FT. 3718.
A°. 1872.
Vrijdag
22 Maart.
ents,
DRU.
LEIDSCfl
iö» pel
XeiiJ
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 ma&ndeng3.00.
Franco per post.m 3.85
Afxonderlijke NommersB 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen-.en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DKR AUVKRTKNTIKN.
Voorlederen regel0.1 Ij.
Orootere letter* near de plaatsruimte die ILJ beslaan.
eblevti.
IJl.
I-
Lelden, SI Maart.
el vraagstuk dat sedert tveken en dagen alle
Idere op deu achtergrond schuift, een ontzaglijk
tal pennen in beweging breDgt, dat hier de
|uen van alle echte Vaderlanders in geestdrift
>t ontvlammen, daar de hartstochten opwekt,
Iers weer van verontwaardiging doet gloeien,
dit vraagstuk verlaagd tot onverdraagzame en
[Vaderlandslievende bedoelingen als het is, werd
Ik dezer dagen als twistappel te midden onzer
islige gemeente verworpen.
Gelijk een slang die zich langzaam voortkronkelt,
ar bij iedere voorwaartsche schrede een des te
jeeriger oog werpt op haar prooi, loert het ultra-
utanisme ook hier gelijk elders op haren buit:
eeudracht die te Leideu omtreut de feestelijke
nune^iug aan de grondlegging van Neêrland's
ailiaukelijkheid bestond, moet verbroken
[orden.
De stille ruste van ons groepje ultramontanen,
in am ous ook wel wat vreemd voor.
IDe subcommissie, waarin meerdere R. K. iügeze-
leueu zitting hebben is toch immersgeruimen tijd
bekeud, hare plannen zijn dit evenzeer?
Nu eerst, uu de heugmsvolle dagen schier daar
zijn, nu slechts ettelijke dagen ons van de her-
deuking daaraan scheiden, wordt't masker afge
worpen.
Gelukkig nog hij tijds-om voor het slagen van
[luik een zoozeer te bejammeren opzet te waken.
Opzet: Want als zoodanig beschouwen wij het
icbrijven van hem die zich iu de Leidsche Courant
au Maandag 18 Maart jl. A. H. S. noemt eu
net de vraag optreedt: „Kunnen de ultramontanen
)f Katholieken op 1 April feestvieren Of anders
;ezegd, kunnen de ouder deze categorie begrepen
ogezetenen van Leiden aan de feestviering deel-
emen door stoffelijke bewijzen of uiterlijke
eekeuen van belaugstelling.
Neen, is het aDtwoord van heui die zegt in
narm van velen zijner katholieke stadgenooten te
spreken.
Neen, beslissend neen, want liet Leidsch Dagblad
eu de Nieuwe Bolterd. Courant, ja de ganschelibe-
le pers „maken de katholieken het feestvieren
nmogelijk." Zij stelleD de feestviering van 1 April
Is een protest tegen de ultramontanen vóór. De
iltramontaneu maken 9954 p(Jt. van de katholieken
it: ergo moet zich 9954 peiceut van het geheel
«houden eu aan „iedere halve niet volgzame
alholiek op de honderd" (gelijk een snaaksche
Itrainonlaan den volgenden dag dit uitschot
oemde) die voor onze genieeute bestaan uit
auwelijks „10 ingezetenèri, een paar onmondigeu
eu schooljongens," is het gè^ci en om met hart en
ziel uiee te vlaggen orii naar de „liberale pijpen
te dansen."
Optel, omdat noch van liberale zijde, noch door
liberale bladen bedoeling eu strekking van de
herdenking der beteekediSvülle gebeurtenis gebe
zigd zijn om tweedracht te zaaien tusschèn de
ionen van hetzelfdë Vaderland.
Of waren 't niet juist die Katholieke mannen
«elke door kuuue woorden en daden steeds blijk
gaven van 't ultramontanisme (over welks beteeke-
«is wij thans niet met den inzeuder zullen twisten)
net hart en ziel aan te hangen, die gesteund
door hunne organen, 'l eerst wanklanken deden
I opgaan te midden der schoonste harmonie!
Waren zij, die door hunne brieven in de libe
rale organen en de heftigheid van hunne pers,
de onzalige polemiek der laatste weken uitlokten,
ook niet juist de mannen, die het geschiedkuodig
tijdperk, dat zulke groote gevolgen voor ons lieve
Vaderland had, geheel anders beschouwen dan
de groote meerderheid onzer bevolking!
