Dinsdag
2 April.
N°. 3725.
A°. 1872.
STADS-BERICHTEN.
1 April.
,£ll»SCfl
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden*.;7/3.00.
Franco per posti, m 3.85
Afzonderlijke Nommers9 o.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEIl ADVERTKNT1KM
Voor iederen regel7.7?7.i 7.. ,7.0.15
Grootere lettera naar de plaatsruimte die zij beslaan.
uithoofde VAN HET PAASCHFEEST ZAL DIT BLAD
MAANDAG NIET WORDEN UITGEGEVEN.
HER-IJK.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
eiden,
Gezien het besluit van Gedeputeerde Staten der
rovincie Zuid-Holland, van den 9den January 11.,
11 Provinciaalblad n". 3), houdende bepaling
an de tijdstippen van den her-ijk der maten en ge-
'gten in de verschillende gemeenten in deze pro-
'neie, voor het jaar 1872;
Herinneren den ingezetenen dezer gemeente hunne
erpligting, overeenkomstig art. 15, lett. a, der Wet
an den 7den April 1869 (Staatsblad n°. 57), tot het
oen her-ijken van alle reeds in gebruik zijnde maten,
ewigten en weegwerktuigen, onder mededeeling dat
aartoe door den ijker zitting wordt gehouden in het
okaal van den ijk, op de Aalmarkt, naast de Gemeente-
potheek, en wel:
Yoor de gewigten voor fijne weging, in gebruik bij
edicynbereiders, goud- en zilversmeden, speciehan-
elaars, beleenbankhouders en verdere in goud en
'Iver handelende personen,
voor wijk I, II, III, IV en V, op 2 en 3 April,
•Iken dage van des morgens 9 tot des namiddags
uren;
Eindelijk wordt ter kennis van de belanghebbenden
ebragt, dat volgens besluit van den Minister van
'taat en van Binnenlandsche Zaken, van den 6den
ecember 1871, n°. 201 (12de afd.), de letter D, in
en gewonen drukvorm, schuin gesteld, bestemd is
tot jaarletter zoowel van den ijk als van den her-ijk.
Ed geschiedt hiervan openbare kennisgeving door
aanplakking en door plaatsing in de Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester,
v. PUTTKAMMER, Secretaris.
Leiden, 17 Januarij 1872.
TWEEDE ZITTING VAN DEN MILITIERAAD.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS tan
LEIDEN,
Gezien art. 92 der wet van 19 Augustus 1861,
betrekkelijk de nationale militie Staatsblad n°. 72)
Gelet op de missive var den Generaal-Majoor,
Militie-Commissaris in het 3de district der provincie
Zuid-Holland
Doen te weten: dat de tweede zitting van den
Militieraad voor deze gemeente wordt gehouden in
een der vertrekken van het Raadhuis, op Maandag
"Ven 8sten en Woensdag den lOden April 1872, op
erstgemelden dag des voormiddags te haftien, lot het
'oen van uitspraak omtrent alle in de eerste titling niet
f gedane zaken, op laatstgemelden dag des middags te
waalf uren, tot het doen van uitspraak omtrent hen,
'ie als plaatsvervanger of nummer ver wisselaar verlangen
p le treden; voorts, dat tot het opmaken der daartoe
ereischte bewijsstukken, van heden af, ter secretarie
ezer gemeente, van des voormiddags tien tot des
amiddags drie uren, Zon-en feestdagen uitgezonderd,
ordt gevaceerd; welke gelegenheid de belanghebben
den worden vermaand zich te nutte te maken, daar
aan den loteling, die reeds bij de militie is ingelijfd,
overeenkomstig het bepaalde bij art. 70 der boven
aangehaalde wet, door den Koning niet dan in bij
zondere gevallen het stellen van een plaatsvervanger
kan worden vergund.
