N°. 3697.
Dinsdag
27 Februari.
I
SI ^alerdag~avond is in het Utrechtsche Veer bij
5> g/ulhst doorvaren van een turfpraam een jongen
8 Ba.
alleen
omen
£R ij
imede I
id 4
LËIDSCn
Ao. 1872.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenfk 3.00.
Franco per post.....3.85
Afzonderlijke Nommers9 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTENTIKN
Voor iederen regel0.15.
Groolere letters naar de plaatsruimte die zij beslaan.
STAD 8-BE RICH TEN.
ibleven
h
HER-IJE.
•BURGEMEESTER ÏN WETHOUDERS van
IUPJEjN,
'Gezien bet besluit van Gedeputeerde Staten der
iovincie Zuid-Holland, van den 9den Januarij 11.,
11 Provinciaalblad n°. 3), houdende bepaling
vap de tijdstippen van den her-ijk der maten en ge-
wigten in de verschillende gemeenten in deze pro
vincie, voor het jaar 1872;
^Herinneren den ingezetenen dezer gemeente hunne
verpligting, overeenkomstig art. 15, lett. a, der Wet
van den 7den Ajpril 1869 (Staatsblad n°. 57), tot het
dóen her-ijken van alle reeds in gebruik zijnde maten,
gefcvigten en weegwerktuigen, onder mededeeling dat
daartoe door den ijker zitting wordt gehouden in het
lokaal van den ijk, op de Aalmarktnaast de Gemeente-
Apotheeken wel:
voor wijk VI, op 27, 28, 29 Eebruarij en 1 Maart,
telken dage van des morgens 9 tot des namiddags
3 uren;
Bitfdelijk wordt ter kennis van de belanghebbenden
gebragt, dat volgens besluit van den Minister van
Staat en van Binuenlandsche Zaken, van den 6den
December 1871, n°. 201 (12de afd.), de letter D, in
den gewonen drukvorm, schuin gesteld, bestemd is
tot jaarletter zoowel van den ijk als van den her-ijk.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door
aanplakking en door plaatsing in de Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANHELER, Burgemeester,
v. PUTTKAMMER, Secretarie.
Leiden, 17 Januarij 1872.
aeeinii
onders
«fee,
-nèal
Letden, 26 Februari.
J)e interpellatie van den heer Haffmans heeft
tot zeer langdurige en uitvoerige debatten aanleiding
gegeven. De interpellant vroeg herhaaldelijk mede-
deeling van de redenen tot zijn ontslag, en werd
jlersteund dp,or de heeren van Nispen, van der Does
leydenrijck. De Minister verklaarde een en ander
dat geene politieke redenen voor de niet-her-
benoeming aanwezig waren; dat het niet raadzaam
was om vertrouwelijke rapporten mede te deelen of,
zooals sommige leden verlangden, over te leggen.
Hij kon alleen zeggen dat het belang der waarneming
van het kantonrechterschap en de regelmatige behan-
deling der zaken geleid hebben om den heer Leclercq
te benoemen. De heeren van der Linden, Godefroi
en van Eek meenden dat de wet op de rechterlijke
organisatie den Minister recht gaf om den heer
Haffmans niet her te benoemen. De heer van Houten
meende dat de Minister geen rapporten, maar de
redenen tot het ontslag moest mededeelen. De heer
Haffmans heeft ten slotte verklaard geene motie te
willen instellen maar constateerde dat de Minister
niets te zijnen laste heeft aangevoerd. Hiermede is
de interpellatie afgeloopen en de zaak van kapitein
Janssen aangevangen. De heer Nierstrasz vindt het
ontslag van den heer Janssen volkomen wettig, de
heer Sypesteyn laakt zeer de handelingen van den
luitenant-adjudant; Keyzer. Morgen te llurenvoort-
Wing.
zaterdagmiddag omstreeks 6 uren heeft bier een
bqitale diefstal p'taats gehad. Een venter in post
papier kwam bij den heer Kuyper, sigarenhan-
daiaar op de Koepoortsgracht, om zijne waar
aan te bie en. Intusschen kwam jufvrouw W.