Wie anders hebben 't uitgestrooid dat het
grootsche herdenkingsfeest van April, tegen het
katholicisme gericht en eigenlijk voor de Proic_-
'autsche bevolking niet anders is dan eeue ge
legenheid om 't flalelujah aan te heffen over de
vestiging van 't protestantisme in deze gewesten,
om de beeldstormerij en andere baldadigheden
van een woeste, maar uitgetergde en afgemartelde
bent, te verheerlijken
Konden en mochten dan de liberale bladen rus
tig en kalm aanzien dat de aauvankelijk eens-
gezinden zoo wreed, werden vaneengescheurd,
dat meuig goedgezind Katholiek geestelijke en
leek, die leden van hoofd-en subconunissiën, voor
ultramontaanschen aandrang en pressie van de
boogere geestelijkheid bezweken
Neen, zwijgen zou van de vaderlandsche pers
een onverantwoordelijk plichtverzuim zijn geweest.
Kn zij behoeft, er geen vau te hebben.
Mannen van groote bekwaamheid, van naam
en achting, waaronder ook geloovige Katholieken,
volgden haar voetspoor eu zoo is het, oók met
medewerking' van de hoofdcommissie, aan die
vereende krachten gelukt, schijn van waarheid
te Onderscheiden, aan de feestviering haar karak
ter terug te geven en zoodoende hen, die voor de
verhevene natiohale herinneringsdagen met on
zuivere bedoelingen behebt zijn, iu het ware dag
licht te stelleD.
Indien de kampioen in de Leidsche Courant dit
alles bedacht en geen verminkte voorstelling van
de feiten van den dag zou hebben gegeven, V
ware voor hem niet mogelijk geweest op zijne
hierboven vermelde vraag tot de conclusie te ko
komen, dat 't feest moet dienen als „protest tegen
de ultramontanen."
Blijven de ultramoutanen echter bij deze on
verdraagzame opvatting, wenschen zij stokstijf
staande te houden dat Nederland niet viert het
gedenken aan Neêrlands redding uit deu uiter
sten nood toen de zaak des Vaderlands hopeloos
scheen, dan komt de volle verantwoordelijkheid
van zulk eene slitiksche houding geheel op hunne
zijde neer.
Ofschoon nu het iguoreereu van de feestviering,
om der wille van de eendracht, diep te betreu
ren is,..zullen wij ons troosten met het vast ut-
trouwen dat do bewering als zouden „9954 per
cent van de Katholieken, Ultramontanen zijn," een
ijdel gezwels, eene verregaande aanmatiging is,
die schitterend gelogenstraft zal worden op heide
dagen dat Nederland zal weergalmen van de
blijde kreten eener dankbare en Vaderlandslie
vende bevolking.
Hedenmorgen te 9 uren heeft op de begraaf
plaats aan de voormalige Marepoort de teraarde
bestelling plaats gehad van het stoffelijk overschot
van den kapitein B. C. van Hoey Schilthouwer.
Op verzoek van de familie had deze plechtig
lieid met de meest mogelijke eenvoud plaats.
Op deu Godsakker hadden zich 'de hoofd- en
verdere officieren van de alhier io bezetting zijnde
korpsen vereenigd, waaronder men ook officieren
opmerkte van het keurkorps te 's-Gravenhage iu
garnizoen, waartoe- de overledene vroeger heeft
behoord.
De compagnie, door den overledene in zijn le
ven gekommandeerd; wa9 méde aldaar tegen
woordig, om hun ootslapen kommandant de laat
ste eer te hetV ijzen.
Aan de geopende groeve werd door den kapi
tein CoumaDS op eeno kernachtige wijze de over
ledene als kameraad herdacht door woorden zoo
vol heteekenis, door den vriend en krijgsmakker
gesproken.
Na de teraardebestelling heeft de kapitein
Tuckermann, den aanwezigen dank gezegd voor
de laatste eer, den ontslapene bewezenwaarna
deze zoo treurige plechtigheid was geëindigd.
Op den 4-den April a. s. zullen de verkiezingen
plaats hebben van Hoofdingelanden en Hoofd
ingelanden-plaatsvervangers voor het Hoogheem
raadschap Rijnland.
Naar meu verneemt, zullen de voor den spoor
weg Leiden—Utrecht ingeschreven gelden aan
genomen worden, daar do aan de inschrijving
voor het benoodigde kapitaal ontbrekende som
io het buitenland gevonden is. Men mag dus nu
verwachten deze nuttige spoorweglijn tot stand
te zullen zien komen. {U. D.)
Als eene zeldzaamheid vermelden wij dat de
heer H. Taverne, koopman in varkens alhier, op
de Woensdag 1.1. te Rotterdam gehouden tentoon
stelling van vee, den Isten, 2den en -3den prijs
behaald heeft.
Hedenmorgen omstreeks 12 uren had er op de
Korte Langegracht in de smederij van den heer
Miezee een ongeluk plaats. Door het instorten
van een binnenmuur kreeg een knecht van den
heer T., die daar aanwezig was, eenige pannen
op het hoofd, waardoor hij min of meer gevaarlijke
wouden aan het hoofd en aangezicht bekwam.