Eindelijk wordt, ter voorkoming van misverstand,
nog opgemerkt dat de loteling, omtrent wien de
Militieraad in zijne eerste zitting reeds uitspraak heeft
gedaan, niet in de tweede zitting behoeft te ver
schijnen, ten ware hij daarin een plaatsvervanger of
een nummerverwisselaar mogt willen voorstellen.
Er wordt deze door aanplakking en doorplaatsing
in de Leidsche Courant afgekondigd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
y. d. BEANDELEE, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 30 Maart 1872.
De YOOEZITTEE yan den gemeenteraad yan
leiden,
Gezien art. 31 der Wet van den éden Julij 1850
[Staatsblad n°. 37)
Doet te weten, dat de lijsten der kiezers van leden
voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal, de Pro
vinciale Staten en den Gemeenteraad op heden zijn
gesloten, op nieuw aangeplakt en gedurende acht
dagen op de Secretarie dezer gemeente voor een ieder
ter inzage zijn nedergelegd.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant
afgekondigd.
De Voorzitter voornoemd,
y. d. BEANDELEE.
Leiden, 30 Maart 1872.
BUEGEMEESTEE en WETHOTTDEES yan
leiden brengen bij deze ter kennis van de kies-
geregtigden, dat ingevolge art. 8 der wet van 29
Junij 1851 (Staatsblad n°. 85) de verkiezing, ter ver
vulling van de in den Gemeenteraad openvallende
plaatsen door het genomen ontslag van de Heeren
Mr. H. P. J. TOLLENS, die in 1875, en Mr. C. W.
HDBEECHT, die in 1877 moest aftreden, zal plaats
hebben op Dingsdag 16 April aanstaande, en dat voor
eerstgemelde vacature een wit, voor de laatste een
Maauw stembillet moet worden ingevuld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BEANDELEE, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, den 30sten Maart 1872.
Ter Gemeente-Secretarie zijn in druk, tegen beta
ling van 60 cents, verkrijgbaar de nieuwe concept
verordeningen houdende regeling van het
openbaar lager onderwijs binnen deze ge
meente, met toelichtende memorie wat de voorge
stelde wijzigingen betreft.
De dag is aangebroken, door gansch Nederland
met zooveel belangstelling verbeid, de dag die
ons in herinnering brengt wat dit land zoo innig
dierbaar is: zijne onafhankelijkheid in verband
met de leiding door Oranje op de schoone baan
van Vrijheid met Orde gepaard.
Drie eeuwen is 't heden geleden dat de mare
weerklonk: den Briel is ingenomen! den Briel
is ingenomen door de Watergeuzen, behouden
voor den Prins en 't Vaderland 1"
Die weerklank leeft drie eeuwen door, in de
harten van de Nederlanders, die beseffen wat de
mare in had: 't begin van Neerlands naam en
roem en plaats in de wereldhistorie als zelfstan
digen Staat.
Dit is 't, wat aan het tegenwoordige herinne
ringsfeest zijne beteekenis geeft; dat maakt dat
alle Nederlanders, van wat meening ook, elkan
der hier de hand kunnen reiken, want liet geldt
de dankbare viering van ons staatkundig aanwe
zen, van de sainenstrengeling van Oranje en
Nederland.
Leiden zoo nauw aan de worsteling in 't
verleden verbonden, Leiden, welks Hooge-
school een der schoonste zinnebeelden van den
strijd om de Vrijheid was, Leiden zal niet
achterlijk zijn in die gepaste viering.
Stadgenooten, eendrachtig en blijmoedig bij dit
feest; ieder drage in zynen kring tot de waar
dige viering er van bij; ieder stellede weldaden
op prijs, die de tegenwoordige tijd boven wei
nigen vroegeren aanbiedt; ieder werke met
vaderlandsch gemoed mede tot verzekering
van de schoonste zegeningen, uit vroegere beproe
vingen geboren: edele verdraagzaamheid, eensge
zindheid, liefde voor Vorst en Vaderland!
