FT. 3718. A°. 1872. Vrijdag 22 Maart. ents, DRU. LEIDSCfl iö» pel XeiiJ PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 ma&ndeng3.00. Franco per post.m 3.85 Afxonderlijke NommersB 0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zen-.en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DKR AUVKRTKNTIKN. Voorlederen regel0.1 Ij. Orootere letter* near de plaatsruimte die ILJ beslaan. eblevti. IJl. I- Lelden, SI Maart. el vraagstuk dat sedert tveken en dagen alle Idere op deu achtergrond schuift, een ontzaglijk tal pennen in beweging breDgt, dat hier de |uen van alle echte Vaderlanders in geestdrift >t ontvlammen, daar de hartstochten opwekt, Iers weer van verontwaardiging doet gloeien, dit vraagstuk verlaagd tot onverdraagzame en [Vaderlandslievende bedoelingen als het is, werd Ik dezer dagen als twistappel te midden onzer islige gemeente verworpen. Gelijk een slang die zich langzaam voortkronkelt, ar bij iedere voorwaartsche schrede een des te jeeriger oog werpt op haar prooi, loert het ultra- utanisme ook hier gelijk elders op haren buit: eeudracht die te Leideu omtreut de feestelijke nune^iug aan de grondlegging van Neêrland's ailiaukelijkheid bestond, moet verbroken [orden. De stille ruste van ons groepje ultramontanen, in am ous ook wel wat vreemd voor. IDe subcommissie, waarin meerdere R. K. iügeze- leueu zitting hebben is toch immersgeruimen tijd bekeud, hare plannen zijn dit evenzeer? Nu eerst, uu de heugmsvolle dagen schier daar zijn, nu slechts ettelijke dagen ons van de her- deuking daaraan scheiden, wordt't masker afge worpen. Gelukkig nog hij tijds-om voor het slagen van [luik een zoozeer te bejammeren opzet te waken. Opzet: Want als zoodanig beschouwen wij het icbrijven van hem die zich iu de Leidsche Courant au Maandag 18 Maart jl. A. H. S. noemt eu net de vraag optreedt: „Kunnen de ultramontanen )f Katholieken op 1 April feestvieren Of anders ;ezegd, kunnen de ouder deze categorie begrepen ogezetenen van Leiden aan de feestviering deel- emen door stoffelijke bewijzen of uiterlijke eekeuen van belaugstelling. Neen, is het aDtwoord van heui die zegt in narm van velen zijner katholieke stadgenooten te spreken. Neen, beslissend neen, want liet Leidsch Dagblad eu de Nieuwe Bolterd. Courant, ja de ganschelibe- le pers „maken de katholieken het feestvieren nmogelijk." Zij stelleD de feestviering van 1 April Is een protest tegen de ultramontanen vóór. De iltramontaneu maken 9954 p(Jt. van de katholieken it: ergo moet zich 9954 peiceut van het geheel «houden eu aan „iedere halve niet volgzame alholiek op de honderd" (gelijk een snaaksche Itrainonlaan den volgenden dag dit uitschot oemde) die voor onze genieeute bestaan uit auwelijks „10 ingezetenèri, een paar onmondigeu eu schooljongens," is het gè^ci en om met hart en ziel uiee te vlaggen orii naar de „liberale pijpen te dansen." Optel, omdat noch van liberale zijde, noch door liberale bladen bedoeling eu strekking van de herdenking der beteekediSvülle gebeurtenis gebe zigd zijn om tweedracht te zaaien tusschèn de ionen van hetzelfdë Vaderland. Of waren 't niet juist die Katholieke mannen «elke door kuuue woorden en daden steeds blijk gaven van 't ultramontanisme (over welks beteeke- «is wij thans niet met den inzeuder zullen twisten) net hart en ziel aan te hangen, die gesteund door hunne organen, 'l eerst wanklanken deden I opgaan te midden der schoonste harmonie! Waren zij, die door hunne brieven in de libe rale organen en de heftigheid van hunne pers, de onzalige polemiek der laatste weken uitlokten, ook niet juist de mannen, die het geschiedkuodig tijdperk, dat zulke groote gevolgen voor ons lieve Vaderland had, geheel anders beschouwen dan de groote meerderheid onzer bevolking! Wie anders hebben 't uitgestrooid dat het grootsche herdenkingsfeest van April, tegen het katholicisme gericht en eigenlijk voor de Proic_- 'autsche bevolking niet anders is dan eeue ge legenheid