commies ter inspectie der directe belastingen, in- en uitgaande rechten en accijnsen te Zwolle, den heer G. H. J. Souman, thans surnumerair bij de administratie dorzelfde middelen. BINNENL.AN I Amsterdam, 11 April. Gisterenavond hield de vergadering van moderne predikanten en gemeen teleden hare laatste bijeenkomst, die voorzeker niet de minst belangrijke was. Het eerst trad dr. W. M. Gunning op, met een beschouwing over de nieuwe richting en de philanthropic. De philantbropie, zeide Spreker ODgeveer, is het streven om tegemoet te komen aan de ellende die in de menschheid heerscht; hij denkt meer be paald aan do leniging der armoede. Dit is voor Christenen een dure verplichting. VaD de oudste tijden heeft de gemeente zich daarvan gekweten maar van lieverlede is de Staat komen aanvullen, wat de gemeen'e niet voldoende kon verrichten. Die Staatszorg heeft de overhaud verkregen. Spr. keurt baar af, niettegenstaande de Staat bewezen heeft zijn mandaat in dit opzicht zeer goed te kunnen volbrengen. Hij haalt daarbij het voor beeld aan van de stad Utrecht, die oolaogs de geoeeskuudige verzorging van de kerkbesturen heeft overgenomen. Doch waar men in beginsel de Staatszorg afkeurt, mag men deze om een utiliteitsbeginsel niet goedkeuren. De grond der armoede acht Spreker gelegen in de gebrekkige ontwikkeling vau den zedelijk godsdienstigen menscb. Nader omsehrijvende waarom 't beginsel van alle philanthropie liefde is, Christelijke liefde, steu nende op de wereldbeschouwing, die éenen God eD de men8Chen als elkanders broeders erkeot, wijst Spr. ook op het humaniteits-beginsel dat aan de philanthropie van sommigen ten grondslag ligt, doch Dimmer zal zegevieren, daar het eigen lijk een verfijnd egeïsme is. Twee middelen ziju er om in dezen aan te wenden. De ellende kan v oorkomen, zij kan weggenomen worden. Het streven om de ellende te voorkomen is goed; doch de gebeele philanthropie gaat daarin niet op; bet zal de kwaal niet uitroeien, zoelang de mensch zoo gebrekkig ontwikkeld blijft. Wat de bestrijding van de armoede aangaat, de nieuwe richting doet daartoe, helaasI minder dan de oude. Doch dit heeft zijn oorzaak in de verwarring die in het gemeenteleven heerscht, waardoor een zekere malaise ODtstaan is. Beter dan de kerkelijke armverzorging, die trouwens van lieverlede vermindert, acht Spr. de vereeni- ging van gelijkgezinden tot leniging der elleode. Op de vraag of de armverzorging behoort bij de Kerk, den Staat of bij den individu, zegt een der sprekers: bij allen! Ontbreekt er ook iets aau de liefdadigheid èn van den Staat, èn van de Kerk, èn van de particulieren, daarom behoeft zij niet afgeschaft te wordeD. De moderne rich ting behoort zich vooral toe te leggen, zoo op het onderzoek naar de elleude en hare oorzaken, als op het uitoefenen van controle op de armenver zorging; het komt vooral aan op de vraag: hoe de liefdadigheid (door wien ook) geoefend wordt. Een gewichtig vraagstuk was nog overge bleven, eD de behandeling daarvan toevertrouwd aan den heer Aart Admiraal. Deze trad op om te sprekeD over de vraag: Legt men onzen tijd te recht een eenzijdig realisme ten laste en hoe kan het, voor zoover het bestaat, bij het godsdienstonderwijs worden bestreden Het eenzijdig realisme maakte de heer Admi raal tot voorwerp van een ernstig onderzoek. Voor zoover hoorbaar schetst hij ods volk als door en door. realistisch. De liefde voor het ideale leven is bij velen uitgedoofd. Onze romaos mo gen er van getuigen; de meer en meer toene mende speelzucht levert daarvan een bewijs; de heerschappij van IseDthal en zijne vereering ne men toe. Ook het onderwijs lijdt ouder dit rea listisch streven. Het schoolgaan is gejaagd; de jeugd verlaat de school te vroeg om maar geld te kunnen verdienen. De Kerk heeft getracht dit realisme te bestrijden; daartoe heeft zij 't hoogste daartegenover gesteld, maar die bestrij ding is haar niet gelukt, want ons volk is tege lijk kerkelijk en realistisch. Trouwens de heer schappij der Kerk heeft uitgediend; haar tucht is gebroken. Klaagt zij ook over hare kindereu, deze klagen niet minder pver haar. Het eenige middel tegen het eenzijdig realisme is: goed onderwijs, vooral godsdienstonderwijs, dat het heilige in den mensch treft, leidt, ont wikkelt