Dat zijn de beste waarborgen voor 't behoud
van datgene, wat in de tempels van alle gezind
ten van den Algoede zal worden afgesmeekt: de
onafhankelijkheid, het welzijn van den geboorte
grond.
Dit te bevorderen door gevoelens en melder
daad, daarin bleven Leidens burgerscharen nooit
ten achteren. Ook de feestdag van 1 April zal
daarvan voorzeker ten bewijze strekken.
1 >e Brielsclie Feestviering.
Bkielle, 29 Maart 1872.
De laatste maal, dat ik u vóór den f estdaL
schrijf, wil ik uwe lezers nog 't een en ander
mededeeleu tot aanvulling mijner correspondentie
van 24, 25 eu 26 Maart. Reeds deelde ik u den
hoofdinhoud van 't programma mede, die ook
door de meeste couranten werd overgeuomen.
Gisteren is het lang verbeide programma versche
nen. Jammer is liet, dunkt mij, dat de vorm van
de hier ter stede verkrijgbare programma's wel
iets te wenschen overlaat. Doch laat mij tot den
inhoud overgaau. De steenlegging wordt er vrij
uitvoerig in beschreven, doch daarover zal ik hier
niet spreken: ik stel dat uit tot het verslag van
de feestviering. Verder komen in 't feestprogramma
voor: 't programma van den optocht en de can
taten, die op het feestterrein gezongen zullen
worden, n.l. 't Wilhelmuslied, Hollands Glorie eu
't Vlaggelied.
Onder de personen, die aan den optocht deel
nemen, merkt men op de banierdragers van
Brielle eu Brielsch-Nieuwland. De eerste draagt
de Brielschc banier, waarover ik u herhaaldelijk
heb geschreven en die nu gisteren door eenige
dames aan de hoofdcommissie ten geschenke is
gegeven. De tweede de banier van Brielsch-
Nieuwland, door het bestuur dier gemeente aan
aan de hoofdcommissie aangeboden. De „wapen
koning" echter draagt niet, zooals ik eerst schreef,
de banier van Brielsch-Nieuwland, maar die van
Nederland.
Ook zal de eerewacht den Koning niet inhalen,
zooals ik ik toen schreef, zij zal een deel uitma
ken van den optocht. Die optocht is, zooals uw
lezers weten, grootendeels georganiseerd door den
heer Kleine, decorateur te Breda. Deze is uitste
kend voor zijne taak berekend. Ik zag deze week
den zegewagen Nederland, die zeer prachtig was.
Hoe jammer zou het toch zijo, als het op 1 April
zulk ellendig weêr was als heden, zoodat men
byna niets van dat prachtige naar waarde zou
kunnen beoordeelen. Vele goedgeloovigeu zieu al
angstig op hun weêrglas, en meu begrijpt, dat de
Maartsche buien eenmaal aan deu gang zijn. Van
harte hoopt ieder, dat zij voor dieo dag tot be
daren komen, en dat mooi weêr de feestvreugde
moge verhoogen.
Maar, om tot den optocht terug te keeren, ik
schreef u, dat eeuige lood6meisjes de sjerpen,
Ik moet hierbij de Kleine Courant, die mik een merkwaar-
dige maaier vaa overnemen heeft, om al. de broa uiet te noemeo,
aaaradeo, in 't vervolg beter over te nemeo. Ik heb volstrekt
niet gezegd, dat de Koning, wanneer h^j vertrekt, begeleid zou
worden door de vijf monitors en ramtorenscbepen, zooals de
snuggere overnemer zegt, maar alleen, dat die vijf schepen op de
reede zullen liggen.