Jeoiut nefer benedeu, legde haar verschuldigde huishuur
4 pl op een bank neer en riep het den heer K. toe.
S2%1Ü gipg weer naar boven en de venter nameen
T& "f*lte van dat geld weg en ging er mee op
t 824 d®11 loop. Het is de politie nog niet mogen ge-
lakken den dader te vatten.
i J
0. V ®enaai7.td v. E., van de schuit in het water ge-
1. T*Hefu en werd met veel moeite door den knecht
Kotni' °P 'het droge gebracht.
Gisterenmorgen omstreeks tien uren brak er
r6Q' ten felle brand uit in de droogloods van den heer
ïsdag 4 Dieben, kleederbleeker, op den Singel even bui-
10 M T00rmal'ge Koepoort, die men door de
op tijdige hulp der brandspuit N°. 2 alhier spoedig
3elos' meester was, zoodat de dienst der spuiten der
rpotb' cavalerie en infanterie en de dorpsspuit van
Soeterwoude onnoodig bleek. De brand schijn t
ontstaan te zijn, doordat er kleederen op een
der verwarmingspijpen zijn gevallen. De eigenaar
der loods moet bij zijne pogingen om te blus-
schen ernstige brandwonden hebben bekomen.
Zondagmiddag omstreeks 3 uren, had een jon
gen het ongeluk om bij het afstappen van een
schuit, die in het Levendaai nabij de Kraaierstraat
lag, in bet water te geraken. Door spoedig aan
gebrachte hulp werd hij gered, en kwam met
den sohrik en een nat pak vrij.
Gisteren werd eeDe vrouw, die zich naar het
spoorwegstation begaf, door een met vaten bier
beladen wagen omvergereden, waardoor vrouw
en wagen te water geraakten. Door spoedig ver
leende hulp werd de vrouw gered en kwam er
met eenige lichte kneuzingen af.
Hedenmorgen is aan het Utrechtsche Veer alhier,
eene dienstbode in het water gevallen, en door
spoedig aangebrachte hulp er uit gehaald.
Met bijzondere belangstelling verneemt men dat
Ds. G. van Gorkom zich bereid verklaard heeft,
de voordracht, die onlangs te Amsterdam en te
Rotterdam zooveel opgang heeft gemaakt, ook hier
te Leiden te houden.
Wij behoeven het onderwerp Hilda slechts te
noemen, of ieder denkt terstond aan het vermaarde
stuk van Constantijn geplaatst in de Gidi van
November des vorigen jaars en de eigenaardige
sensatie die het tamelijk algemeen in de beschaafde
kringen verwekt heeft. Dit laatste kan geen ver
wondering baren; want de novelle met hare af
wisselende tooneelen is onderhoudend geschreven
en boeit door haren schoonen vorm, terwijl de
inhoud door de teedere quaestiëu die behandeld
worden, juist geschikt is om in dezen tijd groote
sympathie te vinden maar desgelijks antipathie.
Dit is zekerhet stuk wordt sterk toegejuicht
maar ook wedersproken en onder hen die hun
oordeel nog willen opschorten, omdat zij in 't
onzekere verkeeren omtrent den zin en de stich
ting van sommige partijen en zich nog geen reken
schap kunnen geven van den totaal-indruk, die
de geheele schilderij op hen maakt, zijn er gewis
velen, die den wensch koesteren, dat het Dr. van
Gorkom gelukken moge de waarheid, die zich ach
ter den geheimzinnigen sluier verbergt, aan bet licht
te brengen. Hoe dit zij in elk geval wenschen wij hem
een talrijk auditorium toe van hoorders, maar
niet minder van hoorderessen, zoodat velen in de
gelegenheid mogen zijn om te hooren en
tegelijk eene philautropische daad te verrichten.