om 't flalelujah aan te heffen over de vestiging van 't protestantisme in deze gewesten, om de beeldstormerij en andere baldadigheden van een woeste, maar uitgetergde en afgemartelde bent, te verheerlijken Konden en mochten dan de liberale bladen rus tig en kalm aanzien dat de aauvankelijk eens- gezinden zoo wreed, werden vaneengescheurd, dat meuig goedgezind Katholiek geestelijke en leek, die leden van hoofd-en subconunissiën, voor ultramontaanschen aandrang en pressie van de boogere geestelijkheid bezweken Neen, zwijgen zou van de vaderlandsche pers een onverantwoordelijk plichtverzuim zijn geweest. Kn zij behoeft, er geen vau te hebben. Mannen van groote bekwaamheid, van naam en achting, waaronder ook geloovige Katholieken, volgden haar voetspoor eu zoo is het, oók met medewerking' van de hoofdcommissie, aan die vereende krachten gelukt, schijn van waarheid te Onderscheiden, aan de feestviering haar karak ter terug te geven en zoodoende hen, die voor de verhevene natiohale herinneringsdagen met on zuivere bedoelingen behebt zijn, iu het ware dag licht te stelleD. Indien de kampioen in de Leidsche Courant dit alles bedacht en geen verminkte voorstelling van de feiten van den dag zou hebben gegeven, V ware voor hem niet mogelijk geweest op zijne hierboven vermelde vraag tot de conclusie te ko komen, dat 't feest moet dienen als „protest tegen de ultramontanen." Blijven de ultramoutanen echter bij deze on verdraagzame opvatting, wenschen zij stokstijf staande te houden dat Nederland niet viert het gedenken aan Neêrlands redding uit deu uiter sten nood toen de zaak des Vaderlands hopeloos scheen, dan komt de volle verantwoordelijkheid van zulk eene slitiksche houding geheel op hunne zijde neer. Ofschoon nu het iguoreereu van de feestviering, om der wille van de eendracht, diep te betreu ren is,..zullen wij ons troosten met het vast ut- trouwen dat do bewering als zouden „9954 per cent van de Katholieken, Ultramontanen zijn," een ijdel gezwels, eene verregaande aanmatiging is, die schitterend gelogenstraft zal worden op heide dagen dat Nederland zal weergalmen van de blijde kreten eener dankbare en Vaderlandslie vende bevolking. Hedenmorgen te 9 uren heeft op de begraaf plaats aan de voormalige Marepoort de teraarde bestelling plaats gehad van het stoffelijk overschot van den kapitein B. C. van Hoey Schilthouwer. Op verzoek van de familie had deze plechtig lieid met de meest mogelijke eenvoud plaats. Op deu Godsakker hadden zich 'de hoofd- en verdere officieren van de alhier io bezetting zijnde korpsen vereenigd, waaronder men ook officieren opmerkte van het keurkorps te 's-Gravenhage iu garnizoen, waartoe- de overledene vroeger heeft behoord. De compagnie, door den overledene in zijn le ven gekommandeerd; wa9 méde aldaar tegen woordig, om hun ootslapen kommandant de laat ste eer te hetV ijzen. Aan de geopende groeve werd door den kapi tein CoumaDS op eeno kernachtige wijze de over ledene als kameraad herdacht door woorden zoo vol heteekenis, door den vriend en krijgsmakker gesproken. Na de teraardebestelling heeft de kapitein Tuckermann, den aanwezigen dank gezegd voor de laatste eer, den ontslapene bewezenwaarna deze zoo treurige plechtigheid was geëindigd. Op den 4-den April a. s. zullen de verkiezingen plaats hebben van Hoofdingelanden en Hoofd ingelanden-plaatsvervangers voor het Hoogheem raadschap Rijnland. Naar meu verneemt, zullen de voor den spoor weg Leiden—Utrecht ingeschreven gelden aan genomen worden, daar do aan de inschrijving voor het benoodigde kapitaal ontbrekende som io het buitenland gevonden is. Men mag dus nu verwachten deze nuttige spoorweglijn tot stand te zullen zien komen. {U. D.) Als eene zeldzaamheid vermelden wij dat de heer H. Taverne, koopman in varkens alhier, op de Woensdag 1.1. te Rotterdam gehouden tentoon stelling van vee, den Isten, 2den en -3den prijs behaald heeft. Hedenmorgen omstreeks 12 uren had er op de Korte