9trikkeu, etc. voor de commissarissen van orde
hebben vervaardigd." Doch hoe werden hare
verdiensten door mij verkleind! Zij, n.l. de dames
T. en S. Hanse en T. van der Ham hebben ai
de costumen gemaakt der aanvallige schooneD,
die op den zegewagen „bronnen van welvaart"
zullen staan. Woensdag was ik toevallig in de
gelegenheid die costumen te zien. Volgens't een
stemmig oordeel van de weinigen, aan wie dat
vergund was, waren zij keurig gemaakt, doch ik
zou mij aan onbescheidenheid schuldig maken,
indien ik er hier eene beschrijving van gaf. Ge
heel uit eigen beweging hebben de genoemde
dames dat gedaan; en ziet! oogenblikkeltjk was
zoo verhaalt men althans het geheele Brielsche
naaisters-personeel woedend. Nu waren toch de
costumen kosteloos gemaakt, en zij hadden er
ook nog wel „een slaatje uit kunnen haleDl"Ja,
wie zal 't beschrijven, wat de hoofdcommissie
toch al niet ondervindt. Den eeuen dag
komt, naar ik algemeen hoor, en zooals
gemakkelijk te begrijpen is, de een of ander
iD 't volle besef van zijne onmisbaarheid klagen,
dat hij over 't hoofd is gezien, den anderen dag
weêr een ander, en zoo gaat bet door.
Men gaat hier druk voort uiet de toebereidse
len tot de illuminatie, als anderszins. De meeste
huizen worden met groen versierd: ook daaraan
zullen voorzeker de aanhoudende stortregens geen
goed doeD. Op verschillende plaatsen worden eere
poorten opgericht.
Ten slotte zal ik voor de volledigheid het over
zicht, dat ik gewooolijk in de Dinsdagsche cou
rant geef, reeds nu geven, om u Dinsdag een
verslag van de feestviering te geven, waarvoor al
plaats genoeg zal noodig zijn. Wat ik herhaalde
lijk vreesde, dat gebeuren zou, is gebeurd: de
gudsdienstige hartstochten zijn ten gevolge van
de walgelijke oppositie der Ultramontanen te
Ouderkerk, Hilversum en Nijmegen in beweging
gekomen. En dan gaan zij toch nog voort met
hun verzet. Een volksvertegenwoordiger zelfs, de
heer Mr. C. J. A. Heydenryck verklaart, dat hij
niet weet, welk feest men viert. Het Vaderland
(28 Maart) raadt hem aan, nog eens naar de lagere
school te gaan; maar hopen wij, dat de kiezers
van Nijmegen den lOden Juni 1873, wanneer zij
een afgevaardigde moeten kiezen, indachtig zul
len zijn aaD deze verklaring van Mr. Heydenryck.
In Den Bosch wordt de goê gemeente wijs ge
maakt, dat de Geuzen Pius IX gevangen houden
Maar genoeg hiervan. Alleen zij nog medege-
gedeeld, dat het verhaal Tan 't leerboek der hee
ren Nuiver en Reinders schromelijk overdreven
is, volgens de verklaring van Dr. Matthes (N. R. C.
26 en 27 Maart.)
In België heeft men steeds veel sympathie voor
de zaak. De dagbladen Stad Gent en 't Volksbelang
gaan voort, in schoone bewoordingen de ware
beteekenis van 't feest uiteen te zetten. Deputa-
tiën uit Gent, Brugge eu Antwerpen zullen bier
heen komen. Daar is dus de sympathie grooter
dun te Goes, waar de feestviering is uitgesteld
tot.. 19721!
Wat de litteratuur betreft, wijs ik op Mr. J.
E. Banck, De Waternimf en de Aesthetiek; W. J.
Holdijk, De Heilige Krijg-, Jan van Noorden, 1572
herdacht in 1872 en 't Ontwerp tot een levend gedenk-
leeken (dat zou dan zijn om den algemeenen
dienstplicht in te voeren); op de spotprent: Alvt
verliest zijn bril (Dordt, Revers); op de volksliede
ren van Dr. Heije en 't artikel over de Geuzen
liedjes in de N. H. C. van 28 Maart; eindelijk op
de medaille van den graveur S. de Vries.