Eenige oogenblikken later is hij naar zijne woning
vervoerd.
Gisterenavond omstreeks acht uren is, vermoe
delijk al spelende, aan den Ouden Singel alhier
in het water gevallen eD verdronken een Sjarig
meisje. Eerst te halfelf slaagden de diepbedroefde
ouders er iu het kind, hoewel levenloos, uit het
water te halen.
Zooals wij verwacht hadden werden Dr. King's
'voorstellingen gisterenavoud druk bezocht en heb
ben zij ook uitnemend voldaan. De wouderen,
,0ie het mikroskoop te aanschouwen geeft, vor
deren bijna alle eene goede verklaring. Ook hier
voor was gezorgd, daar onze geachte stadgenooten
de heer Wjtte voor de plant- en de heer Ritsema
voor de dierkunde daartoe welwillend hunne
hulp verleenden. Hun werd dan ook bij 't ein
digen der voorstelling door de commissie voorde
■volksvoorlezingen daarvoor dank gezegd. Ten slotte
,werd bekend gemaakt dat de laatste voorstelling
in dit seizoen zal plaats hebben op Donderdag 28
I Maart.
Met zekerheid kunnen wij melden dat Z. M.
•de Koning het verlangen heeft te kennen gegeven,
jop den avond van den 2den April de voorstelling
in den Koninklijken Schouwburg te's-Gravenhage
bij Ie wonen, en dat daarvan aanschrijving aan
den heer J. C. Valois is geschied. Op dien avond
zal een nieuW stuk, de Inneming van den Briel,
'vervaardigd doorden heer A.Wijnstok,ten tooneele
worden gebracht.
De Minister lau Financiën en van BiDnenland-
sche Zaken hebben het volgende geantwoord op
het voorloopig verslag nopens de overeenkomst
met de Ainsterdamsche kanaalmaatschappij: Dat
na dat uitvoerig verslag voor schriftelijke en mon
delinge discussie de tijd zou ontbreken in de
laatste week vóór het reces der Kamer; dat.de
Regeering zich dus thans bepaalt tot een voorbij-
gaauden maatregel, enkel geschikt om, daar spoe
dige hulp noodig is, voor het oogenhlik hulp te
verleeuen. Zij vraagt dus enkel dat dq Minister
van Fiuaocieu gemachtigd worde om, iu afwach
ting van nadere voorziening, hoogstens een mil-
lioen gulden aan de Maatschappij voor te schie
ten tegen 5 pCt. 's jaars voor niet langer dan
vrjf maanden.
De leden van de Eerste Kamer der Staten-
Gencrual zijn ter vergadering bijeengeroepen tegen
Donderdag 4 April, 's avonds te halfacht.
Aan de Utrechtsche Hoogeschool werd gisteren
bevorderd tot dóotor in de rechten de heer H.
G. Vus, geboren te Breukelen, na verdediging van
Stellingen.
Het Vaderland meldt:
Jacob de Vletter is na zijn ontslag niet, zooals
eerst in de dagbladen werd medegedeeld, naar Rot
terdam, maar naar zijn broeder te 's-Giavesaüde
gegaan. Wij onlleenen de volgende bijzonderheden
aan een brief, dezer dagen over den ongelukkige,
uit 's-Gravesande, geschreven:
„De Vletter is doodzwak," schrijft men; „zijn
broeder zelfs herkende hem niet; zoo is hij ver
anderd. Hij is een oud mannetje geworden in
neergebogen houding; hij hoest zwaar en is zel
den zouder koorts. Hij begint zelf het ergste te
vreezen. Zondag zat hij nog een poosje in een
stoel; 't was ouder kerktijd; toen een oogenhlik
alleen zijnde, schijnt hij van zijn sloel gevallen
te zijn en kun niet oprijzen, zoodat de eerstbin-
nenkomende hem ophielp; hij is nu als een klein
kind, men móet hem de kleederen uittrekken, zoo
zwak is liij
„Dat Leeuwarden heeft zijn lichaamskracht
geheel verwoesten zijn ijzeren lichaam gesloopt;
de martelingen hem daar aangedaan zijn ver
schrikkelijk, en ik geloof, dat alleen de vrees
dat hij er ten gevolge der ondergane mishande
ling binnenkort bezweken zou zijn, zijn beul te
Leeuwarden heeft genoopt om pogingen tot zijn
verplaatsing aan te wenden. De doctoren te Am-
Sterdam Zeggen dat hij te Leeuwarden geen maand
meer zou geleefd hebben.