De zuivere opbrengst is namelijk door den
redenaar grootmoedig bestemd om een financieelen
steun te geven aan de hier gevestigde Kweek
school voor bewaarschoolhouderessen, waarvan het
aantal kweekeiingen, meereudeels Leidsche jonge-
dochters, gestadig toeneemt. Naar gelang echter
van dezen bloei heeft zij te meer te kampen tegen
de bezwaren en gevaren aan haar jeugdig bestaan
verbonden. Blijft zij intusschen eene hoogst be
langrijke inrichting voor de opvoeding en ont
wikkeling der kinderen van ons volk, waarvan
onze stad op hare goed georganiseerde bewaar
scholen door een beter personeel van onderwij
zeressen de eerste vruchten plukt, dan verdient
zij in haren strijd om het leven ook krachtig en
eendrachtig door onze burgerij gesteund te
worden.
De Leidsche Vereeniging tot bevordering van
geregeld schoolbezoek hield Vrijdag den 23sten
Februari hare jaarlijksche algemeene vergadering
in de Stadsgehoorzaal. Het verslag van den toestand
der vereeniging gaf aanleiding tot belangrijke
diseussiën. Naar aanleiding van eene mededeeliDg
over hetgeen in onze stad reeds gedaan wordt
om aan de arbeidsters op fabrieken eenig onder
wijs te verschaffen, kwam de vraag ter sprake:
is het mogelijk aan kinderen die op fabrieken
werken, meer bijzonder aan meisjes, eenig onder
wijs te geven na den afloop der werkzaamheden
op de fabriek? Men bedoelde voornamelijk dat
onderwijs dat minder inspanning van den geest
vordert, dan wel tot hunne zedelijke vor
ming strekt. Hoewel terecht op de veie bezwaren
werd gewezen die hieraan verbonden zijn, was
men toch ernstig doordrongen van de wensche-
lykheid ja noodzakelijkheid van dusdanig onder
wijs. De financieeie bezwaren werden als van
ondergeschikt belang beschouwd, aangezien de
burgerij,wanneer wezenlijk behoefte bestaat, steeds
bereid is de behulpzame hand te reikeD. Aan het
bestuur is opgedragen om deze zaak te stellen in
handen eener commissie, samengesteld uit mannen,
die zoowel op industrieel als op paedagogisch
terrein, met kennis van zaken kunnen oordeelen,
ten einde later een definitief besluit te nemen.
Omtrent het werken van kinderen in fabrieken
werd het belangrijk feit medegedeeld dat in ver
scheidene fabrieken geen kinderen beneden den
twaalfjarigen leeftijd worden toegelaten en in éene
fabriek staat aangeplakt dat geen kinderen wor
den toegelaten tenzij het bewijs worde geleverd
dat zij voldoend lager onderwijs hebben genoten.
De schoolcontrole is in het vorige jaar op een
anderen en zoo men gelooft, beteren voet inge
richt, ten minste de resultaten zijn gunstiger. Zij
geschiedt thans op de volgende wijze: Wanneer
een kind in verzuim is geeft de onderwijzer kennis
aan den secretaris der afdeeling waar het woon
achtig is. Deze spoort den nalatige op en tracht
zoo mogelijk de bestaande bezwaren weg te rui
men. Reeds menig kind dat begon te verzuimen
of geheel nalatig was, is langs dien weg weder
op de school teruggebracht.
De vereeniging heeft steeds behoefte aan levende
krachten, haar ontbreken nog vele medewerkers
die, met ijver voor de zaak bezield, zich eenige
inspanning willen getroosten. Het bestuur doet
een krachtig beroep op de burgerij om dien steun
materieele ondersteüning ontbreekt haar niet, aan
zedelijke ondersteuning heeft zij behoefte.
De- rekening van den penningmeester bleek na
onderzoek in goede orde te zijn. Tot leden van
het Hoofdbestuur weriien verkozen de heeren
Ds. D. B. Broiiwer en Mr. H. L. A. Obreen.