P. S. Zoo even zie ik het Dagblad van heden.
Volkomen kan ik mij vereenigen met hetgeen dat
blad zegt over de „vernedering", de pers aangedaan.
Lelden, 30 Maart.
De studeerende jongelingschap alhier heeft het
verlies te betreuren van een hunner mede-studen
ten, den heer L. L. Gelpke, candidaat in de
medicijnen, die Woensdag 11. te Waspik is over
leden.
Ter gelegenheid van het 3de eeuwfeest van
do inneming van Brielie zullen op Maandag te
12 uren door eene sectie veld-artillerie in de na
bijheid van de schietbaan buiten de voormalige
Marepoort 20 vreugdeschoten worden gelost en
wel per 3 minuten één schot.
Voor de groote parade te halfdrie zal de infan
terie op de Breestraat wordeu opgesteld, waar
van op den rechtervleugel zal plaats nemeu de
2de sectie van de vereenigiug „Het Metalen Kruis."
De veld-artillerie met één bespannen batterij, en
vervolgeus twee pelotons huzaren, zullen opgesteld
worden op de Papenartaat.
Deze troepen zullen de stad doortrekken.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 123 tot 133 vol
wassen personen en van 52 tot 61 kinderen.
H. M. de Koningin heeft Donderdag mevr. Lina
Schneider, de begaafde beoefenares der letter
kunde, die gereed staat Nederland te verlaten,
om zich te Keulen te vestigen, ten gehoore ont
vangen.
De vorstin was, niet minder dan de talentvolle
declamatrice, diep getroffen bij het afscheid en
vereerde aan mevr. S. een allerprachtigst gouden
medaillon, waarop een amtehist, door vier paarlen
omzet, als een blijvend aandenken; H. M. be
loofde der gevierde vrouw tevens, haar eeu portret
te zulleu toezenden.
Bij haar vertrek naar den vreemde zal dit bewijs
Tao Koninklijke onderscheiding mevr. Schneider
zeker nog met dankbaarheid naar ons vaderland
doen terugzien. Dv. Z.)
Z. M. de Koning zal Maandag aanstaande des
morgens te kwartier voor negen uur per extra-
trein van den Rijnspoorweg naar Rotterdam
vertrekken om van daar met het Koninklijk
stoomjacht naar den Briel te gaan.
Het uur van terugkeer in de residentie kan
niet met zekerheid worden bepaald. Waarschijn
lijk zal de extra-trein die om halfzeven te Rotter
dam klaar zal staan, tusschen halfacht en acht uren
te 's-Hage arriveeren, doch daar de reis van Brielle
naar Rotterdam door stroom of wind langer kan
duren dan verwacht wordt, is niet met bepaalde
zekerheid te zeggen wanneer Z. M. weder in de re
sidentie zal zijn.
Bij de hoofdcommissie voor het monument te
Heiligerlee is bericht ontvangen, dat Z. K. H.
Prins Alexander der Nederlanden aan de uit-
noodiging dier commissie, om de onthulling van
het monument met zijne tegenwoordigheid te
vereeren, hoopt te kunnen voldoen.
Een aantal fraaie eu kostbare voorwerpen is
bij de vereeniging Frederik Hendrik te Delft ont
vangen, om te dienen tot prijzen bij den stede
lijken schietwedstrijd, op den lsten April a. s.
aldaar te houden.
De prijs, door de stad vereerd, bestaat in eeu
beker van geslepen kristal met zilveren deksel,
waarop een beeld, voorstellende een scherpschutter
met de Ned. vlag in de hand. In den rand van
het deksel de woordenYiering van het lilde eeuw
feest der Neierlandsche Vrijheid 15721872. Verder
met glad zilveren voet, in het midden prijkende
met het stadswapen met de leeuwen, en roDdom:
De gemeento üelfl aan den overwinnaar in den schiet
wedstrijd door de vereeniging Frederik Hendrik, ge-
honden 1 April 1872. De beker is in 't geheel hoog
64 centimeter en doet de heeren Gebr. Jedeloo,
alle eer aan. Verder zijn nog eenige andereprij
zen ontvangen.