en hem vervult met liefde voor het ideaal. Zulk een stem uit de gemeente te vernemen, deed allen goed. Zij werd dan ook levendig toe gejuicht en door niemand weersproken. Om der jeugd de liefde voor het ideaal in te boezemen, acblte men vrij algemeen het volgen vBD deD oudensleur bij het godsdienst-onderwijs ondienstig; men achtte het bpter de jeugd bekend te maken met groote persoonlijkheden, en wel duur een aanschouwelijke voorstelling, 't zij van personen en gebeurtenissen uit de Bijbelsche ge schiedenis, of wel van andere groote menschen uit vroeger en later tijd. Zoo weinig mogelijk leerstellig onderivys; maar veel over de verschillende godsdienstvor men, met ontvouwing van 't goede en kwade in eiken vorm, om alzoo de lielde voor het ideaal te ontwikkelen; daarbij aanschouwelijke voor stelling van de waarheden die men der jeugd wil inprenten; deze diDgen werden algemeen aangeprezen. Wat het laatste betreft, wees de heer Admiraal, ten voordeele der symboliek, op het voorbeeld van onzen grooten Meester, die met zijne gelijkenissen een dubbele kracht uit oefende, daar hij aan den eenen kant ziju vol gelingen ontnam 't geen er nog in hen achter gebleven was van de oude dogmatiek der Joodsche scholen, en hun aan den anderen kant nieuw leven gaf. Hiermede was de behandeling van alle aan gekondigde onderwerpeo afgeloopen. in eeu vol gend jaar hoopt uien wederom een dergelijke vergadering te houdeD. Amsterdam, 12 April. De Koning heeft heden morgen de Oranjesluizen te Schelling woude be zocht. Tegen halfdrie heeft Z. M. zich naar Arti et Ainicitiae begeven, waar Z. M. de ten toonstelling heeft geopend. Te vijf uren is Z. K. H. prins Alexander met gevolg alhier aangekomen. Heden te zes ureu diner ten hove van onge veer 70 couverts. Tot de genoodigden behooren o. a. de Commissarissen des Konings uit ver schillende provinciën, eenige kamerheeren in buitengewonen dienst, benevens de leden van den Gemeenteraad. Morgen zal Z. M. het garnizoenshospitaal, de koninklijke tuinbouwmaatschappij Linnaeus en de Willemstraat bezoeken. Eergisteren heeft H. M. ook nog aan het R,ealen- eiland een bezoek gebracht. Gisteren heeft H. M.de Koningin niet het Port. maar het Ned. Israël, meisjesweeshuis met eeD bezoek vereerd. H. M. heeft van ongeveer 2 tot half- vier in dat gesticht vertoefd en heeft in het bij zonder hare aandacht gewijd aan de vele nut tige en fraaie handwerken, door de weezen ver- De kinderen zongen Vt'ien Nelrlands bloed, het Vlaggelied en het Gebed voor den Koning, de Ko ningin en de Koninklijke familie. Het jongste wees meisje bood H. M. eeu prachtigen ruiker aan, welke inet welwillendheid aangenomen werd. Ook had er een klein examen plaats, bij welke gelegenheid ook H. M. eenige vragen tot de kin deren richtte. Vóór haar vertrek teekende zij haren naam in een album. Vledder, 10 April. In de, vorige week is in 't nabij gelegen durp Noordwolde eene afdeeling van de Schippersvereeniging Schuttevaêr tot stand gekomen, die reeds een dertigtal leden telt. Tot bestuurders zijn gekozen, J. Frederiks en T. K. de Vries. De belemmeringen, die de schipperij in deze streken, door het gebrekkige vaarwater enz., ondervindt, zulleD voor de afdeeliug en de vereeniging een ruim veld ter bearbeiding ople veren. Lemmeb, 11 April. De uitvoer van schapen uit deze prpvincie naar Holland is tegenwoordig zeer groot. Zuiderzeebooten, van Harlingen en hier op Amsterdam, met 2 a 300 van deze viervoetige passagiers bevracht, zijn tegenwoordig niets bij zonders. Groningen, 10 April. Door den Gemeenteraad zijn van de voogden van het Heilige Geest- en Geertruidsgasthuis de rekeningen opgevraagd over 1870 ter nazieniug en goedkeuring. Door de voogden is die bevoegdheid van den Raad altijd betwist en ook nu hebben zij hunne bezwaren daartegen ingediend, versterkt door twee rechts geleerde adviezen van Prof. Mr. G. Diephuis en van Prof. Mr. B. D. H. Tellegen, die ook beiden de bevoegdheid van dei Raad tot het nazien der rekeningen ontkennen. Van deze schriltelijke adviezen zijn copieën gezonden aan de individu- eele leden van den Raad. Daar echter de Racd gedreigd heelt de voogden te zullen ontslaan bij voortdurende weigering, waai toe de Raad de be voegdheid heeft, zulLen dezen waarschijnlijk toe