Langegracht in de smederij van den heer Miezee een ongeluk plaats. Door het instorten van een binnenmuur kreeg een knecht van den heer T., die daar aanwezig was, eenige pannen op het hoofd, waardoor hij min of meer gevaarlijke wouden aan het hoofd en aangezicht bekwam. Eenige oogenblikken later is hij naar zijne woning vervoerd. Gisterenavond omstreeks acht uren is, vermoe delijk al spelende, aan den Ouden Singel alhier in het water gevallen eD verdronken een Sjarig meisje. Eerst te halfelf slaagden de diepbedroefde ouders er iu het kind, hoewel levenloos, uit het water te halen. Zooals wij verwacht hadden werden Dr. King's 'voorstellingen gisterenavoud druk bezocht en heb ben zij ook uitnemend voldaan. De wouderen, ,0ie het mikroskoop te aanschouwen geeft, vor deren bijna alle eene goede verklaring. Ook hier voor was gezorgd, daar onze geachte stadgenooten de heer Wjtte voor de plant- en de heer Ritsema voor de dierkunde daartoe welwillend hunne hulp verleenden. Hun werd dan ook bij 't ein digen der voorstelling door de commissie voorde ■volksvoorlezingen daarvoor dank gezegd. Ten slotte ,werd bekend gemaakt dat de laatste voorstelling in dit seizoen zal plaats hebben op Donderdag 28 I Maart. Met zekerheid kunnen wij melden dat Z. M. •de Koning het verlangen heeft te kennen gegeven, jop den avond van den 2den April de voorstelling in den Koninklijken Schouwburg te's-Gravenhage bij Ie wonen, en dat daarvan aanschrijving aan den heer J. C. Valois is geschied. Op dien avond zal een nieuW stuk, de Inneming van den Briel, 'vervaardigd doorden heer A.Wijnstok,ten tooneele worden gebracht. De Minister lau Financiën en van BiDnenland- sche Zaken hebben het volgende geantwoord op het voorloopig verslag nopens de overeenkomst met de Ainsterdamsche kanaalmaatschappij: Dat na dat uitvoerig verslag voor schriftelijke en mon delinge discussie de tijd zou ontbreken in de laatste week vóór het reces der Kamer; dat.de Regeering zich dus thans bepaalt tot een voorbij- gaauden maatregel, enkel geschikt om, daar spoe dige hulp noodig is, voor het oogenhlik hulp te verleeuen. Zij vraagt dus enkel dat dq Minister van Fiuaocieu gemachtigd worde om, iu afwach ting van nadere voorziening, hoogstens een mil- lioen gulden aan de Maatschappij voor te schie ten tegen 5 pCt. 's jaars voor niet langer dan vrjf maanden. De leden van de Eerste Kamer der Staten- Gencrual zijn ter vergadering bijeengeroepen tegen Donderdag 4 April, 's avonds te halfacht. Aan de Utrechtsche Hoogeschool werd gisteren bevorderd tot dóotor in de rechten de heer H. G. Vus, geboren te Breukelen, na verdediging van Stellingen. Het Vaderland meldt: Jacob de Vletter is na zijn ontslag niet, zooals eerst in de dagbladen werd medegedeeld, naar Rot terdam, maar naar zijn broeder te 's-Giavesaüde gegaan. Wij onlleenen de volgende bijzonderheden aan een brief, dezer dagen over den ongelukkige, uit 's-Gravesande, geschreven: „De Vletter is doodzwak," schrijft men; „zijn broeder zelfs herkende hem niet; zoo is hij ver anderd. Hij is een oud mannetje geworden in neergebogen houding; hij hoest zwaar en is zel den zouder koorts. Hij begint zelf het ergste te vreezen. Zondag zat hij nog een poosje in een stoel; 't was ouder kerktijd; toen een oogenhlik alleen zijnde, schijnt hij van zijn sloel gevallen te zijn en kun niet oprijzen, zoodat de eerstbin- nenkomende hem ophielp; hij is nu als een klein kind, men móet hem de kleederen uittrekken, zoo zwak is liij „Dat Leeuwarden heeft zijn lichaamskracht geheel verwoesten zijn ijzeren lichaam gesloopt; de martelingen hem daar aangedaan zijn ver schrikkelijk, en ik geloof, dat alleen de vrees dat hij er ten gevolge der ondergane mishande ling binnenkort bezweken zou zijn, zijn beul te Leeuwarden heeft genoopt om pogingen tot zijn verplaatsing aan te wenden. De doctoren te Am- Sterdam Zeggen dat hij te Leeuwarden geen maand meer zou geleefd hebben. Te Amsterdam is hij