Bij de Hoofdcommissie voor de feestelijke viering
van April te Brielle, is van H. K. H. de Groot-
Hertogin van Saksen, PriDses Sophia der Neder
landen, de toezegging ontvangen eener bijdrage
van f 1000, waarvan f 800 voor 't asyl en f 200
voor 't monument.
Men verzekert dat de heer H. L. VV. Baud,
die dezer dagen door de arrond.-rechtbank te
's-Graveuhage werd veroordeeld, van dat voonis
iu hooger beroep gekomen is.
Voor het Asyl voor Zeelieden is tot dusverre bij
het bestuur der 's-Gravenhaagsche subcommissie
ontvangen f 3930.23'; voor het Mouument en de
feestviering te Brielle f 2587.45.
De jongelui der H. B. S. te Delft zijn voorne
mens, zich deu lsteu April aan te sluiten b:j de
plechtige manifestatie vau de burgerij aau deu
Vader des Vaderlands, wiens assche in haar mid
den rust.
Wenschende voor die gelegenheid in costumes,
uit die ridderlijke dageu van ons voorgeslacht,
Oranje's getrouwen in historische groepen voor
te stellen, droegen zij de zorg voor die eigen
aardige uitrusting op aan de firma de wed. E.
N. Davidson te 's-Gravenliage, die de 42 ver-
schillendecostuines op den bepaalden tijd atleverde.
De verschillende kleedingstukken zijn fraai van
snit, keurig van bewerking en eveuals de bijbe-
hoorende wapenen, blazoenen, enz. vrij getrouw
naar de historische gegevens gevolgd. De jongelui
zullen dus niet een vau de minst aantrekkelijke
punten vau deu optocht zijo, die overigens zijn
belangrijkheid vooral daaraan ontleent, dat er
alle standen en rongen in vertegenwoordigd zul
len worden.
In de Amersf. Cl. verklaart de heer J. van As-
peren dat het gerucht, als zouden de officier en
een tiental militairen van het detachement, dat
van Gouda naar Ouderkerk aan deu IJsel was
vertrokken ter handhaving der orde, ziju gedood,
geheel uit de lucht is gegrepen. De orde is, zon
der onaangenaamheden, dadelijk bij de komst
van het detachement hersteld eu niemand heeft
eenig letsel bekomen.
Uit Autwerpeu zal Zondag een extra-boot naar
Rotlerdam varen, die Dinsdag terug zal keeren
ten einde de Belgen iu de gelegenheid te stellen
het April-feest bij te wonen. De prijs is gesteld
op 5 francs.
De Mertoede zal te 9 uren uit Rotterdam naar
den Briel vertrekken, en na afloop van het offi-
cieele feest die stad weer verlaten. Heen- en te
rugreis f 1.
Wij vernemen, dat de Kerkeraad der Ned.
Herv. gemeente te Amsterdam geweigerd heeft
de leerlingen van een der moderne predikanten
als aangenomen te beschouwen en dus tot de
bevestiging toe te laten, omdat bij het onderzoek
niet voldoende gebleken is van hunne instemming
met de orthodoxe leer. De bedoelde predikant
zal dit besluit aan het oordeel van het hooger
Kerkelijk College onderwerpen.
Uit Wormerveer wordt gemeld: Met geooegen
kunnen wij berichten, dat de pokkenepidemie,
die sedert verscheiden weken in deze gemeente
in vrij hooge mate heerschte, thans zoodanig is
afgenomen, dat de feestcommissie vrijheid zou
gevonden hebben het feest op een April a. s. iu
dien omvang uit te voeren, zooals zij zich aan
vankelijk had voorgesteld.
Sedert eenigen dagen loopt het gerucht, dat
Jacob de Vletter iu een zeer ongunstigen gezond-