geven. Maar, zegt de hoogleeraar Teilegen in het slot vau zijn advies, ,/bij nadenken zal men tot het inzicht komen, dat het zedelijk onmogelijk is op die wijze eeue rechtsquaestie uit Ie makcu. Immers zou dit zijn de huldiging van het begin sel: macht boven recht!" (Hbl.) BUITENLAND. Duitschland. Jezuïten verdreven. Krijgsdienst in Elzas- Lotharingen. Het Pruisische gouvernement heeft den eersten maatregel genomen om het genootschap der Je zuïten uit het land te verdrijven. De landraad van de.Kreitz van Schrimm, in de provincie Po sen, heeft aan de Jezuïten, die daar een groot klooster met een onderwijs-inrichtiDg bezitten, aangeschreven, dat diegenen van hen, die niet kunnen bewijzen, Pruisen of Duitsehers te zijn, het grondgebied binuen 6 weken moeten verla ten. Alleen, diegenen van de orde, die het Duit- sclie of Pruisische burgerrecht hebben, zullen voortaan getolereerd worden, welk recht hun trouwens door de grondwet gewaarborgd wordt. Te Schrimm zijn intusschen de meest: leden der orde vreemdelingen. Dertig Van ben zullen ten gevolge van genoemd bevel het land moeten ver laten, die grootendeels uit Gallicië afkomstig zijn. In tïzas-liothariugen is thans officieel afgekon digd de voorloopige militaire instructie volgens welke voor den dienst aldaar, met eenige wijzi gingen, dezelfde beginselen in de nieuwe pio- vinciën worden ingevoerd als in het overige rijk bestaau. Er zijn verscheidene bepalingen in op genomen, die van de gezindheid der regeeriug getuigen om zoo weinig mogelijk de Lothariug- sche jongelingschap tegen zich in tc nemen. Zoo is b. v. vastgesteld, dut zij die vóór 17 Dec. 1870 in het Frausche leger, de mobiele garde mede- gerekend, gedieud hebben, hetzij in oorlogs- of vredestijd van den DuitscheD krijgsdienst vrijge steld ziju. Door deze bepaling wordt het hate lijke weggenomen van te moeten dienen in de gelederen, die vijandig tegen de vroegere krijgs makkers hebben overgestaen. Engeland. De Vereeniging van veld-arbeiders. De vereeniging van boeren-arbeiiiers in het hart van Engeland begint zich hoe langer zoo sterker uit te breiden en zal wellicht op vrede lievende wijze een ganschen omkeer te weeg brengen in het lot vau de veld-dagloouers in ge heel Engeland. Oorspronkelijk te Warwick begon nen, heeft zij zich iïiet snelheid over nagenoeg geheel Engeland uitgebreid. De sympathie, die de vereeniging ten deel valt, is alleropmerke lijkst. Aan deD president Arch, wiens energieken levensloop wij vroeger reeds ineêdeelden, wor den van alle zijden brieven gezonden om hem te verzoeken, de daglooners, die in zulke zaken natuurlijk nog weinig ervaren zijn, te komen voorlichten. Daar Arch persoonlijk onmogelijk aan deze aanvragen kan voldoen, worden uit het centrum voortdurend afgevaardigden en redenaars gezonden om de bevolking op de hoogte te brengen. Van alle zijden wordt ook geldelijke ondersteu ning aan de vereeniging toegezonden en, wat nog beter is, arbeids-aanbiedingen. Daardoor heeft er van het oorspronkelijke centrum reeds een vrij aardige emigratie-partij plaats en wordt het werk daar van zelf reeds wat duurder doordat er minder haDden zijn. De eigenaars en pachters, die in den beginne de gematigde eischeD der daglooners met een nor6che en absolute weigering ontvingen, begin nen dan nu ook wel eenigsziDS in de klem te zitten. De geestelijkheid, die eerst wankelde welke zijde zij zou kiezen, heeft nu volgens har verstandige maar minder h-ffclijke gewoonte, om te huilen met de wolven die in het bosch zijn verklaard, de grève te ondersteunen. Ook de rechterlijke macht heeft bij de opening van de zitting der assises te Warwick als het ware baar zegel van goedkeuring op de vereenigin» gedrukt. De president der jury, Dickens, heeft namelijk hare wettigheid erkend, met bedreiging echter van van strenge straloefening op ieder die zich aan geweld zou schuldig maken. Lord Rad nor, een van de groote grondeigenaars iD die streek, heeft bij gelegenheid dier opening insgelijks eet redevoering gehouden, waarin hij aantoonde d» alle klassen, behalve de daglooners, groot voorde hadden genoten bij den sterk toeneinenden rijk dom en waarde van den grond; dat die klass derhalve in haar recht was, wanneer zij op wet tige wijze haar loon zocht te verhoogen. Hij zeil, als