voorbeeldig verzorgd, maar 't bhatte niet veel; zijn gezondheid is te sterk ouderttiijnd, terwijl etlerwonden aan zijn lichaam, - een gevolg van opsluiting gedurende geruitnen tijd in de maand November in een vochtig hol, zon der stroo zelfs op den naakten grond, zooals men in de gevangenis zegt hem zelfs het liggen pijn lijk maakten. „Hem zóó hier te zullen krijgen had men niet verwacht, maar „naar 's-Gravesande" was een voorwaarde van zijn dadelijk ontslag. Ik vrees dat het ontslag te laat zal zijn." Dezer dagen had te Werkendam een droevig ongeval plaats. De stoker K. v. d. R. op een van 's Rijks baggermachines, aldaar in de buitenhaven liggende, viel ovor boord en werd voor dood op gehaald. Genoemde persoon laat een weduwe en drie kinderen na. Den 29sten Februari jl. heeft Hendrik Kragt oud 16 jaren, sigareoinakersjongen, ziju kosthuis te Kampen, waar hij als wees verpleegd werd, heimelijk verlaten. Het is gebleken, dat hij met eeD anderen jongen van Kauipen naar Zwolle qn vervolgens naar Deventer is gegaan en toen naar Zwolle is teruggekeerd, alwaar de laatste hem, volgens diens zeggen, wegens vermoeidheid en gewonde voeten op eene bank in het Eugelsche werk heeft achtergelaten. Zijn signalement is als volgt: gestalte tamelijk lang, aangezicht schraal, neus breed, haar lichtblond. Kleeding: zwart jasje, grijze gestreepte broek, dito vest, roode wolleu das, zwarte zijden pet. Bij ontdekking verzoekt de commissaris van politie te Kampen spoedig bericht. Dezer dagen had op de fabriek van den heer Hermans, rijtuigfabrikant te 's-Gravenhage een der werklieden het ongeluk zioh met een scherp voorwerp zijn rechteroog uit te steken. Terstond werd de hulp vau Dr. Hoven ingeroepen, die den ongelukkigen werkman, na zijn wond ver bonden te hebben, naar zijn woning liet over brengen. Gisterenmorgen te halfzes is te Amsterdam een hevige brand uitgebroken in den stoomkoren- molen de Weichsel. Een aantal gewone en de twee stoombrandspuiteu hebben het vuur tot de fabriek beperkt, waarvan tegen den middag niet veel meer dan de muren over was gebleven. De ■oorzaak is onbekend. Dezer dagen arriveerde te Nijmegen de Lent's Swiminiug American circus of drijvend paarden spel. Het circus is hoogst elegant ingericht, bevat een drukkerij, gasfabriek, eigen stallen enz., alsmede twee restauratiën. Nijmegen is de eerste plaats in Nederland, die door den heer Lent be zocht werd. Eenige ingezetenen van Rotterdam hebben verzocht de voormalige Oostpoort aldaar le ver sieren, omdat de Spanjaarden daar zyn binneur gedrongen, ten blijke waarvan nog liet volgends versje op een steen in den muur is bewaard ge bleven. Keb GraVé tan Bosau, met de Spaojaerts Bloetgierjcb, In 't jaer $§venticb tjv.ee, April den 9 dacb. Lande bier als vrient, Quam, maer scoffiricb, Vermoorde veel Borgers met jammerlyck geclach. Bij Pietersi n en C'. (e 's-Graveuhage wordt uitgegeven een gedicht van Ant. L. de Ropi De steenlegging van 't asgl le Brielle. Waar 's Konings goedkeuring voorafging, kan een woord tot aan beveling overbodig geacht worden. Wij merken dan ook alleen op, dat wij inet genoegen met den inbond van 't gedicht hebben kennis gemaakt, eu dat de opbrengst er van zeker wel aan Janmaat besteed is. Het N. v. d. D. verneemt nader, dat het feest te Brielle opgeluisterd zal wordeu door de aan wezigheid van eeü eskader, bestaande uit de ramtorenschepeu Buffel eD Schorpioen, eu de mo nitors Beiligerlee, Tijger en Crocodil. Men verneemt, dat nog in den loop van dit jaar kinderen van overleden zeelieden iD het Brielsche „Geuzengesticht" niet te verwarren met liet asyl door de Utrechtsche commissie geplaatst zullen worden. Vijf officieren der dienstdoende schutterij te Maastricht hebben dezer dagen by Z. M. den Koning een verzoek tot eervol ontslag ingediend. Naar men zegt, moet het verzoek aan zeer uit- eenloopende oorzaken toe te schrijven ziju.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 1