De hoogst verdienstelijke ambtenaar bij de
topografische inrichting, de heer Eckstein is door
Z. M. den Koning van Zweden en Noorwegen
benoemd tot ridder der Wasa-orde.
Door de vereeniging tot bevordering van 's lands
weerbaarheid Frcderik Hendrik te Delft, zal op
den lsten April a. s. een algemeene stedelijke
schietwedstrijd worden gehouden.
In eene Zaterdag te 's-Gravenhage gehouden
vergadering van de afdeeling 's-Gravenhage en
omstreken van de Holl. maatschappij van land
bouw, werd o. a, een hoogst belangrijk rapport
ingebracht over het onderzoek der melk, naar aan
leiding van het in eene vorige vergadering daar
toe gedane voorstel. Dat onderzoek opgedragen
aan de heeren Weijer, apotheker aldaar en Kruiff,
aan de Geestbrug, blijkt door die commissie op
eene uitnemende wijze te zijn volbracht; en of
schoon de heer dr. Verweij, secretaris der afdee
ling, als adviseur aan de. commissie was toege
voegd, gelijk uit het rapport, door hem uitge
bracht, blijkt, zijn advies slechts zeer weinig noo-
dig. De commissie had zich gewend tot de com
missie van onderzoek van de levensmiddelen te
Amsterdam, die haar met de meeste welwillend
heid de verlangde inlichtingen heeft verstrekt
ten opzichte van de wijze, Waarop aldaar het on
derzoek naar de hoedanigheid van de melk ge
schiedt. Ook is door den heer Verweij eene an
dere methode voor dat onderzoek aangegeven, en
wel scheikundig, opdat aan het onderzoek niets zou
ontbreken. En uu is bij 138 aldaar gepatenteerde
melkverkoopers door het vragen van monsters dat
onderzoek bewerkstelligd en is daarvan eene lijst
overgelegd met aanwijzing der verschillende ge
haltegraden. Over het algemeen is bevonden, dat
de melk daar ter stede verkocht wordende, van
betere hoedanigheid is dan ze, volgens schrijven
uit Amsterdam, aldaar geleverd wordt, zoo wat
het roomgehalte aangaat, als het meer of minder
toevoegen van water. Maar toch hebben de proe
ven door middel van den lactometer aangetoond
na herhaald onderzoek, dat van 17 soorten slechts
twee eene genoegzame hoeveelheid room konden
aanwijzen van de 138 onderzochte monsters. Bij
de meeste alzoo was blijk voorhanden van ge
pleegde fraude. Bij dat onderzoek werd natuurlijk
getreden in dat van de verschillende bestand-
deelen van suikerdeelen, zoutdeelen, roomgehalte,
vetgehalte en waterdeeleu. Mitsdien bleken er
slechts twee leveranciers te zijn, die doorgaans
de beste bd het meest roombevattende melk ver-
koopen. Die leveranciers zijn N. Alkemade en
P. G. van der Knoft. De commissie achtte het
hierbij niet ongepast wel te' doen uitkomen dat
die twee leveranciers juist niet wonen in het
voornaamste gedeelte der stad; of uiet dfe fraaiste
winkels hebben, een bewijs, dat niet altijd op
het uithangbord is af te gaan. Zij wonen respec
tievelijk in de Jacob Catsstraat, N°. 82 en Korte
Hoogstraat, N°. 1.
Op de vraag, of en welke middelen er voor
den kooper zouden bestaan om zioh van de goede
hoedanigheid der melk te vergewissen werd door
den heer Verweij geantwoord, dat dit op de
doelmatigste wijze in het rapport bereids is aan
getoond. Men kan dit doen door hetndubbel on
derzoek 1". door den melkweger, en 2°. door
den roomaanwijzer zeer eenvoudige instru
menten, die bijna dagelijks in menig huishouden
worden gebruikt, die gemakkelijk te behandelen
en voor geringe kosten verkrijgbaar zijn.