grondeigenaar, was volkomen bereid de op offeringen te doen, die noodig zouden blijken te zijn om aan den onbillijken toestand een einde te maken. Deze woorden van lord Radnor zijn des te meer op prijs te stellen, omdat de grondeigenaars, wanneer zij dit verkiezen, er zich gemakkelijk, inen vergeve ons het woord, uit kunnen draaien. De pachters toch zijn het, waarmede de arbeiden direct te maken hebben. Van dezen ontvangen zij hun dagloon en eerst wanneer de pachters op hunne beurt grève maakten om minder huur t betalen, behoefden de eigenaars iD den strijd be trokken te worden. Het spreekt echter van zelf, dat de goede zaak zeer bevorderd wordt, wan neer zij beginnen met hunne pachters tegemoet te komen, daar velen van deze, door de grooie sommen die zij aan den eigenaar moeten beta- leD, inderdaad niet in staat zijD, het loon hunner arbeiders te verhoogen. In de steden Coventry, Stratford, Warwick, Banbury en de andere middelpunten van den land bouw in den omtrek van Birmingham zullen no meetings worden georganiseerd. Te Leamington zal zells waarschijnlijk een nationaal congres vat) laDdbouw-arbeiders plaats hebben, waarvan men het voorzitterschap heeft aangeboden aan de/ lieer Dixon, lid van het parlement voor Bir ininghain. Italië. Weifelende politiek der regeering. Oude schatten in den Tiber. Volgens de Gazella dell' Italia worden tusschen Duitschland, Oostenrijk en Italië onderhandelin gen gevoerd om gezamenlijk de Jezuïten te ver drijven, doch zou dit plan afstuiten op de moei lijkheden, die door Italië in den weg worden geworpen. Visconti Venosta weigert de mede werking omdat de uitdrijving der Jezuïten te gen de vrijheid van godsdienst zou strijden. Doch, zegt de Gazella dell' Italia, wij weteo allen wat die vrijheid van gedsdieust beteekeut; niets anders dan de gemeeuteD, aan handen en voeten gebon- deu, aan de pastorij en het despotisme der bis schoppen eu van de Jezuïtische curie over tt geven. De eigenlijke reden van -te aarzeling de: regeeiiug is, dat zij bang is, door krachtig tegei deu paus en de clericale intriganten op te tre- deu, Fraukrtjks toorn op te wekken. Niettegen staande geen hatelijker eu schandelijker aanval len te bedenken zijo dan die, waaraan het ko ninkrijk van de zijde der ultrauiontanen bloot staal, volgt het weifelachtige gouvernement nog steeds de politiek om te trachten, eene verzoe- niug met den paus en met Frankrijk tot stand te breugeu. Ziedaar ook de oorzaak, waarom in de troonrede de opheffing van godsdienstige orden aau de vertegenwoordiging beloofd is, ter wijl er in de practijk zeer weinig van komt. - Een Roirieinsch archaeoloog en kunsthandelaar, de heer Castellaniheeft reeds sedert lang een plan ontwurpen om den Tiber af te leiden en daardoor in de oude bedding nauwkeurige onder zoekingen te kunnen instellen naar de schatten die volgens het oordeel der meeste deskundige-' daar moeten verborgen liggen. Reeds verscheide.i malen zijn door visschers bij toeval voorwerpen van groote kunstwaarde uit dien grijzen stroom opgehaald. De menigvuldige plunderingen, waar aan Rome heeft blootgestaan, en de schatten, die daarbij volgens dc geschiedschrijvers aan de gol ven van den Tiber ziju ten prooi gegeven, zijn voldoende voorteekenen voor de vruchtbaarheid eeuer zoodanige operatic. Castellani heeft na van verscheidene Eugeische kapitalisten de ver zekering hunner medewerking gekregen en kan dus uit eeu financieel oogpunt de werkzaamhe den beginnen. Hij zal daarvan nu een uitgebreid plan maken en aan het gemeentebestuur van Rome ter goedkeuring voorleggen, dat zonder twijfel zijne toestemming wel zal geven, op voor waarde, dat door de afleidiug van deu Tiber geen nadeel aau stad of land zal geschieden. TRLKGiKAMAlEIV. Berlijn, 12 April. De Rijksdag heeft in zijne zinnig van heden de consulaire conventie met Noord-Amerika goedgekeurd. Washington, 11 April. Het Comité voor bui- teulandsche zaken heeft in het Congres een rap port uitgebracht ten gunste van het voorstel, om den President der Republiek op te dragen, van de Regeering op Cuba te eischeu; dat de Ainert- kaausche burger Dr. Howard onvoorwaardelijk op vrije voeten worde gesteld en hem zijn eigendom worde teruggegeven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 2