Te Amsterdam is hij voorbeeldig verzorgd, maar
't bhatte niet veel; zijn gezondheid is te sterk
ouderttiijnd, terwijl etlerwonden aan zijn lichaam, -
een gevolg van opsluiting gedurende geruitnen tijd
in de maand November in een vochtig hol, zon
der stroo zelfs op den naakten grond, zooals men
in de gevangenis zegt hem zelfs het liggen pijn
lijk maakten.
„Hem zóó hier te zullen krijgen had men niet
verwacht, maar „naar 's-Gravesande" was een
voorwaarde van zijn dadelijk ontslag. Ik vrees dat
het ontslag te laat zal zijn."
Dezer dagen had te Werkendam een droevig
ongeval plaats. De stoker K. v. d. R. op een van
's Rijks baggermachines, aldaar in de buitenhaven
liggende, viel ovor boord en werd voor dood op
gehaald. Genoemde persoon laat een weduwe en
drie kinderen na.
Den 29sten Februari jl. heeft Hendrik Kragt
oud 16 jaren, sigareoinakersjongen, ziju kosthuis
te Kampen, waar hij als wees verpleegd werd,
heimelijk verlaten. Het is gebleken, dat hij met
eeD anderen jongen van Kauipen naar Zwolle qn
vervolgens naar Deventer is gegaan en toen naar
Zwolle is teruggekeerd, alwaar de laatste hem,
volgens diens zeggen, wegens vermoeidheid en
gewonde voeten op eene bank in het Eugelsche
werk heeft achtergelaten. Zijn signalement is als
volgt: gestalte tamelijk lang, aangezicht schraal,
neus breed, haar lichtblond. Kleeding: zwart jasje,
grijze gestreepte broek, dito vest, roode wolleu
das, zwarte zijden pet. Bij ontdekking verzoekt
de commissaris van politie te Kampen spoedig
bericht.
Dezer dagen had op de fabriek van den heer
Hermans, rijtuigfabrikant te 's-Gravenhage een
der werklieden het ongeluk zioh met een scherp
voorwerp zijn rechteroog uit te steken. Terstond
werd de hulp vau Dr. Hoven ingeroepen, die
den ongelukkigen werkman, na zijn wond ver
bonden te hebben, naar zijn woning liet over
brengen.
Gisterenmorgen te halfzes is te Amsterdam
een hevige brand uitgebroken in den stoomkoren-
molen de Weichsel. Een aantal gewone en de twee
stoombrandspuiteu hebben het vuur tot de fabriek
beperkt, waarvan tegen den middag niet veel
meer dan de muren over was gebleven. De
■oorzaak is onbekend.
Dezer dagen arriveerde te Nijmegen de Lent's
Swiminiug American circus of drijvend paarden
spel. Het circus is hoogst elegant ingericht, bevat
een drukkerij, gasfabriek, eigen stallen enz.,
alsmede twee restauratiën. Nijmegen is de eerste
plaats in Nederland, die door den heer Lent be
zocht werd.
Eenige ingezetenen van Rotterdam hebben
verzocht de voormalige Oostpoort aldaar le ver
sieren, omdat de Spanjaarden daar zyn binneur
gedrongen, ten blijke waarvan nog liet volgends
versje op een steen in den muur is bewaard ge
bleven.
Keb GraVé tan Bosau, met de Spaojaerts Bloetgierjcb,
In 't jaer $§venticb tjv.ee, April den 9 dacb.
Lande bier als vrient, Quam, maer scoffiricb,
Vermoorde veel Borgers met jammerlyck geclach.
Bij Pietersi n en C'. (e 's-Graveuhage wordt
uitgegeven een gedicht van Ant. L. de Ropi De
steenlegging van 't asgl le Brielle. Waar 's Konings
goedkeuring voorafging, kan een woord tot aan
beveling overbodig geacht worden. Wij merken
dan ook alleen op, dat wij inet genoegen met den
inbond van 't gedicht hebben kennis gemaakt, eu
dat de opbrengst er van zeker wel aan Janmaat
besteed is.
Het N. v. d. D. verneemt nader, dat het feest
te Brielle opgeluisterd zal wordeu door de aan
wezigheid van eeü eskader, bestaande uit de
ramtorenschepeu Buffel eD Schorpioen, eu de mo
nitors Beiligerlee, Tijger en Crocodil.
Men verneemt, dat nog in den loop van dit
jaar kinderen van overleden zeelieden iD het
Brielsche „Geuzengesticht" niet te verwarren
met liet asyl door de Utrechtsche commissie
geplaatst zullen worden.
Vijf officieren der dienstdoende schutterij te
Maastricht hebben dezer dagen by Z. M. den
Koning een verzoek tot eervol ontslag ingediend.
Naar men zegt, moet het verzoek aan zeer uit-
eenloopende oorzaken toe te schrijven ziju.