Uit Moerdijk wordt aan de iV. Arnh. Ct. het
bericht van Hel Vaderland, omtrent de verzakking
van een der pijlers van de spoorwegbrug aldaar
tegengesproken. Eenige herstellingen aan de spoor
wegbrug over het riviertje de Mark, nabij het
Nieuwe Veer, op weg van Moerdijk naar Breda,
hebben wellicht die geruchten in het leven ge
roepen, meent de correspondent der Nieuwe Arnli.
Courant.
In de H. Cl. leest menDoor eenige dagbladen
is op minder juiste wijze de samenstelling mede
gedeeld van den krijgsraad, welke moet beslissen
in de bekende zaak van de luitenants der huzaren
Ort eu Thièrry de Bye. In dezen krijgsraad heb
ben zitting genomen de majoor van der Beek, de
kapitein Scharp, de ritmeester van Rappard en
de 1ste luitenants de Pesters, Zeegers Veeckens,
Snouckaért van Schauburg en Major,
Dinsdag a. s. zal te Amsterdam het Internatio
naal Vredebond, des avonds te acht nreü, in de
Keizerskroon, eene vergadering houden, waarop in
behandeling zal komen 1'. het voorstel, houdende
verzet tegen de uitbreiding van het staande leger
2°. voorstel des bestuurs nopens de aansluiting bij
de Algemeene Vredevereeniging.
Niet-leden hebben toegang tegen betaling van
Vijf cents.
B. en Wetb. van Amsterdam stellen aan den
gemeenteraad voor een adres te richten aan den
minister van binnenlandsche zaken over de Ver
betering van de Rijnvaart. In het ontwerp daar
voor wordt, naar het H. BI. meldt, gezegd, dat
de naderende voltooiing van het Noordzeekanaal
opnieuw de aandacht gevestigd heeft op de hoogst
gebrekkige en door zware lasten gedrukte ver
binding van Amsterdam met ODze bovenriviereu
en met den Rijn, genaamd de „Keulsche Vaart,"
en op de wenschelijkheid, ja, de dringende nood
zakelijkheid, om die verbinding op afdoende wijze
te verbeteren.
Den lSden Maart zai te Amsterdam worden
aanbesteed het maken van de kunstwerken met
de aansluitende gedeelten der aardebaan en eenige
andere worken tusschen Amsterdam en Uitermeer,
ten behoeve van den Óosterspoorweg, Het werk
is geraamd op f 480,000.
De Amit. Ct. meldt, dat Z. M. de Koning HD.
jaarlijksche subsidie van f 10.000 ten behoeve
van het Amsterdamsche tooneel, bij het eindigen
der loopende concessie, en tijdens den herbouw
van den Schouwburg, heeft toegestaan tot weder
opzegging, aan de hh. Stumpf en Veltman. Deze
subsidie gaat in met den dag, dat de concessie
van het oogenblik zal geëindigd zijn.
Ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan, hield
de Amsterdamsche Debating-club „de Vrijdagsche
oereeniging(het oudste genootschap van dien aard
iti ons land) op Vrijdag 23 dezer eene feestelijke
vergadering, waartoe vertegenwoordigers van alle
andere dergelijke Nederlandsche vereenigingeu
wareD uitgenoodigd. De vergadering had plaats
in het Amstelhotel en werd bijgewoond door een
groot aantal leden en gasten, waaronder vele
oud-leden. Onder voorzitterschap van den heer
Mr. Aug. Philips werden door den heer J. A.
Alberdingk Thijm de volgende stellingen verdedigd:
I. „Kleine staten, wier geschiedenis hun recht
geeft prijs te stellen op het behoud hunner na-
tionalitëit, behooren den annexatie- ën assimi
latiegeest' der groote, die hen omringen, te be
strijden door versterking en ontwikkeling van
het eigenaardig volksleven, en' als eene der bé-
langrijkste uitingen hiervan, door de bevordering
van nationale kunst eu letteren?'
TI1. „Nederland verzuimt dezen plicht,"